PROGRAM MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

1. PROGRAM MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

2. PROGRAM MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO • Przyjęty przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwałą nr 208/06 • z dnia 9 października 2006 r. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

3. Obowiązujące akty prawne, programy, dokumenty planistyczne z których wynikają cele i priorytety rozwoju energetyki na bazie odnawialnych źródeł energii w województwie mazowieckim: • Dyrektywy Parlamentu Europejskiego • Ustawy i rozporządzenia • Programy, strategie i dokumenty planistyczne URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

4. Programy, strategie i dokumenty planistyczne: • Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Mazowieckiego. • Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja), • Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy do 2014 r., URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

5. CELE STRATEGICZNE • Bilans energii pierwotnej wg decyzji Rady Europy z marca 2007 r. • Prowadzenie polityki energetycznej pozwalającej na osiągnięcie • w roku 2020 obligatoryjnego celu 3x20 + 10: • zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. co najmniej o 20 % w porównaniu do 1990 r. • racjonalizacja wykorzystania energii i w konsekwencji ograniczenie jej zużycia o 20 %, • zwiększenie udziału energii produkowanej ze OZE do 20% całkowitego zużycia energii średnio w UE w 2020 r. • zwiększenie do roku 2020 udziału biopaliw do 10% w rynku paliwowym. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

6. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Cele opracowania: • identyfikacja zasobów energii odnawialnej na terenie województwa mazowieckiego, • identyfikacja zakresu wykorzystania zasobów energii odnawialnej w chwili obecnej, • wskazanie obszarów szczególnie predestynowanych dla wykorzystania zasobów energii odnawialnej oraz obszarów wykluczenia dla inwestycji, • opracowanie zagadnień formalno – prawnych związanych z budową źródeł energii wykorzystujących energię odnawialną, • omówienie dostępnych źródeł finansowania projektów, • ocena kosztów pozyskania energii z poszczególnych źródeł. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

7. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Zagadnienia: • Korzyści płynące z wykorzystania odnawialnych źródeł energii. • Kierunki rozwoju odnawialnych źródeł energii. • Zagadnienia formalno – prawne budowy jednostek wykorzystujących odnawialne źródła energii. • Finansowanie projektów wykorzystania odnawialnych źródeł energii. • Instytucje wspierające rozwój energetyki odnawialnej. • Koszty uzyskania energii z poszczególnych źródeł. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

8. Korzyści płynące z wykorzystania odnawialnych źródeł energii: Rozwój gospodarczy regionu, aktywizacja lokalnej społeczności, Ograniczenie emisji zanieczyszczeń, w szczególności dwutlenku węgla, Obniżenie kosztów pozyskania energii, Powstanie nowych miejsc pracy na poziomie lokalnym, Promowanie regionu jako czystego ekologicznie Wzrost bezpieczeństwa energetycznego regionu. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

9. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

10. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Przykładowe przedsięwzięcia dotyczące odnawialnych źródeł energii zrealizowane w województwie mazowieckim. • Modernizacja elektrociepłowni w Płońsku, • Uruchomienie dwóch elektrowni wiatrowych w gminie Kuczbork, • Uruchomienie elektrowni wiatrowej w Arynowie, • Wykorzystanie wód geotermalnych do zaopatrzenia miasta Mszczonowa w energię cieplną, URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

11. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Przykładowe planowane inwestycje związane z odnawialnymi źródłami energii w województwie mazowieckim. • Biogazownia na terenie oczyszczalni ścieków w Kozienicach, • Osiem elektrowni wiatrowych, każda o mocy 1 MW w gminie Kuczbork, • Dwadzieścia trzy elektrownie o mocy 45 MW w Grudusku, • Centrum Turystyki, Balneologii, Wypoczynki i Rekreacji w Gostyninie,

12. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Biogaz rolniczy Potencjał – w powiatach mławskim, płockim, siedleckim, żuromińskim, sierpeckim, płońskim, ostrowskim, ostrołęckim (duża koncentracja hodowli zwierząt), Bariery – wysokie koszty instalacji. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

14. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Biomasa Potencjał – biomasa drzewna, największy w powiatach: makowskim, ostrowskim, ostrołęckim, przasnyskim, wyszkowskim, grójeckim, garwolińskim Słoma – ciechanowski, płocki, płoński, sochaczewski, lipski, radomski, zwoleński Na podstawie wyników programu - w przyszłości biomasa będzie miała największy udział wśród paliw odnawialnych (duże systemy grzewcze, małe instalacje domowe). URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

16. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Gatunki roślin wieloletnich uprawianych na cele energetyczne: • ślazowiec pensylwański, • słonecznik bulwiasty, • trawy wieloletnie, • róża wielokwiatowa, • robinia akacjowa. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

17. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka wodna Potencjał – wzdłuż większych cieków wodnych, a w szczególności rzek: Radomka, Skrwa Prawa, Wkra, Jeziorka, Liwiec, Iłżanka Korzyści: • podniesienie bezpieczeństwa energetycznego i pewności zasilania w obszarach wiejskich o słabo rozwiniętej sieci elektroenergetycznej • podniesienie walorów turystyczno – krajobrazowych • sprzyjanie renaturyzacji ekosystemów Bariery: • stosunkowo wysokie koszty, • nie uregulowany stan prawno – własnościowy niektórych obiektów. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

19. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Mała energetyka wiatrowa Potencjał – zachodnia i południowo – zachodnia część Województwa Mazowieckiego w szczególności w powiatach: płockim, płońskim, mławskim, ciechanowskim, grójeckim, garwolińskim Korzyści: • podniesienie bezpieczeństwa energetycznego i pewności zasilania w obszarach wiejskich o słabo rozwiniętej sieci elektroenergetycznej Bariery: • stosunkowo wysokie koszty inwestycyjne • bariery administracyjne URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

21. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energia geotermalna Potencjał – zachodnia i południowo – zachodnia część województwa Korzyści: • rozwój turystyki i lecznictwa sanatoryjnego • znacznie większy zasięg wdrożeń może uzyskać tzw. płytka geotermia (pompy ciepła) Bariery: • wysokie koszty • zmiany w prawie geologicznym powodujące znaczny koszt pozyskania wód geotermalnych URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

23. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka solarna Potencjał – całe województwo Duże zainteresowanie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie możliwości wykorzystania energii solarnej URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

25. Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Tereny na których występują ograniczenia rozwoju energetyki: • Parki narodowe i rezerwaty przyrody, • Parki krajobrazowe i obszary chronionego krajobrazu, • Obszary Natura 2000. URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

26. Finansowanie: źródła krajowe fundusze ochrony środowiska (NFOŚiGW, WFOŚiGW, PFOŚiGW i GFOŚiGW) Ekofundusz Bank Ochrony Środowiska środki własne inwestorów prywatnych źródła zagraniczne Programy finansowane ze środków UE: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (priorytet IX i X) Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Działania OSI 3) Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego (priorytet IV, Działanie 4.3) Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

27. Dziękuję za uwagę Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego