Po co nam organizacje pozarządowe?

1. Rejestracja stowarzyszenia-szkolenie skierowane do osób chcących założyć i prowadzićorganizację pozarządową

2. Po co nam organizacje pozarządowe? Dlatego, że bez nich nie ma normalnego społeczeństwa i demokracji. Stwarzają ona ramy organizacyjne dla działań powodowanych odruchem serca (pozwalają nam czuć się ludźmi) oraz dla naszej aktywności obywatelskiej (pozwalają nam czuć się obywatelami). W sytuacji, gdy udział w sprawowaniu władzy przez duże "w" jest fikcją, działalność w organizacjach pozarządowych pozwala członkom społeczeństwa spełniać ich funkcje obywatelskie, wpływać na zmianę rzeczywistości i sprawować kontrolę.

3. Czyli po co te organizacje? • Dominujące są dwa podejścia do tego problemu. Są tacy, którzy przekonują nas, że organizacje pozarządowe to nic innego jak efekt niewydolności państwa i rynku w zakresie zaspokajania potrzeb społecznych. Dodają oni również, że jest to sposób na minimalizowanie kosztów tego procesu. Chwała organizacji polega na tym, że robią to tanio i znacznie lepiej. • Są też i tacy, którzy udowadniają, że organizacje pozarządowe pełnią chyba nawet ważniejszą rolę. Ich zdaniem organizacje są buforem albo też może lepiej poduszką powietrzną pomiędzy państwem a społeczeństwem. Rozwiązują one bowiem trudne problemy społeczne, zmniejszają napięcia i sytuacje konfliktowe w społeczeństwie. Dzięki nim również obywatele mają możliwość wyrażania swoich opinii , niekoniecznie w sprawach wielkiej polityki.

4. Formy prawne organizacji pozarządowych • Stowarzyszenie – to grupa ludzi skupionych wokół głównego celu, wspólnej idei. • Fundacja – powoływana jest dla celów społecznych lub gospodarczych, wyposażona jest w majątek przeznaczony na realizację tych celów, ustanowiona jest przez fundatora, uzyskuje ona osobowość prawną z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).

5. Rodzaje stowarzyszeń • Stowarzyszenia zwykłe, • Stowarzyszenia zarejestrowane w KRS, • Związki stowarzyszeń, • Kluby sportowe, tzw. stowarzyszenia kultury fizycznej, które działają na podstawie odrębnej ustawy.

6. Stowarzyszenie zwykłe • Jest to stowarzyszenie określane jako „uproszczona formuła stowarzyszenia”, • Nie ma ono osobowości prawnej, • Realizuje cel społeczny, w oparciu o uchwalony regulamin.

7. Stowarzyszenie zwykłe • Nie ma zdolności prawnej oraz nie ma zdolności do czynności prawnych – oznacza to, że nie może zawierać umów o przyznanie dotacji, czy o wykonywanie zadania publicznego lub innej usługi.

8. Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS • Jest to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie, tworzone w celach niezarobkowych, • Swoją pracę opiera na działalności społecznej swoich członków – do pracy w stowarzyszeniu może zatrudnić pracowników.

9. Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS • Do jego założenia potrzebnych jest co najmniej 15 osób, • Działa w oparciu o statut, • Posiada osobowość prawną, • Ma możliwość korzystania z różnych źródeł finansowania – np. z dotacji.

10. Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS może: • przyjmować darowizny, spadki, zapisy, otrzymywać dotacje, korzystać z ofiarności publicznej, • podejmować finansową współpracę z administracją publiczną i biznesem, • zawierać umowy na realizację zadań publicznych, • prowadzić działalność gospodarczą, • łączyć się w związki stowarzyszeń, • powoływać oddziały terenowe, • ubiegać się o status organizacji pożytku publicznego.

11. Fundacja • Fundator – jest to osoba tworząca fundację, fundatorem może być: • obywatel polski • cudzoziemiec • osoba prawna

12. Co lepiej założyć? Stowarzyszenie czy Fundację? JEŚLI MASZ PRZYJACIÓŁ – ZAŁÓŻ STOWARZYSZENIE. JEŚLI MASZ PIENIĄDZE – ZAŁÓŻ FUNDACJĘ.

