PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI

1. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Człowiek – najlepsza inwestycja Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

3. „Innowacyjność w kształceniu osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” Hanna Kaczmarek, Elżbieta Olszak Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej im. Z.Tylewicza w Poznaniu Poznań, 24 września 2013 r.

4. Nasi uczniowie • z niepełnosprawnością ruchową, • z autyzmem oraz z zespołem Aspergera, • z niepełnosprawnościami sprzężonymi w których oprócz niepełnosprawności ruchowej mogą wystąpić : • niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim i umiarkowanym, • niedosłuch • niedowidzenie, • choroby przewlekłe

5. Nasze kwalifikacje

6. W Ośrodku działają: • Liceum Ogólnokształcące • Szkoła Policealna kształcąca w zawodzie technik informatyk • Zasadnicza Szkoła Zawodowa kształcąca w zawodach: elektryk, monter elektronik • Zasadnicza Szkoła Zawodowa z innowacją pedagogiczną • Szkoła Przysposabiająca do Pracy

7. W Ośrodku działają również: • Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe • Przedszkole dla Dzieci z Autyzmem • Szkoła Podstawowa dla Dzieci z Autyzmem • Gimnazjum dla Dzieci z Autyzmem

8. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna • Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. • Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest dobrowolne i nieodpłatne.

9. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna Udzielanie pomocy w szkole ponadgimnazjalnej wiąże się ze szczegółowym rozpoznaniem indywidualnych możliwości psychofizycznych oraz zaspokojeniem potrzeb rozwojowych i edukacyjnych wychowanka.

10. Etapy pomocy psychologiczno – pedagogicznej Rozpoznanie specjalnych potrzeb edukacyjnych Rozpoznanie specjalnych potrzeb edukacyjnych 1 5 Poinformowanie rodzica o formach, sposobach i okresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej Współpraca z rodzicem w zakresie form, sposobów i okresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej 2 Powołanie przez dyrektora zespołówds. udzielania pomocy Powołanie przez dyrektora zespołówds. udzielania pomocy 6 Realizacja programu pomocy przez zespoły Realizacja programu pomocy przez zespoły 3 Ustalenie przez dyrektora formy, sposobu, okresu i wymiaru godzin udzielania pomocy uczniom Ustalenie przez dyrektora formy, sposobu, okresu i wymiaru godzin udzielania pomocy uczniom 7 Dokonanie oceny efektywności udzielanej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej Dokonanie oceny efektywności udzielanej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej 4 Skonstruowanie przez zespół programu wspierania ucznia Skonstruowanie przez zespół programu wspierania ucznia

11. IPET krok po kroku INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY opracowany na podstawie rozporządzenieMinistra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

12. Wzór dokumentu INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY opracowany w roku szkolnym ………… na podstawie rozporządzenia MEN Z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Imię i Nazwisko uczeń klasy XXX Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej im. Zbigniewa Tylewicza w Poznaniu posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego nr XXX z dnia XX.XX.XXX wydane na czas kształcenia ponadgimnazjalnego przez Zespół Orzekający w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dla Dzieci i Młodzieży ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi w Poznaniu z uwagi na: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

13. Informacja na temat wielospecjalistycznej oceny ucznia

14. Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z przepisów prawa oświatowego:

15. Formy, sposoby i okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz czas, w jakim będą one realizowane

16. Krok 1 Poznaj swego ucznia • Analiza diagnozy psychologiczno- pedagogicznej • Analiza dokumentacji medycznej • Wywiad z rodzicami • Własna obserwacja • Opinie lub rozmowy ze specjalistami udzielającymi pomocy w poprzednich placówkach

17. Krok 2 Szukaj sojuszników • Pamiętaj, że pracujesz w zespole. • Wskazane jest by rolę koordynatora pełnił wychowawca klasy. • Zaprasza on do współpracy nauczycieli i specjalistów oraz rodziców ucznia. • Jacy nauczyciele? Potrzebni uczniowi z uwagi na dziedziny, z których będzie potrzebował pomocy.

