Thema Energie

1. Thema Energie Sofie De Coster Provincie West-Vlaanderen 17 november 2010

2. Thema Energie - Basisniveau Art. 1 Meewerken aan de implementatie van de energieprestatieregelgeving door aan te sluiten op het elektronische opvolgsysteem voor bouwaanvragen Maandelijks doorsturen gegevens zoals vastgelegd in het MB 20/10/2006 (Ministerieel besluit betreffende het vaststellen van minimale voorwaarden bij de opname van gegevens in de energieprestatiedatabank http://www2.vlaanderen.be/economie/energiesparen/epb/doc/takenvandegemeente.pdf) Rapportage • Geen extra rapportering nodig. • Het doorsturen van de gegevens en de frequentie ervan, wordt doorheen het jaar gecontroleerd in de energieprestatiedatabank door VEA. Aandachtspunten • Gemeenten die niet of onvoldoende doorsturen werden gecontacteerd door VEA in augustus 2010.

3. Thema Energie – Basisniveau (2) Art. 2 Uitvoeren van een energieboekhouding voor gemeentelijke entiteiten De gemeente zet een energieboekhouding op voor: • Minstens alle publieke gebouwen (> 1000 m²) waarvoor zij een EPC moet opstellen • minimum 1 entiteit per begonnen schijf van 6000inwoners Rapportage • De gemeente bezorgt in het MJP een lijst van de gebouwen waarvoor zij een EPC moet opmaken en een lijst van de gebouwen waarvoor zij een energieboekhouding bijhoudt. • De gemeente houdt de energieboekhouding ter beschikking. • Best ook kort toelichten hoe de EB wordt gevoerd Aandachtspunten • het opmaken van een EPC is een wettelijke verplichting! • EB moet volledig operationeel zijn om goedgekeurd te worden.

4. Thema Energie – Basisniveau (3) Art. 3 Passieve sensibilisatie over duurzaam energiegebruik naar burgers of andere doelgroepen Voeren van sensibilisatie over duurzaam energiegebruik (REG of HE) via de gemeentelijke kanalen. Rapportage • De gemeente neemt een verslag van de sensibilisatieactie op in het milieujaarprogramma. Dit verslag bevat minstens de wijze, het doelpubliek, de timing en kort de inhoud van de sensibilisatie. • De gemeente houdt een kopie van het communicatiemateriaal ter beschikking of voegt een verwijzing naar de webstek toe) waaruit blijkt dat het onderwerp aan bod kwam (digitaal of print) Aandachtspunten • Voldoende rapporteren!

5. Thema Energie - Onderscheidingsniveau Art. 1 Uitbreiden van de energieboekhouding (2ptn zolang actief) De energieboekhouding uitbreiden (t.o.v. het basisniveau) met 1 entiteit per begonnen schijf van 6000 inwoners Rapportage De gemeente bezorgt een lijst van de gebouwen waarvoor zij een energieboekhouding bijhoudt (zie basisniveau) Art. 2 Opmaken energieprestatiecertificaten voor gebouwen die niet onder de energieprestatieregelgeving vallen (1pt) Opstellen EPC voor gebouwen die niet onder de energieprestatieregeling vallen. (1 entiteit per schijf van 6000 inw.) Rapportage De gemeente voegt een lijst toe van de gebouwen waarvoor zij een EPC heeft opgemaakt (onderscheid maken tussen verplicht en extra)

6. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (2) Art. 3 Actieve sensibilisatie REG of HE Sensibilisatie ondernemen over: REG (plaatsen dakisolatie, vervangen oude verwarmingsinstallatie, vervangen enkel/dubbel glas) of HE Punten Actieve sensibilisatie REG levert 2 punten op, sensibilisatie over HE levert 1 punt op. (max. 4 punten per jaar) Rapportage • De gemeente neemt een verslag van de sensibilisatieactie op in het milieujaarprogramma. Dit verslag bevat minstens de wijze, het doelpubliek, de timing en kort de inhoud van de sensibilisatie. • De gemeente houdt een kopie van het communicatiemateriaal ter beschikking of voegt een verwijzing naar de webstek toe) waaruit blijkt dat het onderwerp aan bod kwam (digitaal of print) • Activiteitenkalender Aandachtspunten • Enkel sensibilisatie over opgesomde onderwerpen! • Voldoende informatie opnemen in MJP

7. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (3) Art. 4 Aankoop van een minimum percentage aan groene stroom Aankopen van minimaal 20% groene stroom voor het (totale!) gemeentelijke elektriciteitsverbruik Punten 20% = 1 punt, 30%= 2 ptn, 40%of meer = 3 ptn Rapportage Bewijsstuk aankoop groene stroom: (contract, CBS,..) • Gemeente • Leverancier • % dat afgenomen wordt • Termijn afname

8. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (5) Art. 5 Opleiding energie (1pt per opleiding) Gevraagde actie Een ambtenaar volgt in functie van zijn werkzaamheden een technische opleiding rond energie of energiezuinig bouwen. Aanvaarde opleidingen in bijlage: http://www.lne.be/doelgroepen/lokale-overheden/so-2008-2013/handleiding-1/Bijlage_EN_gem_02_erkende_opleidingen.doc Rapportage Bewijs toevoegen aan MJP Aandachtspunten • Nadruk op meerdaagse opleidingen, geen studiedagen! • Opleidingen gevolgd in rapporteringsjaar

9. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (6) Art. 6 Hernieuwbare Energiescan Gevraagde actie • Uitvoeren HE-scan van ODE Vlaanderen • Opmaak plan van aanpak HE op basis van de HE-scan Punten • Voor het uitvoeren van de HE-scan: 1 punt • De opmaak van plan van aanpak levert 2 ptn. op. Rapportage • Collegebeslissing waarin het uitvoeren van de HE-scan bevestigd wordt + de output van de scan zelf • Toevoegen van het plan van aanpak aan het MJP.

10. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (7) Art. 7 Het opnemen van energie-efficiëntie als criterium bij overheidsopdrachten(0,5 pt/maatregel) De gemeente neemt initiatieven om energie-efficiëntie op te nemen als evaluatiecriterium bij overheidsopdrachten. Mogelijkheden 1°-6° Rapportage • Rapporteer duidelijk welke criteria werden opgenomen • Bestek ter beschikking houden Voorbeelden Zie algemene handleiding thema energie

12. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (8) Art. 8 Lager energieverbruik De gemeente vermindert in een of meerdere gebouwen waarvoor een energieboekhouding is opgesteld, het energieverbruik met minstens 1% (ten opzichte van het vorige jaar). Punten 1 punt per gebouw waarin een globale daling van 1 % gerealiseerd werd, met maximum van 2 Rapportage • De gemeente toont het lager energieverbruik aan via de energieboekhouding • Minstens verbruik elektriciteit en brandstof, waterverbruik facultatief.

13. Thema Energie – Onderscheidingsniveau (8) Art. 9 Stimuleren energiebesparende maatregelen (1pt) De gemeente realiseert en/of stimuleert de uitvoeringvan kleine energiebesparende maatregelen bij burgers of specifieke doelgroepen. Rapportage De gemeente rapporteert over de uitgevoerde maatregelen, de doelgroep en de aanpak. Aandachtspunten • De uitvoering van de gratis huishoudelijke energiescans van de netbeheerder worden niet aanvaard: deze worden volledig gefinancierd door de netbeheerder en zijn een uitvoering van de sociale openbare dienstverplichtingen die de Vlaamse overheid aan de netbeheerder oplegt. • Duidelijk rapporteren indien de gemeente extra energiescans laat uitvoeren of financiert. • Louter sensibiliserende initiatieven worden niet aanvaard

14. Thema Energie – Projectaanvragen

15. Thema Energie – Projectaanvragen (2) 1° REG in bestaande gebouwen • De gemeente voert een renovatieproject uit in een publiek gebouw met een hoog energiegebruik (hoger dan referentiegebouw). De uit te voeren energiebesparende maatregelen worden gemotiveerd en moeten de energieprestatie aanzienlijk verbeteren. • Keuze: maximum 1 gebouw per jaar of 1 maatregel in verschillende gebouwen. Aandachtspunten • Energieprestatiecertificaat voor publieke gebouwen is vanaf 2009 verplicht. Renovatiewerken in gebouwen zonder EPC worden niet gesubsidieerd. • Energieaudit kan als onderdeel van een ruimer project, niet als project op zich • Acties die tot het normale onderhoud van de gebouwen behoren en de opmaak van energieprestatiecertificaten komen niet in aanmerking. • Vermeld in de aanvraag indien ook andere subsidie verkregen wordt • Slechts 1 REG project per jaar! • Voldoende duidelijkheid over de maatregelen die zullen uitgevoerd worden!

