İletişim Bilimlerine Giriş

1. İletişimBilimlerineGiriş 4. Hafta İletişim Kuramlarına Giriş II

2. KonuBaşlıkları • İletişim Süreci • Etki Araştırmaları • Anlam-Niyet • Kültür • İdeoloji • Algı • Tutum • Uyaran – Tepki • Kitle Toplumu • İki Aşamalı • Propaganda - İkna

3. İletişimAraştırmaları (Sınıflandırma) • Etki – SüreçOdaklı (anaakım,tutucu, yönetimsel,pozitivist,empirik,geleneksel,davranışçı,niceliksel) • Anlam – NiyetOdaklı(eleştirel, kuramsal, kültürel, toplumbilimsel, değişimciyaklaşımlar,niteliksel) (marksizmkökenli, dilbilimsel, göstergebilimsel)

4. İletişimSüreci ETKİ

5. K O D L AMA K O D A Ç MA HEDEF (ALICI) KAYNAK (GÖNDERİCİ) KANAL İnsan Vatandaş Kamuoyu İzleyici Kitle ------------------------ SAHİPLİK ARAŞTIRMASI NİYET ANALİZİ PROPAGANDA VE İKNA KAMUOYU OLUŞTURMA İnsan İktidar Güç SermayeSahipliği Devlet MedyaKuruluşu --------------------------- İZLEYİCİ ANALİZİ ETKİ ARAŞTIRMALARI PSİKOLOJİK VE SOSYOLOJİK ARAŞTIRMALAR Mesajın Türü,İçeriği İletişim Şekli İletişim Tekniği(Teknoloji) İletişim Aracı(Medya) İletişimin Dili Gürültü ve Engeller ------------------------------ İÇERİK ANALİZİ MEDYA ANALİZİ TEKNOLOJİ – AR-GE ÇALIŞMALARI

6. İletişimSürecindekiTümÖğeler • Kaynak(Kişi,grupveyakurumlar) • İleti(Mesaj,haber,bilgi, üretilen herşey ) • Kod(görüntü,ses,metin, göstergeler) • Kanal(İletimtürü, teknoloji, veriiletimyolları) • Gürültü(Teknikarızalar, dışsesler, engeller, içindebulunulanortam, çevreselunsurlar ) • Alıcı(Kişi,grup,kitle) • Etki(oluşanfarklılık) • Geribildirim(Oluşanetkiyleverilentepkiler)

7. Etki • Zihinsel(Bilişsel) • Tutum(Duygusal) • Davranışlarda(Eylemsel)

8. Etki

9. KitleİletişimiveMedya • Kitleiletişimi • Medya • Medyanınişlevleri - örnek… • ÖDEV

10. EtkiAraştırmaları • I. Güçlüetkilerinolduğununsavunulduğudönem(1900-1940) • II. Sınırlıetkilerinsavunulduğudönem (1940-1960) • III. Güçlüetkileredönüş(1960 vesonrası)

11. EtkiAraştırmaları (İlk dönem) İlk çalışmalar (Lazarsfeld,Laswell,Howland,Lewin) • Yenisiyasiideolojilereinanma • Birpartiyeoyverme • Ürün satın alma • Kültürelbeğenilerideğiştirmevebırakma • Önyargılarıdeğiştirme (SihirliMermi, Hipodermikİğne)

12. Etkiaraştırmaları(ikincidönem) • İkiaşamalıetki(Lazarsfeld, Berelson, Gaudet, Howland) -KanaatÖnderliği -EşikBekçiliği * DeFleur -BireyselfarklılıklarKuramı(cinsyet,yaş,inanış,eğitim) -SosyalKategoriler -KültürelNormlar

13. Etkiaraştırmaları(son dönem) • Dahakarmaşıketkiler • İstatistikselanalizler • Kitlelere(ekonomik, sosyalvesiyasalgüçyönetimveyönlendirme) • Kitleleryönüylebakma… -KullanımlarveDoyumlarKuramı -GündemBelirleme -Bilgiaçığı -SuskunlukSarmalı -KültürelGöstergelerYaklaşımı

14. Anlam-Niyetodaklıçalışmalar(sf.25) • Iletişiminsanetkinliklerinintamamlayıcıbirparçası • Toplumsal,ekonomik,siyasal, tarihsel • Etki -> bilinçyönetimi, bilinçendüstürisi • Alıcı->sınıf,işçi,tüketici • Teknolojikiletişimaraçları->sermaye • İleti-> Metin->Anlamüretimi ->niyetler

15. Marx’ınetkinliği(sf.25) • Toplum(Altyapı,üstyapı) • Ekonomikyapı, maddiilişkiler, üretimbiçimleri • Üstyapı: Alt yapınınoluşturuduğuvekendisinitutmak, geliştirmek, değiştirmekiçinbaskınolanegemenörgütlenmeler, düşüncelerveideolojiler (din, sanat, bilim, ahlak, kültür) • Ekonomikvesiyasalöğeler, varolansisteminsürdürülmesi • Kitleİletişimaraçları, bağımsızdeğil, egemengüçler, tekelcisermaye

16. Diğerkavramlar(s.26) • Kültür: - Düşünce,yasa,ahlak,bilinç,din,siyasettoplumsalyaşamınbütününüretimi • Gösterge: -anlamiçerentümjest, mimik, imge, sesvedilselyapılar. Yapısalcılık (Strauss ve Barthes) • İdeoloji(Desttut de Tracy -1800’ler) • düşünceyiçevreleyen, yönlendiren • Althusser – devletinideolojikaygıtları • Daniel Bell – ideolojininsonu

