بسم الله الرحمن الرحیم

1. بسم الله الرحمن الرحیم بنام خداوند بخشایشگر مهربان

2. ویروس بازماندگی کثیف رشد برنجRRSV

3. مقدمه: برنج بعنوان یک محصول غذایی دیرین ومقدس حدود 8هزار سال قدمت دارد این محصول از غلاتی است که برای تامین بخش مهمی از نیازهای غذایی بشر کشت می گردد بطوریکه بیش از 95درصد محصول تولیدی برنج به مصرف انسان می رسد برنج بعنوان یک منبع اصلی تغذیه برای بیش از نیمی از جمعیت زمین محسوب می شودودانه های حاوی نشاسته این گیاه بعنوان یک کالای اساسی و تجاری در سراسر جهان مبادله می گردد.باستان شناسان در مناطق مرکزی چین حدود 11هزار سال قبل قدمت این گیاه را یافتند یک سوم مردم کره زمین به برنج بعنوان اصلی ترین ماده خوراکی در رژیم غذایی خود وابسته اند. دمای ایده ال رشد این گیاه 24درجه ومتوسط ارتفاع بوته های برنج 4/11-3/1فوت معادل 5- 4/0متر ودوره رشد6-3ماه می باشد.

5. ارزش غذایی هر 100گرم برنج خام:

6. موارد استفاده: • تهیه روغن خوراکی • کاربردهای صنعتی برای تولید رزین وصابون • تهیه آرد برای تهیه کیک وشیرینی • تهیه نوشابه • استفاده از کاه برای تهیه کاغذ ،حصیر،طناب وریسمان • انواع رشته فرنگی وماکارونی • تهیه نشاسته رختشویی وفورفورال • سبوس آن برای تغذیه دامها • پوسته دانه ها بعنوان سوخت،کود وتولید سلولز

7. بازماندگی رشد وکوتولگی گیاه برنج در جهان وایران: این عارضه در سال 1976برای اولین بار از کشور ژاپن ودر سال 1979از کشور سورتام وگزارش آن در شمال ایران به بیش از یک دهه می رسد در سال 1374 برای اولین بار در شالیزارهای گیلان وبعد هم استان فارس گزارش شد.

8. بررسی های انجام شده نشان می دهد: -این عارضه در دهه های گذشته که علف کش ها مصرف نمی شدند بروز نمی یافت. 2-در صورت عدم کاربرد علف کش در سالهای بعد بدون عارضه می باشد. 3-بررسی ها حاکی از بروز این عارضه ناشی از عوامل ویروسی در شالیزارهای استان فارس بوده. 4-این گونه علائم متاثر از عدم تعادل عناصر غذایی مثل روی و پتاسیم وبکار بردن علف کش ها است.

9. پاتوژنهای عامل بازماندگی رشد گیاه برنج:

10. ویروس های گیاهی در بسیاری از مواقع نیز باعث بازماندگی رشدstuntبوته های برنج می گردند و از این طریق موجب عدم یکنواختی شالیزار و در نهایت کاهش عملکرد برنج می شوند . برخی از این بیماریها عبارتند از :

11. عارضه بازماندگی کثیف رشد برنج (Rice ragged stunt) : این بیماری علاوه بر کشورهای اندونزی و فیلیپین در کشورهای بنگلادش ، چین ، هند ، ژاپن ، مالزی ، سریلانکا ، تایوان و تایلند شایع است . مهمترین علائم عارضه عبارتند از : الف- بازماندگی رشد ب ) برگهای کثیف و چرکین

13. ج ) ایجاد توته (enation) یا علائم بیماریهای ویروسی که بافت های هیپرتروف در سطح برگها و ساقه ها بصورت زواید لوزی شکل دیده می شوند . د ) توقف گلدهی

14. ه ) این بیماری علائم بارزی را بر روی یک رقم برنج بومی چین بنام "تایچونگ" (Taichung) از قبیل : توته های کمرنگ دوکی شکل دور از محور بر سطح برگها ، برگهای پیچ خورده و کثیف با رنگ سبز تیره ، توقف گلدهی ، ظاهر سبز و علفی حتی پس از پیر شدن بوته های سالم مجاور ایجاد می کند .

15. دامنه میزبانی حساسیت به بیماری در چند خانواده گیاهی تحت شرایط آزمایشی یافت گردیده است : گونه های حساس غالباً عضو خانواده گرامینه بوده اند درحالیکه گونه هایی از غلات از قبیل گندم و نیشکر با وجود تلقیح شدن هیچگونه حساسیتی بروز ندادند . دامنه میزبانی این بیماری بشرح زیر است :

17. انتقال عامل بیماری : ویروس از طریق تلقیح مکانیکی ، تماس بین میزبان ها و از طریق بذر قابل سرایت نیست درحالیکه از طریق گرده ها منتقل می شود . عامل اصلی انتقال ویروس به میزبان ها حشرات مفصل داری (arthropods ) از راسته  Himiptera  و خانواده  Delphacidae  با نام علمی  Nilaparvata  می باشند .

18. تکثیر ویروس در حشره ناقل انجام می پذیرد و انتقال ویروس بطور مداوم توسط حشره صورت می گیرد به صورتیکه روند انتقال حتی در زمان پوست اندازی نیز حفظ می شود . انتقال ویروس از طریق حشره والد به فرزندان صورت نمی پذیرد همچنین نیازمند ویروس کمکی (helper virus) برای انتقال از ناقل نیست

20. عامل بیماری : عامل بیماری نوعی ویروس است که به اختصار آنرا  RRSV  و با نام مشابهی چون  rice infectious gall virus  می خوانند . این ویروس از جنس Oryzavirusو از خانواده  Reoviridaeاست .

