) mental disorder) اختلال روانی

با تظاهرات روان شناختی و رفتاری همراه با آشفتگی در کارکرد، ناشی از یک اختلال بیولوژیک، اجتماعی، روانشناختی، ژنتیک، فیزیکی یا شیمیایی است و هر بیماری علائم و نشانه های مشخص دارد. )mental disorder) اختلال روانی

پسیکوتیک:فقدان واقعیت سنجی، همراه با هذیان و توهم، مثل اسکیزوفرنی. نوروتیک:بدون از دست دادن واقعیت سنجی، بطور عمده مبتنی بر تعارض های درونی روانی که اضطراب بوجود می آورد، مثل اضطراب. طبقه بندی عمده اختلالات روانی کارکردی:فقدان آسیب ساختمانی یا عامل سبب شناسی که بتوان آن را مسئول اختلال شمرد، مثل اختلال شخصیت. عضوی:بیماری ناشی از یک عامل مشخص که تغییرات ساختمانی بوجود می آورد،و معمولاً با اختلال شناختی همراه است، مثل بیماری پیک.

اضطراب فراگیر اختلالات اضطرابی وسواس فکری و عملی وحشتزدگی فشار روانی پس از آسیب

تنش حرکتی( رعشه عضلانی، درد و کوفتکی، بیقراری و خستگی پذیری) علائم اختلال اضطراب فراگیر بیش فعالی اتو نومیک ( احساس تنگی نفس یا خفگی ،طپش قلب، تعریق، خشکی دهان، احساس سرگیجه با سبکی سر، اختلالات گوارشی، گل انداختن پوست و یا لرز و احساس اشکال در بلع یا اجساس توده در گلو. دقت و موشکافی (احساس تحریک و بی صبری، تشدید واکنش از جا پریدن، اشکال در تمرکز و خواب و تحریک پذیری)

وسواس فکری (عقاید، افکار، تکانه، یا تصاویر ذهنی مصرانه و عود کننده که حداقل در اوائل اختلال مزاحم و بیهوده می نماید یا به عبارتی مزاحم و تکرار شونده هستند که ایجاد اضطراب می کنند) علائم وسواس فکری و عملی وسواس عملی (رفتارهای تکراری، هدفدار ، عمدی،وقت گیر و افراطی و غیر منطقی اند)

ملاکهای حمله وحشت زدگی 1- تپش قلب 2- تعریق 3- لرز یا رعشه 4- احساس تنگی نفس یا خفگی 5- احساس بسته شدن راه گلو 6- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه 7- تهوع یا ناراحتی شکمی 8- احساس سرگیجه، بی ثباتی، گیجی یا ضعف 9- مسخ واقعیت ( احساس واقعی نبودن) یا مسخ شخصیت ( احساس جدا شدن از خود) 10- ترس از دیوانه شدن یا از دست دادن کنترل 11- ترس از مرگ 12- نابهنجاریهای بساوشی ( بی حسی یا احساس سوزش) 13- تب و لرز یا برافروختگی اختلال وحشتزدگی(پنیک)

ملاکهای تشخیصی استرس پس از سانحه • - شخص رویداد یا رویدادهایی را تجربه کرده که مربوط به مرگ واقعی یا تهدید به مرگ بوده . و واکنش شخص شامل ترس شدید، درماندگی، یا وحشت است. 1- یادآورهای مکرر و مزاحم ناراحت کننده 2- رویاهای مکرر ناراحت کننده در مورد رویداد 3- عمل یا احساس به گونه ای که گویی رویداد مورد نظر در حال تکرار شدن است 4- ناراحتی شدید در رویارویی با نشانه های درونی یا بیرونی 5- واکنش پذیری فیزیولوژیایی در رویارویی با نشانه های درونی یا بیرونی 6- تلاش برای اجتناب از افکار، احساسها یا گفتگوی مربوط به آسیب 7- تلاش برای اجتناب از فعالیتها، مکانها یا افرادی که خاطرات آسیب را بر می انگیزند 8- ناتوانی برای یادآوری جنبه مهمی از آسیب 9- کاهش قابل ملاحظه علاقه یا مشارکت در فعالیتهای مهم 10- احساس گسلش یا بیزاری از دیگران 11- محدودیت دامنه عواطف 12- احساس کوتاه شدن آینده 13- اشکال در به خواب رفتن یا تداوم خواب 14- تحریک پذیری یا طغیانهای خشم 15- اشکال در تمرکز 16- گوش به زنگ بودن 17- تشدید واکنش از جا پریدن. اختلال استرس پس از سانحه

