اندازه گیری هموگلوبین

1. اندازه گیری هموگلوبین

2. به وسیله روش های متعدد دستی می توان پی به میزان هموگلوبین خون برد که عبارتند از: • 1-اندازه گیری به روش رنگ سنجی • 2-اندازه گیری قدرت و قابلیت خون در اتصال به اکسیژن و یا منوکسید کربن • 3-اندازه گیری میزان آهن موجود در خون و سپس محاسبه میزان هموگلوبین آن • اما در عمل از میان این روش ها روش رنگ سنجی بیشتر استفاده می شود

3. اندازه گیری میزان هموگلوبین به روش رنگ سنجی • به کمک چهار روش رنگ سنجی مختلف زیر میتوان پی به میزان هموگلوبین موجود در خون برد: • 1-روش سیان مت هموگلوبین که نام دیگر آن همی گلوبین سیانید می باشد • 2-روش اکسی هموگلوبین • 3-روش هماتین قلیایی • 4-روش هماتین اسیدی

4. روش مرجع در اندازه گیری هموگلوبین روش سیانومت هموگلوبین است. • نمونه مورد آزمایش خون کامل می باشد که با ضدانعقاد EDTA مخلوط شده است. • از خون مویرگی نیز می توان استفاده کرد

5. اساس آزمایش • آهن موجود در هموگلوبین که Fe2+می باشد تحت تاثیر فری سیانید پتاسیم به مت هموگلوبین تبدیل شده که آهن آن Fe3+ می باشد • سپس مت هموگلوبین تحت تاثیر سیانید پتاسیم (KCN) تبدیل به ماده رنگی سیانومت هموگلوبین می گردد که این ماده در طول موج 546nm قابل اندازه گیری می باشد • سولف هموگلوبین با این روش اندازه گیری نمی شود به دلیل آنکه به سیانومت هموگلوبین تبدیل نمی گردد ولی کربوکسی هموگلوبین را می توان با این روش اندازه گیری کرد • از معرف درابکین جهت اندازه گیری هموگلوبین استفاده می شود

6. محلول رقیق کننده را محلول درابکین می نامند • 50mg پتاسیم سیانید به همراه 200mg پتاسیم فری سیانید،140 میلی گرم منوپتاسیم فسفات و 1میلی لیتر دترجنت غیر یونیزه(ماده چربی بر) را در ارلن ریخته و با آب مقطر به حجم 1 لیتر می رسانیم.این محلول درابکین می باشد • PH محلول درابکین اصلی 8/6 می باشد ولی PH محلول درابکین اصلاح شده 9/6 است.اصلاح محلول اصلی درابکین بدین علت است که رسوب پروتئین های پلاسما کمتر صورت پذیرفته ودر نتیجه بعد از اضافه کردن خون به محلول رقیق کننده از میزان کدورت آن کاسته شود

7. برای محاسبه میزان هموگلوبین از منحنی استاندارد باید استفاده شود • یک سری معرف های Hb تجاری هستند که غلظت هموگلوبین در آنها به طور استاندارد مشخص شده است .رقت های مختلفی از آن را با توجه به بروشور با استفاده از معرف درابکین تهیه می کنیم. • سپس یک محور مختصات رسم می کنیم در محور yها جذب ودر محور xها غلظت هموگلوبین را قرار می دهیم • بعد از این که منحنی را رسم کردیم باید نقاط را به هم وصل کرده تا خط مستقیم بدست آید سپس جذب نمونه مورد نظر را روی منحنی برده و هموگلوبین آن را بدست می آوریم

9. نکات مهم • نمونه ای که abs آن را می خواهیم بخوانیم باید کاملا شفاف باشد • یکی از عوامل کدر بودن نمونه افزایش میزان لکوسیت می باشد.در این صورت پس از ریختن درابکین به نمونه خون و سانتریفیوژ کردن آن ،از محلول رویی جهت خواندن استفاده می کنیم • تبدیل کربوکسی هموگلوبین به سیانومت هموگلوبین یک ساعت طول می کشد ولی ما در آزمایشگاه فقط به مدت چند دقیقه محلول را در دمای اتاق انکوبه می کنیم پس فرصت تبدیل شدن به سیانو مت هموگلوبین را ندارند بنابراین در حالت عادی در آزمایش Hb ،کربوکسی هموگلوبین به سیانومت هموگلوبین تبدیل نمی شود. • در افرادی که سیگاری هستند در خون آن ها مقادیر زیادی کربوکسی هموگلوبین وجود دارد پس در این افراد ممکن است میزان هموگلوبین به طور کاذب پایین تر نشان داده شود

10. میزان هموگلوبین در صبح در حداکثر غلظت ودر انتهای روز به حداقل غلظت خود می رسد • میزان نرمال هموگلوبین بستگی به سن،جنس،وضعیت فیزیکی وشرایط جغرافیایی دارد • هموگلوبین در خانم ها نسبت به آقایان کمتر است