13. Co daje stowarzyszeniu rejestracja w KRS? • Główną korzyścią płynącą z rejestracji stowarzyszenia w KRS jest nabycie przez organizację osobowości prawnej. To z kolei znacznie poszerza możliwości działania. • Podstawowe cechy i możliwości stowarzyszenia zarejestrowanego w KRS: • jest organizacją pozarządową • posiada osobowość prawną, • działała w oparciu o statut, • ma złożoną strukturę organizacyjną (walne zebranie, komisja rewizyjna, zarząd), • swoją pracę opiera na działalności społecznej swoich członków, • do pracy w stowarzyszeniu może zatrudnić pracowników,

14. Co daje stowarzyszeniu rejestracja w KRS? cd. • może korzystać z różnych źródeł finansowania (darowizny, spadki, zapisy, dotacje, zbiórki publiczne), • może prowadzić działalność gospodarczą, • ma możliwość finansowej współpracy z administracją publiczną i biznesem, • ma możliwość zawierania umów na realizację zadań publicznych, • może łączyć się w związki stowarzyszeń, • może powoływać oddziały terenowe, • może zostać organizacją pożytku publicznego.

15. Krok po kroku Jakzałożyćorganizacjępozarządową?

16. Etapy rejestracji stowarzyszenia/fundacji w KRS

17. Akt fundacyjny • To oświadczenie woli fundatora zmierzające do ustanowienia fundacji, określające cel fundacji i majątek przeznaczony na realizację tego celu, • Musi mieć formę aktu notarialnego.

18. Fundusz założycielski • Fundator musi przeznaczyć pewien majątek na realizację celu fundacji, • Majątek ten powinien umożliwić jej rozpoczęcie działalności, • Przyjęło się, że min. wartość funduszu wynosi 500-1000 zł.

19. Statut stowarzyszenia/fundacji

20. Ponadto statut stowarzyszenia musi zawierać: • sposób reprezentowania, zaciągania zobowiązań majątkowych, warunki ważności uchwał, • sposób uzyskiwania środków finansowych i płacenia składek członkowskich, • zasady wprowadzania zmian w statucie, • sposób rozwiązania się stowarzyszenia.

21. Zebranie założycielskie (stowarzyszenie) • W zebraniu musi wziąć udział co najmniej 15 osób, • Na zebraniu podejmuje się uchwałę o powołaniu do życia stowarzyszenia i dokonuje się wyboru komitetu założycielskiego.

22. Zebranie założycielskie – wymagane dokumenty: • Lista członków założycieli z danymi: • Imię i nazwisko, • Data i miejsce urodzenia, • Adres zameldowania, • Numer dowodu osobistego, • PESEL, • Własnoręczny podpis, • Oświadczenie członków założycieli o posiadaniu obywatelstwa polskiego, pełnej zdolności do czynności prawnych i pełni praw obywatelskich. • 2 egzemplarze listy, składane są do KRS.

23. Zebranie założycielskie – wymagane dokumenty: 2. Uchwały (w 2 egzemplarzach, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania) : • Uchwała o powołaniu stowarzyszenia, • Uchwała o przyjęciu statutu, • Uchwała o wyborze komitetu założycielskiego (wybór 2-3 osób). • Uchwała o wyborze zarządu (ew. może być później) • Uchwała o wyborze organu kontroli, np. komisji rewizyjnej. 3. Protokół zebrania założycielskiego – podpisany przez przewodniczącego i sekretarza.

24. Złożenie wniosku o rejestrację do KRS

25. Dane kontaktowe właściwego wydziału Sądu Gospodarczego 31-547 Kraków ul. Przy Rondzie 7 Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia w Krakowie, XII Wydział Gospodarczy KRS tel. sekretariat: (0 12) 619-51-78

26. Wniosek o rejestrację do KRS

27. Wniosek o rejestrację do KRS

28. Opłaty za wpis do KRS

29. Czas rejestracji

30. Rozpoczęcie działalności Po rejestracji w KRS, a przed podjęciem działalności, należy załatwić następujące formalności: • REGON – wypełnić druk RG-1 i załączniki i przesłać pocztą do urzędu statystycznego właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia/fundacji • NIP – wypełnić NIP-2 i wysłać do urzędu skarbowego • Konto bankowe – założyć konto bankowe

31. Jakie obowiązki nam przybędą? • Organizacja posiadająca osobowość prawną może m.in. przyjmować darowizny, spadki, zapisy, otrzymywać dotacje, korzystać z ofiarności publicznej, podejmować finansową współpracę z administracją publiczną i biznesem, prowadzić działalność gospodarczą. Ze wszystkimi tymi działaniami wiążą się określone obowiązki wobec KRS, urzędów skarbowych i instytucji sprawujących kontrolę nad stowarzyszeniem lub fundacją (starosta, prezydent miasta lub minister właściwy ze względu na rodzaj działalności podejmowanej przez fundację).