افسردگی اختلالات خلقی شیدایی(مانیا) دوقطبی

ملاکهای تشخیصی دوره افسردگی: الف- وجود 5 مورد یا بیشتر از نشانه های زیر همراه با حداقل یکی از نشانه های (1) خلق افسرده یا (2) فقدان علاقه یا لذت. 1-وجود خلق افسرده در بخش عمدة روز و تقریباً همه روزه2- کاهش قابل ملاحظة علاقه یا لذت نسبت به همه یا تقریباً همة فعالیتها در بخش عمدة روزه 3- کاهش قابل ملاحظة وزن بدون پرهیز یا رژیم غذایی خاص یا افزایش قابل ملاحظة وزن 5- بیقراری یا کندی روانی- حرکتی6- خستگی یا از دست دادن انرژی تقریباً همه روزه 7- احساس بی ارزشی یا احساس گناه افراطی یا بی مورد 8- کاهش توانایی تفکر یا تمرکز، یا بی تصمیمی، تقریباً همه روزه 9- افکار عود کننده راجع به مرگ، اندیشه پردازی خودکشی مکرر بدون نقشة خاص، یا اقدام به خودکشی یا طرح نقشة خاصی برای خودکشی.ب- اختلال قابل ملاحظه بالینی در کارکرد اجتماعی، شغلی و ...... افسردگی

:ملاک تشخیصی اختلال منیک الف- وجود یک دوره مشخص که در ضمن آن خلق به طور غیر طبیعی ومستمراً بالا، مهارگسسته یا تحریک پذیر است.ب- در ضمن دوره آشفتگی خلقی، سه مورد( یا بیشتر) از نشانه های زیر استمرار ..داشته 1- افزایش عزت نفس یا بزرگ بینی2- کاهش نیاز به خواب( برای مثال، پس از تنها 3 ساعت خواب احساس سرحال (بودن می کند 3- پرحرفی بیش از حد معمول یا احساس اجبار برای صحبت کردن مستمر4- پرش افکار یا احساس ذهنی حرکت سریع افکار 5- حواسپرتی ( یعنی توجه به آسانی به محرکهای بیرونی نامربوط یا بی اهمیت معطوف می شود).6- افزایش فعالیت هدفمند( یا اجتماعی، شغلی، تحصیلی یا جنسی) یا بیقراری روانی- حرکتی 7 درگیری افراطی در فعالیتهای لذتبخشی که پیامدهای دردناک بالقوة آنها زیاد است( مانند ولخرجیهای بی مهابا، بی احتیاطی های جنسی یا سرمایه گذاریهای تجارتی جاهلانه). شیدایی

اختلال دوقطبی الف- وجود( یا سابقه) یک یا چند دوره افسردگی عمده.ب- وجود( یا سابقه) حداقل یک دوره هیپومنیک ج- اختلال عمده بالینی در زمینه های شغلی، اجتماعی و...... اختلال دو قطبی

1-پارانوئیدی 2-ضد اجتماعی 3-نمایشی 4-خود شیفته 5-اسکیزوئیدی 6-اسکیزوتایپی 7-مرزی 8-اجتنابی 9-وابسته 10-وسواسی انواع اختلالات شخصیت

