Muhasebe ve Bilişim Teknolojileri

1. Muhasebe ve Bilişim Teknolojileri Ülkemizdeki Güncel Gelişmeler

2. Sunum Planı • Muhasebe Bilgi Sistemi Tanımı (Accounting Information System) • Elektronik Muhasebeye Doğru • e-Defter Uygulaması (XBRL GL case-c-b) • Kayıt Saklama Gereksinimleri (431 Sıra No’lu VUK G.T.) • Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili • Tanım • Tamamlanan ve Devam Eden Çalışmalar • KGK bünyesinde XBRL Türkiye Temsilciliğin Oluşturulması • IFRS 2013 (XBRL FR) Taksonomisi Türkçeleştirme Çalışmaları • Standart Denetim Dosyası Tanımı (XBRL GL case c-b-t-a)

3. Sunum Planı • Orta Vadeli Perspektif • Sürekli Gözetim ve Denetim • Önemli Konu Başlıkları

4. Muhasebe Bilgi Sistemi

5. Muhasebe Bilgi Sistemi - Tanım • İşletmelere ait finansal verilerin toplanması, saklanması ile analiz edilmesi için kullanılan ve genellikle bilgisayar tabanlı sistemlerdir. • Muhasebe bilgi sistemi; • Operasyonel veya stratejik karar verme süreçlerinde kullanmak üzere işletme yönetimine, • Ortaklar, kreditörler, çalışanlar veya ilgili diğer kişi ve kuruluşlara ve • Vergi idareleri gibi düzenleyici otoritelere ihtiyaç duydukları bilginin doğru ve zamanında sunulması amacına hizmet eder.

6. Muhasebe Bilgi Sistemi - Genel James A. Hall, Accounting Information Systems, 7th, p.11

7. Temel Teknolojiler Muhasebe bilgi sistemi kavramının gelişimini etkileyen bazı temel unsurlar: • Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (Database Management Systems) • Kurumsal Kaynak Planlama Sistemleri (Enterprise Resource Planning Systems) • Elektronik Ticaret Sistemleri (Electronic Commerce Systems) • ….

8. Elektronik Muhasebeye Doğru e-Defter Uygulaması Kayıt Saklama Gereksinimleri

9. e-Defter Uygulaması • Gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin elektronik defter (yevmiye ve büyük defter) oluşturabilmeleri amacı ile getirilen uygulamanın adı. • 13 Aralık 2011 Tarih ve 28141 Sayılı Resmi Gazete’de Maliye Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan tebliğ ile uygulamaya konuldu. • Yevmiye ve büyük defter için elektronik defter formatı olarak XBRL-GL (eXtensible Business Reporting Language-Global Ledger) taxonomisi esas alındı. • XBRL’in ülkemizde uygulanması ile ilgili, kamu otoritesi tarafından yapılmış genel nitelikli ilk düzenlemedir.

10. Elektronik Defter - Tanım Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür.

11. Örnek Büyük Defter

12. Örnek Büyük Defter-XML Yapısal Dosya Formatı

13. Örnek Yevmiye Defteri

14. Örnek Yevmiye Defteri-XML Yapısal Dosya Formatı

15. Teknik Kurallar - e-Defter Paketi • Açıklama ve örneklere ilişkin kılavuzlar, • Yevmiye ve Büyük defter oluşturma kuralları, • Schematron kuralları, • Örnek defter ve berat dosyaları (xml), • Uygulamada kullanılan XBRL-GL taksonomisi ve diğer şemalar (xsd), • Örnek xslt dosyaları

16. Teknik Kurallar- XBRL GL Kılavuzları • Teknik Kılavuz, • XBRL GL Genel Açıklamalar, • XBRL-GL Büyük Defter Kılavuzu, • XBRL-GL Yevmiye Defteri Kılavuzu

17. Kayıt Saklama Gereksinimleri 431 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği

18. Temel Sorun • Vergi incelemelerin temelini oluşturan yasal defterler, (e-Defter dahil) inceleme sürecine yeterli bilgi sunamamaktadır. • Vergi mükelleflerinin konular itibari ile elektronik ortamda veri muhafaza ve ibrazına ilişkin bir yükümlülükleri bulunmamaktadır. • Bu nedenle mükelleflere ait temel veriler VUK 148’inci maddesi (Bilgi verme) uyarınca isteniyor. • 148’inci madde uygulaması ise gerek bilgilerin hazırlanması gerekse cezai müeyyide nedeni ile etkin değildir. • Bazı mükelleflere yönelik kayıt saklama gereksinimi belirleyen 431 Sıra No’lu VUK G.T. 01.07.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.

