Dezynfekcja Wody Przeznaczonej do Spożycia i Urządzeń do jej Uzdatniania

1. 29/10/2007 - Fulda Dezynfekcja Wody Przeznaczonej do Spożyciai Urządzeń do jej Uzdatniania Przegląd i pojęcia Dr inż. Burkhard Wricke E-mail: wricke@tzw-dresden.de

2. Potrzeba i cel dezynfekcji Regulacje prawne Zasady odpowiadające aktualnemu stanowi techniki Punkty prezentacji

3. Organizmy chorobotwórcze, które mogą wywoływać infekcję poprzez spożycie skażonej wody: • Organizmy przenoszone drogą oralno-fekalną, • np.: - patogeny bakteryjne: Cholera, Tyfus, • Salmonella enteritis (zapalenie jelit) • - patogeny wirusowe: zapalenie wątroby, choroba Heinego-Medina • - pasożytyczerwona pełzakowa , • Cryptosporidioza, Giardioza • patogeny fakultatywne, • np.: - Pseudomonas aeruginosa, Legionella

4. Wymogi w zakresie wody do spożycia: • Stężenia mikroorganizmów nie mogą zagrażać zdrowiu ludzkiemu Wymogi w zakresie zaopatrzenia w wodę : • Zagwarantowanie bezpieczeństwa higieniczno-mikrobiologicznego wody do spożycia poprzez ochronęzasobów wodnych, uzdatnianie i bezpieczną sieć dystrybucji • (Dezynfekcja odgrywa istotną rolę w aspekcie uzdatniania wody.)

5. Podstawowe wymogi w zakresie ochrony zasobów wodnych oraz uzdatniania • Jak tylko to możliwe należy chronić wodę surową przed skażeniami fekalnymi pochodzącymi ze ścieków bytowo-gospodarczych. • Skażona woda w każdym wypadku wymaga uzdatnienia zakończonego dezynfekcją. Od wielkości skażenia zależy, czy jednokrotne przeprowadzenie dezynfekcji będzie wystarczające.

6. Znowelizowane Rozporządzenie ws. Wody do Spożycia z 21 maja 2001r.

7. Ocena konieczności usunięcia osadu oraz cząstek stałych przed przeprowadzeniem dezynfekcji w uzdatnianiu mikrobiologicznie obciążonej wody surowej Woda powierzchniowa Woda źródlana i głębinowa Usunięcie osadu oraz cząstek stałych – zawsze wymagane Spełnienie kryteriów zawartych w Zaleceniach UBA z 2001r.: mętność << 1 FNU tak nie Indywidualna decyzja na podstawie oceny ogólnej sytuacji na danym Obszarze ujęcia Usunięcie osadu oraz cząstek stałych – zazwyczaj nie jest wymagane

8. Podstawy do podjęcia decyzji w zakresiekonieczności usunięcia osadu oraz cząstek stałych przed przeprowadzeniem dezynfekcji w uzdatnianiu wody źródlanej i głębinowej • Przeprowadzenie badań mikrobiologicznych oraz pomiaru mętności i zawartości cząstek stałych w wodzie surowej • - przynajmniej raz w roku • - przynajmniej raz w tygodniu • - uwzględnienie niekorzystnych, zależnych od pogody napływów wody • Ocena hydrogeologiczna obszaru ujęcia w tym ewentualnych Eintragspfade i źródeł skażenia • Konieczność eliminacji przed przeprowadzeniem dezynfekcji zwiększa się wraz ze wzrostem skażenia oraz częstotliwości występowania obciążeń w wodzie surowej (> 10 E.coli/100 ml względnie > 100 bakterii grupy Coli/100 ml wskazują na wysokie obciążenie)

9. Bezpieczeństwo higieniczne urządzeń doultra- i mikrofiltracji w uzdatnianiu wody Komisja techniczna DVGW „Metody uzdatniania wody“ • Ultra- i mikrofiltracja to wypróbowane metody uzdatniania wody • Jakości filtratunie stawia się wyższych wymogów niż w przypadku pozostałych metod filtracji. • Po przeprowadzeniu dezynfekcji, wystarczy wykazać, że mętność filtratu nie przekracza 0,2 FNU. • Monitoring takich urządzeń powinien się odbywać zgodnie z arkuszem roboczym DVGW - W 213-6 (monitoring urządzeń filtracyjnych). • Nie zachodzą szczególne wymagania w zakresie badania integralności.

10. Bezpieczeństwo higieniczne urządzeń doultra- i mikrofiltracji w uzdatnianiu wody Komisja techniczna DVGW „Metody uzdatniania wody“ • W przypadku rezygnacji z filtracji należy spełnić następujące wymagania: • tylkoultrafiltracja (membrana nieprzepuszająca wirusów) • Zatrzymanie bakteriofagów MS2: > 99,99 % (4 log redukcja) potwierdzone badaniem • w miarę możliwości stosowaćcertyfikowane produkty/ elementy • wymagane częste badania integralności • wymagany monitoring online integralności • pożądanetesty online zatrzymywania cząstek

11. Aktualna sytuacja w zakresie bezpieczeństwa urządzeń ultrafiltracyjnych przy obciążeniach mikrobiologicznych • Zazwyczaj możliwe zatrzymanie wirusów (pory < wirusy) • Ale: brak porów jednej wielkości: podział! • Możliwe błędy w produkcji • W związku z tym istnieje konieczność wykazania badaniem zatrzymania wirusów. • Średnie zatrzymanie bakteriofagów MS2: 4 log redukcja • Bark ogólnie uznanej metody badań • Nie dające się ze sobą porównać certyfikaty • Konieczność ustandardyzowanej metody

