เทคนิคเทคโนโลยีวิทยุชุมชน

โครงการสัมมนาเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจต่อสถานีวิทยุกระจายเสียงชุมชนภาควิชาสื่อสารมวลชน คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ณโรงแรมรามาการ์เด้นส์ 9/9 ถนนวิภาวดีรังสิต , หลักสี่ กรุงเทพฯ 10210 วันที่ 30 เมษายน –1 พฤษภาคม 2554 เทคนิคเทคโนโลยีวิทยุชุมชน ณัฐกิจ สินธุยี่ nattakit@ru.ac.th hs0xwn@hotmail.com

เทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชนเทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชน

เทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชนเทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชน 1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ 2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ 3. ระบบการกระจายเสียง 4. เทคโนโลยีด้านสารสนเทศและการสื่อสาร 5. ส่วนสนับสนุน (Supporting) สามารถแบ่งออกเป็น 5 ส่วนคือ

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุควรมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งเสียงรบกวนอาจเกิดขึ้นได้ทั้งเสียงรบกวนภายในและเสียงรบกวน ภายนอก

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ รูปแบบการจัดห้องสำหรับวิทยุชุมชนนั้นสามารถแบ่งออกเป็น 3รูปแบบ คือ • แบบมีการแบ่งห้องออกเป็นสัดส่วน • แบบเบ็ดเสร็จในห้องเดียว • แบบนอกสถานที่

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ แบบมีการแบ่งห้องออกเป็นสัดส่วน คือ ส่วนของห้องควบคุมเสียงและส่วนของห้องจัดรายการวิทยุ การดำเนินการแบบนี้จะมีช่างเทคนิคเป็นผู้ควบคุมเสียง ทำให้ นักจัดรายการวิทยุไม่ต้องคอยกังวลกับงานด้านเทคนิคที่มีความยุ่งยากซับซ้อน สามารถดำเนินรายการได้อย่างเต็มที่ มีการจัดโต๊ะเก้าอี้ให้สามารถดำเนินรายการได้หลากหลายรูปแบบตามต้องการ • 1. แบบมีการแบ่งห้องออกเป็นสัดส่วน

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ แบบเบ็ดเสร็จในห้องเดียว ช่างเทคนิคหรือนักจัดรายการวิทยุเองก็สามารถเป็นผู้ควบคุมและมีอุปกรณ์ทุกอย่างพร้อมสำหรับการทำงาน เป็นการประหยัดค่าใช้จ่ายในการจัดสร้างห้องควบคุมทั้งยังสามารถ ดำเนินรายการได้หลากหลายรูปแบบตามต้องการได้อีกด้วย • 2. แบบเบ็ดเสร็จในห้องเดียว

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ แบบนอกสถานที่ คือการถ่ายทอดเสียง การประชุม อบรม สัมมนา หรือกิจกรรมต่างๆในชุมชนเข้ามายังสถานีเพื่อการออกอากาศซึ่งสามารถเชื่อมสัญญาณเสียง จากระบบเสียงภายนอกเข้ามาได้ • 3. แบบนอกสถานที่

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ ในบางพื้นที่อาจจะยังเข้าไม่ถึงจึงจำเป็นต้องใช้ระบบไฟจากเครื่องกำเนิดกระแสไฟฟ้าในรูปแบบต่างๆ ส่งผลให้มีกระแสไฟฟ้าตก เดินไม่เรียบ เครื่องส่งทำงานได้ไม่เต็มที่และมีผลทำให้เครื่องส่งและอุปกรณ์ไฟฟ้าเกิดความเสียหายได้ จึงจำเป็นต้องมีระบบสำรองไฟฟ้าและระบบป้องกันปัญหาไฟฟ้าเกินและระบบแสงสว่างในยามฉุกเฉิน โดยเฉพาะเมื่อมีเหตุภัยพิบัติต่างๆสถานีก็ยังสามารถทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการแก้ปัญหาต่างๆได้อีกด้วย • ระบบไฟฟ้า

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ระบบไฟฟ้า ระบบสำรองไฟฟ้าหรือ UPS ระบบไฟฉุกเฉิน