21. گونه های مختلف ویروس های گیاهی را بر اساس خصوصیاتی چون: شکل ظاهری (morphology) ، تکرار قطعات ژنوم (replication) ، نوع پادتن (antigenicity) ویژگی های بیولوژیکی دسته بندی می کنند

22. لذا ویروس RRSV  دارای مشخصه های زیر است : کاپسومر ویروس به شکل سنبله به طول 10- 8 نانومتر و کاپسید داخلی آن به طول 69 نانومتر و بخش هسته به شکل کروی می باشد . ژنوم ویروس انواع پروتئین های ساختمانی و غیر ساختمانی را کد می کند. بطوریکه ویریون آن حاوی 8 نوع پروتئین ساختمانی است درحالیکه فاقد مولکول های چربی هستند .

23. نتایج بررسی ها نشان می دهند که ژنوم ویروس دارای دو بخش دایمریک و بخش دو رشته ای مولکول RNA  از 10 قطعه تشکیل یافته است .[جزءs9در تایلند و هند مورد بررسی قرار گرفت ومشخص گردید که مسوول کدکردن یک پرتئن ساختاری مهم ایمونولوژیک بزرگ که یک پرتئین spikeباعرض 20nm وطول 10nmمی باشد.جزءs8در تایلند مورد مطالعه قرار گرفت که یک پرتئین اصلی کپسید را کد می کند.جزء pns6 بعنوان سرکوب کننده خاموش عمل می کند وبا عث افزایش خاصیت پاتوژنیسیته این ویروس می گردند. l

24. مولکول اسیدنوکلئیک این ویروس به تنهایی قادر به انتقال بیماری نیست بلکه برای موفقیّت نیازمند حضور ویریون ها می باشد . پوشش پروتئینی مولکول  mRNA  در سیتوپلاسم ترجمه می شود لذا ژنوم در سیتوپلاسم ویروس دوبله می گردد . ویریون ها دارای یک کپسید ، هسته مرکزی و یک ترکیب پروتئین هسته ای(نوکلئوپروتیین) هستند . بخش کپسید ویروس کامل نیست بلکه به صورت بیست وجهی متقارن می باشد . پوسته منطقه کپسید ویریون دارای یک لایه منفرد داخلی است و پوسته خارجی وجود ندارد . انواع کوچک مولکول های غیر ژنومی اسید نوکلئیک در ویریون ها بافت نگردیده اند .

25. طول کامل ژنوم با حدود 1160- 3900  نوکلئوئید تخمین زده می شود که از انواع مختلف  RNA_6  با بیشترین نوکلئوئید ، RNA_8، RNA_9 و RNA_10 با کمترین تعداد نوکلئوئید می توان یاد کرد . سیتوپلاسم سلول های گیاه میزبان دارای گنجایش حضور Viroplasma و ویریون های بالغ می باشند زیرا قادرند با رشد دیواره سلولی بر اندازه خود بیفزایند .

26. ویروس بیماری را بخوبی می توان در توته های بافت آوند آبکشی یافت و ویریون ها در سیتوپلاسم بخوبی قابل تشخیص هستند . نمونه هایی که از توته یا شیره زواید ویروسی برگها تهیه می گردند ، دارای ویریون های بسیار بیشتری نسبت به شیره حاصل از کل برگهای مبتلا می باشند . ویروس عامل بیماری بازماندگی کثیف رشد برنج تاکنون هیچگونه نشانه ای از خویشاوندی سرولوژیکی با بیماری Fiji  نیشکر ، کوتولگی خشن ذرت (rough dwarf)   نشان نداده است

28. نتیجه: فقر مواد غذایی از قبیل ویتامین ها ، مواد معدنی ، پروتئین و کالری باعث بروز مشکلات عدیده ای در راستای توسعه جهانی گردیده که سبب افزایش بروز بیماریها و مرگ در جوامع بشری است و تنها تولید غذای کافی و باکیفیت اثربخش خواهد بود . فقر غذایی عامل حدوداً نیمی از مرگ های کودکان زیر 5 سال در کشورهای فقیر جهان است . این مسئله همچنین باعث  بروز تولد کودکانی با صدمات جدّی  نظیر نقص سیستم ایمنی ، کاهش قدرت بینایی ، آسیب به توسعه قوای مغزی و بازماندگی رشد فیزیکی می گردد بطوریکه افراد دچار سوء تغذیه بویژه کودکان مستعد پذیرش بیماریهای عفونی و واگیر می شوند .

29. باتوجه به موارد فوق لازم می باشد برای رفع آلودگی این محصول پرارزش ازبیماریهای ویروسی وپیشگیری از آلودگی به دنبال چاره باشیم .

31. Refrens: 1.Lianguo Wu,ZhemguoDu,Chunzheng Wang,Identification of pns6, a putative movement protenin of RRSV , as,a silencing suppressor.,virol g. 2010;7..335. 2.N.M.UPADHYAYA,m.Yang,W.Kositrratana., Molecular analysis of rice ragged stunt oryzavirus segment 9 and sequence conseervation a mong islats from Thailand and India , virology springvr june 28 (1995) No 1-12.3.N.M.Upadhyaya, E.Zimkowsky , W.Kosisitratana.,The Mr43 k magor capsid proteim of ricb ragged stunt oryzavirus is a post-translationally processed product a Mr67384 eolypeptide encode by gename segment8 ,virology virol (1796) 141.. 1689 1701.

32. تهیه کننده صغرا مقصودی 900744705

33. پایان