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت پارانویایی: الف- بی اعتمادی و سوءظن فراگیر نسبت به دیگران به طوری که با چهار( یا بیشتر از چهار) مورد از موارد زیر مشخص می شود 1- سوءظن بدون پایه و اساس کافی2- با شکهای بی مورد در مورد وفاداری یا صداقت دوستان یا همکاران اشتغال ذهنی دارد. 3- به علت ترس بدون دلیل، میلی در اعتماد کردن به دیگران ندارد. 4- از گفته ها یا رویدادهای معمولی، تغییر پنهان یا معانی تهدید آمیز استنباط می کند. 5- پیوسته کینه دیگران را بدل می گیرد، یعنی اشتباه ها، خطاها و لغزشهای دیگران را نمی بخشد. 6- حمله هایی را به شخصیت یا حیثیت خود ادراک می کند که برای دیگران آشکار نیست و خیلی زود با عصبانیت واکنش نشان داده یا حمله متقابل می کند. 7- بدون دلیل نسبت به وفاداری همسر یا شریک جنسی خود، سوءظن مکرر دارد. اختلال شخصیت پارانوئیدی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت ضد اجتماعی: الف- الگوی فراگیری از عدم رعایت و تجاوز به حقوق دیگران که از سن 15 سالگی آشکار شده و با سه مورد( یا بیشتر از سه مورد) از موارد زیر مشخص می شود: 1- ناتوانی در سازش با هنجارهای اجتماعی مرتبط با رفتارهای قانونی. 2- فریبکاری که با دروغگویی مکرر، استفاده از نامهای مستعار یا کلاهبرداری از دیگران برای منفعت شخصی یا لذت مشخص می شود. 3- تکانشی بودن یا ناتوانی در برنامه ریزی برای آینده 4- تحریک پذیری و پرخاشگری که با نزاع و حمله های بدنی مکرر مشخص می شود.5- بی پروایی و بی ملاحظه بودن نسبت به امنیت خود یا دیگران 6- مسئولیت ناپذیری دائم. 7- عدم پشیمانی که با بی تفاوتی و یا دلیل تراشی برای آزار یا دزدیدن اموال دیگران یا بد رفتاری با آنها مشخص می شود. اختلال شخصیت ضد اجتماعی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت نمایشی: یک الگوی فراگیر هیجان پذیری و توجه طلبی زیاد که از اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناگون دست کم با پنچ مورد( یا بیشتر از پنچ مورد) از موارد زیر مشخص می شود: 1-در موقعیتهایی که مرکز توجه نیست، ناراحت است.2-تعامل با دیگران اغلب با رفتار نامناسب تحریک کننده یا اغوا کننده جنسی مشخص می شود. 3-بیان هیجانها سطحی و به سرعت متغیر است. 4- به طور پیوسته از ظاهر جسمانی خود برای جلب توجه دیگران استفاده می کند. 5-سبک گفتاری فرد به شدت تاثیرگذار و فاقد جزئیات است.6- خودنمایی، تظاهر و اغراق در بیان هیجانی را نشان می دهد. 7- تلقین پذیر است یعنی بسادگی تحت تاثیر دیگران یا شرایط قرار می گیرد. 8- روابط را صمیمانه تر از آنچه واقعاً هست تلقی می کند. اختلال شخصیت نمایشی

ملاک های تشخیصی اختلال شخصیت خود شیفته: الگوی فراگیر بزرگ منشی( در خیال یا رفتار)، نیاز به تحسین و فقدان همدلی که از اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناکون با پنچ ( یا بیشتر از پنچ) مورد از موارد زیر مشخص می شود: 1- احساس بزرگ منشی مبنی بر مهم بودن دارد. 2- با خیالپردازیهای مربوط به موفقیت نامحدود، قدرت، زیرکی، زیبایی یا عشق آرمانی اشتغال ذهنی دارد.3- معتقد است که استثنایی و بی همتا است و تنها افراد طبقة بالا می توانند او را درک کنند.4- نیازمند تحسین افراطی است. 5- احساس محق بودن دارد، یعنی انتظارات غیر منطقی برای رفتار مطلوب از سوی دیگران یا موافقت حتمی با خواسته های خود دارد.6- در روابط بین فردی استثمارگر است، یعنی از دیگران برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کند. 7- فاقد حس همدلی است؛ اشتیاقی برای شناخت یا همانندسازی با احساسها و نیازهای دیگران ندارد. 8- اغلب به حال دیگران غبطه می خورد و معتقد است دیگران به وی رشک می ورزند.9- رفتارها یا نگرشهای تکبرآمیز و خودخواهانه نشان می دهد. اختلال شخصیت خود شیفته