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ ระบบปรับอากาศควรเลือกใช้แบบที่มีเสียงรบกวนน้อยที่สุดและมีการติดตั้งอุปกรณ์ที่สามารถดูดเก็บเสียงได้เป็นอย่างดี ไม่ควรติดตั้งในบริเวณใกล้ไมโครโฟนมากจนเกินไป เพราะจะทำให้เสียงลมเข้าไปรบกวนการออกอากาศได้ และไม่ควรติดตั้งเหนืออุปกรณ์เครื่องไฟฟ้าและเครื่องเสียงเพราะเมื่อท่อน้ำตันอาจมีน้ำแอร์หยดลงไป ทำให้เกิดความเสียหายได้ ส่วนคอมเพรสเซอร์ควรติดตั้งให้ห่างออกไปไกลพอที่จะไม่มีเสียงดังเข้ามารบกวนภายในห้องจัดรายการวิทยุได้ • ระบบปรับอากาศ

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ระบบปรับอากาศ เครื่องปรับอากาศแบบติดผนังจะเสียงเบากว่าแบบแขวน

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ คือป้ายที่แสดงว่าอยู่ระหว่างการออกอากาศมักจะเชื่อมโยงกับเครื่องผสมสัญญาณเสียง(Mixer) เมื่อเปิดไมโครโฟนไฟที่ป้าย ON AIR จะติดสว่าง ป้ายนี้ควรติดไว้ที่หน้าห้องให้มองเห็นอย่างชัดเจนด้วย • ป้าย ON AIR

1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ป้าย ON AIR ป้ายที่แสดงว่าอยู่ระหว่างการออกอากาศ

เทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชนเทคโนโลยีที่สนับสนุนการกระจายเสียงสำหรับวิทยุชุมชน 1. ห้องสำหรับการจัดรายการวิทยุ 2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ 3. ระบบการกระจายเสียง 4. เทคโนโลยีด้านสารสนเทศและการสื่อสาร 5. ส่วนสนับสนุน (Supporting) สามารถแบ่งออกเป็น 5 ส่วนคือ

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ สามารถแบ่งออกเป็น 4 ส่วนคือ • ส่วนเตรียมการผลิต • ส่วนนำเข้า • ส่วนควบคุม • ส่วนนำออก

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ส่วนเตรียมการผลิต ชุดคอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียงและโปรแกรมตัดต่อและบันทึกเสียง AUDACITY ไมโครโฟนสำหรับการบันทึกเสียง ลำโพง/หูฟัง

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ไมโครโฟน ไมโครโฟนเป็นอุปกรณ์ที่มีหน้าที่รับคลื่นเสียง เช่น เสียงร้อง เสียงพูด เสียงบรรยาย เสียงสนทนา เสียงปรบมือ ฯลฯ เพื่อแปลงคลื่นเสียงให้เป็นสัญญาณไฟฟ้าความถี่เสียงเข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียง เป็นส่วนแรกในการรับเสียงมาจากแหล่งกำเนิดเสียง เราจึงควรเลือกไมโครโฟนที่มีคุณภาพดีมีการตอบสนองในย่านความถี่เสียงที่ครอบคลุม คือ 20 ถึง 20,000 HZ และควรเลือกไมโครโฟนที่ระบุว่าใช้สำหรับงานบันทึกเสียงก็จะได้คุณภาพเสียงที่ดีกว่า

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ไมโครโฟนและส่วนประกอบต่างๆ ไมโครโฟน ตัวจับยึดไมโครโฟนสำหรับงานบันทึกเสียง ขาตั้งไมโครโฟนแบบบูม

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ไมโครโฟนและส่วนประกอบต่างๆ อุปกรณ์เสริมสำหรับการบันทึกเสียง ที่ประยุกต์มาจากสดึงและถุงน่อง อุปกรณ์เสริมสำหรับการบันทึกเสียงที่มีจำหน่ายทั่วไป

