WYBORY PATRONA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W TUROŚLI

1. KRÓTKIE PREZENTACJE SYLWETEK KANDYDATÓW NA PATRONA mgr Alicja Pieloszczyk przy współpracy mgr Lucyny Rogińskiej mgr Elżbiety Czerwińskiej mgr Bożeny Krysiak WYBORY PATRONASZKOŁY PODSTAWOWEJ W TUROŚLI

2. ROK SZKOLNY 2009/2010 UPŁYWA W SZKOLE PODSTAWOWEJ W TUROŚLI POD ZNAKIEM POSZUKIWANIA AUTORYTETÓW - – LUDZI, KTÓRZY SWOJĄ POSTAWĄ ZASŁUŻYLIBY NA MIANO PATRONA PLACÓWKI

3. SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA, CZYLI UCZNIOWIE, RODZICE ORAZ NAUCZYCIELE I PRACOWNICY, A TAKŻE SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA, MIAŁA MOŻLIWOŚĆ ZGŁASZANIA SWOICH KANDYDATÓW NA PATRONA

4. W TEN SPOSÓB POJAWIŁO SIĘ 26 PROPOZYCJI, SPOŚRÓD KTÓRYCH SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA DNIA 6 MAJA 2010 ROKU DOKONA WYBORU CO NAJWYŻEJ 6 KANDYDATÓW NA PATRONA…

5. … ABY NASTĘPNIE 10 CZERWCA 2010 ROKU WYBRAĆ TEGO JEDNEGO… … KTÓREGO ŻYCIE I DZIAŁALNOŚĆ BĘDĄ POTWIERDZAŁY WARTOŚCI, NA KTÓRYCH NASZA SZKOŁA OPIERA SWOJE DZIAŁANIA WYCHOWAWCZE

6. Przedstawione tu prezentacje stanowią krótkie charakterystyki kandydatów, których nazwiska bądź nazwy, ułożone są w kolejności alfabetycznej. ZAPRASZAMY!

7. HANKA BIELICKA(1915 – 2006) • Aktorka m .in. Teatru Dramatycznego w Białymstoku, warszawskiego Teatru Współczesnego, Teatru Syrena; • często pojawiała się też na estradzie (m.in. Kabaret „Szpak”); • zagrała w wielu filmach, m.in. w "Zakazanych piosenkach„ i "Małżeństwie z rozsądku" oraz wielu serialach m.in. "Wojnie domowej" i "Badziewiakach”; • najbardziej zasłynęła dzięki kabaretowej postaci Dziuni Pietrusińskiej; atrybutami kreowanej przez siebie postaci uczyniła kapelusze i torebki.

8. JAN BRZECHWA właśc. Jan Wiktor Lesman (1898 – 1966) • Poeta, autor wielu znanych bajek i wierszy dla dzieci, satyrycznych tekstów dla dorosłych, a także tłumacz literatury rosyjskiej; • najsłynniejsze dzieła to: „Akademia Pana Kleksa”, „Kaczka Dziwaczka”, „Na wyspach Bergamutach”., i in.

9. FRYDERYK FRANCISZEK CHOPIN(1810 - 1849) • „Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel”  (C.K.Norwid); • najwybitniejszy kompozytor polski, pianista; • przedstawiciel muzyki okresu romantyzmu, nazywany poetą fortepianu; • koncertował i komponował od najmłodszych lat; • przebywał na emigracji - z kraju wyjechał w 1830 r. i nigdy już nie wrócił; został pochowany w Paryżu.

10. WANDA CHOTOMSKA (ur. 26 października 1929 w Warszawie) • polska pisarka, autorka wierszy i opowiadań dla dzieci i młodzieży, audycji telewizyjnych oraz radiowych, dziennikarka; • swoje wiersze drukowała m.in. w „Świerszczyku” pod pseudonimem Wanda Miron; • stworzyła jedną z najpopularniejszych dobranocek PRL-u – cykl dialogów Jacek i Agatka. Opublikowała około 60 książek, m.in.: Bajki z 1001 i jednej dobranocy, Różowy balonik, Dziesięć bałwanków; • młodzi czytelnicy przyznali jej Order Uśmiechu.

