Gmina Budzów „20lat wspólnie”

1. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Gmina Budzów jest gminą wiejską. Powierzchnia: 7358 ha, w tym użytki rolne 3860 ha, lasy 3036 ha. Liczba sołectw: 6 W skład gminy wchodzi 6 miejscowości: Baczyn, Bieńkówka, Jachówka, Zachełmna, Budzów, Palcza Na terenie gminy znajdują się 4 parafie rzymskokatolickie Parafia p.w. Trójcy Świętej w Bieńkówce , Parafia p.w. Matki Bożej Pocieszenia w Budzowie Parafia p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jachówce, Parafia p.w. Marii Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych w Palczy Władze Gminy Insygnia gminy Mapa Dzieje Budzowa Szlaki Turystyczne Dorobek Gminy w okresie 20-Lecia 1990-2010 Wywiady

2. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Funkcję Wójta pełni od roku 1990 / Uchwała nr II/5/90 z dnia 15 czerwca 1990 r./ mgr inż. Jan Najdek Przewodniczący Rady Gminy - kadencje - 1990-1994 - Stanisław Strączek - 1994-1998 - Aniela Kochaniewicz - 1998-2002 - Aniela Kochaniewicz - 2002-2006 - Aniela Kochaniewicz -2006-2010 - Krystyna Szczepaniak Sekretarze : - Marianna Głuc- sekretarz -Uchwała nr II/10/90 z dnia 15 .06.1990 r. do 31.12.2002 r. - Uchwała nr II/21/2002 z dnia 18 12.2002 -Janina Pieronkiewicz –sekretarz-Uchwała nr III/31/2003 z dnia 3.02.2003r. Kadencje 1990-1998 Kadencje 1998-2004 Kadencje 2004-2010

3. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Powrót do Władz

4. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Powrót do Władz

5. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Powrót do Władz

6. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Insygnia gminy Insygnia gminy – Uchwała nr XXI/173/2005 z dnia 31 .08.2005 r. w sprawie: symboli Gminy Budzów Opis

7. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Insygnia gminy Insygnia gminy – Uchwała nr XXI/173/2005 z dnia 31 .08.2005 r. w sprawie: symboli Gminy Budzów Herbem Gminy Budzów jest : w polu czerwonym nad trójwzgórzem złotym skaczący jeleń , na prawym pagórze świerk złoty, a u lewej głowy tarczy otwarta królewska korona – również złota . Flagą Gminy Budzów jest :prostokątny płat o proporcjach 5:8 dzielony w słup/pionowo/ w stosunku 1:1 , na żółtym pionowym pasie przy drzewcu herb Gminy Budzów ,część swobodna flagi czerwona . Bannerem Gminy Budzów jest: prostokątny płat o proporcjach 1:4 dzielony w pas /poziomo/ w proporcjach 1:1 .Gdzie górny pas w barwie żółtej z herbem Gminy Budzów , a dolny szeroki pas czerwony . Skaczący jeleń jest nawiązaniem do dziewiętnastowiecznej pieczęci /znaku napieczętnego / sołectwa Budzów / zachowane dwa odciski z roku 1836 i 1840 / oraz dziewiętnastowiecznej pieczęci sołectwa Jachówka i Bieńkówka /drugiej co do wielkości miejscowości gminy / przedstawiających kroczącego jelenia lub stojącego jelenia . Jeleń jest symbolem nieskażonej miejscowej przyrody oraz kilkusetletnich tradycji łowieckich . Otwarta złota korona tzw. Kazimierzowska , to odwołanie do królewskiego starostwa lanckorońskiego istniejącego w latach 1369-1774 .Przez okres istnienia tego starostwa, wszystkie wioski obecnej gminy Budzów wchodziły w jego skład. Złota , otwarta korona znajduje się w herbie pobliskiego byłego miasteczka Lanckorona . I wreszcie otwarta kazimierzowska korona to nawiązanie do czternastowiecznych lokacji dokonanych w większości wiosek gminy dokonanych przez króla Kazimierza Wielkiego . Złote trójwzgórze to symbol szczytów Beskidu Makowskiego /Średniego/,które otaczają gminę ze wszystkich stron. Uzasadnienie barw : czerwień jest kolorem królewskim /Boskiego Pomazańca/ ,a także Symbolem Syna Bożego ,miłości, dzielności ,poświęcenia i żarliwości . Złoto /żółcień / symbolizuje Boski majestat , a także króla – jako Pomazańca Bożego , objawienie Ducha Świętego oraz szlachetność . Ponadto złoto i czerwień występują w herbie powiatu suskiego. powrót

8. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Mapa

9. Gmina Budzów „20”lat wspólnie Dzieje Budzowa Dzieje prezentowanych terenów związane są z historiądawnegostarostwalanckorońskiego. Wszystkiewsie z obszarugminyzostały założone przezKazimierzaWielkiego w II pół. XIV w. W dniu 15.05.1369 rokukról dokumentemwystawionym w Lanckoronie, nadałniejakiemuWyszowiijegosynowiFlorianowi sołectwo we wsiBudzów. Następnie, jakokrólewszczyzna, wsieteweszły w skład starostwaLanckorońskiego. NazwaBudzów, prawdopodobniewiąże się z przybyłyminatetereny Włochami. Pochodzizapewneod słowa„bundz" - owczy ser, natomiastnazwyBieńkówkaiJachówkapochodząodimionpierwszychgospodarzy: BieniaiJacha. W tamtejszym czasie na tych obszarach istniały kościoły w MucharzuiLanckoronie. Kolonizacja w regionieBeskiduŚredniegoprzebywała bardzoszybko. W 1966 roku, z powoduzbyt dużychobowiązków nakładanychnachłopów przezstarostę Józefa Słuszka, zorganizowanostrajk. DowodziłnimJakubŚmietana, który w konsekwencjizginąłnazanikulanckorońskim w 1700 roku. Wysoka pańszczyznazmusiła chłopów nawkroczenienadrogę zbójnictwa. Pod koniec istnienia dawnej JAzeczypospolitejBudzowszczyzna i jej okolice były świadkami walk konfederatów barskich z wojskamicarskimi. Na pograniczuPalczyiHarbutowiczwanymdziś „Groby" stoczyła siębitwa, w miejscuktórejstanąłpoświęconytejwalcekrzyż. Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku obszar ten znalazłsię pod panowaniemaustriackim. Rok 1774 zamykaokresdziejów starostwalanckorońskiego. W latach 1847-1848 nastąpiła klęska głoduiepidemiacholery. Zmarłychgrzebanona„cmentarzachcholerycznych", zachowanych do dzisiajnaobszarzeniektórychczęściachnaszegoregionu. W 1840 roku w Baczynie powstała szkoła w domostwie, gdzienaukązajmowalisię światlejsiludziewsi. Następnie, około 1885 roku, dziękiduchowieństwuparafialnemu w Budzowiepowstała edukacjasystememkursów zimowych (Baczyn - 1886 r., Zachełmna -1887 r.). Kilka lat później w Budzowiepowstała etatowaszkoła, jednaklepiejurządzoną szkołęwprowadzono w Baczynie w 1893 roku. Od 1907 rokuposiadała onaprawdziwąkadrę nauczycielską. W 1913 roku panował w Budzowie głód iszerzyła się cholera. W okresie I wojnyświatowej z miejscowegokościoła zrabowanodzwony. W roku 1928 w Budzowieniedalekokościoła umieszczonopamiątkowątablicękupamięcipoległychmieszkańców w I wojnieświatowej. Wolnośćodzyskanodopiero w 1918 roku. WolnaPolskanie była jednak taka, jakiejoczekiwalichłopi. W latachtrzydziestychorganizowanostrajkichłopskie, sprzeciwiając siępolitycewewnętrznejówczesnegopolskiegorządu. Podczas II wojny światowejhordyhitlerowców opanowały Polskę. 23.10.1939 rokuzostała wytyczonagranicawzdłużSkawy. Budzowszczyznaprzypadła GeneralnejGuberniinaskrajujejgranicy z „Rzeszą". 22.01.1945 roku, dzięki ośmiodniowymbojomna paśmieMioduszynyiMakowskiej Góry, Budzowszczyznaodzyskała wolność. Walkifrontowespowodowały ogromnezniszczeniaorazśmierćwieluludzicywilnych. Jednaknatychmiastprzystąpiono do likwidacjiskutków wojny.

10. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Szlaki Turystyczne Gmina Budzów położona jest wśród malowniczychlasów jodłowo-świerkowych. Przezjejterenprzebiegająliczneszlakiturystyczne, które pro wadzą do atrakcyjnychmiejscowości, naokoliczne góryoraz do Lanckorony. Do najbardziejznanychznakowanychszlaków turystycznychnależą: -szlakczerwony z PalczynaBabicęi do Myślenic w kierunkuwschodnimoraznaChełm i do Zembrzyc w kierunku zachodnim, -szlakzielony z Budzowa do KalwariiZebrzydowskiej w kierunku północnymoraz do Makowa Podhalańskiego w kierunkupołudniowym, -szlak niebieski z Bieńkówki do Lanckorony w kierunku północnymorazprzezKoskową Górę do Jordanowa w kierunkupołudniowym

11. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Dorobek Gminy Gospodarka komunalna Inwestycje Komunalne Ochrona Zdrowia Oświata Inne. Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Nagrody i wyróżnienia Autorzy

12. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Inwestycje Komunalne Powrót do Dorobek Gminy Sieć drogowa. Podstawowy układ komunikacyjny w gminie stanowią : Droga wojewódzka nr 956. W ostatnich latach została ona wyremontowana na długości 4,5 km przy udziale środków gminy. Również przy tej drodze wybudowano 13 km chodników ze środków gminy i województwa. Drogi powiatowe o długości 20 071 km. Przy drogach powiatowych w ostatnich 20 latach wybudowano 8 km chodników z udziałem środków gminy oraz wyremontowano, przy udziale środków gminnych, nawierzchnie : Drogę powiatową Budzów- Bieńkówka na długości 11 km Drogę powiatową Baczyn – Glinnik – 2 km Drogę powiatową Budzów – Zachełmna – 3 km W roku 2009 rozpoczęto budowę chodnika przy drogach powiatowych: W Zachełmnej na długości 1200 mb, w Jachówce i Bieńkówce 650 mb Drogi Gminne, które w latach 1990-2009 wybudowano i wyremontowano ogółem 100 km. Przy Drodze Gminnej w Palczy wybudowano też 500 mb chodnika. Do wszystkich przysiółków i osiedli prowadzą drogi asfaltowe. Wykonano dwie drogi, łączące sąsiednie gminy: Droga w Bieńkówce łącząca się z Harbutowicami oraz w Jachówce łącząca się z Makowem Podhalańskim. Tworzą one ważne połączenie komunikacyjne co pokazała powódź z 2001r, gdy zostały zniszczone drogi i cały transport z pomocą dla mieszkańców gminy Budzów odbywał się tymi górskimi drogami. W planach jest budowa bardzo ważnego i historycznego ciągu komunikacyjnego łączącego Maków Podhalański z Budzowem. Opracowana została dokumentacja, kosztorys inwestorski i poczyniono starania o dodatkowe środki finansowe. W Gminie Budzów są 32 obiekty mostowe, które zostały odbudowane po powodzi w 2001 r . galeria

13. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Inwestycje Komunalne Powrót do Dorobek Gminy Powrót

14. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Gospodarka komunalna Powrót do Dorobek Gminy W ciągu 20 lat zamontowano 420 punktów świetlnych we wszystkich sołectwach Gminy Budzów. Wybudowano 15 zatok autobusowych i 9 wiat na przystankach autobusowych. Wybudowano 4 studnie głębinowe zaopatrujące w wodę budynki użyteczności publicznej : w Zachełmnej , Bieńkówce i Budzowie. Od roku 2003 wprowadzona jest systematyczna selektywna gospodarka odpadami. Poza tym w punktach centralnych wsi znajdują się kontenery KP-7 na komunalne odpady mieszane /16 szyty/. Dla poprawy czystości powietrza, w tym okresie zostało zainstalowane ogrzewanie olejowe: Gimnazjum w Budzowie, w Szkole Podstawowej nr 1 i nr 2 w Budzowie, Przedszkolu Samorządowym w Budzowie, w Szkole Podstawowej w Jachówce, w Szkole Podstawowej w Palczy i częściowo w Szkole Podstawowej w Bieńkówce oraz Domu Wiejskim w Bieńkówce. galeria

15. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Gospodarka komunalna Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

16. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Gospodarka komunalna Powrót do Dorobek Gminy powrót

17. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Ochrona Zdrowia Powrót do Dorobek Gminy Ośrodki zdrowia zostały przejęte przez Gminę w 1995r. , wcześniej należały do ZOZ Sucha Beskidzka. W ostatnich latach zrealizowano następujące zadania: Wykonano remont budynku ośrodka zdrowia w Budzowie i w Bieńkówce- również częściowo pod kontem likwidacji barier architektonicznych. Przekształcono Poradnię Stomatologiczną na Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w 2004r. Przekształcono Ośrodek Zdrowia w Budzowie na Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej od 1.01.2010r. galeria

18. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Ochrona Zdrowia Powrót do Dorobek Gminy Powrót

19. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Powrót do Dorobek Gminy Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Doceniając rolę sportu i kultury w indywidualnej i zespołowej pracy w procesie wychowania dzieci i młodzieży, jako czynnika przeciwdziałającego zjawiskom patologii społecznej, Gmina wspierała i wspiera finansowo kluby sportowe i instytucje kultury. Dotacje otrzymują kluby sportowe w ramach otwartych konkursów ofert ogłaszanych przez Gminę na realizację zadań w zakresie kultury fizycznej i sportu. W zakresie infrastruktury sportowej w okresie ostatniego 20-lecia zrealizowano następujące inwestycje:Wybudowano w Bieńkówce, Jachówce i Budzowie pełnowymiarowe boiska sportowe do piłki nożnej z zapleczem socjalnym, które corocznie są modernizowane. Działają dwa kluby sportowe; Klub Sportowy LKS Bieńkówka oraz LKS „Strzelec” Budzów, oba zarejestrowano w M.Z.P.N. w podokręgu wadowickim. Ciąg dalszy galeria

20. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Powrót do Dorobek Gminy W zakresie infrastruktury turystycznej zrealizowano następujące zadania:Utworzenie szlaku edukacyjnego na Babicy w Bieńkówce. Oznakowanie i zamontowanie tablic informacyjnych. Utworzenie PodbabiogórskiegoEkomuzeum „Szlakiem atrakcji i produktów lokalnych Podbabiogórza” obejmującego 6 punktów i 22 przystanki ekomuzealne z Gminy Budzów. Oznakowanie 12km tras konnych i 49,5 km tras rowerowych, zrealizowanych przy współpracy ze Stowarzyszeniem LGD „Podbabiogórze”. Biblioteka i Ośrodek Animacji Kultury Gminy Budzów z/s w Palczy, która pełni zadanie Ośrodka Kultury w Gminie. W skład organizacyjny instytucji wchodzi: Gminna Biblioteka w Palczy i jej 5 filii bibliotecznych: w Baczynie, Bieńkówce, Budzowie, Jachówce i Zachełmnej. Obecnie Gminna Biblioteka Publiczna wraz z filiami dysponuje księgozbiorem liczącym ponad 60 tys. woluminów. Średnio rocznie księgozbiór powiększa się o ok. 700 książek. Biblioteka gromadzi również materiały audiowizualne, zbiory elektroniczne i czasopisma. Biblioteka od lat zajmuje pierwsze miejsce w powiecie pod względem zakupu nowości wydawniczych w przeliczeniu na 100 mieszkańców, jak również pierwsze miejsce w powiecie wśród gmin wiejskich pod względem liczby czytelników i wypożyczeń. Przy wszystkich bibliotekach działają sale komputerowe ze stałem dostępem do Internetu oraz Młodzieżowe Kluby 4-H. Biblioteka i Ośrodek prowadzi stałe warsztaty plastyczne, muzyczne i taneczne. Upowszechnia i wspiera rozwój amatorskiego ruchu artystycznego i folkloru, rękodzieła ludowego i artystycznego, poprzez sprawowanie opieki nad twórcami ludowymi, Kołami Gospodyń Wiejskich i Orkiestrami Dętymi. powrót galeria

21. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

22. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

23. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Infrastruktura sportowo-turystyczna, kultura Powrót do Dorobek Gminy Powrót

24. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Inne. Powrót do Dorobek Gminy W ciągu 20 lat Gmina nabyła; 4,9173ha gruntów z przeznaczeniem pod budowę szkoły, wodociągu i oczyszczalni, budynki i grunty Ośrodka Zdrowia w Budzowie i w Bieńkówce, gruntu pod boisko sportowe w Budzowie, w Bieńkówce i pod boisko „ORLIK 2012” w Baczynie, część budynku po byłym SKR w Budzowie (nieodpłatnie), parking przy kościele parafialnym w Jachówce i w Budzowie, grunty pod zatoki autobusowe w Baczynie, Bieńkówce i Budzowie. Na terenie gminy działa 5 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, każda jednostka ma swoją siedzibę w budynku remizy lub jego części. W ostatnich latach remizy te zostały wyremontowane i zmodernizowane. Jednostki OSP posiadają 10 samochodów pożarniczych, które zakupione zostały w latach 1991-2009. Na utrzymanie, szkolenia pożarnicze, wyposażenie i sprawne działanie jednostek straży zabezpiecza się w budżecie galeria

25. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Inne. Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

26. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Inne. Powrót do Dorobek Gminy Powrót

27. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Nagrody i wyróżnienia Powrót do Dorobek Gminy 1. 9 CZERWCA 2008R. Gmina Budzów otrzymała I miejsce i tytuł Najlepsza Gmina „PLATYNOWA PŁYTA CHODNIKOWA ZA LATA 2002-2007” w I Konkursie Bezpieczne Drogi w Małopolsce- budujemy chodniki. 2. Od roku 2002 Urząd Gminy w Budzowie uzyskuje I miejsce w rankingu najmniejszych wydatków bieżących poniesionych na administrację w kategorii gmin wiejskich. galeria

28. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Nagrody i wyróżnienia Powrót do Dorobek Gminy Powrót

29. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Oświata Powrót do Dorobek Gminy • Prowadzenie zadań oświatowych samorząd gminy przejął w 1994 r. Obecnie na terenie gminy działa 7 szkół podstawowych, jedno gimnazjum (patrz obok) i 4 przedszkola. Do najważniejszych zadań inwestycyjnych zrealizowanych w ostatnim 20 – leciu zaliczyć można : • Wybudowanie Szkoły Podstawowej Nr 1 w Budzowie wraz z salą gimnastyczną, która w roku 1999 została zaadoptowana na gimnazjum. Salę gimnastyczną przy Szkole Podstawowej w Jachówce/1992/ Salę gimnastyczną przy Szkole Podstawowej Nr 2 w Budzowie/1996/ Sale gimnastyczną przy Szkole Podstawowej w Bieńkówce/ 2003/ Dobudowę do istniejącej Szkoły Podstawowej w Palczy sali gimnastycznej z zapleczem – zadanie to zostało dofinansowane ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej/2006/W roku 2008 rozpoczęto budowę Szkoły Podstawowej w Budzowie wraz z salą gimnastyczną /Planowane oddanie obiektu do użytku w 2010 r/ Przeprowadzono generalne remonty, modernizację wszystkich obiektów oświatowych, polegające na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie ociepleń budynków wraz z elewacjami , wymianą pokryć dachowych itp. Wybudowano 7 boisk sportowych przy Szkole Podstawowej w Bieńkówce i Szkole Podstawowej nr 2 Budzowie, o nawierzchni trawiastej w Jachówce i Palczy, o nawierzchni poliuretanowej w Budzowie i w Zachełmnej o nawierzchni asfaltowej. Wybudowano kompleks boisk sportowych : „Orlik 2012” w Baczynie – jest to kompleks boisk dostępnych dla wszystkich mieszkańców, którzy chcą aktywnie wypoczywać- zadanie finansowane zostało ze środków Ministerstwa Sportu i Urzędu Marszałkowskiego. Założenie monitoringu w budynku Gimnazjum w Budzowie ( 2002r.) • Rozbudowę Przedszkola Samorządowego w Budzowie i w Bieńkówce. W wyniku rozbudowy uzyskano dodatkowe sale dydaktyczne dla dzieci. • Wybudowano place zabaw dla dzieci. • Otrzymano z Ministerstwa Edukacji Narodowej Gimbus, który służy do przewozu dzieci do gimnazjum galeria

30. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Oświata Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

31. Gmina Budzów „20”lat wspólnie Oświata Powrót do Dorobek Gminy Ciąg dalszy

32. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Oświata Powrót do Dorobek Gminy Powrót

33. Gmina Budzów „20lat wspólnie” Wywiady: Wywiad z przewodniczącą Rady Gminy Krystyną Szczepaniak Wywiad z sołtysem wsi Baczyn: Adam Liszka Wywiad z panią Janiną Pieronkiewicz Wywiad z Panią Anielą Kochaniewicz Wywiad z Panem Janem Najdkiem Wójtem Gminy Budzów

34. Gmina Budzów „20lat wspólnie” J: Chciałybyśmy przeprowadzić z Panem wywiad na temat społeczeństwa Naszej Gminy. My wybrałyśmy pańską osobę i mamy nadzieję, że udzieli nam pan wywiadu. A: Podstawowym pytaniem jest jak się pan nazywa i jaką rolę pełni Pan w Naszej Wsi oraz ile lat obejmuje pan to stanowisko? S: Nazywam się Adam Liszka i jestem sołtysem wsi Baczyn od 1986 roku czyli 24 lata. J: Jakie zmiany w ciągu tych lat dostrzega Pan w Naszej Wsi ? S: Są to kolosalne zmiany. Nie ma po prostu skali porównawczej. Przede wszystkim wszystkie drogi są zrobione we wsi, gminne drogi siedliskowe od podstaw do asfaltowania. Wyremontowana jest szkoła podstawowa, remiza, powstał orlik, oświetlenie uliczne, które powstało podczas mojej kadencji J: Jak zmieniła się szkoła? Czy poprawił się jej wygląd i wyposażenie? S: Jest wyremontowana jadalnia, korytarz, są wstawione nowe okna, wymienione drzwi, dach zmieniony, ogrodzenie wokół szkoły. Sala gimnastyczna również przeszła remont. A: Jak zmieniły się urzędy? Czy urzędy są bliżej obywateli, czy też nie? S: Raczej bliżej niż dawniej. Kiedyś rządziła partia i wszystko było pod jej władzą. A: Jakie zmiany gospodarcze zaszły w Naszej Miejscowości? Czy bezrobocie zwiększyło się czy spadło? S: Bezrobocie jest takie "ukryte" można powiedzieć. U nas na wsi każdy znajdzie pracę, jeśliby chciał, tylko że się nic nie opłaca w tej chwili robić. Ci którzy nie pracują w państwowych zakładach lub firmach prywatnych to nie chcą podjąć pracy. Powiedziałbym o nich "obiboki". J: Jak działa transport publiczny? Czy obecnie informacja o kursach autobusowych jest lepsza? S: Z Krakowem jest bardzo dobre połączenie, busy i autobusy praktycznie kursują co godzinę, nawet częściej. Kiedyś natomiast autobusy kursowały trzy razy w ciągu dnia do Krakowa. I to było wszystko. A: Czy są jakieś osiągnięcia ostatnich 20 lat, z których jest Pan dumny? S: Ogólnie to ze wszystkiego jestem dumny, no bo jak można być nie dumnym z tego, że wieś się rozwinęła i upiększyła. Najważniejszym osiągnięciem teraz jest orlik. A: Czy Nasza Wieś stała się bardziej atrakcyjna turystycznie lub kulturalnie? S: Baczyn nie jest wsią turystyczną. Nie ma tutaj takich miejsc, żeby kultura się rozwijała. Jedynie to jest szkoła, biblioteka. Również remiza, w której działa Koło Gospodyń Wiejskich, które powstało ok. 5 lat temu. To też daje dobry przykład. J: Czy widzi Pan w tym zasługę samorządu czy tylko samych mieszkańców? S: To jest zasługa całej wsi. Inicjatywę podejmuje samorząd, ale na każdą decyzję wieś musi wyrazić zgodę na zebraniu wiejskim. Jeśli byłyby sprzeciwy to nie udałoby się tego osiągnąć. A: Czy jakość życia jest obecnie wyższa czy niższa niż dwadzieścia lat temu? S: Bez porównania wyższa. Według mnie nie ma takiej skali porównawczej. Wystarczy popatrzeć tylko na same samochody i domy jak wyglądały w tamtych czasach. Przybyło bardzo dużo samochodów. Nie jestem pewien czy było dwadzieścia samochodów we wsi. A dzisiaj w każdym domu jest przynajmniej jeden samochód. Emeryci i renciści, którzy kiedyś wyjechali stąd powrócili i budują domy. Wieś jako tako się "nie buduje", bo teoretycznie jest biedna. Z rolnictwa się przecież nie wyżyje. A: Czy w naszej miejscowości jakość środowiska naturalnego poprawiła się? Czy wprowadzono pojemniki do segregacji śmieci? S: Posiadamy worki do segregacji śmieci. Co miesiąc odbywa się ich wywóz. Pod tym względem na pewno jest lepiej, bo nie zanieczyszcza się naszego otoczenia tak bardzo. J: Czy jest u nas bezpieczniej niż 20 lata temu? Czy straż pożarna i policja dbają o porządek? S: Raczej jest bezpieczniej z tego co widzę. Policja patroluje wieś od czasu do czasu. A: Bardzo dziękujemy za poświęcenie czasu i udzielenie tego wywiadu. Wywiad przeprowadziły: Justyna Pająk i Angelika Kwaśniowska. wywiady

