BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ YAZIM ÇALIŞTAYI 29 Eylül 2012 MARMARA ÜNİVERSİTESİ

1. BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ YAZIM ÇALIŞTAYI 29 Eylül 2012 MARMARA ÜNİVERSİTESİ

2. Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) • Çevre, Atmosfer, Yer ve Deniz Bilimleri Araştırma Grubu (ÇAYDAG) • Elektrik, Elektronik, Enformatik Araştırma Grubu(EEEAG) • Kamu Araştırmaları Grubu(KAMAG) • Mühendislik Araştırma Grubu (MAG) • Sağlık Bilimleri Araştırma Grubu(SBAG) • Savunma ve Güvenlik Teknolojileri Araştırma Grubu(SAVTAG) • Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Grubu(SOBAG) • Tarım, Ormancılık ve Veterinerlik Araştırma Grubu(TOVAG) • Temel Bilimler Araştırma Grubu(TBAG) • Uzay Araştırma Grubu(UZAG) • Sözleşme Yönetimi Müdürlüğü(SYM)

4. Araştırma Destek Programları 1001 : Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destkleme Programı 1002 : Hızlı Destek Programı 1003 :Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı (YENİ !!!) 1007 : Kamu Projeleri Programı 1008 : Patent Başvurusu Teşvik Programı 1010 : Evrensel Araştırmacı Programı (EVRENA) 1011 : Uluslararası Bilimsel Araştırma Projelerine Katılma Programı

5. Araştırma Destek Programları 1301 :Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Ağları ve Platformları Kurma Girişimi Destekleme Programı (İŞBAP) 3501 : TÜBİTAK Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı (Kariyer Programı) -: Uluslararası Projeler

6. TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programının Amacı •Yeni bilgilerin üretilmesi, •Bilimsel yorumların yapılması veya •Teknolojik problemlerin çözümlenmesi için bilimsel esaslara uygun olarak yurtiçinde yapılan çalışmaları desteklemektir. •Ülkemizin uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılması amacı ile ileri teknoloji uygulamalarına yönelik projeleri öncelikli alanlar çerçevesinde destekler.

7. 1002 Hızlı Destek Programı • Üniversitelerde • Araştırma hastanelerinde • Araştırma Enstitülerinde yürütülmesi planlanan • Acil • kısa süreli (1 Yıl) • küçük bütçeli (25.000 TL) • Başvuru süresi için bir sınırlama yok

8. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı PROJE SÜRESİ: Küçük Ölçekli projelerin süresi : 24 ay (max) Orta ve Büyük Ölçekli projelerin süresi : 36 ay (max) PROJE BÜTÇESİ: 2012 yılı için, her üç ölçekte ayrı ayrı desteklenecek projeler için destek alt ve üst limitleri (Burs dahil, Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ) ve Kurum hissesi hariç) aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Küçük Ölçekli projeler  :    500.000 TL’ye kadarOrta Ölçekli projeler   :    500.001 - 1.000.000 TLBüyük Ölçekli projeler   : 1.000.001 - 2.500.000 TL

9. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı •Bu destek programı kapsamında talep edilebilecek toplam burs miktarları PTİ ve Kurum Hissesi hariç toplam proje bütçesinin % 40’ını geçemez. •Özel sektörün yer aldığı projelerde ilgili özel kuruluşa verilecek makine-teçhizat bedelinin % 50’si TÜBİTAK tarafından karşılanır. •Bu destek programı kapsamında talep edilebilecek toplam makine- teçhizat miktarları PTİ ve Kurum Hissesi hariç önerilen toplam proje bütçesinin % 30’unu geçemez. •Altyapı oluşturmaya yönelik olan projeler desteklenmez.

10. 1003 Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı •Proje yürütücüsü, araştırmacı ve proje danışmanlarına 2012 yılında ödenebilecek PTİ üst limitleri : Proje yürütücüsü için : 2.000 TL/ayProje yöneticisi için : 2.500 TL/ayAraştırmacı için : 1.000 TL/ayDanışman için  : 1.000 TL/yıl

11. 1003- Mevcut Çağrı Programları •Tanı, Tedavi ve Destek Amaçlı Yenilikçi Tıbbi Cihazlar • Otomotiv Öncelikli Alanı •Enerji Bitkileri •Çeşit Islahı ve Yerli Tohumluk Üretiminin Artırılması •Gıda Öncelikli Alanı Tarla Bitkileri •Fatih Projesi Bilgi ve İletişim Teknolojileri •Bor Teknolojileri •Kömür Gazlaştırma Teknolojileri •Kömür Teknolojileri •Kömür İyileştirme/Hazırlama Teknolojileri

12. 1007 Kamu Projeleri Programı • Kamu kurumlarının AR-GE çalışmaları için giderilebilecek ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının giderilmesine ilişkin projeleri destekler.

