Είναι βέβαια πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε σε τι στοχεύει ένα εκπαιδευτικό σύστημα.

1. Θα θέλαμε όλοι ένα σχολείο ,στο οποίο που την πρώτη μέρα της έναρξης του σχολικού έτους να τη γιορτάζουν οι μαθητές . Ένα σχολείο ,στο οποίο οι μαθητές θα δημιουργήσουν γνώση με τους δασκάλους τους, παίζοντας, συζητώντας και μελετώντας διάφορα βιβλία. Ένα σχολείο ,που να αφήνει τα παιδιά να χαρούν την παιδικότητά τους, χωρίς εργασίες στο σπίτι, χωρίς φροντιστήρια, τέτοιο ώστε τα παιδιά να αγαπήσουν τη μάθηση και το βιβλίο , ώστε να συνεχίσουν να μαθαίνουν μόνα τους. Υπάρχει τέτοιο σχολείο; Το φιλανδικό μοιάζει αρκετά με την περιγραφή. Για τους Φιλανδούς πατρίδα είναι πάνω απ’ όλα ο λαός τους, οι άνθρωποί τους και τα σχολεία τους τα λένε σχολεία της χαράς. Αν όμως αφήσουμε στην άκρη τις εξαιρέσεις τύπου Φινλανδίας τα αποτελέσματα είναι άκρως απογοητευτικά.

2. Είναι βέβαια πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε σε τι στοχεύει ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Σε όλα τα συστήματα εκπαίδευσης ανέκαθεν τα Μαθηματικά και τα φιλολογικά-γλώσσες είναι στην κορυφή (και σε τέτοια έκταση που θα έλεγε κανείς ότι ο σκοπός του κάθε εκπαιδευτικού συστήματος είναι να δημιουργήσει καθηγητές πανεπιστημίου), Οι ανθρωπιστικές σπουδές έπονται και οι δημιουργικές τέχνες είναι στο τέλος. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα δημιουργήθηκε πριν τον 19ο αιώνα και στην κορυφή του είναι οι δεξιότητες που εξασφάλιζαν εργασία αλλά και είσοδο στα πανεπιστήμια. Όταν εμείς ήμασταν μαθητές δίπλωμα σήμαινε δουλειά και όποιος ήθελε δουλειά έπαιρνε ένα δίπλωμα Στις επόμενες δεκαετίες τα διπλώματα δε θα σημαίνουν σχεδόν τίποτα.

3. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει κατανοητό ότι εκπαιδεύομε ανθρώπους χωρίς να λαβαίνουμε υπόψη την προσωπικότητά τους, τη διαφορετικότητά τους, τους διαφορετικούς τρόπους ευφυΐας , τις δημιουργικές τους ικανότητες, σε μια εποχή που έχουμε πεισθεί ότι η δημιουργικότητα έχει την ίδια αξία με την εκπαίδευση. Ο Πικάσο έλεγε : « Όλα τα παιδιά γεννιούνται καλλιτέχνες. Το πρόβλημα είναι να παραμείνουν μεγαλώνοντας» Μήπως όμως το εκπαιδευτικό μας σύστημα σκοτώνει τη δημιουργικότητα και την επινοητικότητα των παιδιών στο σχολείο; Πώς να απαντήσουμε αρνητικά όταν τα σχολεία μοιάζουν με αυτοκινητοβιομηχανίες που κατασκευάζουν συγκεκριμένους τύπους αυτοκινήτων ;

4. Όλοι λέμε ότι το σχολείο πρέπει να αλλάξει. Το δικό μας πρόγραμμα «Αλλάζω το σχολείο» εστιάζει στις ανάγκες των μαθητών μας και το περιβάλλον του σχολείου και σε δράσεις κυρίως εκτός μαθημάτων.