35. Gmina Budzów „20lat wspólnie” A: Dzień dobry. Chciałabym przeprowadzić z Panią wywiad na temat społeczeństwa Naszej Gminy. A: Jakie zmiany w ciągu ostatnich 20 lat dostrzegła pani w naszej gminie? K. SZ : Zmian jest bardzo wiele. Na pewno należy tu wymienić naszą sieć drogową. Droga wojewódzka nr.956 została wyremontowana na długości 4,5 km (przy udziale środków gminy). Wybudowano tu również 13km chodników.Drogi powiatowe uległy zmianom. Przy udziale środków gminy zostały wyremontowane drogi:- drogi powiatowej Budzów- Bieńkówka - drogi powiatowej Baczyn- Glinnik - drogi powiatowej Budzów- ZachełmnaGmina ma w planie budowę ważnego ciągu komunikacyjnego łączącego Maków Podhalański z Budzowem. W Gminie Budzów są 32 obiekty mostowe, które zostały odbudowane po powodzi w 2001roku. W ciągu ostatnich 20 lat zamontowano 420 punktów świetlnych we wszystkich sołectwach gminy, wybudowano 15 zatok autobusowych i 9 wiat na przystankach autobusowych, jak również 4 studnie głębinowe, zaopatrujące w wodę budynki użyteczności publicznej z Zachełmnej, Bieńkówce i Budzowie.  W szkolnictwie przeszło dużo zmian. Prowadzenie zadań oświatowych samorząd gminy przejął w 1994 roku. Obecnie na terenie gminy działa 7 szkół podstawowych, 1 gimnazjum i 4 przedszkola. Do najważniejszych zadań inwestycyjnych , zrealizowanych w ostatnim 20 leciu, zaliczyć można:- wybudowanie Szkoły Podstawowej nr 1 w Budzowie wraz z salą gimnastyczną, które w roku 1999 zostały zaadaptowane na Gimnazjum, - wybudowanie sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Jachówce (1992), Szkole Podstawowej nr 2 w Budzowie (1996), Szkole Podstawowej w Bieńkówce (2003)- dobudowę do istniejącej w Szkole Podstawowej w Palczy sali gimnastycznej z zapleczem- zadanie zostało dofinansowane ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (2006)- w roku 2008 rozpoczęto budowę szkoły podstawowej w Budzowie wraz z salą gimnastyczną (planowane oddanie obiektu do użytku w 2010r) zadanie zostało dofinansowane ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej- przeprowadzenie generalnych remontów i modernizacji wszystkich obiektów oświatowych, polegających na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie ociepleń budynków, wraz z elewacją, wymianą pokryć dachowych itp. - wybudowanie 7 boisk sportowych przy szkołach podstawowych - wybudowanie kompleksu boisk sportowych „Orlik 2012” w Baczynie- założenie monitoringu w Gimnazjum w Budzowie (2002) - wybudowanie placów zabaw dla dzieci - pozyskanie z Ministerstwa Edukacji Narodowej gimbusa służącego do przewozu dzieci do gimnazjum Warto tu również wspomnieć o zmianach w ochronie zdrowia. Ośrodki zdrowia zostały przejęte przez gminę w 1995 roku, wcześniej należały do ZOZ Sucha Beskidzka. W ostatnich latach zrealizowano następujące inwestycje i zadania: - wykonano remonty budynków ośrodków zdrowia- Bieńkówka, Budzów - przekształcono Ośrodek Zdrowia na Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej (od 1.01.2010r) W ciągu 20 lat gmina nabyła 4,9173 ha gruntów z przeznaczeniem pod budowę szkoły, wodociągu i oczyszczalni, budynki i grunty ośrodków zdrowia w Bieńkówce i Budzowie, grunty pod boisko sportowe w Budzowie, Bieńkówce i pod boisko „Orlik 2012” w Baczynie itp. Na terenie Naszej Gminy działa 5 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej. A: Jak zmienia się szkoła? Czy poprawił się jej wygląd i wyposażenie? Czy działają w niej nowe kółka, kluby europejskie? Czy Pani zdaniem młodzież ma większe możliwości edukacyjne?K. SZ.: Szkoła zmieniła się. Młodzież ma teraz duże możliwości- chociażby Gimnazjum w Budzowie. Gimnazjum nawiązało współpracę z Anglią i uczniowie mogą jechać i spotkać się z młodzieżą. Kół edukacyjnych też jest bardzo wiele. Poza tym organizowane są konkursy i teatrzyki ( od 10 lat). To rozwija kontakty z ludźmi. Zajęcia sportowe również korzystnie wpływają na rozwój młodzieży. Jeżeli tylko ktoś ma chęci do ćwiczeń i do rozwijania swoich pasji. Jest też wiele pomocy naukowych, sale internetowe. Rozwinęły się biblioteki: księgozbiory są bogate. Bardzo rozwinęła się oświata na terenie naszej gminy. Ciąg Dalszy

