Download
1 / 51
520 likes | 787 Vues
Nazwa szkoły: Publiczne Gimnazjum w Pszczółkach ID grupy: 96/16 Opiekun: Marcin Orzeł Kompetencja: Matematyczno - przyrodnicza Temat projektowy: W jaki sposób się poruszam – chodzę, biegam, skaczę ? Semestr/rok szkolny: 2011/2012. W jaki sposób się poruszam .
E N D
Nazwa szkoły: • Publiczne Gimnazjum w Pszczółkach • ID grupy: 96/16 • Opiekun: Marcin Orzeł • Kompetencja: • Matematyczno - przyrodnicza • Temat projektowy: • W jaki sposób się poruszam – chodzę, biegam, skaczę ? • Semestr/rok szkolny: • 2011/2012
W jaki sposób się poruszam – chodzę, biegam, skaczę
UKŁAD RUCHU Wyróżniamy dwa układy ruchu: bierny, czyli szkielet i jego połączenia, oraz czynny, czyli mięśnie.
Układ bierny • Dorosły, ludzki szkielet składa się z 206 kości. W jego skład wchodzą także chrząstki. Po okresie dojrzewania życia, niektóre części chrzęstne ulegają skostnieniu- wcześniej umożliwiały one wzrost kości. CIEKAWOSTKA: Żywa kość ma szarawe zabarwienie i pokryta jest mocną błoną - okostną. Kościec ludzki zbudowany jest z tkanki kostnej i chrzęstnej. • Szkielet spełnia dwie • podstawowe funkcje: • stanowi rusztowanie dla ciała • chroni narządy wewnętrzne przed urazami
Układ szkieletowy • kościec mężczyzny waży ok. 12 kg, • a kobiety ok. 10 kg • Szkielet Homo Sapiens ma wspólne cechy ze szkieletem dinozaurów. • Nasze kości potrzebują witaminy D, • a nasza skóra ją wytwarza.
Układ czynny • Układ czynny składa się z mięśni, które tworzą prawie połowę wagi naszego ciała. Mają zdolność kurczenia się dzięki czemu możemy się poruszać, trawić itp. Tkanka mięśniowa człowieka dzieli się na trzy odmiany: gładką, poprzecznie prążkowaną szkieletową i sercową. • Tkanka mięśniowa : stanowi głównie narządy wewnętrzne np. żołądek albo jelita. Ich praca jest niezależna od naszej woli; długo się kurczą i rozkurczają. • Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana: buduje mięśnie szkieletowe. Ich pracę widzimy co chwilę, poruszając nogą czy mrugając powiekami; praca jest więc zależna od naszej woli. Tkanki tego rodzaju szybko się kurczą i rozkurczają. • Tkanka sercowa: funkcjonuje również bez naszej woli. Występuje także w jelitach, gdzie odpowiedzialna jest za transport pożywienia.
W ciele człowieka jest około 600 mięśni szkieletowych. Pracują zależnie od naszej woli, szybko ulegają zmęczeniu, ich skurcze są krótkotrwałe, ale silne. • Możemy podzielić je na: -mięśnie długie ( np. mięśnie kończyn), -mięśnie płaskie ( np. mięśnie brzucha) -krótkie (np. wokół kręgosłupa).
FUNKCJEMIĘŚNISZKIELETOWYCH Mięśnie szkieletowe pełnią przede wszystkim funkcję motoryczną, dzięki nim organizm jest w stanie się poruszać, to one utrzymują naszą sylwetkę w pozycji pionowej, wpływają także na pracę innych układów oraz mają zdolność produkcji ciepła.
BUDOWAMIĘŚNISZKIELETOWYCH Mięśnie szkieletowe zbudowane są z ułożonych w pęczki włókien mięśniowych. Mają one wrzecionowaty kształt i zawierają dużą ilość jąder komórkowych. Włókna te tworzy tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa.
Typowy mięsień szkieletowy zbudowany jest z brzuśca oraz ścięgien. Brzusiec jest skupieniem włókien mięśniowych. Ma czerwone zabarwienie ze względu na obecność barwnika - mioglobiny. Większość mięśni ma jeden brzusiec, np. mięsień pośladkowy, niektóre mają ich jednak więcej
Kości są elementem budowy szkieletu, będącego konstrukcją dla całego ciała. U dorosłego człowieka składa się z 206 oddzielnych kości. Ich liczba w trakcie życia się zmienia, ze względu na zrastanie się niektórych kości.