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت اسکیزوئید: الف- الگوی فراگیر کناره گیری از روابط اجتماعی و محدودیت در بیان هیجانها در موقعیتهای بین فردی که از اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های مختلفی ظاهر می شود که با چهار ( یا بیشتر از چهار ) مورد از موارد زیر مشخص می شود: 1-نه میلی به روابط نزدیک دارد، از جمله عضو یک خانواده بودن، و نه از آن لذت می برد.2- تقریباً همیشه فعالیتهای انفرادی را ترجیح می دهد. 3- علاقه به داشتن تجربه های جنسی با شخص دیگر یا اندک است یا وجود ندارد. 4- از فعالیتهای معدودی لذت می برد( اگر چنین فعالیتهایی وجود داشته باشند). 5- دوستان نزدیک یا محرم اسراری غیر از بستگان درجۀ اول ندارد. 6- نسبت به تمجید یا انتقاد دیگرا بی تفاوت به نظر می رسد.7- سردی هیجانی، کناره گیری یا بی تفاوتی عاطفی نشان می دهد. اختلال شخصیت اسکیزوئیدی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت اسکیزو تایپی: الف- یک الگوی فراگیر از کاستیهای اجتماعی و بین فردی که علاوه بر تحریفهای شناختی یا ادراکی و رفتارهای عجیب و غیر عادی، با ناراحتی شدید و یا ظرفیت اندک برای برقراری روابط نزدیک و صمیمانه مشخص می شود که از اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه های گوناگون آشکار می گردد و با پنج ( یا بیشتر از پنج) مورد از موارد زیر نشان داده می شود: 1- افکار عطفی( بدون هذیانهای عطفی)2- عقاید عجیب یا تفکر جادویی که بر رفتار اثر می گذارد و با هنجارهای خرده فرهنگی ناهمساز است 3- تجربه های غیر معمول ادراکی از جمله خطاهای ادراکی بدنی. 4- تفکر و گفتار عجیب( مانند تفکر و گفتار مبهم، حاشیه ای، استعاره ای، اطنابی یا قالبی) 5- سوءظن یا اندیشه پردازی پارانویایی. 6- عاطفۀ نامناسب یا محدود. 7- رفتار یا ظاهری که عجیب و غریب و نامأنوس است.8- فقدان دوستان نزدیک یا محرم اسرار غیر از بستگان درجۀ اول.9- اضطراب اجتماعی مفرط که با آشنا شدن کاهش نمی یابد و به جای قضاوتهای مخفی دربارۀ خویشتن، بیشتر با ترسهای پارانویایی همراه است. اختلال شخصی اسکیزو تایپی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت مرزی: الگوی فراگیر بی ثباتی در روابط بین فردی، خودانگاره، عواطف و تکانشگری آشکار که در اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناگون وجود دارد و با پنج مورد ( یا بیشتر از پنج مورد) از موارد زیر مشخص می شود: 1- کوششهای مهار گسسته برای اجتناب از طرد یا رها شدگی واقعی یا خیالی 2- الگویی از روابط بین فردی بی ثبات و افراطی که با نوسان بین دو حد آرمانی کردن و بی ارزش نمودن مشخص می شود.3- آشفتگی هویت: بی ثباتی بارز و مستمر خود انگاره یا درک خویشتن. 4- تکانشوری دست کم در دو زمینه که بالقوه خودآسیب زننده هستند( برای مثال خرج کردن، روابط جنسی، سوء مصرف مواد، رانندگی بی پروا، زیاد خوردن). 5- رفتار خودکشی، حرکات بیانگر، تهدیدها یا رفتار خودآسیب زنی مکرر.6- بی ثباتی عاطفی ناشی از واکنش پذیری خلقی آشکار. 7- احساسهای مزمن پوچی. 8- خشم نامناسب و شدید یا اشکال در کنترل خشم( برای مثال، بروز مکرر عصبانیت، خشم مستمر و نزاعهای بدنی مکرر). 9- اندیشه پردازی پارانویایی گذرا و مرتبط با فشار روانی یا نشانه های شدید تجزیه ای. اختلال شخصیت مرزی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت اجتنابی: الگوی فراگیر بازداری اجتماعی، احساسهای نابسندگی و حساسیت زیاد نسبت به ارزیابی منفی که از اوایل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناگون وجود دارد و با چهار( یا بیشتر از چهار) مورد از موارد زیر مشخص می شود: 1- از فعالیتهای شغلی که مستلزم ارتباط بین فردی زیاد است، به علت ترس از انتقاد، عدم تایید یا طرد اجتناب می کند.2-مایل نیست با دیگران در ارتباط باشد مگر مطمئن شود که مورد محبت قرار می گیرد. 3-در روابط صمیمانه به علت ترس از شرمساری یا مسخره شدن محدودیت نشان می دهد. 4- نسبت به مورد انتقاد قرارگرفتن و یا طرد شدن در موقعیتهای اجتماعی اشتغال ذهنی دارد. 5- به علت احساسهای بی کفایتی، در موقعیتهای بین فردی جدید، کمرو است. 6- از لحاظ اجتماعی خود را نالایق و از لحاظ شخصی و یا درگیر شدن در فعالیتهای جدید بی میل است زیرا ممکن است موجب دستپاچگی وی شوند. اختلال شخصیت اجتنابی