12. Bezpieczeństwo higieniczne urządzeń doultra- i mikrofiltracji w uzdatnianiu wody Komisja techniczna DVGW „Metody uzdatniania wody“ „z tych względów zaleca się obecnie uzdatnianie wody do spożycia obciążonej mikrobiologiczniepoprzez filtrację membranową a także nierezygnowanie z przeprowadzenia dezynfekcji, nawte jeżeli liczba cząstek w filtracie będzie niska. Jeżeli w procesie uzdatniania obecne są dodatkowe stopnie filtracji, a woda przed przeprowadzeniem ultrafiltracji spełnia wymogi Rozporządzenia ws. Wody do Spożycia, należy indywidualnie sprawdzić czy zachodzi potrzeba dezynfekcji.“

13. Dezynfekcja w sieci dystrybucji – podstawowe zagadnienia • Dezynfekcję należy przeprowadzić wówczas, gdy usunięcie problemu nie jest możliwe poprzez płukanie częściurządzenia • Możliwe jedynie zastosowanie chloru, dwutlenku chloru lub podchlorynów • „wystarczająca zdolność dezynfekcji“ jest zapewniona, gdyzostanie wykazana obecność chloru wolnego (0,1 mg/l lub dwutlenku chloru (0,05 mg/l) w sieci lub danych jej odcinkach

14. Dezynfekcja przy zastosowaniu substancji chemicznych Listasubstancji oraz metod dezynfekcji na podstawie § 11 Rozporządzenia ws. Wody do Spożycia z 2001r., Cz. IIIdopuszczone chemiczne środki dezynfekcyjne,Pkt. c Środki do uzdatniania wody • Wyjątek: w przypadku braku możliwości zapewnienia dezynfekcji lub gdy na skuteczność dezynfekcji czasowo wpływa obecność amoniaku • 2) Wymóg usunięcia z listy

15. Dezynfekcja przy zastosowaniu substancji chemicznych Listasubstancji oraz metod dezynfekcji na podstawie § 11 Rozporządzenia ws. Wody do Spożycia z 2001r –dopuszczone metody chemicznej dezynfekcji 1) W stosowaniu metod dezynfekcji wody powierzchniowej lub wody, na którą może wpływać woda powierzchniowa, należy mieć na uwadze oderwanie cząsteczek. W procesie tym wartości mętności nie mogą przekraczać 0,1 - 0,2 FNU –(formalnie wskazane przez UBA w 1997r.).

16. Najczęściej stosowane środki dezynfekcji w Niemczech (dane z [11], 1994r.)

17. Wymogi podstawowe Wymogi w zakresie środków i metod dezynfekcji(fragment) Lit: Federalne Pismo Zdrowotne - 8 (2007) S. 1105 – 1107 • Składniki środków dezynfekujących muszą być znane. • Skuteczność dezynfekcji musi być co najmniej taka sama jak dotychczasowo dozwolonych środków. • Utrzymanie warunków koniecznych dla skutecznej dezynfekcji musi podlegać kontroli. • Odpowiednie produkty reakcji oraz zanieczyszczenia muszą zostać zidentyfikowane.

18. Czym sązasady odpowiadające aktualnemu stanowi techniki? • Są to zasady służące w rozwiązywaniu zadań techniki • - uznane przez większość ekspertów z danej dziedziny, • - o naukowych podstawach, • - sprawdzone w praktyce • - dostatecznie wypróbowane. • Muszą stanowić element spójnych technicznych reguł, adzięki swojej skuteczności byćuznawaneprzez większość ekspertów poszczególnych dziedzin za właściwe i prawidłowe.

19. Arkusz roboczy W 290Dezynfekcja wody do spożycia – Zastosowaniei kryteria wymogów • 0 Wprowadzenie • 1 Zakres zastosowania • 2 Regulacje prawne • 3 Pojęcia • 4 Potrzeba i cel dezynfekcji • Warunki bezpiecznej dezynfekcji • 6 Środki i metody dezynfekcji • 7 Konstrukcja, działanie i monitoring urządzeń dezynfekujących

20. Arkusz roboczy W 291Oczyszczanie i odkażanie urządzeń rozdziału wody • 1 Zakres obowiązywania • Podstawy • 3 Środki zapobiegawcze • 4 Czyszczenie • Środki dezynfekcji • Urządzenia stosowane w dezynfekcji • Czyszczenie i dezynfekcja zbiorników • Czyszczenie i dezynfekcja rurociągów • Czyszczenie i dezynfekcja wbudowanych elementów • Badania kontrolne • Rozruch

21. Pozostałe normy dotyczące dezynfekcji W 224 Dwutlenek chloru w uzdatnianiu wody W 225 Ozon w uzdatnianiu wody W 229 Postępowanie w odkażaniu wody do picia za pomocą chloru i podchlorynów W 294 1-4 Urządzenia do dezynfekcji promieniami UV W 295 Określenie potencjału tworzenia się trihalogenometanu W 296 Ograniczenie lub zlikwidowanie procesów tworzenia się trihalogenometanu W 551 Techniczne środki służące do ograniczenia wzrostu Legionelli W 623 Urządzenia dozujące chlor W 624 Urządzenia dozujące dwutlenek chloru W 625 Urządzenia służące do wytwarzania i dozowania ozonu