19. Kayıt Saklama Gereksinimi • Herhangi bir raporlama süreci tanımlamamaktadır. • Kapsamdaki mükellefler açısından herhangi bir format, standart veya teknoloji belirlenmemiştir. • Mükellefler, belirlenen içerikte kayıtları saklamak koşulu ile istedikleri yazılımları ve donanımları kullanabilirler. • Saklama yükümlülüğü Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ve mükellef bilgi sisteminde yapılmak zorundadır. • Kayıtların istendiğinde yaygın formatlardan birisi ile verilebilmesi yeterlidir. • .xls, .xlsx, .txt, .csv, .xml

20. Konular • Satış Kayıtları, • Alış Kayıtları, • Envanter Kayıtları, • İthalat Kayıtları, • İhracat Kayıtları, • Üretim Kayıtları, • Diğer Kayıtlar (G.T.İ.P. Numaraları)

21. Kayıt Saklama, e-Fatura ve e-Defter • e-Fatura ve e-Defter uygulamaları, kayıt saklama gereksinimi ihtiyacını ortadan kaldırmaz. • e-Fatura uygulamasında dolaşıma konu olan UBL-TR fatura dokümanı, muhasebeye yönelik bir bilgi taşımamaktadır. • e-Defter uygulamasında benimsenen XBRL-GL (case c-b) taksonomisi, tasarlanan raporun verisini taşımak amacındadır. • Bir verinin taşınması için onun öncelikle mükellef veri tabanında oluşturulması gerekir. • Kayıt saklama gereksinimi, verinin (muhasebe dışı veriler dahil) taşınması ile değil oluşturulması ile ilgilenir.

22. Kayıt Saklama Gereksinimleri İşgücü ve Zaman Kayıpları Denetimde Standartlaşma

23. AustralianTaxation Office

24. AustralianTaxation Office

25. AustralianTaxation Office

26. Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili Genel Açıklamalar Yapılan ve Devam Eden Çalışmalar

27. XBRL • Açılımı: Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili • İşletme bilgilerinin elektronik değişimini sağlamak amacı ile oluşturulmuş XML tabanlı evrensel bir standarttır. • Kullanımı lisans gerektirmemektedir. • Finansal veri alışverişine ilişkin süreçlerde birlikte işlerliğin (interoperability) sağlanması açısından oldukça önemli rol oynamaktadır. • İhtiyaçlara göre özelleştirilebilir veya genişletilebilir.

28. Temel Sorun Rapor Hazırlayanlar Rapor Kullananlar Maliye B A TUIK B TCMB C … … … …

29. XBRL’in Fonksiyonu Rapor Hazırlayanlar Rapor Kullananlar A Maliye B B TUIK XBRL C TCMB … … … … Farklı veri kaynaklarındaki bilginin tüm kullanıcıların ihtiyacını karşılayacak tek bir veri değişim formatı

30. XBRL ve Raporlama Süreçleri http://www.xbrl.org/Business/Regulators/FFIEC-White-Paper-31Jan06.pdf

31. Örnek Kullanım Alanları • Her türlü düzenleyici kurumlara yapılan işletme raporlamaları (Maliye, Finansal Otoriteler, Merkez Bankası, İstatistik Kurumları) • Kamu kurumları ile diğer kuruluşlar arasındaki bilgi değişimi • Şirketlerin iç ve dış finansal raporlamaları • Kredi başvuruları ve risk değerlendirmesi • ….

32. Taksonomi • Veri elemanlarının etiketleri, özellikleri ve diğer elemanlar ile olan ilişkileri gibi tanımların (doküman içeriklerinin) yapıldığı dosyalardır. • Değişik raporlama ihtiyacı için değişik taksonomilere ihtiyaç duyulmaktadır. • Düzenleyici otorite, belirli endüstriler veya şirketler gibi bir çok organizasyon tarafından tanımlanabilir. http://www.ifrs.org/XBRL/Resources/Fundamentals.htm

33. XBRL Taksonomileri • XBRL Taksonomileri iki temel gruba ayrılmaktadır. • XBRL-FR (Financial Reporting-Finansal Raporlama) • XBRL-GL (Global Ledger-Büyük Defter-XII tarafından geliştiriliyor)

34. XBRL-FR (Financial Reporting) • Finansal raporlama süreçlerinde kullanılan finansal bilgilere ilişkin raporların standart hale getirilmesini sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. • Finansal raporlar diğer bir ifade ile sonuç bilgileri ile ilgilenmektedir. • Standart formatları sayesinde, raporların otomatik işlenmesi, analiz edilmesi ve transferi mümkün hale gelmektedir.