32. Jak pozyskać środki na działalność organizacji pozarządowych?

33. Skąd brać środki na działalność organizacji? • Stowarzyszenie i fundacja może pozyskiwać pieniądze na swoją działalność z różnych źródeł m.in. z następujących źródeł: • składek członkowskich (tylko stowarzyszenia i związki stowarzyszeń); • funduszu założycielskiego (tylko fundacje); • darowizn; • od sponsorów; • dotacji i subwencji; • zbiórek publicznych, loterii; • działalności gospodarczej; • działalności odpłatnej pożytku publicznego; • nawiązek; • 1%.

34. Co to jest projekt? Projekt to zorganizowany i ułożony w czasie (z określonym początkiem i końcem) ciąg wielu działań, zmierzający do osiągnięcia konkretnego i mierzalnego wyniku, adresowany do wybranych grup odbiorców, wymagający zaangażowania znacznych, lecz limitowanych środków rzeczowych, ludzkich i finansowych.

35. Cechy projektu • Cel (konkretny, mierzalny) • Ograniczenia czasowe (początek i koniec) • Ograniczenia zasobów (ludzkie i materialne)

36. Ważne! • Instytucje publiczne nigdy nie finansują działalności organizacji! Zazwyczaj dotują realizację projektów, które przyczyniają się do realizacji celów danej instytucji.

37. Pozyskiwanie środków na działalność i realizację celów statutowych organizacji

38. Składki członkowskie To źródło finansowania, z którego korzysta najwięcej organizacji – prawie 60%. Składki członkowskie występują tylko w organizacjach typu członkowskiego, czyli stowarzyszeniach i związkach stowarzyszeń. Składki członkowskie to obowiązkowe wpłaty członków stowarzyszenia na rzecz stowarzyszenia. Zbierane są zarówno w stowarzyszeniu rejestrowanym w KRS, jak i w stowarzyszeniu zwykłym. Informacje o sposobie uzyskiwania składek członkowskich (czyli o tym kto ustala, zmienia ich wysokość, kto je zbiera itp.) muszą być umieszczone w statucie stowarzyszenia

39. Darowizny • Darowizna to pieniądze lub rzeczy, które należą do nas i które przekazujemy komuś innemu, nie chcąc nic w zamian. Tak podpowiada nam intuicja. Oficjalna definicja z kodeksu cywilnego (art. 888) potwierdza to, mówiąc, że darowizna to „forma umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku”. Podstawowe cechy darowizny: • możemy ją przekazać organizacji działającej na rzecz określonych w ustawie celów społecznych, • przekazywana jest w roku podatkowym, z którego się rozliczamy, • o kwotę darowizny pomniejszana jest podstawa do opodatkowania • obowiązek sprawozdania otrzymanych darowizn, jeśli były podstawą do odliczenia podatkowego u darczyńcy

40. Darowizny Darowizny od osób fizycznych: • Zapisy Ustawy o podatku od osób fizycznych określają, iż można odliczyć darowizny: • przekazane na cele zawierające się w sferze zadań publicznych (określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie),   - organizacjom, (m.in. stowarzyszeniom i fundacjom), o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, - prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych (niekoniecznie posiadającym status organizacji pożytku publicznego) określonych w tej ustawie. • przekazane na cele kultu religijnego Od podstawy opodatkowania można odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 6% uzyskanego dochodu. • Należy pamiętać, iż w przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji.

41. Darowizny • Darowizny od osób prawnych: • Zapisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określają, iż można odliczyć darowizny: • przekazane na cele zawierające się w sferze zadań publicznych (określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie),- organizacjom, (m.in. stowarzyszeniom i fundacjom) o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy,- prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie. • przekazane na cele kultu religijnego Od podstawy opodatkowania można odliczyć darowizny w kwocie nie wyższej niż 10% uzyskanego dochodu. • Należy pamiętać, iż w przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, to powinna ona być udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej organizacji.

42. Dotacje • Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa, którą organizacja otrzymała od donatora/sponsora, na jakiś cel zgodny z jej statutem. Dotacja najczęściej jest udzielona na zrealizowanie jakiegoś konkretnego działania (np. zorganizowanie letniego obozu dla dzieci). Może być też przeznaczona na wsparcie instytucjonalne organizacji, czyli np. na zakup sprzętu, szkolenia dla pracowników itp. • Gdy ubiegamy się o dotację najczęściej potocznie mówimy, że piszemy wniosek/projekt na realizację jakiegoś działania, albo, że piszemy list intencyjny.