13. 3501 - TÜBİTAK Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı (Kariyer Programı) • Kariyerlerine yeni başlamış doktoralı genç bilim insanlarını destekler. • Doktorasını halen çalışmakta olduğu kurumun dışında yapmış olmak, • Başvuru sırasında doktora derecesi alış tarihi üzerinden beş yıl geçmemiş olması, • Daha önce TÜBİTAK’tan kariyer desteği almamış olmak, • şartları aranır.

14. Neden bu desteklerden yararlanmak istiyoruz? • Toplumsal ve ekonomik katkı • Araştırmacı sayısının arttırılması (Bursiyer desteği) • Proje teşvik ikramiyesi • Yayın sayısının arttırılması • Kurumsal ve bireysel prestij

15. Proje nedir?

16. Proje nedir? •Proje bir ürün geliştirmeyi hedefleyen orijinal, kendine özgü, geçici bir girişimdir. Her proje, •Tanımlanmış bir zamanda başlar ve biter, sürelidir. •Tanımlanmış hedeflere ve amaçlara sahiptir. •Özgün bir ürün veya hizmet yaratmak için vardır. •Sınırlı kaynaklara bağımlıdır. •Planlama, uygulama ve kontrol süreçlerinden geçer.

17. Projelerde İstenen Genel Özellikler… • •Çok disiplinli • •Uzun soluklu ve kalıcı • •Maliyet etkin, hızla cevap verebilen • • Dünya ölçüsünde rekabet edebilir • •Ülke ekonomisine doğrudan katkı sağlayan

18. Projeden Beklenen Sonuçlar ? •Proje çalışmaları toplumsal yarar sağlamaya dönük olmalıdır. • Projeler yaratıcı, bilimsel, uygulanabilir, açık ve anlaşılır olmalıdır. • Projelerde, problemin tanımı, amacı, hedefleri ve faaliyetleri arasında anlamlı ilişki kurulmalıdır. • Projeler sürdürülebilir olmalıdır. • Projeler, proje hazırlayanların özgün eseri olmalı . • Projeler, alanında yeni, özgün ve estetik bakış açısı getirmelidir. • Proje sonucunda, proje amaç ve hedeflerine ulaşıldığı bilimsel olarak gösterilmelidir.

19. Projelerdeki Başarısızlık •Projede hedeflenen bütçeyi tutturabildiniz mi? •Proje hedefini tutturabildiniz mi? •Süre hedefini tutturabildiniz mi?

20. Projede Başarısızlık Nedenleri •Yetersiz yada eksik proje yönetimi •Yetersiz ve eksik planlama •Risk yönetimi yapılmaması ve eksikliği •Değişiklik yönetimi yapılmaması yada eksikliği •Katılımcı eksikliği •Kötü tanımlanan hedefler ve amaçlar

21. Başarılı Bir Proje • •Kapsamını, belirlenen niteliklerde, zamanında ve hesaplanan maliyet sınırları içinde tanımlayabilen projedir.

22. Proje Başlatma Süreci •Literature taraması yapın (belirlediğiniz bir konunun araştırılması veya proje konusu bulmaya yönelik olabilir) •Araştırma gereksinimini belirleyin. •Araştırmanın özgün değerini ortaya koyun.

23. Proje Hazırlamada Bilimsel Yöntem Adımları Nelerdir? Hipotez Oluşturun: Bir hipotez ispatlanması gereken ve hüküm içeren bilimsel önermedir.Kısaca "Eğer Bunu Yaparsam Bu Olur" yaklaşımıdır. Hipoteziniz kolay bir şekilde ölçülebilmeli, anlaşılır olmalı ve sonucunda sizin gerçek sorunuza cevap vermelidir.

24. İyi Bir Hipotez Nasıl Olur ? Hipotezin dayandırıldığı bilgi proje raporunda net ve açık bir şekilde verildi mi? -Basitte olsa sizin bildiğinizi herkesin bilmediğini düşünerek küçük ayrıntıları bile projede veriniz -Hipotezinizi Deneyin: Hipotezinizin doğru olup olmadığını hassas denemelerle bulun. (Projede iddianızla ilgili ön denemelerde bulun- duğunuzu ve olumlu sonuçlar aldığınızı vurgu – lamanız panelistleri olumlu etkiler) -İlk deneyin tesadüfen iyi çıkmadığını deneylerinizi sıklıkla yaparak, fikrin gerçekten işe yaradığını gösterebilesiniz.