35. Önemli Taksonomiler • IFRS: IASB ve IFRS tarafından hazırlanmış taksonomi • US-GAAP: FASB tarafından hazırlanmış taksonomi • COREP/FINREP: European Banking Authority tarafından bankacılık sektörü için hazırlanmış taksonomiler • COREP = CommonReporting • FINREP= Financial Reporting • GRI : Finansal olmayan bilgiler için hazırlanmış taksonomi • xEBR (Taslak) XBRL Europe CompanyRegisters Çalışma Grubu tarafından hazırlandı. • GL: XII tarafından hazırlanmış Global Ledger Taksonomisi

36. Call Report Modernization Project • Projenin temel paydaşları : FFIEC üyeleri • FDIC (Federal DepositInsurance Corporation) • FRS (Federal ReserveSystem) • OCC (Office of theComptroller of theCurrency (OCC) • Kapsamı : Üçer aylık periyotlarla, yaklaşık 7300 mali kurumdan alınan raporların XBRL formatında alınması ve ilgililerine tek bir merkezden sunulması. • Call Report = ConsolidatedReports of ConditionandIncome • Proje kapsamında ayrıca, söz konusu raporların saklanması ve ilgili kurumların paylaşımına açılması amacı ile bir Merkezi Veri Deposu (Centralized Data Repository) oluşturuldu.

37. Eski Süreç

38. Yeni Süreç

39. Projenin Temel Sonuçları • Daha temiz veri • Veri tutarlılığında artış • Daha hızlı veri akışı • Verimlilik Artışı • Daha hızlı veri erişimi http://www.xbrl.org/us/us/FFIEC%20White%20Paper%2002Feb2006.pdf

40. Ülkemizde XBRL Çalışmaları XBRL Türkiye Temsilciliği IFRS 2013 Taksonomi Çevirisi Standart Denetim Dosya Tanımı

41. Genel • KGK bünyesinde XBRL-TR Yerel Temsilciliği oluşturuldu. • IFRS 2013 Taksonomi setinin Türkçeleştirilmesi tamamlanarak IASB’nin görüşüne sunuldu. • Vergi Denetim Kurulu bünyesinde Standart Denetim Dosyası tanımı taslağı tamamlandı. • Standart Denetim Dosyası tanımı XBRL GL case c-b-t-a modül bileşenini kullanıyor.

42. TMS Taksonomisi (IFRS 2013)

43. Örnek Finansal Durum Tablosu (XBRL)

44. Orta Vadeli Perspektif Sürekli Gözetim ve Denetim Önemli Konu Başlıkları

45. Temel Amaç ÖTV kanunu ekinde yer alan (I) sayılı listelerdeki mallara ilişkin tedarik zincirinin, sürekli gözetim ve denetimine ilişkin bir bilgi sistemi oluşturmak

46. Tedarik Zinciri • Tedarik zinciri ya da Lojistik ağı, ürün(ler) ya da hizmet(ler) in tedarikçiden müşteriye doğru hareket(ler)ini kapsayan ve bu süreç içerisindeki örgütler, insanlar, teknoloji, faaliyetler ve kaynaklar sisteminin bütününe verilen isimdir.* http://tr.wikipedia.org/wiki/Tedarik_zinciri

47. Geleneksel Denetim & Sürekli Denetim * David Y. Chan, Miklos A. Vasarhelyi. Innovation and practice of continuous auditing

48. Kavramsal Tasarım

49. Sürekli Gözetim ve Denetim • ÖTV (I) Sayılı liste kapsamındaki mallara ilişkin tedarik zincirinin temelinde yer alan mükelleflerden, 2014 yılı içerisinde Standart Denetim Dosyası formatında veri alımına başlanması planlanmaktadır.

50. Önemli Konu Başlıkları • Sürekli gözetimden sürekli denetime geçiş sürecinin tanımlanması, • İşbirliği Uyum Modelinin (Co-operationCompliance Model) uygulanabilirliği, • Vergi Kontrol Çerçevesi (Tax Control Framework) alternatifinin değerlendirilmesi, • Teknoloji ile gelen yeni denetim imkanları; • Uzaktan Erişim (Remote Access), • Uzaktan Denetim (Remote Audit) • Diğer