5. Οι σχεδιαστές των σχολείων, εδώ και δεκαετίες, τσιμένταραν τα σχολεία κανονικά. Δεν άφησαν ούτε πιθαμή χώματος και τα φυτά έχουν την ιδιοτροπία να μην φύονται στο τσιμέντο. Μια πέργολα για παράδειγμα, ένα σκιερό δένδρο, δυο τρεις θάμνοι , είναι σπάνιο είδος στα σχολεία. Ένα θετικό βήμα έγινε το 2006 με ένα πρόγραμμα του ΟΣΚ για οικολογικούς αύλειους χώρους . Τότε 46 τσιμεντένιες αυλές στην Αττική έγιναν σχολικοί κήποι στον προαύλιο χώρο, με κάποια δένδρα, θάμνους και λουλούδια. Αλλά το πρόγραμμα δεν επεκτάθηκε σε άλλα σχολεία.

6. Η σχολική αυλή στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο δεν αναγνωρίζεται ως χώρος αγωγής. Διακρίνεται από έλλειψη ευελιξίας στην οργάνωση του χώρου ,που οδηγεί σε τυποποιημένη χρήση του.ΒΑΣΙΚΟΙ ΜΑΣ ΣΤΟΧΟΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ • Να ενισχύσουμε το πράσινο (φυτά και δέντρα) και να καλλιεργήσουμε την αγάπη για τη φύση και το περιβάλλον. Να απαλλάξουμε τις σχολικές αυλες από το περιττό τσιμέντο. • Να διακοσμήσουμε πρωτότυπα τα σχολεία χρησιμοποιώντας φυσικά υλικά,  “graffitι” και έργα των παιδιών. • Να τις «εξοπλίσουμε» με θέματα για παιχνίδι • Να αποκτήσουν σύγχρονα και ασφαλή αθλητικά όργανα και παιχνίδια. • Να επιστρωθούν όπου είναι επικίνδυνες με ειδική προστατευτική επικάλυψη. • Να αποκτήσουν προσεγμένους χώρους ξεκούρασης και συζήτησης, με παγκάκια, τραπέζια και πέργκολες.

7. Κάποια απλά πράγματα , που θα μπορούσαν να γίνουν : • Παιχνίδια ,όπως κούνιες ή σαμπρέλες κρεμασμένες από αλυσίδες • Φιλικές γωνιές –στέκια των μαθητών , όπως: Κιόσκια στο προαύλιο με τραπέζι και πάγκο γύρω-γύρω • Δημιουργία σκιερών περιοχών με πέργκολες και αναρριχητικά, πάγκοι και τραπέζια από ξύλο θαλάσσης

8. Σε κάποια σχολεία έχει καθιερωθεί να μένουν ανοικτά τα προαύλια όλες τις ημέρες της εβδομάδας και έτσι γεμίζουν με παιδιά , που αλλιώς δε θα ήξεραν που να παίξουν και θα ήταν αναγκασμένα να καταφεύγουν σε μερικές αμφιβόλου ποιότητας «αθλητικές ακαδημίες», όπου το παιχνίδι πληρώνεται και μοιάζει άχαρο καθήκον. Επιδίωξή μας πρέπει να είναι η αυλή του σχολείου να μην είναι ένα άδειο τοπίο, όπου τα παιδιά τριγυρίζουν χωρίς σκοπό, αλλά να είναι ένα σύγχρονο «ζωντανό» προαύλιο, οικείο και αγαπητό, που προσφέρει νέα ερεθίσματα στα παιδιά και δυνατότητες παιχνιδιού και διασκέδασης.

9. Ας δούμε κάποιες δράσεις που ανέλαβαν τα ίδια τα σχολεία τα τελευταία χρόνια 8ο Δημοτικό Νέας Ιωνίας(2004-5) • Φυτεύτηκαν δέντρα, θάμνοι, φυτά, αρωματικά βότανα, καλλωπιστικά φυτά, λαχανόκηπος με ξύλινη περίφραξη • Ζωγραφική εσωτερικών τοίχων της αυλής και της εισόδου • Κομποστοποίηση με οργανικά απορρίμματα, ανακύκλωση χαρτιού, αλουμίνιου και πλαστικών . • περιβαλλοντικά γλυπτά , με τα ανακυκλωμένα υλικά , που στήθηκαν στην αυλή με θέμα Λούνα Παρκ και Πουλιά