25. İyi Bir Hipotez Nasıl Olur ? Bütün deneyler ve araştırmalar için bir gerekçelerinizi yeterli ve açık bir şekilde yazdınızmı? Adım – adım giden bir işlem listesi çıkardınız mı? Yapılacak denemeler esnasında meydana gelebilecek değişimleri ve bu değişimleri nasıl ölçebileceğinize dair bir açıklama yaptınız mı? Deneylerdeki değişimlerin nasıl ölçüleceğini gösteren bir açıklama yaptınız mı?

26. Malzeme Listesi  Projenizi bitirmek için ne tür malzemelere ihtiyacınız var? Tam bir liste çıkartarak ihtiyacınız olduğunda istediğinizi bulmak için gerekli malzemeleri tamamlayınız. Bazı malzemelerin bulunması zordur bunun için bir liste çıkarmak iyi bir planlama yapmak demektir!  Malzeme listenizi olabildiğince kendinize has bir şekilde yapınız, ve bütün malzemeleriprojenize başlamadan önce alabileceğinizden emin olun.

27. Proje Planlama Süreci •Ayrıntı planlama •İş analizleri yapılacak…

28. Sınırlılıklar •Zaman: (Başlangıç / Bitiş Tarihleri Ara Aşamaların Tarihleri) •Bütçe: %20’lik Hata payı eklenmesi Toplam ve kalemlere göre maliyetlerin hesaplanması •Kaynaklardaki sınırlıklar •Teknolojik sınırlıklar •Yönetimin talimatları

29. Proje Ekibi Oluşturma Süreci Ekip oluşturma için plan yap Ekip üyelerini oluşturmak için gerekli görüşmeleri yap. Proje başlama toplantısı yap. Ekip üyelerinin taahhütlerini al. İletişim kanalları oluştur.

30. Projelerde Maliyet Yönetimi Maliyet tahmini Maliyet bütçelendirme Maliyet kontrol

31. Proje Bileşenleri Türkçe ve İngilizce özet ve anahtar kelimeler Konunun tarihçesi ve/veya literatürdeki yeri Projenin özgün değeri Beklenen sonucunun etkileri/yaygın etkisi Nasıl yürütüleceği (deneysel tasarım/yaklaşım, yöntemler, ekip, aşamalar ve zaman) Ekler (özgeçmişler, proforma faturalar, vs.)

32. Amaç Önerilen projenin amacı ve erişilecek çıktı(lar)

33. Konu ve Kapsam Önerilen projenin konusu ve kapsamı net olarak tanımlanmalı Amaç ile ilişkisi açıklanmalı

34. Literatür Özeti Ham bir literatür listesi değil, Yeterli bir literatür analizi verilmeli Bu analiz, önerilen araştırma konusunun literatürdeki önemini ve doldurulması gereken boşluğu ortaya koymalı

35. Özgün Değer Önerilen projenin; teknoloji, metot veya kuram açısından literatüre nasıl bir katkısının olduğu açıkça belirtilmelidir. Yeni bir fikir, teknoloji, bilimsel yöntem veya kavramsal/kuramsal çerçeve geliştirilmesine yönelik olmalıdır. Uluslararası indekslere kayıtlı dergilerde veya kitaplarda yayımlanma potansiyeli bulunmalıdır. Araştırma konusu çok iyi düşünülmüş, alternatifler göz önüne alınmış olmalıdır. Mevcut bilim ve teknolojideki deneysel yöntemlerdeki eksiklik ve hataları doğru olarak ortaya koyabilmelidir.

36. Yaygın Etki/Katma Değeri Proje; Ulusal ekonomiye ve bilimsel birikime katkı sağlamalıdır. Toplumun sorunlarına çözüm üretebilecek potansiyeli bulunmalıdır. Sonuçlarından kimlerin ne şekilde yararlanabileceği açıkça ortaya konmalıdır. Evrensel veya en azında ulusal düzeyde olmalıdır. Uluslararası alanda Türkiye’nin öncü konuma gelmesine katkı sağlayabilmelidir. Ülkenin bilimsel ve teknolojik araştırma gücüne, bilim insanı yetiştirilmesi ve yeni yetenekler kazanılmasına katkı sağlama potansiyeli bulunmalıdır.

37. Materyal ve Yöntemler Seçilecek yöntemler ve kullanılacak materyal araştırmanın tasarımı/yaklaşımları ile uyumlu olmalıdır. Yapılacak ölçümler (ya da derlenecek veriler), kurulacak ilişkiler ayrıntılı biçimde anlatılmalıdır. Sonuçların nasıl analiz edileceği, kullanılacak istatistiksel yöntemler ile bağlantılı olarak açık ve net bir şekilde ortaya konmalıdır.

38. Yönetim Düzeni Projede görev alacak yürütücü ve araştırmacıların projeye ayıracakları ortalama zaman belirtilmelidir. Proje ekibinin görev sorumlulukları tanımlanmalıdır.