Budowa • Kość jest narządem złożonym z wielu tkanek. Głownie składa się z tkanki kostnej. Rzadziej występujące są tkanka tłuszczowa ,krwiotwórcza i chrzęstna . Każda kość pokryta jest okostną, a powierzchnie kości przylegające do siebie w obrębie stawu pokrywa chrząstka stawowa. Trzon kości długich, warstwy ich nasad i kości płaskich, tworzy istota zbita, zaś nasady kości długich, a także we wnętrzu kości płaskich, różnokształtnych i krótkich - istota gąbczasta.
Ze względu na kształt kości dzieli się na długie, krótkie, płaskie i różnokształtne. Wyróżnia się także kości zawierające przestrzenie wypełnione powietrzem tzw. kości pneumatyczne. Szczególny przypadek stanowią kości heterotopowe.
Rozwój kości • Kości powstają w procesie kostnienia, który zaczyna się w życiu płodowym, a kończy się po osiągnięciu przez organizm dojrzałości. U człowieka następuje to po 20 roku życia. Kości mają zdolności regeneracyjne, które zmieniają się z wiekiem. U zdrowych, młodych ludzi do 30 roku życia kości są mocne, zawierają dużo składników mineralnych. Wynika to z przeważającej ilości procesów powstawania komórek kostnych. Z kolei po 45 roku życia mogą stawać się kruche (dlatego częściej dochodzi do złamań). W tym wieku przeważają procesy wymierania komórek. Ze względu na zakończony proces wzrostu występują trudności w wytworzeniu zrostu z czym np. nie ma problemu u dzieci, kiedy w nasadach kości zachodzi czynny proces wzrostowy.
Funkcje kości: • ochrona narządów głębiej leżących • bierny narząd ruchu – wsparcie dla mięśni – kości kończyn i obręczy: barkowej i miednicznej • jako magazyn jonów wapniowych i fosforanowych w ustroju • pośrednio krwiotwórcza
Połączenia międzykostne -sposoby w jaki kości łączą się ze sobą w organizmie człowieka.
Połączenia międzykostne W zależności od tego, jaka tkanka jest materiałem spajającym, wyróżniamy następujące rodzaje połączeń: -połączenia ścisłe -połączenia półścisłe
Połączenia ścisłe Nazywamy nimi połączenia kości, nieruchome lub charakteryzujące się bardzo małą ruchliwością. Połączenia ścisłe możemy podzielić na: • więzozrosty – połączenia włókniste, gdzie materiałem spajającym jest tkanka łączna • chrząstkozrosty – połączenia chrzęstne, gdzie materiałem spajającym jest chrząstka • kościozrosty – powstają wraz z wiekiem w wyniku kostnienia obu powyższych rodzajów połączeń.
Połączenia półścisłe • chrząstka stawowa- pokrywa powierzchnie stawowe • torebka stawowa- warstwa zewnętrzna włóknista i warstwa wewnętrzna maziowa, która wydziela lepką substancję zwaną mazią stawową, • jama stawowa - niewielka szczelinowata przestrzeń między kontaktującymi się ze sobą stawami, wypełniona mazią • więzadła stawowe- tkanka łączna włóknista • obrąbek stawowy- wał chrząstki włóknistej,np. w stawie barkowym powoduje pogłębienie panewki, chroni główkę przed uderzeniem • krążki stawowe- chrząstka włóknista • łąkotki stawowe- Są naturalnymi wypełniaczami stawu kolanowego, które amortyzują i przenoszą obciążenia • kaletki maziowe - rodzaj wytworu błony śluzowej, mający postać zbudowanego z tkanki łącznej worka o pęcherzykowatym kształcie
Połączenia ruchome Są to ruchome i najbardziej różnorodne połączenia kości. Ruchomość stawu zależy od kształtu stykających się z sobą powierzchni stawowych.W stawie wyróżniamy:- główkę i panewkę stawową pokryte chrząstką,- torebkę stawową otaczającą staw,- jamę stawową wypełnioną mazią stawową.- więzadła stawowe wzmacniające torebkę stawową i przechodzące w okostną obu kości. • Rodzaje stawów:- kulisty np. staw barkowy- siodełkowy np. staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka- zawiasowy np. staw ramienno-łokciowy- obrotowy np. między pierwszym i drugim kręgiem szyjnym
Wrodzone Przy wrodzonej patologicznej łamliwości kości są wyjątkowo słabe i kruche, wskutek czego łatwo ulegają złamaniom. Dolegliwości tej nie można wyleczyć, można ją jedynie zminimalizować, unikając sytuacji nadmiernie obciążających kości. Czasami zdarza się, ze rosnące kości nie nabierają odpowiednich kształtów. Przykładem mogą być: nienaturalne zgięcia szpotawa stopa.
