KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ

1. KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ SUNANLAR Dr. Deniz YERTUT Hems. Senay ALTUN

2. Kokusuz Yanıcı Zehirli Renksiz Tatsız bir gazdır KARBON MONOKSİT

3. Karbon Monoksit Zehirlenmeleri • Kapalı ortamda • Kömür / Gaz sobası / Mangal / Ocak / Egzos gazı nın iyi yanmaması sonucu açığa çıkar • Solunum yapılırken fark edilmez • KISA SÜREDE TIBBİ MÜDAHELE YAPILMAZSA ÖLÜMLE SONLANABİLİR

4. İyi yanmamış bir kömür yanma sırasında oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır • Eğer odada yeterli havalandırma yoksa yanma sonucu oluşan gazlar oda içine birikir • Karbon monoksit oda içinde belli yoğunluğa ulaştığında ölüme neden olur

5. Uyku esnasında vücut karbon monoksit zehirleme etkisini algılayamaz • Ölüm olayları genelde gece saatlerinde olur • Gündüz zehirlenme belirtileri fark edilebilir

6. Baş ağrısı Baş dönmesi Yüzde pembe renk Terleme Kulak çınlaması Bulantı / Kusma Solunum zorluğu Morarma Bayılma hissi Tansiyon düşüklüğü Kaslarda gevşeme Hareket edememe Şuur kaybı Koma Ölüm Zehirlenme Belirtileri

7. Sobalardan kaynaklanan ölümler • % 35 yatak odasında • % 25 oturma odası veya salonda • % 10 banyoda gerçekleşmektedir

8. Soba ve Kömürle ilgili önlemler • İthal kömür daha zor tutuşur • İthal kömürün ısı değeri yüksektir ve ateş tuğlalı dökme sobalarda yakılmalı Soba satın alırken • TSE belgeli • Yanma verimi yüksek olanlar tercih edilmelidir

9. SOBALARINIZI HER GÜN BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA MUTLAKA TEMİZLEYİNİZ

10. Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler • Lodoslu / fırtınalı havada sobayı yakmayın • Yatmadan önce sobayı söndürün • Soba yanarken uyumayın • Soba söndükten sonra içini iyice temizleyin • Sobayı üstten yakın • Soba borusuna çamaşır kurutmaya yönelik aksesuarlar takmayın

11. Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler • Sık sık baca tepmesi oluyorsa baca deliği uygun olmayabilir • Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırın • Bacaları ayda bir kez temizleyin

12. yorgunluk halsizlik baş dönmesi baş ağrısı uyku hali bulantı / kusma görme bulanıklığı huzursuzluk Sobalı bir odada otururken hissettiğinizde PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN

13. ŞOFBEN KAZALARI

14. Şofben kazalarını tanımak için temel bilgiler • Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar • LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep olmaktadır. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır • LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi havalandırılmamış mekanlarda şofben kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle tükenmekte, kazazedeler bu yüzden kaybedilmektedir

15. Alınması Gereken Önlemler • Şofbeni iyi çeken bir bacaya bağlayın • 6 m3 den küçük mekanlarda kullanmayın • Şofben / tüp arası hortum 125 cm den az olmalı • Banyoya hava girişi olmalı • Banyoyu içerden kilitlemeyin • Koku hissettiğinizde şofbeni kullanmayın • Banyodan uzun süre çıkmayan kişiyi kontrol edin • Korsan tüp kullanmayın • Gaz kaçağını kibrit ve çakmakla kontrol etmeyin

16. Yapılması Gerekenler • Paniğe kapılmayın • Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan uzun süre durmayın • Pencereleri / kapıları açın • Elektrik düğmesine dokunmayın • Ateş yakmayın

17. Hastayı bulunduğu yerden çıkarın • Yardım isteyin • Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın • Çukur ve kuytu yerleri süpürerek gazı havalandırın

18. İLKYARDIM • Hasta bulunduğu yerden temiz havalı yere taşınmalı • Hemen suni solunum yapılmalı • Vakit kaybetmeden oksijen verilmeli

19. SONUÇ Yukarıdaki uyarılara uyulduğunda • İyi ısınma sağlanır • %20 yakıt tasarrufu yapılabilir • Sobadan zehirlenme riski en aza indirilir

20. Katılımınız için Teşekkürler