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ชุดคอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียง คอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียงควรเป็นคอมพิวเตอร์ที่แยกออกมาจากการทำงานทั่วๆไปและไม่ควรเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตหรือลงโปรแกรมใดๆที่ทำให้เครื่องต้องทำงานหนักเกินไป แม้กระทั้งโปรแกรมสแกนไวรัส ควรใช้เครื่องที่มีประสิทธิภาพ ซีพียูมีความเร็วค่อนข้างดี มีจำนวนแรมมากกว่าปกติที่ใช้งานทั่วไป และมีพื้นที่ในการจัดเก็บข้อมูลจำนวนมาก และควรมีอุปกรณ์สำหรับการสำรองข้อมูล ที่สำคัญคือควรใช้การ์ดเสียงคุณภาพดีและมีช่องสำหรับการต่อไมโครโฟนและหูฟังด้วย

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ชุดคอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียง คอมพิวเตอร์ การ์ดเสียงและช่องต่ออุปกรณ์

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • โปรแกรมตัดต่อและบันทึกเสียง โปรแกรมสำหรับการบันทึกและตัดต่อเสียงมีให้เลือกเป็นจำนวนมาก มีทั้งที่ต้องซื้อและให้ใช้ฟรีในที่นี้ขอแนะนำโปรแกรม Audacity ที่สามารถหาดาวน์โหลดจากอินเทอร์เน็ตได้เลยและไม่ต้องกังวลในเรื่องของลิขสิทธิ์อีกด้วย การใช้งานก็ไม่ยุ่งยากสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเองมีคู่มือแจกฟรีในอินเทอร์เน็ตเป็นจำนวนมาก

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • โปรแกรมตัดต่อและบันทึกเสียง โลโก้โปรแกรม Audacity โปรแกรม Audacity

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ลำโพง/หูฟัง ลำโพงหรือหูฟังเป็นส่วนที่ทำหน้าที่แปลงสัญญาณไฟฟ้าความถี่เสียงมาจากการ์ดเสียง(ช่องต่อสีเขียวในการ์ดเสียงทั่วไป) หากต้องการต่อหูฟังมากกว่า 1 ตัวจำเป็นต้องมีเครื่องกระจายหูฟังและขยายสัญญาณด้วย สำหรับหูฟังของแนะนำให้เป็นแบบครอบหูเพราะจะได้คุณภาพเสียงที่ดีกว่าและไม่มีเสียงรบกวนจากภายนอกด้วย

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ลำโพง/หูฟัง หูฟัง เครื่องกระจายหูฟังและขยายสัญญาณ ลำโพงมอนิเตอร์

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ คอมพิวเตอร์พร้อมการ์ดเสียง • ส่วนนำเข้า ส่วนควบคุม

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ไมโครโฟนสำหรับจัดรายการวิทยุ ไมโครโฟนเป็นอุปกรณ์ที่มีหน้าที่รับคลื่นเสียงจากการจัดรายการ ในห้องจัดรายการหรือสตูดิโอเพื่อแปลงคลื่นเสียงให้เป็นสัญญาณไฟฟ้าความถี่เสียงเข้าสู่เครื่องผสมสัญญาณเสียงซึ่งเป็นส่วนแรกในการรับเสียงมาจากแหล่งกำเนิดเสียง เราจึงควรเลือกไมโครโฟนที่มีคุณภาพดีมีการตอบสนองในย่านความถี่เสียงที่ครอบคลุม คือ 20 ถึง 20,000 HZ และควรเลือกไมโครโฟนที่ระบุว่าใช้สำหรับงานออกอากาศก็จะได้คุณภาพเสียงที่ดีกว่า

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • ไมโครโฟนสำหรับจัดรายการวิทยุ ไมโครโฟนสำหรับการจัดรายการวิทยุ

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • เครื่องเล่นซีดี เครื่องเล่นต่างๆ เช่น เครื่องเล่นซีดี เครื่องเล่นเอ็มพีสาม เครื่องเล่นเอ็มพีสี่ เป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่จำเป็นอย่างมากถึงแม้ว่าปัจจุบันเราจะให้คอมพิวเตอร์และโปรแกรมในการเล่นเพลงและเปิดเนื้อหาต่างๆแล้วก็ตามแต่ในคราวฉุกเฉินแล้วถ้าคอมพิวเตอร์ที่ใช้งานไม่สามารถทำงานได้เราก็สามารถมาใช้เครื่องเล่นเหล่านี้ได้

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ • เครื่องเล่นซีดี เครื่องเล่นซีดีแบบคู่

