Ratowanie na wodzie szybko płynącej

2. Ratowanie na wodzie szybko płynącej

3. Tematyka • Opis zagrożeń jakie niesie z sobą woda szybko płynąca • Podstawowe pojęcia • Sprzęt • Poruszanie się • Podstawy udzielania pomocy • Powódź

4. UWAGA !!!

5. po ukończeniu kursu zgodnie z programem szkolenia WOPR ratownicy są dobrze wyszkoleni ale tylko na wodzie płynącej do 1 m/s • sprzęt ratowniczy stosowany standardowo przez WOPR nie jest przystosowany do użycia w wodzie szybko płynącej i rzekach górskich. • technika użycia tego sprzętu jak również standardowe schematy akcji ratowniczej grożą śmiercią lub kalectwem ratownika. • aby mieć pojęcie o działaniach w wodzie szybko płynącej niezbędne jest dodatkowe szkolenie w tym zakresie.

6. Zagrożenia

7. Podstawowe niebezpieczeństwa • Niska temperatura wody • Silny prąd • Niebezpieczeństwo urazów o dno i przeszkody • Brak możliwości pływania w silnie napowietrzonej wodzie • Ograniczona widoczność • Możliwość przyssania, przyciśnięcia

8. Podstawowe pojęcia Locja na wodach górskich

9. Katarakty (szachownice, szypoty) • Odcinek rzeki pokryty na całej szerokości kamieniami (głazami) wystającymi ponad powierzchnie wody

11. Bystrze • Każde gwałtowne przyspieszenie prądu cieku. Bystrza są spowodowane zwiększeniem spadku podłużnego lub zwężeniem koryta cieku.

13. Cofka • Miejsce gdzie woda znacznie zwalnia lub płynie „pod prąd” . Cofki powstają najczęściej w miejscach gdzie koryto rzeki poszerza się , lub też za przeszkodami

14. Chyżka • Linia oddzielająca bystrze od cofki. Woda w tym miejscu wyraźnie odznacza się , jest to miejsce w którym mamy turbulentny przepływ wody, potocznie mówi się , ze „woda nie wie, w którą stronę ma płynąć ”

15. cofka chyżka

16. cofka chyżka cofka chyżka

17. Odwój • Masa wody wirująca w postaci poziomego walca. Odwoje dzielimy na: • Odwój o płytkiej cyrkulacji • Odwój o głębokiej cyrkulacji

18. Odwój o płytkiej cyrkulacji • Tworzą się z załamania fali gdzie woda krąży przypominając poprzecznie ustawiony walec. Jeśli nie są zbyt silne świetnie nadają się do zabaw rodeo lub ćwiczeń.

19. Odwoje o głębokiej cyrkulacji • Powstają gdy woda spada z progu, jazu lub innej przeszkody (np. kamień), powraca i zaczyna krążyć tworząc strefę mocno napowietrzonej wody. W odwoju tworzą się dwa prądy:  prąd wsteczny, który wciąga do niego wszystko co się znajdzie w jego zasięgu i wypływający który przy dnie wypływa w dół rzeki. Ten rodzaj odwoju stanowi bardzo duże zagrożenie utonięcia, zwłaszcza gdy tworzy się za sztucznymi budowlami (próg, jaz). Dlatego odwoje o głębokiej cyrkulacji nie powinny być spływane.

21. Samoratownictwo

22. Poduszka wodna • Jeżeli przeszkoda jest pod wodą na trwale zespolona z dnem i nie jest ona podmyta, to w miejscu gdzie woda napływa na przeszkodę tworzy się tzw. poduszka wodna, obszar spienionej, wybrzuszonej, pulsującej wody.

24. Podcięcie. Syfon. • Brak poduszki oznacza duże niebezpieczeństwo. Występuje syfon (gdy istnieje możliwy przepływ wody pod przeszkodą), lub podcięcie woda kotłuje wewnątrz podmytej skały.

27. Fale • Fala powstaje na skutek interakcji pomiędzy strumieniem wody szybko płynącej a położoną głębiej wodą znacznie wolniej poruszającą się. Przypominają one fale morskie.