36. Gmina Budzów „20lat wspólnie” A: Jak zmieniły się urzędy? Są bliżej obywateli czy też nie?K. SZ.: Z moich obserwacji wynika, iż np. Pan Wójt zawsze służy pomocą. Nie ma dni wyznaczonych na spotkania. Petenci załatwiani są na bieżąco. Uważam, że w gminie dobrze działa obsługa klienta. A: Czy łatwiej jest otrzymać informacje, czy urzędnicy konsultują swoje decyzje z obywatelami? Wykorzystują Internet, aby ułatwić załatwienie spraw urzędowych?K. SZ.: Tak. Teraz jest sieć internetowa i bez przerwy z niej korzystają. Jak czegoś nie wiedzą, to szukają rozwiązania w Internecie, bądź dzwonią do innych gmin jak takie sprawy są tam rozwiązywane. Są również biura informacje w Krakowie, gdzie też można o coś zapytać. A: Jakie zmiany gospodarcze zaszły w naszej gminie? Czy bezrobocie zwiększyło się, czy spadło? K. SZ.: Powstają zakłady pracy. Są niewielkie, ale zawsze coś. Nie ma rozwiniętego przemysłu. Istnieje bezrobocie ukryte. Dużo ludzi się rejestruje w bezrobociu, a zatrudnia się sezonowo . Bezrobocie wynosi ok.12%. A: Jak zmieniła się estetyka naszej gminy? K. SZ.: Budowane są duże ilości chodników. Drogi są ładniejsze, remizy wyremontowane, szkoły piękne, elewacja kościoła w Bieńkówce. Zmienia się wszystko na lepsze. A: Jak działa transport publiczny ?Czy informacja o kursie autobusów jest lepsza? Czy środki komunikacji publicznej są czyste, bardziej punktualne - czy też nie?K. SZ.: No i tu jest problem. Jest gorzej. Nasz główny przewoźnik wycofuje się z kursu. Nie ma dojazdów w soboty i niedziele. Moim zdaniem jest to jeden z najgorszych punktów rozwoju naszej gminy. A: Czy są jakieś osiągnięcia w ciągu ostatnich 20 lat, z których jest Pani dumna? K. SZ.: Jestem dumna, że gmina się rozwija, rozwijają się szkoły. Pan Wójt urzędujący od 20 lat przyczynił się najwięcej. Osiągnięcia, to np. - zajmowanie przez uczniów gimnazjum wysokich miejsc i otrzymywanie wyróżnień - nagrody sportowe, wyróżnienia Wiele tutaj tego jest. Kilka lat temu zajęliśmy pierwsze miejsce w województwie pod względem ilości chodników, to też jest osiągnięcie. Poza tym gmina dobrze rozdysponowuje funduszami . A: Czy Nasza Miejscowość stała się atrakcyjna turystycznie? Czy rozwinęła się infrastruktura turystyczna? Czy gmina ma informację turystyczną? Czy, jeśli poprawiło się w tym względzie, widzi Pani w tym zasługę samorządu, czy tylko samych mieszkańców?K. SZ.: Uważam, że nie jesteśmy przygotowani pod względem turystycznym. Nie mamy sieci hotelowej, restauracyjnej. Informacyjnie to nie jest jeszcze najgorzej. Agroturystyka nie rozwija się tak, jak w poprzednich latach. Najważniejszy ośrodek agroturystyczny- wykruszył się. Nie jesteśmy przygotowani pod tym względem. Mamy dużo do zrobienia. Mieszkańcy również nie robią nic w tym kierunku. A: Czy łatwiej jest kupić rzeczy potrzebne do życia? Czy powstają nowe sklepy albo centra handlowe? Czy jakość życia jest obecnie wyższa, czy niższa niż 20 lat temu?K. SZ.: Jest teraz dużo sklepów, jak się tylko ma za co, to się kupuje. Można nawet nie wychodzić z domu i kupić. To zmieniło się niesamowicie. A: Czy w naszej miejscowości jakość środowiska naturalnego poprawiła się? Czy wprowadzono pojemniki do segregacji śmieci?K. SZ.: Pojemników nie wprowadzono, natomiast są worki do segregacji śmieci. Wszędzie jest mniej śmieci, szczególnie wokół dróg i w lasach. Gdybyśmy segregowali te śmieci jest to taniej dla gminy. Ważne, że ludzie oddają śmieci. A: Czy jest u nas bezpieczniej niż 20 lat temu? Czy policja dbają o porządek?K. SZ.: Policja przyjmuje 2 razy w tygodniu. Nie ma posterunku w Budzowie. Wydaje mi się, że jest bezpieczniej. Mniej jest rozbojów. A: Dziękujemy za wywiad i poświęcony nam czas.K. SZ.: Było mi bardzo miło A: Bardzo dziękuję za poświęcenie czasu i udzielenie tego wywiadu. Wywiad przeprowadziła Małgorzata Filuś wywiady powrót

37. Gmina Budzów „20lat wspólnie” I.P.: Dzień dobry. Chciałybyśmy przeprowadzić z Panią wywiad na temat społeczeństwa Naszej Gminy. K.P.: Jakie zmiany w ciągu ostatnich 20 lat dostrzega Pani w Naszej Gminie?   J.P.: Gmina poprawiła się pod każdym względem. Jeżeli chodzi o oświatę mamy piękne szkoły, wokół szkół pięknie zagospodarowany teren bardzo dużo wybudowano dróg, mostów, praktycznie po powodzi 2001 odbudowano całą infrastukturę komunalną. Dom wiejski zmodernizowany, Ośrodek Kultury , wybudowano boiska sportowe. I.P.: Jak zmieniła się szkoła? Czy poprawił się jej wygląd i wyposażenie? Czy działają w niej nowe kółka, kluby europejskie? Czy pani zdaniem młodzież ma większe możliwości edukacyjne? J.P.: Szkoły są wyremontowane , wyposażone we wszystkie pomoce naukowe, dydaktyczne. Młodzież, dzięki temu ma większe możliwości kształcenia, lepsze warunki nauki. K.P.: Jak zmieniły się urzędy? Czy urzędy są bliżej obywateli, czy też nie? J.P.: Urzędy jak najbardziej się zmieniły, są bliżej obywateli, sprawy załatwiamy szybko, sprawnie i na bieżąco. I.P.: Czy łatwiej jest otrzymać informację, czy urzędnicy konsultują decyzje z obywatelami? Czy wykorzystują Internet, aby ułatwić załatwianie spraw urzędowych? J.P.: Urzędnicy konsultują decyzje z obywatelami. Informacje zamieszczane są na stronie internetowej i na tablicy ogłoszeń. Mieszkańcy są doinformowani. Decyzje są konsultowane na zebraniach wiejskich, które odbywają się we wszystkich sołectwach. K.P.: Jakie zmiany gospodarcze zaszły w Naszej Miejscowości? Czy bezrobocie zwiększyło się czy spadło? Czy powstały nowe zakłady pracy? J.P.: Powstało dużo zakładów budowlanych- prywatnych, składy budowlane, tartaki, zakłady stolarskie, placówki handlowe. Bezrobocie ogólnie spadło. Większych zakładów pracy u nas nie ma. I.P.: Jak zmieniła się estetyka naszej gminy? J.P.: Dbamy o estetykę naszej Gminy, modernizujemy centra wsi. K.P.: Jak działa transport publiczny? J.P.: Informacje o kursach są ogólnie dostępne, jest dobry dojazd, autobusy, busy kursują często. I.P.: Czy powstały nowe drogi i ścieżki rowerowe? J.P.: Powstało mnóstwo nowych dróg na naszym terenie i co roku ich przybywa. Chcemy, aby za parę lat do każdego domu prowadziła droga asfaltowa. chodniki mamy wykonane w 80%. K.P.: Czy są jakieś osiągnięcia ostatnich 20 lat, z których jest Pani dumna? J.P.: Otrzymaliśmy „Platynową płytę” za najwięcej wybudowanych chodników w latach 2002-2007. Co roku otrzymujemy nagrodę od czasopisma" Wspólnota" za to, iż najmniej wydajemy na administrację. Jestem dumna z tego, że powstały nowe sale gimnastyczne, boisko "Orlik 2012" w Baczynie. I.P.: Czy Nasza Miejscowość stała się bardziej atrakcyjna turystycznie? J.P.: Nasza miejscowość jest atrakcyjna turystycznie. K.P.: Czy łatwiej jest kupić rzeczy potrzebne do życia, czy też nie? J.P.: Dużo łatwiej, na naszym terenie jest dużo sklepów i przemysłowych i spożywczych. I.P.: Czy w Naszej Miejscowości jakość środowiska naturalnego poprawiła się? J.P.: Jakość środowiska poprawiła się. Wprowadziliśmy od 2002 r. segregację odpadów. Mieszkańcy każdego miesiąca wystawiają worki wzdłuż dróg i są te worki zabierane. K.P.: Czy jest u nas bezpieczniej niż 20 lat temu? J.P.: Jest bezpieczniej, chociażby dzięki chodnikom, policja również dba o porządek. I.P.: Bardzo dziękuję za poświęcenie czasu i udzielenie tego wywiadu. Wywiad przeprowadziły Ilona Prymula i Kinga Pająk wywiady