18. Krok 3 Zredaguj program • Część pierwsza to tzw. metryczka, czyli  określenie adresata programu, jego wieku, numeru orzeczenia i rodzaju niepełnosprawności. (początek IPET-u) • Ponadto winna zawierać skład członków zespołu, ich podpisy oraz akceptacje dyrektora placówki. (zakończenie IPET-u) • Część druga ma charakter merytoryczny. • Indywidualny program dla ucznia niepełnosprawnego łączy dwie funkcje: edukacyjną i terapeutyczną.

19. W zakresie funkcji terapeutycznej indywidualny program edukacji powinien zawierać • wspieranie rozwoju umysłowego i społecznego ucznia poprzez rewalidację w formie m.in. gimnastyki korekcyjnej, rehabilitacji ruchowej, logopedii, nauki alternatywnych metod komunikacji, stymulacji polisensorycznej, • rozwijanie procesów poznawczych, • eliminowanie zachowań niepożądanych, • oraz inne formy terapii, np. hydroterapię, hipoterapię, muzykoterapię itp.

20. W zakresie funkcji terapeutycznej indywidualny program edukacji powinien zawierać • działania mające na celu nawiązanie z uczniem pozytywnego kontaktu emocjonalnego (np. poprzez pozytywne wzmacnianie nawet niewielkich jego postępów), • usprawnianie zaburzonych funkcji, • kompensowanie braków,

21. W zakresie funkcji edukacyjnej indywidualny program może być • adaptacją podstawy programowej do możliwości uczniów z niepełnosprawnością • w minimalnym zakresie, ograniczoną do uwag związanych z dysfunkcją ucznia, która nie wiąże się z obniżeniem wymagań (szczególnie na I etapie edukacyjnym), • w znacznym zakresie, kiedy stopień dysfunkcji ucznia uniemożliwia realizowanie treści programowych i wymaga większych modyfikacji, zarówno w zakresie treści, jak i sposobu realizacji, a także konieczności dodatkowych działań wspomagających.

22. W zakresie funkcji edukacyjnej indywidualny program może być • w znacznym zakresie, kiedy stopień dysfunkcji ucznia uniemożliwia realizowanie treści programowych i wymaga większych modyfikacji, zarówno w zakresie treści, jak i sposobu realizacji, a także konieczności dodatkowych działań wspomagających. • całkowicie autorskim programem zawierającym treści nauczania, metody i formy pracy na poszczególnych, bądź wszystkich przedmiotach lub obszarach edukacyjnych, dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia.

23. IPET powinien zawierać: • Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z przepisów prawa oświatowego • Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia

24. Przykład: • Uczennica realizuje podstawę programową kształcenia ogólnego, bez rozszerzonych treści z programu nauczania poszczególnych przedmiotów • Ocena jej wiadomości i umiejętności zgodna z WSO. Należy jednak brać pod uwagę przede wszystkim wysiłek wkładany w wykonanie zadań, aktywność podczas zajęć i stopień samodzielności • Podczas egzaminów dostosowanie formy i warunków, zgodnie z wytycznymi OKE dla uczniów z niepełnosprawnością ruchową

25. Przykład: • Nauczyciel powinien przygotowywać notatki lub umożliwić przepisywanie notatek od innych uczniów. • Należy uczennicy zwiększać czasu pracy na wykonanie zadania • Miejsce pracy uczennicy powinno być zlokalizowanie blisko nauczyciela • Uczennica odpowiada bez ekspozycji • Sprawdziany to testy z pytaniami zamkniętymi

26. IPET powinien zawierać: • Rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących z uczniem zajęcia o charakterze rewalidacyjnym • Cele działań z podziałem na terapeutyczne i edukacyjne

27. Przykład: Cele terapeutyczne • Usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej • Usprawnianie procesów myślenia arytmetycznego – synteza i analiza • Korygowanie motoryki małej – poprawa grafomotoryki • Kompensacja myślenia abstrakcyjnego przez naukę praktycznego rozwiązywania problemów