16. Thema Energie – Projectaanvragen (2) 2° Hernieuwbare energie De gemeente realiseert een hernieuwbare energie-installatie. • fotovoltaïsche zonnepanelen; • zonneboiler; • warmtepomp (niet voor koeling); • … De gemeente kan ook het initiatief en de coördinatie op zich nemen voor de realisatie van participatieprojecten voor grotere hernieuwbare energie-installaties. Aandachtspunten • Om in aanmerking te komen voor subsidie moeten PV installaties dak geïntegreerd zijn, of op een dak of een gevel van een legaal geplaatst gebouw gemonteerd worden. • Subsidiepercentage PV – panelen =10% • Leasen van zonnepanelen komt niet in aanmerking • Subsidiepercentage zonneboiler = 20%

17. Thema Energie – Projectaanvragen (3) 3° Energiezuinige nieuwbouw De gemeente realiseert een energiezuinig utiliteitsgebouw waarbij zij streeft naar een E-peil kleiner of gelijk aan 70. Aandachtspunten • 50% van de meerkost ten op zichte van het wettelijk minimum wordt gesubsidieerd. • Aantonen dat het behalen van E70 realistisch is, 4° Energiezuinige verlichting De gemeente realiseert een project rond energiezuinige verlichting van eigen gebouwen of het publieke domein, dat een aanzienlijke daling van het energieverbruik tot resultaat heeft.

18. Thema Energie – Projectrapportering

19. Thema Hinder Sofie De Coster Annemie Wynands Provincie West-Vlaanderen 17 november 2010

20. Thema Hinder - Basisniveau Art.1 Digitaal opvolgen van milieuklachten (via MKROS of eigen digitaal dossieropvolgingssysteem). Bij gebruik van MKROS is rapportering niet nodig Aandachtspunten • Voldoende info toevoegen over de opvolging en het systeem • Enkel registratie melding in MKROS is onvoldoende! • Beschrijving klachtenbehandeling is onvoldoende Art.2 Passieve sensibilisatie rond verschillende milieuhinderthema's: geluids-, geur-, stof-, rook- en lichthinder. Een overzicht van de inhoud wordt opgenomen, de sensibilisatie zelf wordt ter beschikking gehouden / verwijzing naar website toegevoegd Aandachtspunten • Voldoende informatie toevoegen aan het MJP • 2 verschillende thema’s

21. Thema Hinder - Onderscheidingsniveau Art.1.1 Analyseren en rapporteren van hinderklachten(via MKROS/niet) in het MJP Aandachtspunten • Analyse bezorgen • Enkel grafiek uit MKROS is onvoldoende • “Maar 2 klachten, niet nuttig te analyseren” Art.1.2 Analyseren van de opvolging van hinderklachten in het MJP Aandachtspunten • Analyse bezorgen • Beschrijving werkwijze is geen analyse: kritisch bekijken werkwijze

22. Thema Hinder – Onderscheidingsniveau (2) Art.2 & 3 Beleidskader geluidshinder en geurhinder • Art. 2.1 en 3.1 Opstellen geluids/geurhinderreglement • Het geluids/geurhinderreglement of deel van politiereglement toevoegen aan MJP • Communicatiemateriaal ter beschikking houden • Art. 2.2 en 3.2 Opleiding geluid/geur meten en beoordelen • Een kopie van het getuigschrift toevoegen Art.4 Opstellen lichthinderreglement • Het lichthinderreglement of deel van politiereglement toevoegen aan MJP • Communicatiemateriaal ter beschikking houden Aandachtspunten hinderreglementen: • Politiereglement toevoegen • Motivatie waarom bepaalde artikels niet opgenomen zijn rapporteren • Enkel over geurhinder, onvoldoende over verbranding • Geen info over communicatie

