1 / 24

Büyük Ünlü Uyumu

Büyük Ünlü Uyumu. Türkçede harfler ünlü ve ünsüz olmak üzere iki gruba ayrılır. a- e- ı- i- o- ö- u- ü. Bunlar ünlü harflerdir, 8 tanedirler. Tek başına okunabilir ve tek başlarına hece olabilirler. A - li E -mel İ -pek Ü - rün.

liko
Télécharger la présentation

Büyük Ünlü Uyumu

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Büyük Ünlü Uyumu

  2. Türkçede harfler ünlü ve ünsüz olmak üzere iki gruba ayrılır. a- e- ı- i- o- ö- u- ü Bunlar ünlü harflerdir, 8 tanedirler. Tek başına okunabilir ve tek başlarına hece olabilirler. A-liE-mel İ-pek Ü-rün

  3. b- c- ç- d- f- g- ğ- h-j- k- l- m- n- p- r- s-ş- t- v- y- z Bunlar ünsüz harflerdir, 21 tanedirler. Tek başına okunamaz ve tek başlarına hece olamazlar.

  4. b- c- ç- d- f- g- ğ- h-j- k- l- m- n- p- r- s-ş- t- v- y- z Ünsüz harfler –e- ünlü harfinin yardımıyla okunabilirler be- ce- çe- de- fe- ge

  5. Ünsüz harfler ağzımızdan çıkışlarına göre iki gruba ayrılırlar. Ağzımızdan sesi sert çıkanlar ç f h k p s ş t Ağzımızdan sesi sert çıkan bu ünsüz harflere sert ünsüzler denir.

  6. Ünsüz harfler ağzımızdan çıkışlarına göre iki gruba ayrılırlar. Ağzımızdan sesi yumuşak çıkanlar b c d g ğ j k l m n r v y z Ağzımızdan sesi yumuşak çıkan bu ünsüz harflere yumuşak ünsüzler denir.

  7. Ünlü harfler seslerinin ağızdan çıkış şekline göre iki gruba ayrılırlar. a ı o u Kalın ünlü harfler e i ö ü İnce ünlü harfler

  8. Aşağıdaki varlık adlarını uygun ünlü harfler getirerek tamamla. b…l…n a o G…n…ş ü e a- o- kalın ünlü harflerdir. ü- e- ince ünlü harflerdir.

  9. Aşağıdaki varlık adlarını uygun ünlü harfler getirerek tamamla. b…l…k a ı ç…ç…k i e a- ı- kalın ünlü harflerdir. i- e- ince ünlü harflerdir.

  10. Aşağıdaki varlık adlarının ünlü harflerini inceleyelim. y…z…c… a ı ı b…y…t…ç ü ü e kalınünlü kalınünlü kalınünlü ince ünlü ince ünlü ince ünlü

  11. Aşağıdaki varlık adlarının ünlü harflerini inceleyelim. k…ç… e i k…p…k ö e inceünlü inceünlü ince ünlü ince ünlü

  12. Türkçe sözcüklerde, ünlülerin hepsi kalın veya hepsi ince olur.Buna BÜYÜK ÜNLÜ UYUMU denir. b…s…kl…t i i e d…nd…rm… o u a inceünlü inceünlü inceünlü kalınünlü kalınünlü kalınünlü Ünlü uyumuna uyuyor. Ünlü uyumuna uyuyor.

  13. Dilimize başka dillerden geçen sözcükler vardır. Bu sözcüklerde hem ince hem de kalın ünlüler olabilir.Bunlar ünlü uyumuna UYMAZ. l…m…n i o k…l…m a e inceünlü kalınünlü kalınünlü inceünlü Ünlü uyumuna uymuyor. Ünlü uyumuna uymuyor.

  14. Dilimize başka dillerden geçen sözcükler vardır. Bu sözcüklerde hem ince hem de kalın ünlüler olabilir.Bunlar ünlü uyumuna UYMAZ. k…hv… a e t…l…f…n e e o kalınünlü inceünlü inceünlü inceünlü kalınünlü Ünlü uyumuna uymuyor. Ünlü uyumuna uymuyor.

  15. Aşağıdaki kelimeleri uygun olan yerlere yazınız. kirpi defter silgi anne nine badem kardeş şeker çanta taksi İrem erik kamyon bardak Ayça manto zürafa kaza sütlâç Cemal kola

  16. Aşağıdaki kelimeleri ünlü uyumunagöre uygun kutulara yerleştiriniz. çanta defter okul kantin kırmızı mavi yaşlı gazete elma Nuri kalem jilet biber kolye Ünlü uyumuna uyanlar Ünlü uyumuna uymayanlar

  17. Bazı ekler vardır, bu ekler büyük ünlü uyumunu bozarlar. -(i)yor -ki -ken -(i)mtrak -daş -leyin Yukarıdaki ekler ünlü uyumuna uyan bir çok sözcüğe eklendiğinde artık o sözcük ünlü uyumuna UYMAZ.

  18. Büyük ünlü uyumunu bozan eklere örnekler verelim. Ünlü uyumuna uyan sözcükler Ünlü uyumuna bozan ekler Ünlü uyumuna uyar mı? yazar -ken yazarken yanda -ki yandaki sabah -leyin sabahleyin yeşil -(i)mtrak yeşilimtrak meslek -daş meslektaş gezi -yor geziyor

  19. Aşağıdaki hangi sözcükler aldıkları ekten dolayı büyük ünlü kuralına uymazlar?

  20. Aşağıdaki tabloda büyük ünlü uyumu kuralına uyan sözcükleri işaretleyiniz.

  21. Bir heceli sözcükler ile birleşik sözcüklerde büyük ünlü kuralı ARANMAZ. Bir heceli olan sözcüklerde tek ünlü harf vardır. Bu nedenle bu sözcüklerde sakın ünlü uyumu kuralı aramayınız tut bak gel Ünlü uyumu ARANMAZ ye koş git

  22. Bir heceli sözcükler ile birleşik sözcüklerde büyük ünlü kuralı ARANMAZ. BİRLEŞİK sözcükler ayrı ayrı kural uydukları halde birleşince kurala uymazlar bu yüzden bu sözcüklerde de büyük ünlü kuralı ARAMAMALIYIZ. eski baba Babaeski kalınünlü kalınünlü inceünlü inceünlü Ünlü uyumuna uyuyor. Ünlü uyumuna uyuyor.

  23. Defterinize 5 tane ünlü uyumuna uyan sözcük ile 5 tane uymayan sözcük bulup yazınız.

  24. Öğrendiğiniz bilgileri asla unutmayınız.Bilgilerinizi mutlaka tekrar ediniz .

More Related