Zaburzenia składu chemicznego W zdrowej kości zachodzą różnorodne procesy chemiczne, ale czasami się zdarza, że któryś z nich nie przebiega prawidłowo. Krzywiące powoduje brak witaminy D, która jest niezbędna dla zdrowych, silnych kości. Witamina D, która występuje w tłustych rybach i produktach mlecznych. Skóra potrafi ją wyprodukować pod wpływem światła słonecznego. Dzieci chore na krzywicę często mają krzywe ręce i nogi, jednak obecnie, głównie dzięki lepszej diecie, choroba ta bardzo rzadko występuje w krajach rozwiniętych. U dorosłych niedobór witaminy D wywołuje osteomalację. Leczenie polega na podawaniu witaminy D, przyjmowaniu właściwych posiłków i eliminowanie ewentualnych chorób towarzyszących.
Osteoporoza • Osteoporoza-to choroba polegająca na tym, że następuje przewaga procesu utraty kości nad jej tworzeniem. Kość staje się cienka, słaba i krucha, łatwo się łamie. Najczęściej proces ten obejmuje kości kręgosłupa, stąd też pierwszym objawem, z jakimi chory zwykle zgłasza się do lekarza, jest ból pleców. Osteoporoza może być spowodowana poważnym brakiem aktywności fizycznej, dużym niedoborem składników
Osteoporozie można zapobiegać dbając o dostateczną ilość wysiłku fizycznego, aby kości jak najdłużej były silne i sprawne. Kobiety mogą czasem uniknąć tej choroby lub pogorszenia stanu dzięki terapii hormonalnej, dostarczającej organizmowi dodatkowych ilości hormonu estrogenu.
Infekcje Tak jak skóra i zęby, również kości mogą być zainfekowane przez zarazki. Jednym z rzadkich rodzajów infekcji jest zapalenie szpiku. Zazwyczaj występuje u dzieci, powodując wielką tkliwość zaatakowanego przez chorobę miejsce. Jest wywoływany przez stosunkowo powszechną bakterię (gronkowiec złocisty), który dostaje się do układu krwionośnego (zwykle przez ranę) i dociera do kości. Choroba ta może być chroniczna, może też towarzyszyć innym dolegliwościom, jak tyfus czy syfilis. Infekcje leczy się zwykle antybiotykami.
Naukowcy od dawna potwierdzają, że ruch jest jednym z najlepszych ‘zwalczaczy’ dolegliwości. Ruch jest biologiczną potrzebą organizmu ludzkiego, a wraz z zanikaniem ruchu pojawiają się to coraz nowsze choroby i problemy, jak np..: nadciśnienie i nadwaga.
Polska jest zaliczana do najmniej ruchliwych społeczeństw w Europie. Według badań szacuje się, że zaledwie 30% dzieci i młodzieży, oraz 10% dorosłych uprawia wysiłek fizyczny odpowiadający podstawowym potrzebom fizjologicznym organizmu. Niespełna 4% 25-latków, 3% 35-latków oraz 2% 50-latków biega, co pokazuje, że wraz z wzrostem wieku, aktywność fizyczna maleje.
Jak wykazały badania naukowe, starsze organizmy gorzej reagują na niedostatek aktywności fizycznej niż organizmy młode. I tak w doświadczeniach laboratoryjnych wykazano, że młode szczury zmuszone do bezruchu żyły przeciętnie około 82 dni, natomiast młode osobniki mające możliwość normalnego swobodnego ruchu żyły 530 dni. Szczury stare, w podobny sposób poddane ograniczeniu ruchliwości, przeżywały tylko 30 dni od daty rozpoczęcia eksperymentu.
Każdy z nas ma świadomość jaką wartość ma nasze zdrowie i jak bardzo jest ono podatne na wpływy środowiska zewnętrznego. Możemy na co dzień obserwować jak gwałtownie wzrasta liczba chorób cywilizacyjnych, a współczesny człowiek staje się coraz mniej odporny na szkodliwy wpływ środowiska kształtującego nasz styl życia. Nasuwa się więc pytanie, czy istnieją szanse na zachowanie optymalnego stanu zdrowia? Jedynym sposobem na zdrowe życie jest sport, ruch, wysiłek fizyczny.
W życiu dorosłego człowieka ruch staje się środkiem przeciwdziałającym skutkom dużego fizycznego i psychicznego obciążenia organizmu. Jest również istotnym czynnikiem przeciwdziałającym deformacjom, które mogą powstawać pod wpływem pracy zawodowej: koryguje postawę, usuwa zmęczenie obciążonych mięśni, wpływa na zachowanie aktywności fizycznej, opóźnia moment wystąpienia procesu fizjologicznego starzenia się organizmu.
