آماده سازی نمونه های بافتی پاتولوژی

1. آمادهسازی نمونه های بافتی پاتولوژی

2. Tissue processing پاساژ بافت مراحل آماده سازی بافت جهت مشاهده با ميكروسكپ نوري • Taking samplesبافت برداری • Fixationثبوت بافت • Dehydrationآبگیری از بافت • Clearing تصفیه وشفاف کردن • Impregnation in paraffin and embedding آغشتگی با پارافین • Sectioningقالبگیری وبرش گیری • ثابت كردن نمونه روي اسلايد (لام) • Staining رنگ آمیزی • Mountingمونته كردن

3. بافت برداری روش های نمونه برداری • Biopsies • Larger specimens removed at surgery • Tissues from autopsy شرایط نمونه برداری • از نسج سالم نمونه برداری انجام شود و قسمتهای نکروز شده در نمونه گیری نباشد • بافت تحت فشار برداشته نشود که آسیبی به ساختار بافت نرسد • اندازه بافت جدا شده نباید بیش از 3 میلیمتر باشد

4. ثبوت بافت انواع مواد ثبوتی fixative • فیزیکی  • شیمیایی (آلی وغیر آلی)  • ترکیبی  هدف از تثبیت بافت • مانع از حرکت و جابجایی مولکولها و اندامکهای درون سلول میشوند • افزایش نفوذ پذیری غشا برای سهولت رنگ آمیزی • جلوگیری از اتولیز و فاسد شدن بافت توسط باکتری ها • تغییر درجه انکسار

5. آبگیری متداولترین ماده ای که جهت آب گیری به کار می رود، الکل اتیلیک (اتانول) است. این فرایند باید مرحله به مرحله در غلظت های مختلف الکل که بتدریج از یک مرحله به مرحله بعد افزایش می یابد (به ترتیب الکل های 50، 70، 85، 95 و مطلق) انجام گیرد تا آب موجود در بافت را به طور تدریجی با الکل جایگزین کند

6. شفاف سازی در این مرحله مایع جاذب (اتانل) با حلال ماده ای که نمونه باید در آن قالب گیری شود ،جانشین میشود متداولترین آنها زایلن(گزیلن) است • شفاف کردن علاوه بر اینکه درجه انکسار بافت را بالا میبرد، از سخت شدن بافتها نیز جلوگیری میکند. • باید حجم محلول 50 تا 100 برابر حجم نمونه بافتی باشد

7. آغشتگی با پارافین • خارج کردن کامل عامل شفاف کننده و جانشین کردن آن با پارافین مذاب • پارافین باید خالص باشد و فاقد گردو خاک و قطرات آب باشد • نمونه های بافتی نباید به مدت طولانی در پارافین مذاب قرار گیرند • حجم پارافین باید 25 تا 50 برابر حجم نمونه بافتی باشد • مدت زمان آغشتگی و تعداد دفعات تعویض به عوامل زیربستگی دارد: • نوع بافت، اندازه بافت، نوع ماده شفاف کننده و نوع کوره مورد استفاده دارد.

8. قالبگیری • قراردادن بافت در قالب های خاص برای تهیه بلوک • جهت گیری بافت به طور دقیق و صحیح در قالب، برای بررسی مورفولوژی صحیح لازم است • در زمان قراردادن بافت در پارافین برای قالب گیری باید دقت شود که حباب هوا تشکیل نشود • در هرقالب بیش از 30 میلیمتر پارافین روی بافت را بپوشاند

9. برش بافت(مقطع گیری) • برش از بلوک ها با کمک دستگاهی به نام میکروتوم انجام میشود • ضخامت برش ها بین 5 تا 10 میکرون باشد • سطح فوقانی و تحتانی بافت باید تا 5 میلیمتر مانده به بافت به صورت موازی برش داده شود • نمونه بر روی میکروتوم نصب شود • دمای بن ماری 5 تا 6 درجه کمتر از نقطه ذوب پارافین باشد • مقاطع برش خورده که حاوی نمونه است را با پنس به آرامی در حمام آب گرم با زاویه 45درجه فرو برده شود و سپس روی لام گذاشته شود • لام را در دمای آزمایشگاه خشک کرده و برای خشک شدن کامل 24 ساعت در دمای 37 قرار گیرد که کامل خشک شود