11. KS. ADAM FOLTYN • Proboszcz Parafii pw. św. Jana Chrzcicielaw latach 1950-1955;

12. JAN KOCHANOWSKI(1530 – 1584) • poeta polski epoki renesansu, sekretarz królewski; • przedstawiciel filozofii eklektycznej – stoicyzmu, epikureizmu, renesansowego neoplatonizmu i głębokiej wiary w Boga, łączył tradycję antyku i chrześcijaństwa; • autor m.in.: Odprawy posłów greckich, Psałterza Dawidów, cyklu Trenów poświęconych zmarłej córce Urszulce, Fraszek, Elegii.

13. MIKOŁAJ KOPERNIK (1473 - 1543) • astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, astrolog, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej od 1511, kanonik warmiński, scholastyk wrocławski; • jego najważniejszym dziełem jest „O obrotach sfer niebieskich”. Opisał w nim heliocentryczną wizję; • dzieło to wywołało rewolucję naukową, nazywaną niekiedy przewrotem kopernikańskim.

14. JANUSZ KORCZAK, właśc. Henryk Goldszmit(1878 – 1942) • pedagog, lekarz, pisarz, publicysta; • przyczynił się do światowego ruchu praw dzieci; • całe swoje życie poświęcił działalności wychowawczej; • pomagał dzieciom z ubogich rodzin oraz sierotom, dla których założył domy dziecka; • autor wielu książek dla dzieci, m.in.. Król Maciuś Pierwszy; • zginął w czasie II wojny światowej – został zamordowany przez hitlerowców razem ze swoimi wychowankami z żydowskiego Domu Sierot.

15. TADEUSZ KOŚCIUSZKO(1746 -1817) • Absolwent Szkoły Rycerskiej w Warszawie, studiował w Paryżu; zwiedził Anglię, Szwajcarię, Włochy i Niemcy; • odegrał wielką rolę w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych; • zorganizował Powstanie Kościuszkowskie ( 24 marca 1794 r.), które jednak zakończyło się klęską, po czym nastąpił ostatni - III rozbiór Polski.

16. STEFAN LIPIŃSKI(1900 - 1966) • nauczyciel, społecznik, żołnierz; • droga zawodowa Stefana Lipińskiego przedstawia się następująco: SP w Turośli, SP w Borkowie, SP w Korzenistem; • W ramach Polskiej Macierzy Szkolnej współtworzył Szkołę Podstawową w Turośli; • brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej, a także w wojnie obronnej w 1939 r., służył w II Korpusie gen Wł. Andersa; • jego dalsze losy związane są z Rumunią, Jugosławią, Syrią, Palestyną, Egiptem, Afryką Północną (Tobruk) oraz Włochami (Monte Cassino), a następnie Wielką Brytanią i Kanadą.

17. KORNEL MAKUSZYŃSKI(1884 - 1953) • polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, członek Polskiej Akademii Literatury; • większość swojej twórczości pisarskiej poświęcił najmłodszym, jego praca literacka i działalność była walką o uśmiech dziecka; • pozostawił po sobie około 70 książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych, m.in.: Bezgrzeszne lata, O dwóch takich, co ukradli księżyc,Przyjaciel wesołego diabła, Panna z mokrą głową,Awantura o Basię,Szatan z siódmej klasy, Szaleństwa panny Ewy,120 przygód Koziołka Matołka.

18. JAN ALOJZY MATEJKO (1838 - 1893) • jeden z najwybitniejszych malarzy polskich, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. • jego słynne dzieła to: „Rejtan - upadek Polski”, „Bitwa pod Grunwaldem”, „Hołd Pruski”, „Konstytucja III Maja 1791”. • był zagorzałym patriotą; dofinansowywał Kraków, biednych i kulturę pokazując swoje obrazy za darmo lub przekazując je państwu. Do końca życia cieszył się wielką sławą, tak w Polsce, jak na całym świecie.