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت وابسته: نیاز فراگیر و مفرط به حمایت شدن که به رفتار سلطه پذیری، وابستگی و ترسهای جدایی منجر می شود. این اختلال در اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه های گوناگون ظاهر می گردد و با پنج ( یا بیشتر از پنج) موردازموارد زیر مشخص می شود: 1-بدون راهنمایی و اطمینان بخشی مفرط دیگران، در تصمیم گیری های روزمره دچار مشکل می شود.2- نیاز دارد که دیگران مسئولیت بیشتر زمینه های مهم زندگی او را بپذیرند. 3- در ابراز مخالفت با دیگران به علت ترس از قطع حمایت یا تأیید آنان، دچار مشکل است. 4- اشکال در طرح ریزی یا انجام کارها به تنهایی. 5- برای کسب محبت و حمایت دیگران افراط می کند، تا جایی که داوطلب انجام کارهایی می شود که ناخوشایند هستند.6- در مواقع تنهایی به دلیل ترس زیاد از ناتوانی برای مراقبت از خود احساس ناراحتی یا درماندگی می کند. 7- جستجوی مصرانه برای ایجاد رابطه ای دیگر به عنوان منبع مراقبت و حمایت، در زمانی که یک رابطۀ صمیمانه قطع می شود. 8- اشتغال ذهنی غیر واقعگرایانه با ترس از رها شدن به حال خود برای مراقبت از خویشتن. اختلال شخصیت وابسته

ملاکهای تشخیصی اختلال شخصیت وسواسی- جبری: الگوی فراگیر اشتغال ذهنی نسبت به نظم و ترتیب، کمال گرایی و کنترل ذهنی و میان فردی به بهای از دست دادن انعطاف پذیری، گشاده رویی و کارآمدی که از اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه های گوناگون ظاهر می گردد و با چهار ( یا بیشتر از چهار) مورد از موارد زیر مشخص می شود: 1- اشتغال ذهنی نسبت به جزئیات، قواعد، فهرستها، نظم، سازماندهی یا برنامه ها تا اندازه ای که هدف اصلی فعالیت گم شود.2- کمال گرایی مانع از تکمیل کارها می شود. 3- شیفتگی شدید به کار و تولید تا اندازه ای که فعالیتهای تفریحی و دوستیها نادیده گرفته می شوند. 4- وظیفه شناسی افراطی، دقیق بودن زیاد و انعطاف ناپذیری در مورد مسایل اخلاقی و ارزشی. 5- ناتوانی در دور انداختن اشیاء کهنه و بی ارزش حتی هنگامی که هیچ ارزش عاطفی نداشته باشند.6- اکراه در واگذاری تکالیف به دیگران و یا همکاری با دیگران. 7- ناخن خشکی نسبت به خود و دیگران؛ به اعتقاد آنها پول چیزی است که باید آن را برای فجایع آتی پس انداز کرد. 8- انعطاف ناپذیری و سرسختی اختلال شخصیت وسواسی

ملاکهای تشخیصی اسکیزوفرنی: 1- تخریب در عملکرد کلی 2-محتوی نابهجار تفکر-مثلاً، هذیانها، عقاید ارجاعی، فقر محتوی. 3-فرم غیر منطقی تفکر-مثلاً، حاشیه پردازی، وقفه فکر، پژواک کلام. 4-ادراک دگرگون شده-مثلاً، توهمات: بصری، بویایی، شایعتر از همه شنوایی. 5-تغییرات عاطفه-مثل عاطفه سطحی، کند، ابلهانه، بی ثبات، نامتناسب. 6-تخریب احساس و ادراک خود. 7-تغییر ارداه-مثل ناکافی بودن انگیزش یا سائق، دوسوگرائی بارز. 8-اختلال عملکرد بین فردی. 9-تغییر در رفتار روانی-حرکتی. 10-تغییر در نظام حسی-مثل وقوف به زمان و مکان و شخص. اسکیزوفرنی

) mental disorder) اختلال روانی