10. رنگ آمیزی • واکنش های رنگآمیزی بر 3 اصل است حلالیت ، جذب ، آغشتگی • روشهاي مختلف رنگ‌آميزي اصول مشتركي را پيگيري مي‌كنند كه براساس نوع گستره يا بافت و با توجه به نتايج مورد نظر ممكن است مراحل خاصي، حذف و اضافه يا تكرار شود • متداولترین رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین است • اغلب فیکساتورها به جز آنهایی که حاوی تتراکسیداسمیوم هستند برای این روش مناسبند

11. اين مراحل به طور كلي عبارتند از: • 1) تهيه گستره يا چسباندن برش بافت به اسلايد • 2) حذف پارافين موجود در برش بافتي توسط گزيلل Remove of wax • 3) هيدراسيون بوسيله درجات مختلف الكلHydration • 4) ثابت كردن توسط حرارت يا الكل يا ….. • 5) مجاورت با رنگ آماده شده • 6) حذف رنگ اضافي (رگرسيو) • 7) مجاورت با رنگ ديگر جهت ايجاد افتراق (ديفرانسيه) • 8) شستشو با آب جاري جهت حذف رنگ اضافي • 9) دهيدراسيون از طريق درجات متفاوت الكل Dehydration • 10) شفاف سازي با گزيلل Clearing • 11) مونته كردن گسترش‌ها و برشهاي بافتي

12. Mountingچسباندن • چسباندن لامل بر روی لام یا اصطلاحا مونته کردن مقاطع • مواد مونته کننده • مواد آبی : ژله گلیسیرین، محیط آپاتی و محیط فارانت • مواد رزینی : کانادا بالسام، دپکس و انتلان • ضریب انکسار مواد مونته کننده باید نزدیم به شیشه باشد

13. مراحل آماده سازی بافت جهت مشاهده با ميكروسكپ نوري • Taking samplesبافت برداری • Fixationثبوت بافت • Dehydrationآبگیری از بافت • Clearing تصفیه وشفاف کردن • Impregnation in paraffin and embedding آغشتگی با پارافین • Sectioningقالبگیری وبرش گیری • ثابت كردن نمونه روي اسلايد (لام) • Staining رنگ آمیزی • Mountingمونته كردن

14. TISSUE PROCESSOR پردازش بافت توسط دستگاهي بنام TISSUE PROCESSOR انجام مي‌شود مدل‌هاي خطي پردازندة بافت داراي دوازده ظرف مي‌باشند كه متناسب با حجم كار و تعداد نمونه‌ها، دستگاههاي مختلفي با حجم‌هاي مختلف ساخته شده است. بنابراين مراحل پاساژ بافت (ثابت شده) مي‌تواند حداكثر در دوازده مرحله كه هر مرحله پشت سر هم و با زمان قابل برنامه‌ريزي شدن مي‌باشد، انجام پذيرد.

15. TISSUE PROCESSOR MZ –2003 شرکت پژوهشی تولیدی نوآفرین سپهرعضومرکزرشدوتحقیقات تجهیزات پزشکی دانشگاه تهران،دارای جوازتاسیس مرکزپژوهشهای صنعتی ازوزارت صنایع ومعادن، افتخارداردروبات رنگ کننده اسلاید(لام ) پاتولوژی ، سیتولوژی ، هماتولوژی ، میکروبیولوژی ، ایمونولوژی وپردازنده بافت (تیشوپروسسور)مدلرا به جامعه پزشکی معرفی نماید: MZ –2003

16. بكارگيری بازوی آزاد روباتيك برای رنگ آميزی اسلايد و پردازش بافت • دستگاه MZ-2003 مجهزبه بازوی روباتیکی است که توانایی حرکت سه بعد در هر سه محور فضائی را دارا میباشد ونیروی محرکه آن بوسیله سه Stepper موتور مجزا تامین میشود.