19. CZESŁAW MIŁOSZ(1911 – 2004) • polski prawnik i dyplomata, poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz; w latach 1951–1989 na emigracji (Francja, USA); w 1993 powrócił do kraju; • Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1980); • profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley i Uniwersytetu Harvarda; • członek Polskiej Akademii Umiejętności, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, kawaler Orderu Orła Białego; • niektóre dzieła: Gdzie słońce wschodzi i kędy zapada, Prywatne obowiązkiPrzygody młodego umysłu, Rodzinna Europa.

20. CYPRIAN KAMIL NORWID(1821 – 1883) • polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof; • często uważany za ostatniego z czterech najważniejszych polskich poetów romantycznych; • przeważającą część swojego życia spędził za granicą, głównie w Paryżu; • twórczość Norwida, trudna do zrozumienia dla jemu współczesnych, została zapomniana po jego śmierci. Został odkryty ponownie dopiero w okresie Młodej Polski; • niektóre utwory: Bema pamięci żałobny rapsod, Moja ojczyzna, Pompeja, Kleopatra i Cezar .

21. OFIARY ZBRODNI KATYŃSKIEJ Zbrodnia katyńska oznacza wymordowanie przez funkcjonariuszy NKWD na wiosnę tego roku przetrzymywanych w obozach na terytorium ZSRR nie mniej niż 21 768 obywateli polskich – jeńców wojennych osadzonych w specjalnych obozach jenieckich NKWD w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz osób cywilnych, aresztowanych i osadzonych w więzieniach na terenie okupowanych przez ZSRR Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.

22. JÓZEF KLEMENS PIŁSUDSKI(1867 – 1935) • polski działacz niepodległościowy; • dowódca wojskowy, polityk; • naczelnik państwa polskiego w latach 1918–1922; • naczelny wódz Armii Polskiej od 11 listopada 1918 r.; • pierwszy marszałek Polski od 1920 r.; • dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930); • twórca tzw. rządów sanacyjnych w II RP wprowadzonych w 1926 r. po zamachu stanu.

23. KS. JERZY ALEKSANDER POPIEŁUSZKO(1947 - 1984) • polski ksiądz, zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa; • od sierpnia 1980 związany ze środowiskami robotniczymi, aktywnie wspierał także Solidarność; organizował Msze za Ojczyznę; • prowadził działalność duszpasterską opartą na przesłaniu: „Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj”, wspierał prześladowanych przez władze PRL robotników i działaczy związkowych, zyskał autorytet i szerokie poparcie społeczne.

24. MIKOŁAJ REJ(1505 – 1569) • polski poeta i prozaik epoki renesansu. Był także politykiem oraz teologiem ewangelickim. Długo uznawany za "ojca literatury polskiej" Twórczość Mikołaja Reja jest bogata i różnorodna; • najważniejsze dzieła Reja to: Zwierciadło z traktatem Żywot człowieka poczciwego, Psałterz Dawidów - tłumaczenie prozą, Żywot Józefa, Rzecz pospolita albo Sejm pospolity, Zwierzyniec, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem.

25. IRENA SENDLEROWA(1910 – 2008) • polska działaczka społeczna; • podczas II wojny światowej organizowała pomoc dla Żydów - m.in. wyprowadzała z getta ludzi, szczególnie dzieci, na „aryjską stronę”; • za swoją działalność została aresztowana w 1943 r. przez Gestapo, była torturowana i skazana na śmierć. "Żegota" zdołała ją uratować; w ukryciu pracowała dalej nad ocaleniem żydowskich dzieci – uratowała ich ok. 2,5 tysiąca; • w 1965 r. została odznaczona Medalem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata; • inne odznaczenia, to m.in.. Order Orła Białego (najwyższe odznaczenie RP), czy Order Uśmiechu.

