Humor bij ouderen

1. Humor bij ouderen Humor in de praktijk

2. ‘Wat betreft de gezondheid en evenwicht, ligt de lach in dezelfde lijn. Lachen raakt heel de mens. Het verlicht de mens in al zijn vezels, in hart en nieren. Het schudt de lever en kittelt de milt.’ (Lambrechts, 1999, p11)

3. Waarom is er humor nodig? • Lachen heeft een helende kracht • Het brengt mensen dichter bij elkaar • Het geeft energie om met een blij gemoed aan het werk te beginnen en is zowel voor verzorgende als voor cliënt positief. • Humor helpt uw gedachten te verzetten, alles eens te vergeten, het eens van een andere kant te bekijken,… • Medisch: Lachen stimuleert het ademhalingsstelsel, verhoogt de bloedcirculatie en sympathisch zenuwstelsel. Ook het vrijkomen van endorfine (pijnverzachtend) en neurotransmitters ( antidepressief effect) en daling van de cortisolspiegel in het bloed (effecten van stress worden geneutraliseerd).

4. Humor in de thuiszorg

5. Belevingsgerichte zorg: ook in de thuiszorg • Nadat de hulpverleners kennis gemaakt hebben met de ouderen worden na verloop van tijd vragen zoals: • Heeft humor in dit huis (altijd) een plaats gehad? • Kan humor gebruikt worden om de oudere zijn beperkingen te milderen? • Gebruikt de oudere zelf humor in zijn/haar kijk op het leven? • … Op zoek gaan naar antwoorden op deze vragen is belangrijk voor de thuisverzorger om de kwaliteit van de relatie met de oudere te verbeteren • Humor in de thuiszorg kan ontwapenend zijn, het voelt aan voor de oudere dat er geluisterd wordt. Zeker als de oudere da aanzet geeft en als er fijngevoelig wordt op ingespeeld.

6. Heeft humor in de thuiszorg bij ouderen een specifieke functie? • Het helpt de gezinsverzorgende een beeld te krijgen over de ‘geschiedenis’ van de oudere. • De oudere kan in de nieuwe samenwerkingsrelatie met de gezinsverzorgende eigen nieuwe rollen ontplooien. • Zowel gevoelsmatige als rationele kan met humor een eigen plaats krijgen. • Doordat humor mensen samenbrengt kan de verzorgende makkelijker een nieuwe partner worden in latere levensfase van de oudere.

7. Humor in het rusthuis

8. Inleiding Rusthuizen zijn een schrikbeeld voor de ouderen, een beeld van verveling, eenzaamheid,… Om de diepste noden van de mens te vervullen worden in rusthuizen animaties georganiseerd. Er bestaat een belangrijke relatie tussen animatie en humor.

9. Link tussen humor en animatie • Animatie wordt niet alleen door animatoren georganiseerd, het zit bij iedereen, soms in de kleinste dingen. Het is dus veel meer! • Ook is humor meer dan mensen laten lachen, het verfrist uw leven, maakt het kleurrijker en levendiger. Ook vinden we deze diepere betekenis terug in animatie.

10. Humor helpt ook bij specifieke problemen • Humor helpt ook bij specifieke problemen zoals angst voor bv de nieuwe woon en leefomgeving • vermindering van zelfredzaamheid op een andere manier bekijken • pijn te doen vergeten • samenleven met anderen gemakkelijker maken • makkelijker maken voor de familiedelen om hun familie te zien aftakelen

11. Praktijkvoorbeelden van georganiseerde humor • Aprilgrappen lanceren • Het Refuge-krantje, de maandelijkse huiskrant heeft een apart rubriek voor humoristische verhaaltjes, gebeurtenissen. • Humor seniorenweek een georganiseerde week vol humor over verschillende thema’s

12. Humor in palliatieve zorg

13. Inleiding Over de palliatieve zorg bestaan er vele negatieve vooroordelen. Wat men niet of te weinig weet is dat de palliatieve zorg zich in de eerste plaats met ‘leven’ bezighoud, het ‘ten volle leven’ van de patiënt in zijn laatste levensperiode. Hierdoor kijkt men niet alleen naar de sensorische gewaarwording van pijn maar ook naar de vele aspecten daarnaast die belangrijk zijn indien met het lijden wil verzachten.

14. Humor: helen en hoop? • Freud: humor is het meest verheven defensiemechanisme. • Locus of control: Doordat humor je helpt de situatie op een andere manier te bekijken helpt het je alles beter in de hand te houden, je krijgt het gevoel dat je zelf controle hebt over je eigen leven. • Positieve fysiologische effecten • Humor helpt ook om onderwerpen aan te snijden waar moeilijk kan over gesproken worden. • Humor draagt bij, bij het behoud van hoop.

15. Humor: gebruik, misbruik en gemis • Onderscheid maken tussen constructieve en destructieve humor • Doordat humor misplaatst kan worden remt het de zorgverleners om er gebruik van te maken. • Antidotum voor stress bij de verzorgers: de voortdurende confrontatie met lijden, aftakeling en de dood zorgt voor emotionele stress, humor helpt hiermee om te gaan.

16. Bronnen • Truyen C. en Red. (1999). Humor bij ouderen (cahier ouderenszorg). Diegem: Kluwer, p107-166 • 28/11/2010 (http://annemieke.borsatoweblog.nl/log.php?id=105843) • 28/11/2010 (http://www.1001krabbels.nl/krabbels/15-humor/5/)

17. Einde!