38. Gmina Budzów „20lat wspólnie” K.P.: Dzień dobry. Chciałybyśmy przeprowadzić z Panem wywiad na temat społeczeństwa Naszej Gminy. Jakie zmiany w ciągu ostatnich 20 lat dostrzega Pan w Naszej Gminie? J.N.: Mnie samemu trudno jest cokolwiek oceniać , o subiektywną ocenę należało by zapytać mieszkańców Naszej Gminy. Uważam, że od roku 1990r w Gminie Budzów zaszły diametralne zmiany. Kilkanaście lat temu w Naszej Gminie nie było w ogóle żadnej drogi gminnej asfaltowej, natomiast teraz mamy około 100km gminnych dróg asfaltowych, poprawił się stan techniczny dróg wojewódzkich. Powstało 6 sal gimnastycznych przy każdej szkole. Wybudowano kompleksy sportowe w Budzowie i w Bieńkówce, ponieważ tam działają prężne kluby sportowe tj. Strzelec Budzów, LKS Bieńkówka. I.P.: Czy powstały nowe instytucje? J.N.: W latach 90 powstawały już domy kultury, bazując na ich postawie zmodernizowaliśmy i odnowiliśmy GOK w Jachówce. Powstał również Dom Wiejski w Bieńkówce. Jeśli chodzi o kulturę to w latach 90 był duży problem z bibliotekami. Cały ciężar ich utrzymania spadł na gminę. Były to nieduże biblioteki lub punkty biblioteczne znajdujące się w prywatnych lokalach. Z powodu małego zainteresowania czytelników pojawiły się plany zamknięcia bibliotek , jednak gmina starała się je nadal utrzymywać i nie doprowadzić do ich zamknięcia. Zostały one zmodernizowane i przeniesione: w Palczy i w Baczynie do budynków szkól. K.P.: Jak zmieniła się szkoła? Czy poprawił się jej wygląd i wyposażenie? Czy działają w niej nowe kółka, kluby europejskie? Czy pana zdaniem młodzież ma większe możliwości edukacyjne? J.N.: W okresie 20 lat wybudowaliśmy dwie szkoły – gimnazjum, szkoła ta została wybudowana z myślą o szkole podstawowej, ponieważ nie została przeprowadzona jeszcze reforma, istniały 8-letnie szkoły. W 1998r została przeprowadzona reforma, postanowiliśmy stworzyć jedno mocne gimnazjum na terenie gminy i wybraliśmy właśnie ten budynek. Jest to mała szkoła , gimnazjaliści muszą chodzić na dwie zmiany, dlatego też w ciągu ostatnich dwóch lat podjęliśmy inwestycję wybudowania nowej szkoły podstawowej. Dzięki temu uczniowie gimnazjum będą mogli uczyć się na jedną zmianę. Uważam, że dzięki temu uczniowie mają większe możliwości kształcenia. Jako gmina jesteśmy odpowiedzialni za utrzymanie bazy dydaktycznej. Kadra jest lepiej wykształcona , warunki nauki są lepsze. I.P.: Czy łatwiej jest otrzymać informację, czy urzędnicy konsultują decyzje z obywatelami? Czy wykorzystują Internet, aby ułatwić załatwianie spraw urzędowych? J.N.: Przypuszczam, że tak. Na naszym przykładzie możemy śmiało stwierdzić, że urzędy są dostępne dla wszystkich obywateli, nie trzeba się umawiać. Znajdują się w centrum gminy. Po przeprowadzeniu reformy wszystkie decyzje są podejmowane wspólnie, podczas zebrania wiejskiego. Różne organizacje, stowarzyszenia, mieszkańcy zgłaszają swoje propozycje, a te są rozpatrywane. Załatwianie spraw przez Internet jeszcze nie jest dopracowane. K.P.: Jakie zmiany gospodarcze zaszły w naszej miejscowości? Czy bezrobocie zwiększyło się czy spadło? Czy powstały nowe zakłady pracy? J.N.: Jeśli chodzi o bezrobocie na terenie Naszej Gminy, to zależy od sytuacji jaka jest obecnie w państwie, na świecie, bo ona w sposób przekłada się na sytuacje w województwach, powiatach, gminach. Na terenie naszych miejscowości nie ma takich dużych zakładów, gdzie pracę mogłoby znaleźć dużo osób, dlatego też wiele osób, wyjeżdża do większych miast czy też za granicę. Większość osób znajduję pracę w budownictwie. Osoby pracujące w tym zawodzie dopada bezrobocie podczas zimy . W Bieńkówce powstała szwalnia, jest to największy zakład na terenie gminy. I.P.: Jak zmieniła się estetyka Naszej Gminy? J.N.: Estetyka naszej gminy poprawiała się na lepsze. Dawniej mieszkańcy nie zwracali uwagi na wygląd naszych gospodarstw i domów najczęściej dlatego ,że byli zbyt zajęci pracą na roli. Patrząc dwadzieścia lat wstecz ludzie nie mieli samochodów, nie przywiązywali uwagi do estetyki, natomiast teraz dużo się zmieniło. Co roku jest organizowany konkurs na najpiękniejszy ogród w gminie. Dbamy o estetykę terenów znajdujących się przed szkołami, urzędami. K.P.: Jak działa transport publiczny? J.N.: Transport publiczny w przeciągu 20 lat bardzo się zmienił. Dawniej kursowały tylko autobusy PKS. Obecnie oprócz nich jeździ wiele busów należących do prywatnych właścicieli. Stan środków komunikacji jest dobry, są punktualne. Informacje o kursach autobusów znajdują się na każdym przystanku, są łatwo dostępne dla wszystkich mieszkańców. Jedyną niedogodnością związaną z kursami są pory w których kursują. Jeżdżą w godzinach, w których mają szanse najwięcej zarobić, w czasie gdy dzieci jadą do szkoły. Natomiast bardzo mało kursów jest w godzinach wieczornych. Ciąg Dalszy