10. Η αυλή του Πειραματικού Λυκείου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας(2005-6) (περιβαλλοντικό πρόγραμμα επιχορηγούμενο από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου) • η αυλή πριν

11. Μετά

12. 5ο Λύκειο Λάρισας Νοέμβριος 2010 (Μέσω του προγράμματος «2010 – Ζωγραφίζοντας σχολικά κτίρια ανά την Ελλάδα» της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς και του Δήμου Λαρισαίων)

13. Η carpe diem είναι μία ομάδα καλλιτεχνών με επώνυμους Έλληνες καλλιτέχνες τοιχογράφους (graffiti artists, απόφοιτους σχολών καλών τεχνών, γραφίστες, κομίστες, αυτοδίδακτους κλπ.) με μεγάλη εμπειρία στη δημιουργία μεγάλων τοιχογραφιών. Το πρόγραμμα της ομάδας επικεντρώνεται στη δημιουργία μεγάλων τοιχογραφιών σε επιφάνειες σχολικών κτιρίων με την εθελοντική συμμετοχή ακόμη και των μαθητών. Στο 5ο Λύκειο της Λάρισας η καλλιτεχνική ομάδα επέλεξε η κεντρική τοιχογραφία να έχει ως θέμα της το Περιβάλλον Στις 9 /11/2010 Νοεμβρίου έγινε η απόδοση της τοιχογραφίας στο κοινό και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι παρεμβάσεις των μαθητών του σχολείου στους εσωτερικούς χώρους με σχέδια και χρώματα δικά τους και σύμφωνα με την καθοδήγηση του καλλιτέχνη.

14. Graffiti στην Μύκονο (7/3/2010)Ο ΓΙΑΝΞ στην Λάκκα Εκεί είναι το Δημοτικό Σχολείο, το Νηπιαγωγείο, ένα ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ και μια Παιδική Χαρά,

15. ΔΡΑΣΗ ΒΑΨΙΜΟ ΠΑΝΩ ΑΥΛΗΣpart1 02-12-2010.wmv http://www.youtube.com/watch?v=40uUAOr-yfE

16. 10ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ -12οΝΗΠΙΑΓΩΓΕIΟ ΒΥΡΩΝΑ (Δήμος Βύρωνα, Υπουργείο Πολιτισμού ) Οι Σύλλογοι Διδασκόντων και Γονέων, ο Δήμος Βύρωνα, οι μαθητές και οι συνεργάτες του σχολείου – εκτιμώντας το ρόλο της εικαστικής αγωγής ως αναπόσπαστο μέρος μιας ολικής παιδείας, ως ανάγκη έκφρασης των παιδιών, ως καθοριστικό μέσο της ανθρώπινης επικοινωνίας και ως μια γλώσσα οπτικής επαφής με παγκόσμια αναγνωρίσιμους χαρακτήρες – καλούν σύγχρονους εικαστικούς δημιουργούς να παρέμβουν με τα έργα και τη δράση τους στο χώρο του σχολείου. Η ανταπόκριση των δημιουργών είναι συγκινητική και πλαισιώνεται τόσο με την μακροχρόνια δανειστική προσφορά έργων από τους ίδιους, όσο και με τη δράση ορισμένων από αυτούς με τα παιδιά. Το αποτέλεσμα της κίνησης αυτής μαζί με τα έργα παρουσιάζεται σε ανοικτή εκδήλωση με τη λήξη του σχολικού έτους

17. Ψηφιδωτά Κοσμούν το Γυμνάσιο Νεοχωρίου 1.20΄http://www.youtube.com/watch?v=rczsyORKmUE&feature=related

18. M.C. Escher – Από το Προσχέδιο στο Αριστούργημα »

19. Οι Εικαστικές παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν από τους μαθητές με την καθοδήγηση καλλιτεχνών μέσα και έξω από το σχολείο. Μπορούν να αξιοποιηθούν οι εικαστικοί μας ΠΕ08 Υπάρχουν 4 απόφοιτοι Σχολής Καλών Τεχνών στη Δευτεροβάθμια Δράμας αλλά μπορούν να αξιοποιηθούν και άλλοι εικαστικοί δημιουργοί της περιοχής.