28. Tak by uczeń • mógł porozumiewać się z otoczeniem w komunikatywny sposób, • zdobył maksymalną niezależność życiową w zakresie zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, • był zaradny w życiu codziennym adekwatnie do własnego, indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności, •  miał poczucie sprawczości, • mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości, • znał i przestrzegał ogólnie przyjętych norm współżycia społecznego, zachowując przy tym prawo do swojej inności,

29. Przykład: Cele edukacyjne • Wyrównanie – uzupełnienie braków wiedzy i umiejętności z poprzedniego etapu edukacyjnego • Płynne czytanie ze zrozumieniem • Nauka wypowiedzi ustnej i pisemnej powyżej 30 zdań • Utrwalanie wiedzy i umiejętności z aktualnego etapu edukacyjnego

30. Formy i metody pracy z uczniemPrzykład: • Formy: • Uczeń pracuje w klasie 12 osobowej. • Stosuje się zindywidualizowane formy pracy w trakcie zajęć • Wsparcie psychologa szkolnego – Marty Tkacz (0,5 godz. w tygodniu) • Zajęcia pozalekcyjne: Artpracownia, Koło socjoterapeutyczne, Koło turystyczne • Zajęcia pozaszkolne: Udział w „Babskich wtorkach” w Fundacji FIONA

31. Formy i metody pracy z uczniemPrzykład: • Metody: • Metody dydaktyczne zgodne z programami nauczania • Metody pracy oparte na wzrokowym kanale dostępu. • Metody multimedialne • Metody interaktywne i aktywizujące • Metody nauki współpracy i samodzielności

32. IPET powinien zawierać: • Zajęcia rewalidacyjne: wykaz - forma/rodzaj zajęć, czas i prowadzący • Przykład:

33. Działania wspierające rodziców ucznia • w formie bardzo konkretnych zapisów, np.: udostępnienie literatury, • zawiązanie grup wsparcia rodziców uczniów z określoną niepełnosprawnością, • pomoc w załatwianiu formalności dotyczących różnych sytuacji wychowanka, • prowadzenie warsztatów umiejętności wychowawczych

34. Działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współpracy z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi oraz innymi ośrodkami i organizacjami działającymi na rzecz dzieci i ich rodzin Przykład: • Udział w programie „Profilaktyka uzależnień” • Udział w Dwudniowych Warsztatach „Porozumienie bez przemocy” 2 razy w roku- organizowane w internacie wg harmonogramu. • Udział w zajęciach otwartych i pokazowych wg harmonogramu.

35. Zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji innych zaleceń orzeczenia oraz zadań przygotowujących go do samodzielności w dorosłym życiu Przykład: Propozycja zaangażowania się w prace stowarzyszenia dla rodziców i absolwentów Ośrodka „Razem damy radę” Spotkanie rodziców z przedstawicielem urzędu pracy (w ramach „Dwudniowych warsztatów”)

36. Krok 4 Ewaluacja Oceniaj swoją pracę, koryguj, dostosowuj – program winien zmieniać się wraz uczniem. Program nie jest dokumentem niezmiennym. Nawet jeśli zostanie przygotowany na okres trzech lat czyli całego etapu edukacyjnego, to podlega ocenie efektywności przynajmniej dwa razy w ciągu każdego roku, zgodnie z rozporządzeniem, o którym mowa powyżej.

37. Bądź refleksyjny na każdym etapie pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością. • Może się okazać, że zapisane przez nas celenie zostały osiągnięte w pełni lub też niektóre formy pracy okazały się mało skuteczne. • Może zaplanowane działania wspierające rodziców ucznia okazały się mało skuteczne i stoją przed nami w tym zakresie nowe działania? • Może uczeń osiągnął w niektórych sferach wyższy niż przewidywany etap rozwoju i należy wyznaczyć nowe cele.  • Uważna obserwacja postępów, zastoju bądź regresów naszego wychowanka winna skutkować zmianami w tym programie, adekwatnymi do aktualnych potrzeb.