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ ส่วนควบคุม เครื่องกระจายสัญญาณเสียงสำหรับหูฟัง ระบบวิทยุกระจายเสียง (เครื่องส่งวิทยุ) เครื่องผสมสัญญาณเสียง ชุดสำหรับคอมพิวเตอร์และงานบันทึกเสียงโปรแกรมบันทึกและวิทยุอินเตอร์เน็ต เครื่องบันทึกเสียง

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องผสมสัญญาณเสียง เครื่องผสมสัญญาณเสียง (Mixer) ทำหน้าที่รวมสัญญาณเสียงจากแหล่งกำเนิดเสียงต่างๆเข้ามา ควรเป็นเครื่องที่มีคุณภาพเสียงที่ดีตอบสนองย่านความถี่เสียงคือ 20 ถึง 20,000 Hz ช่องต่อสัญญาณเข้าเพียงพอสำหรับแหล่งกำเนิดเสียงตามความจำเป็น ปุ่มปรับเสียงควรเป็นแบบเลื่อนจะทำให้คล่องตัวกว่าในการควบคุม

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องผสมสัญญาณเสียง เครื่องผสมสัญญาณเสียง

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องกระจายสัญญาณเสียงสำหรับหูฟัง ตัวกระจายหูฟังและขยายสัญญาณ (Headphone Distribution Amp) ทำหน้าที่กระจายและขยายหูฟังที่มีมากกว่า 1 ตัว เพื่อให้ได้เสียงที่มีคุณภาพและสามารถแยกปรับระดับความดังของเสียงได้แบบอิสระต่อกัน

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องกระจายสัญญาณเสียงสำหรับหูฟัง Headphone Distribution Amp

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ ระบบวิทยุกระจายเสียง (เครื่องส่งวิทยุ) ระบบวิทยุกระจายเสียงหรือเครื่องส่งวิทยุจะทำหน้าที่รับสัญญาณเสียงที่ผสมแล้วจากเครื่องผสมสัญญาณเสียง (Mixer) เข้ามาทำการแปลงเป็นสัญญาณคลื่นความถี่วิทยุแล้วทำการส่งสัญญาณไปตามสายนำสัญญาณและส่งออกไปยังสายอากาศเพื่อแพร่สัญญาณคลื่นความถี่วิทยุตามที่ได้กำหนดไว้ โดยมีกำลังส่งไม่เกิน 30 วัตต์ ตามกฎหมาย

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ ระบบวิทยุกระจายเสียง (เครื่องส่งวิทยุ) เครื่องส่งวิทยุ

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ คอมพิวเตอร์และงานบันทึกเสียง คอมพิวเตอร์สำหรับงานบันทึกเสียงการออกอากาศควรเป็นคอมพิวเตอร์ที่แยกออกมาจากการทำงานทั่วๆไปและอาจมีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตเพื่อส่งออกอากาศทางออนไลน์ได้อีกด้วย โปรแกรมที่แนะนำคือโปรแกรม Windows Media Encoder เป็นโปรแกรมฟรีสำหรับเครื่องมีการใช้โปรแกรม ประเภท Windows อยู่แล้ว

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ คอมพิวเตอร์และงานบันทึกเสียง โปรแกรม Windows Media Encoder โปรแกรม Donar MP3 Recorder

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องบันทึกเสียง การบันทึกเสียงอย่างง่ายและประหยัดงบประมาณขอแนะนำให้ใช้เครื่องบันทึกแบบเอ็มพีสามที่มีจำหน่ายในท้องตลาดทั่วไป โดยเลือกเครื่องที่มีความแข็งแรง ทนทาน มีช่องต่อสัญญาณเสียงเข้า มีความจุมากหน่อยก็จะสามารถบันทึกได้ยาวนานขึ้นและถ้าสามารถต่อเข้ากับไฟฟ้ากระแสสลับได้ก็จะไม่ต้องกังวลว่าแบตเตอรี่จะหมดเมื่อใด

2. ระบบเสียงสำหรับการจัดรายการวิทยุ เครื่องบันทึกเสียง เครื่องบันทึกเสียง

เทคนิคเทคโนโลยีวิทยุชุมชน

เทคนิคเทคโนโลยีวิทยุชุมชน

Presentation Transcript