23. Thema Hinder – Onderscheidingsniveau (3) Art.5 Actieve sensibilisatie milieuhinder (geluids-, geur-, stof-, rook- of lichthinder) • De gemeente neemt een verslag van de sensibilisatieactie op in het milieujaarprogramma. Dit verslag bevat minstens de wijze, het doelpubliek, de timing en kort de inhoud van de sensibilisatie. • De gemeente houdt een kopie van het communicatiemateriaal ter beschikking of voegt een verwijzing naar de webstek toe) waaruit blijkt dat het onderwerp aan bod kwam (digitaal of print) Aandachtspunten • Voldoende info opnemen in MJP • Enkel opgesomde hinderthema’s komen aan bod

24. Thema Hinder – Onderscheidingsniveau (4) Art.6 Opstellen van een handhavingsbeleid rond hinder die niet gerelateerd is aan als hinderlijk ingedeelde inrichtingen Opstellen van een handhavingsprogramma • Prioriteiten bepalen aan de hand van de analyse van (de opvolging van) milieuklachten • Planmatige handhaving per knelpunt • Mix van repressieve en preventieve acties Aandachtspunten • Handhavingsprogramma toevoegen aan MJP • Meer dan enkel een beschrijving van algemene handhaving (Gerapporteerde handhaving is vaak te weinig specifiek gericht op de niet als hinderlijk ingedeelde inrichtingen) • Gerapporteerde handhaving gaat enkel over het optreden na klachten

25. Thema Hinder – Onderscheidingsniveau (5) Art.7 Opstellen en bijhouden van een hinderinventaris Opmaken hinderinventaris en actieplan om milieuhinder aan te pakken • De inventaris bevat de klachten, potentiele en feitelijke hinder voor het volledige grondgebied • Na een analyse van de inventaris en het bepalen van de knelpunten stelt de gemeente de doelstellingen vast om de milieuhinder te verhelpen • In een actieplan legt de gemeente vervolgens vast welke stappen nodig zijn om de doelstellingen te bereiken, Hierin kunnen zowel repressieve als preventieve maatregelen vervat worden. Aandachtspunten • Niet enkel klachteninventaris! • Ook actieplan opstellen!

26. Thema Hinder – Projectaanvragen 2 projecten GG omwille van financiële fiche: verkeerd subsidiebedrag, kost die niet in aanmerking komt (elders gesubsidieerd)

27. Thema Hinder – Projectaanvragen (2) Specifieke handhavingscampagnes • Aankoop geluidsmeter (bv. Meise, Roeselare, Temse) Hinder in eigen beheer • Aanpak overlast zwerfkatten (Bv. Holsbeek, Westerlo) • Sterilisatie van zwerfkatten, waardoor geurhinder (sproeien) en geluidshinder (tijdens bronstijd) verminderen • Geen voorbeeldproject • Aanpak geluidshinder • Geluidsschermen (Schoten) – aanvulling mobiliteitsconvenant • Repetitiezaal: geluidsisolatie (Meulebeke) • Vogelafschrikkanonnen (Hooglede) • Aanpak lichthinder • Screenen op lichthinder en regulering klemtoonverlichting (Kalmthout) • Verlichting Finse piste (Damme)

28. Thema Hinder – Projectaanvragen (3) Stiltegebieden • Behouden van stille gebieden = een meerwaarde voor de gemeente • Stiltelabel + uitvoeren maatregelen om stilte te bewaren Opname terugdringen milieuhinder in RO-beleid • Bv. Het concretiseren van artikel 54/55 van het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening: ruimtelijk begrenzen van milieuhinder Andere projectvoorstellen • Metingen (Bv. Beveren opvolgen luchtkwaliteit) • Milieugezondheidsenquête Limburg

29. Thema Hinder - Projectrapportering

30. Contact Sofie De Coster Themaverantwoordelijke Hinder, Mobiliteit en Energie Vlaamse overheidDepartement Leefmilieu, Natuur en EnergieKoning Albert II-laan 20 bus 8 - 1000 BrusselLokaal 7G 62 - (T) 02 553 11 27 (E) sofie.decoster@lne.vlaanderen.be Annemie Wynands Themaverantwoordelijke Hinder en Mobiliteit Vlaamse overheidDepartement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II-laan 20 bus 8 - 1000 BrusselLokaal 7G 62 - (T) 02 553 14 93 (E) annemie.wynands@lne.vlaanderen.be