20. Στο εσωτερικό χρειάζονται οι μαθητές το δικό τους χώρο, όπως οι καθηγητές το γραφείο τους. Γωνίες ή χώροι ανοιχτοί για να κάθονται, να χαλαρώνουν, να ξεκουράζονται οι μαθητές κυρίως όταν ο καιρός δεν είναι ζεστός. Μια ενδιαφέρουσα επιλογή είναι αν υπάρχει δυνατότητα να έχουν αίθουσα διαλείμματος με έπιπλα παλιά δικά τους π.χ. καναπές με μαξιλάρες, ένα μεγάλο τραπέζι, καρέκλες, ένα μεγάλο πίνακα από φελλό που πάνω του να κολλάνε ότι θεωρούν ενδιαφέρον ‘ ιντερνέτ οπότε μπορούν να ακούν και τη μουσική που θέλουν, επιτραπέζια, …., και διακριτική επιτήρηση των καθηγητών. Με τη λογική του να δίνουμε τη δυνατότητα να ηρεμήσουν για λίγο οι μαθητές μας να εξεταστεί η δυνατότητα 20΄διαλείμματος σε κάθε σχολείο.

21. Ørestad College by Denmark

22. ΠΙΘΑΝΟΙ Χορηγοί • Γενική Γραμματεία νέας γενιάς • Δήμος • Περιφέρεια • Σύλλογοι γονέων • Ιδιώτες (π.χ. στην Αθήνα σε νηπιαγωγεία υπάρχουν τοίχοι • με χαρούμενες εικόνες ή γκράφιτι και • σπόνσορες για τα χρώματα, σκαλωσιές) • Εξοικονόμηση χρημάτων από τις συνήθεις δαπάνες με διάφορους τρόπους • (π.χ.φωτοβολταϊκά στις ταράτσες των σχολείων )

23. Από ρεπορτάζ καθημερινής εφημερίδας(2009) Και φωτοβολταϊκά σε δέκα ταράτσες. Στα «πράσινα» αρχίζουν, σιγά σιγά, να ντύνονται τα σχολεία. Από το 2008 έχουν ολοκληρωθεί προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας στο σύνολο των δημόσιων σχολείων της χώρας, ενώ ξεκίνησε η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων στις ταράτσες. Ολοκληρώθηκαν τα έργα σε 10 μονάδες, που κόστισαν 3,6 εκατ. Ευρώ και αποδίδουν 1,3 εκατ. κιλοβατώρες τον χρόνο. Τα έσοδα είναι της τάξης των 500.000 ευρώ τον χρόνο. Το μεγαλύτερο όφελος αφορά το περιβάλλον, αφού σε ετήσια βάση αποφεύγεται η εκπομπή 1.068 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, του πιο επικίνδυνου από τα αέρια θερμοκηπίου, ποσότητα που αντιστοιχεί στη θετική επίδραση, από 3.150 δέντρα. Σ ε φάση υλοποίησης ή δημοπράτησης είναι άλλα 68 προγράμματα για ισάριθμες σχολικές μονάδες, που θα αυξήσουν κατακόρυφα τις οικολογικές επιδόσεις ανεβάζοντας την παραγόμενη ενέργεια σε 12 εκατ. Κιλοβατώρες και μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στους 9.600 τόνους. Ο χρόνος ζωής των φωτοβολταϊκών είναι 25 χρόνια και μηδενικό το κόστος συντήρησης

24. Και μια φράση , που θα ήθελα να σκεφτούμε: Μερικοί άνθρωποι βλέπουν πράγματα Και ρωτούν : Γιατί; Εγώ όμως ονειρεύομαι πράγματα, Που δεν υπήρξαν Και ρωτώ:Γιατί όχι; Τζων Κέννεντυ