26. HENRYK SIENKIEWICZ(1846 – 1916) • polski nowelista, powieściopisarz i publicysta; • laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości; • jeden z najpopularniejszych pisarzy polskich przełomu XIX i XX wieku; • w okresie zaborów, tworzył „Ku pokrzepieniu serc” Polaków – jest autorem m.in. Trylogii („Ogniem i mieczem”, „Potop”,„Pan Wołodyjowski”), powieści „Krzyżacy” „Quo vadis”, „W pustyni i w puszczy”.

27. MARIA SKŁODOWSKA – CURIE(1867 - 1934) • fizyk i chemik narodowości polskiej; większość życia spędziła we Francji; • prekursor nowej gałęzi chemii — radiochemii; opracowała teorię promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków — radu i polonu; • pod jej kierunkiem prowadzono pierwsze w świecie badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości; • dwukrotnie wyróżniona za osiągnięcia naukowe Nagrodą Nobla.

28. JULIUSZ SŁOWACKI (1809 - 1849) • jeden z najwybitniejszych poetów polskich doby romantyzmu. Obok Mickiewicza i Krasińskiego określany jako jeden z Wieszczów Narodowych; • obok Mickiewicza uznawany powszechnie za największego przedstawiciela polskiego romantyzmu; • jego największe dzieła to: „Balladyna”, „Kordian”, „Testament mój”, „Smutno mi, Boże!”, „Do matki”, „Sen srebrny Salomei”, „Podróż do Ziemi Świętej”.

29. WISŁAWA SZYMBORSKA(ur. 2 lipca 1923 w Bninie) • polska poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumacz, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności; • laureatka literackiej Nagrody Nobla (1996); • jej przykładowe dzieła to: Dlatego żyjemy, Pytania zadawane sobie, Wołanie do Yeti, Sto pociech, Ludzie na moście, Rymowanki dla dużych dzieci , Tutaj.

30. JULIAN TUWIM(1894 – 1953) • jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego, tłumacz poezji rosyjskiej, francuskiej, niemieckiej oraz łaciny; • mieszkał w Łodzi, Warszawie, w 1939 r. wyemigrował do Francji, Brazylii, aby ostatecznie osiąść w USA; do Polski wrócił w 1946 roku; został okrzyknięty poetą państwowym; • najważniejsze dzieła, jakie napisał dla dzieci: Rzepka,Lokomotywa, Ptasie radio, Pan Hilary, Słoń Trąbalski, Bambo;

31. KS. JAN TWARDOWSKI(1915 – 2006) • w czasie II wojny światowej był żołnierzem AK, ukończył studia polonistyczne, a następnie seminarium duchowne; • nazywał siebie „Księdzem, który pisze wiersze” - najbardziej lubił pisać dla dzieci, wiele razy podkreślał, że dużo zawdzięczał dzieciom (ks. Twardowski urodził się 1 czerwca – w Dniu Dziecka); • ksiądz - poeta nazywany był „Janem od Biedronki”, bo w jego poezji są biedronki, żuczki, wiejskie kapliczki, dziurawiec, prostota i humor; • był autorem słów: "W kościele trzeba się od czasu do czasu uśmiechać”, „Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą”…

32. KARD. STEFAN WYSZYŃSKI(1901-1981) • W 1948 mianowany arcybiskupem metropolitą warszawsko-gnieźnieńskim, prymasem Polski; • kardynał od 1953 r.- przez następne 33 lata stał na czele Kościoła katolickiego w Polsce; • zdecydowanie sprzeciwiał się próbom podporządkowania Kościoła władzom PRL, za co był więziony przez komunistów; • po wyjściu z więzienia bronił praw człowieka i wspierał opozycję antykomunistyczną; • dzięki niezłomnej postawie zyskał sobie powszechny szacunek, dlatego nazywa się go Prymasem Tysiąclecia.

33. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!