28. Druszlak • Miejsce gdzie przeszkoda najczęściej drzewo znajduje się w korycie rzeki

30. Sprzęt

31. Kamizelka

33. Cechy dobrej kamizelki • mieć odpowiednią wyporność, 60 a 90 N • nie krępować ruchów, • w razie potrzeby szybko dać się ściągnąć, • posiadać pas ze specjalną klamrą umożliwiającą awaryjne odpięcie, • posiadać wzmocnienia na ramionach chroniące przed uderzeniami. • Jaskrawy kolor. Solidny materiał, dobre nici, staranne wykończenie. Odporność materiału wypornościowego na starzenie. Nierdzewność wszelkich detali metalowych.

34. Patent holowniczy • ok. 2 metry, linki lub taśmy (najlepiej rozciągliwej) zakończonej z jednej strony karabinkiem, a z drugiej przypiętej do pasa w kamizelce

35. tradycyjny kask z wyściółką ocieplającą  • kask z osłoną na twarz w postaci kraty • (tzw. garda)  • c) kask z osłoną na twarz w postaci szyny Kask

37. Ubiór • pianka neoprenowa ściśle przylegająca do ciała( najczęściej używane to tak zwane „long john”- spodnie na szelkach.), • bluza z długimi rękawami z materiału utrzymującego ciepło nawet po zamoczeniu ( np. polar), • kurtka nieprzemakalna ze ściągaczami pod szyją i na nadgarstkach (dobre uszczelnienie zapewniają latex i neopren), • wysokie buty piankowe ( ochraniające kostkę), o grubej podeszwie, wiązane (aby nie spadały w wodzie), • rękawiczki neoprenowe.

39. Rzutka • W kajakarstwie górskim stosowane są dla celów bezpieczeństwa rzutki rękawowe. Rzutka taka składa się z rękawa (worka) z pływakiem i zapięciem aby spakowana lina nie wypadała. Z liny pływającej o średnicy 8-10 mm i długości 18-25 m (nie stosuje się rzutek dłuższych gdyż praktyczny zasięg rzutu wynosi 25 m). Lina rzutki z obu stron zakończona jest pętlami. Zarówno lina jak i rękaw wykonane są w jaskrawym kolorze widocznym z daleka. Niezbędnym dodatkiem do rzutki są dwa niezakręcane karabinki alpinistyczne o dużym prześwicie

40. Inne • Hak, blok, karabinki

41. Zasady bezpiecznego poruszania się

42. Pozycja w wodzie • do wody wchodzimy tylko z odpowiednim sprzętem (specjalistyczna kamizelka, kask, pianka, buty) • podczas spływania zachowujemy pozycję na plecach ‘nogami w dół’ lub inaczej ‘nogami do przodu’ – pozwala to obserwować sytuację przed nami i zapewnia możliwość oddychania. Jednocześnie na ewentualne przeszkody napływamy nogami, co ogranicza możliwość powstania urazów. !!!Wyjątek od tej zasady stanowi napływanie na druszlak!!! • ćwiczenia muszą być asekurowane przez kolegów z brzegu !!!Dwuwariantowa asekuracja!!!

43. Ratownictwo

44. Podstawowe zasady bezpieczeństwa • Jednoosobowe kierownictwo • Kierownik to musi być osobą opanowaną • W czasie akcji nie dyskutuje się , komentuje podejmowanych działań, bezwzględnie wykonuje się polecenia kierownika • Nie należy panikować, chaotyczne zachowanie może skończyć się śmiercią lub kalectwem ratownika jak i ratowanego

45. Akcja z brzegu przy użyciu rzutki • Odpowiednio wczesne ustawienie się na brzegu w dobrej pozycji • Dostateczna ilość miejsca do wykonania zamachu • Pewność stanowiska (nie śliska powierzchnia, dobre oparcie dla stóp, zakotwiczenie przy pomocy patentu) • Odpowiednio nisko nad wodą • Odległość od asekurowanego miejsca (możliwość wykonania próby eskimoski) • Ocena brzegu poniżej, oraz ewentualnych przeszkód