43. Dotacje Donatorem może być: • administracja rządowa i samorządowa (urzędy miast, urzędy marszałkowskie itp.).- poprzez zlecenie realizacji zadań publicznych ze środków publicznych; • inne organizacje pozarządowe krajowe lub zagraniczne; • Unia Europejska (poprzez różne instytucje wdrażające); • podmioty niepubliczne (firmy, instytucje itp.).

44. Sponsoring Sponsoring polega na finansowaniu określonego przedsięwzięcia w celu promocji (osoby, firmy) sponsora. Celem sponsoringu jest utrzymanie lub podniesienie renomy, poprawa lub zmiana wizerunku firmy lub osoby.Sponsor przekazuje środki finansowe, materialne lub usługi sponsorowanemu w zamian za działania promocyjne ze strony sponsorowanego. Warunki tej współpracy powinny być zawarte w umowie sponsoringowej. Umowa sponsoringu należy do umów nienazwanych, czyli umów nieprzewidzianych wprost w przepisach Kodeksu cywilnego. Wobec tego, że zawarcie tej umowy nie jest uregulowane w sposób szczególny należy stosować do niej zasady ogólne. Do podstawowych elementów takiej umowy należą postanowienia, dotyczące zobowiązania się sponsora do celowego finansowania określonej działalności oraz zobowiązanie się sponsorowanej organizacji do promocji sponsora.

45. 1% na OPP 1% jest to sposób finansowego wsparcia, jakie podatnicy mogą przekazać określonej grupie stowarzyszeń i fundacji – tym, które uzyskały status pożytku publicznego.

46. 1% na OPP Ponad 7,3 mln osób, czyli 28 proc. ogółu podatników, przekazało w roku 2009 za pośrednictwem urzędów skarbowych 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP). Dzięki temu na konta OPP trafiło 380 mln zł, czyli o blisko 82 mln więcej niż w ubiegłym roku

47. Zbiórka publiczna • Zbiórka publiczna to wszelkie publiczne zbieranie ofiar w gotówce lub naturze na pewien z góry określony cel, które wymaga pozwolenia właściwego urzędu. • Cel przeprowadzanej zbiórki musi być ściśle określony przez przeprowadzającego zbiórkę i musi być (łącznie): • godny poparcia ze względu na interes publiczny, a więc przede wszystkim cel religijny, państwowy, oświatowy, zdrowotny, kulturalno-społeczny lub społeczno-opiekuńczy, np. remont zabytku kultury, budowa szpitala itp.; • zgodny z prawem (np. kodeks wykroczeń zabrania organizowania zbiórek na opłacenie grzywny osoby skazanej); • zgodny ze statutem stowarzyszenia lub organizacji, bądź z aktem organizacyjnym komitetu powołanego do przeprowadzenia zbiórki.

48. Zbiórki publiczne • Jeśli publicznie zbieramy pieniądze na z góry określony cel to musimy mieć na to pozwolenie. Pozwolenie na zbiórkę publiczną wydaje odpowiedni urząd zależnie od obszaru, na którym odbędzie się zbiórka. O pozwolenie zwracamy się do: • wójta, burmistrza, prezydenta miasta – jeśli zbieramy na terenie gminy; • Starosty – w powiecie; • Marszałka województwa – gdy zbiórka obejmie województwo; • Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji – dla zbiórek ogólnopolskich oraz gdy zebrane środki chcemy przeznaczyć na pomoc poza Polską.

49. Działalności odpłatna pożytku publicznego Dochody z działalności odpłatnej pożytku publicznego pochodzą z opłat pobieranych przez organizację pozarządową (niekoniecznie posiadającą status pożytku publicznego) za działania prowadzone w ramach odpłatnej działalności statutowej (niebędące działalnością gospodarczą). Opłaty są zwrotem poniesionych nakładów.Możliwość uzyskiwania pieniędzy tą drogą wprowadziła Ustawa o działalności pożytku publicznego.

50. Działalności odpłatna pożytku publicznego Działalność odpłatna pożytku publicznego staje się działalnością gospodarczą, jeśli wykracza poza ramy określone w ustawie o działalności pożytku publicznego.Stanie się tak wtedy, jeżeli pobierane przez organizację wynagrodzenie (opłata) jest wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności lub jeżeli przeciętne wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej przy działalności odpłatnej, za okres ostatnich 3 miesięcy, przekroczy 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez prezesa GUS za rok.