39. Kimler projede yer alabilir… •Proje yürütücüsü • Araştırmacılar • Danışmanlar • Bursiyerler (TÜBİTAK’ın desteklediği herhangi bir projeden burs alanlar ise, ikinci bir projede bursiyer olarak görev alamazlar.),

40. Kimler projede yer alabilir…

41. Kimler projede yer alabilir… NOT: TÜBİTAK - BİDEB bursu alanlar; projeden burs almamak koşuluyla proje ekibinde bursiyer statüsünde yer alabilirler. TÜBİTAK’ın desteklediği herhangi bir projeden burs alanlar ise, ikinci bir projede bursiyer olarak görev alamazlar.

42. Yardımcı Personel Tam veya kısmi zamanlı, Sürekli veya geçici olarak görev alan, Kesin raporda adı geçmeyen Uzman, teknik eleman, teknisyen, laborant, işçi ve benzeri personeldir.

43. Danışman Geçici olarak görev alan araştırmacı veya uzman Projenin %10’undan az bir bölümünde katkı sağlayan kişiler

44. Kimler Proje Yürütücüsü Olamaz… •  Rektör, •  Rektör Yardımcısı, •  Dekan, •  Enstitü (Araştırma Enstitüleri hariç) veya Yüksekokul Müdürü, •  Meslek Yüksekokulu Müdürü, •  Başhekim, •  Genel Sekreter, •  Genel Müdür veya Daire Başkanı, •  TÜBİTAK’ta görevli olan Grup Yürütme Komitesi ve Danışma Kurulu üyeleri • Başvuru sırasında görevlerinin devam etmesi durumunda proje yürütücüsü olarak görev alamaz ancak en fazla 2 projede araştırmacı olabilirler.

45. Kimler projede yer alabilir… Yürütücü olmaya engel idari görevi olmayan diğer idari görevliler (Dekan Yardımcısı, Araştırma Enstitüsü Müdürleri, Merkez Müdürleri, Enstitü veya Yüksekokul Müdür Yardımcıları, Meslek Yüksekokulu Müdür Yardımcısı ve Bölüm Başkanı) ile tam zamanlı olmayan diğer bilim insanları, başvuru sırasında görevlerinin devam etmesi durumunda; •  Aynı anda en fazla, TÜBİTAK destekli (**) bir projede yürütücü veya en fazla iki projede araştırmacı olarak görev alabilirler (***). • (**) Hızlı destek ve Uluslararası projelerdeki görevler kapsam dışında tutulmaktadır. • (***) Sonuç raporu henüz kabul edilmemiş ya da öneri olarak sunulmuş projelerdeki görevler de limitler içerisinde işlem görmektedir.

46. Kimler projede yer alabilir…  Hiç bir idari görevi olmayan tam zamanlı bir bilim insanı; Aynı anda en fazla, TÜBİTAK destekli (**) iki projede yürütücü, bir projede yürütücü iki projede araştırmacı veya dört projede araştırmacı olarak (***) (**) Hızlı destek ve Uluslararası projelerdeki görevler kapsam dışında tutulmaktadır. (***)Sonuç raporu henüz kabul edilmemiş ya da öneri olarak sunulmuş projelerdeki görevler de limitler içerisinde işlem görmektedir.

47. Projede Görev Alma Limitleri… 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kanununun 16. maddesinde yapılan değişiklik gereğince; 01/01/2009 tarihinden itibaren bir kişiye, aynı anda, proje türüne bakılmaksızın, TÜBİTAK destekli birden fazla projede görevli olması halinde;  en fazla iki projeden yürütücü;  bir projeden yürütücü iki projeden araştırmacı/danışman;  dört projeden araştırmacı/danışman olarak "Proje Teşvik İkramiyesi" ödemesi yapılabilecektir.

48. Araştırma Olanakları Öneren kuruluşta var olan ve projede kullanılacak altyapı olanakları

49. Çalışma Takvimi Projede yer alacak başlıca iş paketleri bunlar için önerilen zamanlama, iş-zaman çizelgesi halinde verilmelidir. Ayrıca, projenin belli başlı aşamaları bunlardan herbirinin ne zaman gerçekleşeceği, bu aşamalarda görev alacak proje personeli ve iş tanımları ek sayfa kullanılarak ayrıntılı olarak yazılmalıdır. Personelin niteliği (yürütücü, araştırmacı ve yardımcı personelin özgeçmiş ve varsa yayınlar listesi) belirtilmelidir.

50. Bütçe • Bütçe panelde en son değerlendirilir. • Bütçe kalemlerinin gerekçeleri ayrıntılı olarak verilmeli, talep edilen miktarların aşırı veya yetersiz olmadığından emin olunmalıdır. • Bütçe kalemlerinin TÜBİTAK tarafından tayin edilen oranlara uygun olduğundan emin olunmalıdır.