Ruch jest niezbędnym warunkiem prawidłowego rozwoju organizmu w okresie dziecięcym i młodzieńczym, warunkiem utrzymania właściwej sprawności i wydolności psychofizycznej osób dorosłych, czynnikiem wydłużającym młodość i zapobiegającym przedwczesnemu starzeniu się. Stanowi elementarny nakaz biologiczny narzucony przez przyrodę dla dobra naszego organizmu zgodnie z powiedzeniem „ W zdrowym ciele zdrowy duch.”
ZACHOWANIA PROZDROWOTNE -czyli wszelkiego rodzaju zachowania i formy aktywności mające na celu poprawę naszego zdrowia.
ZWYCZAJE ŻYWIENIOWE Aby nasz organizm mógł najlepiej funkcjonować, należy zwracać uwagę przede wszystkim na rodzaj spożywanego przez nas pożywienia. Dobrym rozwiązaniem jest jedzenie większej ilości warzyw i owoców, oraz zmniejszenie ilości zjadanych tłuszczów, które zawierają cholesterol. Nie należy też spożywać nadmiernej ilości słodyczy, które dostarczyłyby do naszego organizmu zbyt dużo cukru. Polacy sporo wiedzą na temat właściwego żywienia, jednak na co dzień nie wykorzystują swojej wiedzy w praktyce, tłumacząc się brakiem czasu i „szybkim” tempem życia. Prawda jest jednak taka, że na zdrowe gotowanie wcale nie musimy poświęcać dużo czasu, a często nawet mniej, niż na gotowanie tradycyjne.
GIMNASTYKA CODZIENNA Gimnastyka codzienna powoduje zregenerowanie się organizmu oraz dodaje nam więcej sił. Regularne ćwiczenia powodują także spadek masy ciała oraz większą ilość energii do pracy. Obecnie mało kto uprawia sort poranny ponieważ ludzie często spieszą się do pracy. Organizm ludzki nie jest przyzwyczajony do siedzącego trybu życia. Kiedy ktoś się rusza, czuje się lepiej i staje się zdrowszy. Poranne ćwiczenia nie muszą być skomplikowane ani czasochłonne. Wystarczy poświęcić na to kilka minut dziennie. Jeśli ktoś nie może ćwiczyć rano, to może robić to popołudniu. Jest to świetny sposób na spędzanie wolnego czasu.
UNIKANIE UŻYWEK • Oprócz zdrowego odżywiania i dbania o swoja kondycję, ważne jest także unikanie używek. Do najgroźniejszych z nich należą: alkohol, narkotyki, papierosy a także kawa. Zażywanie ich w dużych ilościach może doprowadzić do poważnych chorób, lub nawet śmierci. O zagrożeniach jakie ze sobą niosą mówi się dość dużo, jednak w dalszym ciągu wiele osób nie zdaję sobie sprawy z tego jak bardzo są poważne. Palenie codziennie papierosów czy spożywanie nadmiernej ilości alkoholu wpływa bardzo niekorzystnie na organizm.
Pierwsza pomoc przy złamaniach kończyn Pod żadnym pozorem nie wolno poruszać kończyną. Najważniejszą zasadą jest unieruchomienie uszkodzonego odcinka przed poruszaniem chorego. W celu osłabienia szybkości narastania obrzęku w miejscu złamania należy kończynę położyć nieco ponad poziomem serca. W celu zmniejszenia obrzęku można okładać unieruchomioną kończynę workami z lodem.
Pierwsza pomoc przy złamaniach kręgosłupa Chorego z urazem kręgosłupa nie powinno się ruszać. Jeżeli trzeba go wynieść z miejsca gdzie uległ wypadkowi, w żadnym wypadku nie wolno unosić go za głowę i biodra lub barki i biodra, lecz należy użyć prowizorycznych noszy, na które należy do delikatnie przesunąć.
Pierwsza pomoc przy złamaniach żeber Pierwsza pomoc w takim wypadku polega na założeniu opaski ściskającej klatkę piersiową. Może to być bandaż elastyczny czy opaska gazowa. Opaskę należy założyć na poziomie złamania.
Pierwsza pomoc przy złamaniach kości czaszki Pierwsza pomoc polega na ułożeniu chorego w pozycji bezpiecznej, tzn. aby ułożyć chorego na boku z ręką leżącą u dołu ułożoną wzdłuż tułowia z tyłu; druga ręka zgięta ma być w stawie ramiennym i łokciowym, a dłoń tej ręki położona pod policzek; noga z dołu zgięta w stawie biodrowym i kolanowym; druga noga wyprostowana.
Podczas zapoznawania się ze szczegółami tematu naszego projektu postanowiliśmy nagrać film ukazujący jak prawidłowo udzielić pierwszej pomocy.