17. Anlam- Niyetodaklıyaklaşımlarınsınıflandırılması(s.27) • James Curran : Medyayabakışaçısıdan - Yapısalcıyaklaşım(metin-ideoloji-özneilişkisi) - Ekonomi-politikyaklaşım(ekonomikgüçler) - Kültürelçalışmalar(rızaüretimalanı)

18. Yakın dönemçalışmlar • Küreselleşme • Post – modernizm • Enformasyontoplumu • Yenimedya • Sosyalağlar

19. Batı’daTarihselGelişmeler • CoğrafiKeşifler • Kolonicilik- Amerikayagöç • Reform –Rönesans • Aydınlanmadönemi • Fransızdevrimi • Siyasitemsil, eşitlikveözgürlük • Modernleşme • Bilimselveteknikgelişmeler • Sanayileşme • Kentleşme • Kamusalalan • Sınıfsalfarklar • İletişimteknolojileriningelişmesi • Kitletoplumunageçiş

20. Kitlelerinaraştırılması • 20 yy. başlarıiletişimaraştırmaları • Haber üretimivedağıtımı • Popülereğlencetürleri Genişhalktoplulukları Siyasi,askeri,toplumsal Denetimaltındatutulmak,yönlendirilmek, biçimlendirilmekvemanipuleedilmek Örn. Sosyalistdevrim (Rusya), Göbelsve Hitler(Almanırkı), AmerikajaponyaveAlmanyayakarşı

21. İlk Çalışmalar • Pozitivizmvedeneycianlayış 3 görüş: 1-İnsanların çevreyeuyumu 2-Varolan toplumsalyapıyıvekurumlarıkoruma-geliştirme 3-Kapitalist ekonomikvesiyasalsisteminmeşrulaştırılmasıveussallaştırılması • Bu yaklaşımlarınarkasında a)propaganda yapma b) telekomünikasyonsisteminiartırmac) reklamvehalklailişkileralanındaetkiyiartırmave test edebilmearzusu

22. Uyaran-Tepkimodeli • 1940’lara kadar • HipodermikİğneveSihirlimermikuramları • Kitletoplumdabireyler • Mesajlarkarşısındasavunmasız • Halkın motive edilmesi • AlgıveTutumlarınincelenmesi

23. AlgıveTutumlar • Algı: 1)çevredeuyaranlar, ayrım, yorumlamasüreci 2)malzemeseçimiveanlamlandırma - Algıeşiği,ilgi, duyumlamaenerjisi,bilinç a)Görsel(biyolojik), b)Duygusal(deneyimsel), c)Seçimleyici(psikolojik,eğitimsel,sosyal durum) • Tutum: birşeyeyönelikdeneyim, bilgi, duyguvegüdüleredayanarakörgütlediğizihinsel, duyusal, davranışsalbirtepkininöneğilimidir.

24. SihirliMermiveHipodermikİğne • Dayanaklar: • İnsanlarizolefarzedilir. • İçgüdülerletepkiverme • Benzertepkiler • Medyamesajlarınıaynı/benzerşekildedeğerlendirme • anında, aynıtarzda, güçlüetki Örnek:Sessizsinemaveçocuklar, dünyalarsavaşıradyoprogramı

25. Harold Laswell • Laswellmodeli(1936): Etkiyineçokönemli • KontrolAnalizi • İçerikAnalizi • MedyaAnalizi • İzleyiciAnalizi • EtkiAraştırmaları

26. Shannon ve Weaver Modeli • İletişimmatematikselmodeli(1948) • Enformasyonunulaştırılması • Kaynakvehedefarasındailetilenverininkaybauğramaması

27. Wilbur Schramm • Aristo temelli, anlatıcıönemli • Okuyucu,dinleyici,izleyiciönplanda • Kitleiletişimi, medyaprofesyonelleri

28. Propaganda - Ödev • Derskitabı: ss.47-49 • Internet vediğerkaynaklar • Propaganda nedir? • Propagandanıntarihçesi • Propaganda türleri • Propaganda teknikleri • Propaganda vemedya

29. İkiAşamalıAkışKuramları • Dayanakları: -sınıf,coğrafiaidiyetve din -eğitimseviyesifarkı -içindebulunulantoplumunveönemlilerinetkisi • Lazarsfeld’inaraştırmasıetkitürleri -aktifleme -güçlendirme -değiştirme

30. İkna • Kişileriveyakitleleriistenilentutumvedavranışdoğrultusundarazıetme • İletişimçalışmalarındaönemli(savaşagitme,oyverme,ürünsatma,sigarıyıbırakmavb.) • Retorik,aristoiknasanatı • Hovland Yale geleneği: İknaüzerine İletişimveİknaüzerine, iknadasunuşsırası, tutumörgütlenmesivedeğişim, sosyalyargı • KaynakGüvenirliliği(uzmanvegüvenilenkişilikler) • Korkuçekiciliği(emniyetkemerivesigara)

31. Riley&Rileymodeli • Sosyolojik • Toplumsalyapıdanbağımsızbiriletişimmodelidüşünülemez (Talcot Parsons: iletişimvesistem)

32. Gelecekhafta • Kamuoyu • SuskunlukSarmalı • GündemBelirleme • YetiştirmeKuramı