17. بازو پس از گرفتن سبد،آن را از داخل ظرف محلول خارج نموده وطبق برنامه داده شده ،سبد را داخل ظرف دیگر قرار داده وآن را رها میسازد . • در طول زمان مجاورت نمونه های موجود درسبد با محلول ، بازوآماده جابجایی سبدهای دیگر بین ظروف دیگر میباشد . • دستگاه MZ – 2003با استفاده ازفناوری بازوی آزاد روباتیک تحولی چشمگیردر روشهای پردازش بافت و رنگ آمیزی اسلاید ایجاد نموده است که در اینجا جهت آگاهی بیشتر به برخی از آنها اشاره میشود.

18. MZ-2003ویژگی های دستگاه 1-سلامت محیط کار جلوگیری از انتشار گازهای خطرناک وآلوده کننده با طراحی محیط بسته و هواکش فعال 2-سهولت درکاربری - انجام کل مراحل پردازش بدون حضور کاربر - حداقل نیاز به تخصص ، مهارت وتجربه -کاربری بسیار ساده و بدون نیاز به حفظ کردن مطالب -انتخاب گزینه ، فقط با لمس کردن آن روی صفحه نمایش -نمایش راهنمای مناسب بر روی هرصفحه -قابلیت تصحیح اطلاعات یا بازگشت به صفحه قبل - دارای UPS داخلی بدون توقف

19. 3- ارتقا کیفیت - طراحی روشهای مختلف پردازش ،متناسب با قابلیت نفوذپذیری نمونه ها - افزایش مراحل ومحلولهای مورد نیاز پردازش (بیشتر از 12عدد) - سهولت استفاده از محلولهای تازه - طراحی هر برنامه با استفاده از 1 تا 60 مرحله - انتخاب نوع هم زدن برای هر مرحله - دقت وتکرار پذیری بسیار مطلوب - شستشو با آب جاری طبق زمان قابل برنامه ریزی - قابلیت کالیبراسیون واستاندارد سازی روش عملکرد - رفع نیاز به استفاده ازروشهای ریسک پذیر وکسل کننده دستی - قابلیت انطباق پذیری کامل جهت انجام روشهای مختلف پردازش بافت ورنگ آمیزی اسلاید

20. 4-ظرفیت ، سرعت وتوان بالا - پردازش سبدهای مختلف به صورت همزمان با برنامه های یکسان و یا متفاوت - اجرای برنامه های متفاوت برای هریک از سبدها - استفاده ازظرف محلول هم نام در صورت اشغال بود - افزودن ظرف محلول جدید هنگام پردازش نمونه های قبلی - پذیرش سبد نمونه های جدید هم زمان با پردازش سبد های نمونه های قبل

21. 5-توجیه پذیری اقتصادی - صرفه جویی قابل توجه در مصرف مواد به علت کاهش تبخیر ، حجم کم و بسته بودن درب ظروف - عدم نیاز به استفاده از محلولهای اختصاصی وگران قیمت - صرفه جویی در فضای قابل استفاده آزمایشگا ه - بهره وری قابل توجه حتی در آزمایشگاه هایی با تعداد نمونه بسیار کم روبات MZ – 2003 با تکیه به فناوری پیشرفته ومنحصر به فرد خود توانسته است با کسب افتخاراتی چند درعرصه پژوهش، تولید وصنعت کشوراسلامی عزیزمان ایران ازقبیل، اخذگواهی ثبت اختراع از اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی ، دریافت لوح و تندیس دستگاه برگزیده جشنواره خوارزمی ، اخذ گواهی کیفیت تولید (1- IEC60601) ، دریافت گواهی تا ییدیه کارکرد از اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت ودرمان وآموزش پزشکی و عملکرد مفید وموثر در آزمایشگاههای معتبر ، اعتماد اساتید و متخصصان محترم را جلب نموده وجایگاه ویژه خود را در آزمایشگاههای مدرن و پیشرفته امروزی آشکارساخته است.

24. با سپاس فراوان شرکت ره آورد ابتکارات زند با همکاری شرکت پژوهشی تولیدی نوآفرین سپهر http://zand-innovation.com