39. Gmina Budzów „20lat wspólnie” I.P.: Czy powstały nowe drogi i ścieżki rowerowe? J.N.: Powstało mnóstwo dróg, ścieżek rowerowych nie mamy, ale po naszych drogach rowerzyści mogą się śmiało poruszać, ze względu na mały ruch. W przyszłości mamy plany wyznaczyć wzdłuż naszych dróg gminnych specjalne odcinki dla rowerzystów . K.P.: Czy są jakieś osiągnięcia ostatnich 20 lat, z których jest Pan dumna? J.N.: Jestem dumny z bazy sportowej, ponieważ śmiało można powiedzieć , że jest ona bardzo dobrze rozwinięta. Powstały boiska, sale gimnastyczne, kompleks sportowy „Orlik”. I.P.: Czy Nasza Miejscowość stała się bardziej atrakcyjna turystycznie? J.N.: Obserwując, można powiedzieć ,że coraz więcej turystów odwiedza nasze miejscowości najczęściej w weekend. Nie mamy dużo baz noclegowych. K.P.: Czy łatwiej jest kupić rzeczy potrzebne do życia, czy też nie? J.N.: Na pewno jest dużo łatwiej. Jakość życia poprawiła się. Wszystko jest dostępne, jesteśmy zalewani informacjami, mamy telewizję, Internet. Mamy możliwości rozwijania swoich zainteresowań. Jeśli chodzi o rozwój naukowy to jest zdecydowanie lepiej. I.P.: Czy w Naszej Miejscowości jakość środowiska naturalnego poprawiła się? J.N.: Zbieramy i segregujemy odpady. Dużym problemem są plastiki . W ostatnich latach pojawiło się ich bardzo dużo na rynku, wyparły one butelki szklane. Z pewnością zanieczyszczają one bardzo nasze środowisko, jednak próbujemy zapobiegać tworzeniu się dzikich wysypisk. Duży problem jest z kanalizacją, w przyszłości chcielibyśmy wybudować małą oczyszczalnie ścieków. K.P.: Czy jest u Nas bezpieczniej niż 20 lat temu? J.N.: Jeśli chodzi o bezpieczeństwo to w statystykach nasza gmina jest najbezpieczniejszą w naszym powiecie. Policja podlega komendzie powiatowej, dba o porządek, dwa razy w tygodniu patrolują naszą gminę. I.P.: Bardzo dziękuję za poświęcenie czasu i udzielenie tego wywiadu. Wywiad przeprowadziły Ilona Prymula i Kinga Pająk wywiady powrót

40. Gmina Budzów „20lat wspólnie” I.P.: Dzień dobry. Chciałybyśmy przeprowadzić z Panią wywiad na temat społeczeństwa Naszej Gminy. K.P.: Jakie zmiany w ciągu ostatnich 20 lat dostrzega Pani w Naszej Gminie? A.K.: Ogromne zmiany, które dotyczyły: -infrastruktury ( budowa dróg asfaltowych, mostów, chodników wzdłuż drogi wojewódzkiej i powiatowej) - w zakresie szkolnictwa ( budowa szkół: Gimnazjum. SP w 1 w Budzowie, sal gimnastycznych ) - budowa boisk, "Orlik" I.P.: Czy powstały nowe instytucje? A.K.: Nowe instytucje to szkoły, rozbudowane przedszkola. K.P.: Jak zmieniła się szkoła? Czy poprawił się jej wygląd i wyposażenie? Czy działają w niej nowe kółka, kluby europejskie? Czy Pani zdaniem młodzież ma większe możliwości edukacyjne? A.K.: Tak i to bardzo. Uczniowie mają dostęp do takich samych pomocy i materiałów jak i młodzież w mieście. W szkole działa Internet, działa Klub Europejski "Sokrates". I.P.: Jak zmieniły się urzędy? Czy urzędy są bliżej obywateli, czy też nie? A.K.: Mamy społeczeństwo obywatelskie i ludzie mają świadomość co im wolno, są odważni. Urzędnicy są mili, po prostu nam służą. K.P.: Jakie zmiany gospodarcze zaszły w naszej miejscowości? Czy bezrobocie zwiększyło się czy spadło? Czy powstały nowe zakłady pracy? A.K.: Mamy nowe zakłady pracy: Pab, Galeria, Dom Weselny, sklepy. Nie są to wielkie zapotrzebowania na pracowników, ale bezrobocie wynosi 11% I.P.: Jak zmieniła się estetyka naszej gminy? A.K.: Zmienia się głównie rynek, teren wokół Ośrodka Zdrowia, Urzędu Gminy, Banku i nowej szkoły. K.P.: Jak działa transport publiczny? A.K.: Transport publiczny tzn. funkcjonuje głównie transport prywatny- busy.. I.P.: Czy powstały nowe drogi i ścieżki rowerowe? A.K.: Drogi tak, ścieżki rowerowe nie. K.P.: Czy są jakieś osiągnięcia ostatnich 20 lat, z których jest Pai dumna? A.K.: Osiedlowe drogi asfaltowe, mosty oraz nowe sale gimnastyczne i szkoły. I.P.: Czy Nasza Miejscowość stała się bardziej atrakcyjna turystycznie? A.K.: Mamy gospodarstwa agroturystyczne . Powstają restauracje z bazą hotelową. K.P.: Czy łatwiej jest kupić rzeczy potrzebne do życia, czy też nie? A.K.: Nie ma co porównywać, na terenie gminy możemy kupić wszystko. Trzeba mieć tylko pieniądze. Tempo życia jest szybkie, ale zmieniła się jakość życia w sensie pozytywnym. I.P.: Czy w Naszej Miejscowości jakość środowiska naturalnego poprawiła się? A.K.: Tak, nie ma już dzikich wysypisk śmieci. Śmieci się segreguje i są odbierane raz w miesiącu. K.P.: Bardzo dziękuję za poświęcenie czasu i udzielenie tego wywiadu. Wywiad przeprowadziły Ilona Prymula i Kinga Pająk wywiady

41. Uczniowie Gimnazjum im. Jana Pawła II w Budzowie Dziękują za uwagę REDAKTORZY: OPIEKUNOWIE: mgr Sabina Lasek mgr Anna Dobosz Małgorzata Pająk Bartłomiej Kubarek Katarzyna Madejczyk Sylwia Głuc Justyna Pająk Ilona Prymula Sara Chorąży Patrycja Kot Małgorzata Filuś Angelika Kwaśniowska Kinga Pająk Justyna Mirocha KryzsytofSergiel