AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ/BİRİMİ GRUPLANDIRMASI DEĞERLENDİRİCİ TOPLANTISI

1. AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ/BİRİMİ GRUPLANDIRMASI DEĞERLENDİRİCİ TOPLANTISI İl Performans Ve Kalite Koordinatörlüğü 24 Mart 2011

2. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Sunum Planı; • Gruplandırma ile ilgili mevzuat, • Gruplandırma kriterlerinin gereklilikleri, • Gruplandırma kriterleri • Kriterler dışında, hasta ve çalışan güvenliği açısından değerlendirilmesi düşünülen hizmet alanları

3. Mevzuat 1. 25 Mayıs 2010 Tarihli ve 27591 Sayılı Resmi Gazete Yayımlanan «Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği» 2. 11 Mart 2011 Tarihli ve 27871 sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanan «Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik» 3. 30 Aralık 2011 Tarihli ve 27801 sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanan «Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler ile Sözleşme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik» 4. Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan «Aile Hekimliği Birimleri Grubunun Belirlenmesi» konulu 2011/3 sayılı genelge

4. Yasal Dayanak • Yapılacak değerlendirme ile ilgili yasal dayanağın bilinmesi hem değerlendiricilere hem de değerlendirilen kuruluşa katkı sağlar. • Yol gösterir, • Değerlendiricinin kendine güvenini pekiştirir. • Bireyler arası farklılıkları ortadan kaldırır.

5. Kriterlerinin Gereklilikleri • Verilen Hizmetin değerlendirilmesine ve daha kaliteli bir hizmet sunulmasına katkı sağlar, • Hasta ve çalışan güvenliğini sağlar, • Objektif deliller elde edilmesini sağlar, • Değerlendiriciler arasındaki farklılıkları önler, • Değerlendiricilere ve hizmet sunuculara yol gösterir, • Doğru ve tam raporlama yapılmasını sağlar…

6. Kriterler Sunum Formatı; • Kriterin amacı, • Mevzuatta yer alan kriter ve alt bileşenleri, • Değerlendirmenin nasıl yapılacağı, 11 Mart 2011 Tarihli ve 27871 sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanan «Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe göre değerlendirmeler 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren 35 kriter üzerinden yapılacaktır.

7. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta ve çalışan güvenliğinin temel unsurlarından olan el hijyenin sağlanması ve güvenli bir sağlık hizmeti sunulabilmesi amacıyla; 1. Muayene odasında lavabo bulunmalıdır. a) Her muayene odasında lavabo olmalıdır. b) Lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu bulunmalıdır. Lavabo, sıvı sabun ve kağıt havlu her poliklinik odasında işlevsellik yönünden gözlemlenerek değerlendirilmelidir.

8. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta muayene sürecinin kolaylıkla işlemesini ve hakkaniyeti sağlayabilmek amacıyla; 2. Hasta müracaatları elektronik sıra takip sistemi ile yönlendirilmektedir. • Her bir polikliniğin dışına muayene olacak hastanın sıra numarasının görülebilmesi için uygun elektronik sistem konulmalıdır. (ebatları asgari 10*10 cm olmalıdır.) • Elektronik sistem çalışır durumda olmalıdır.« Değerlendirme esnasında sistemin aktif çalıştığı, sıramatikten sıra alınarak ve poliklinik kapılarının üzerindeki sistem kontrol edilerek değerlendirilir.

9. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Muayene odalarında, hekimin ve hastanın etkili iletişim kurabilmesinin ve hasta mahremiyetinin sağlanabilmesi için; 3. Muayene odası asgari 14 m2'dir. a) Aile Hekimliği bina yerleşim krokisi olmalıdır. b) Muayene odası asgari 14 m2 olmalıdır. c) Yerleşim krokisi üzerinde yerleşim alanlarının büyüklüğü m2 cinsinden belirtilmelidir. Değerlendirme; Aile Sağlığı Merkezine ait okunabilir ve onaylı kroki üzerinden yapılır.

10. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Vatandaşın sağlıkla ilgili ve güncel konularda etkin bilgilendirilmesinin sağlanması amacıyla; 4. Bakanlıkça gönderilen güncel afiş ve broşürler bekleme alanlarında düzenlenmiş panoda asılıdır. Panoda asılamayacak olanlar çerçeveli olmalıdır. • Panolarda sağlık dışı konular ile ilgili afişler bulunmamalıdır. • Güncelliğini yitiren ve yıpranan afişler kaldırılmalı veya yenilenmelidir. Güncel ve asılı olması gereken afişlerin neler olduğu değerlendirme öncesi tespit edilir ve tüm değerlendirici ekiplerinde ortak hareket edilmesi sağlanır, Asılı olması gereken afişlerin görüntü kirliliğine ve enfeksiyona neden olmayacak şekilde asılı olduğu kontrol edilir.

11. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta ve hasta yakınlarının kuruluşun hizmet sunum süreçlerine ve işleyişe yönelik görüş ve önerilerinin değerlendirilmesi amacıyla; 5. Hasta ve hasta yakınlarının şikâyet ve önerilerinin kolaylıkla ulaştırılabilmesini sağlayacak şikâyet, öneri kutuları veya benzeri uygulamalar bulundurulmaktadır. • Öneri ve şikâyet kutuları kolayca görülebilecek alanlarda olmalıdır. • Görüş ve önerilerin periyodik olarak değerlendirildiği ve iyileştirme faaliyetleri yapıldığına dair elektronik veya yazılı kayıtlar olmalıdır." Öneri ve şikâyet kutuları görülür ve yeri işlevsellik açısından değerlendirilir, kutuların kimler tarafından, ne kadar sürede bir açıldığı, görüş ve önerilerin değerlendirildiği ve iyileştirmelerin yapıldığına dair kayıtlar değerlendirilir, kutular açıldığında boş olsa dahi, açıldığına dair kayıtlar olmalıdır.

12. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hastaların oturarak bekleyebilmeleri amacıyla; 6. Bekleme alanı; yeterli sayıda ergonomik oturma grubu, mobilya ve gerekli malzemeye sahiptir. • Yeterli sayıda ergonomik oturma grupları olmalıdır. (Tek hekim için asgari 6 kişinin oturabileceği, sonraki her hekim için ise asgari 3 kişinin oturabileceği oturma grubu bulunmalıdır.) • Oturma grupları kolay temizlenebilir ve ergonomik yapıda olmalı, ahşap, PVC veya metal malzemelerden yapılmışsa döşemesiz olmamalıdır." Oturma alanlarındaki koltuklar, görülerek ve sayılarak değerlendirilmelidir.

13. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Sağlığı bilincinin arttırılmasına, geliştirmeye ve halk sağlığına katkı sağlanması amacıyla; 7. Bekleme alanlarında büyüklüğüne uygun LCD, plazma, LED TV vb. cihazlar bulundurup sağlığı geliştirici eğitim amaçlı yayınlar yapılmaktadır. a)Bekleme alanlarının büyüklüğüne uygun (asgari 70 ekran) LCD, plazma, LED TV vb. cihazlar bulunmalıdır. b) Sağlığı geliştirici eğitim amaçlı yayınlar bulunmalıdır. c) Mesai saatleri boyunca eğitim yayını olmalıdır. Değerlendirme esnasında; eğitim yayını yapan cihaz ve eğitim materyalleri değerlendirilir. Cihazın çalışırlığı ve aktif yayın yaptığı gözlemlenir.

14. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta ve hasta yakınlarının uygun şartlarda bekleyip, hizmete ulaşımlarını sağlayabilmek amacıyla uygun bekleme alanları olmalıdır. 8. Tek hekimli aile sağlığı merkezlerinde bekleme alanı asgari 20 m2 'dir (birden fazla aile hekimi görev yapıyorsa her bir aile hekimi için 5 m2 ilave edilir). • Bekleme alanı asgari 20 m2 olmalıdır. • Birden fazla aile hekimi görev yapıyorsa her bir aile hekimi için 5 m2 ilave edilmelidir. Değerlendirme Aile Sağlığı Merkezine ait okunabilir ve onaylı kroki üzerinden yapılır.

15. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Güvenli aşılama hizmeti verilebilmesi amacıyla; 9. Soğuk zincir için tahsis edilen buzdolabı sadece aşılar ve antiserumlar için kullanılmaktadır. Sadece aşı ve serumların saklandığı buzdolabı görülür.

16. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Güvenli aşılama hizmeti verilebilmesi ve soğuk zincirin sağlanabilmesi amacıyla; 10. Aşı dolabının sıcaklık takipleri günde en az iki defa olmak üzere hafızalı termometre ile yapılarak takip edilmekte ve kayıtları tutulmaktadır. • Aşıların saklanması ve transferine ilişkin talimat (uygun ısı, süre, taşıma kabı vs. belirtilerek) hazırlanmalıdır. • Aşı odasının kontrol ve takibi için sorumlu bir sağlık personeli ve yedeği yazılı olarak belirlenmelidir. • Sıcaklık takibi günde en az iki defa olmak üzere hafızalı termometre ile yapılarak takip edilmeli ve kayıtları tutulmalıdır. …

17. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri • Soğuk zincirin herhangi bir sorun nedeniyle kırılması durumunda devreye sokulacak kuruluşa özgü, acil eylem planı görülmeli ve çalışanların bu plandan haberdar olup olmadığı sorulmalı, • Yalnızca aşıların saklandığı buzdolabında aşı yerleşim şeması bulunmalı, • Aşılar aşı yerleşim şemasına uygun olarak buzdolabının uygun raflarına, uygun şekilde (koli/ kutu içerisinde) yerleştirilmeli, • Aşıların saklanması ve transferine ilişkin yazılı talimat görülmeli ve işlevselliği yönünden değerlendirilmeli,

18. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Aşılama hizmetlerinin güvenli bir ortamda (düşmelerin, enfeksiyonun vb. önlenmesi) verilmesini sağlamak amacıyla; 11. Aile sağlığı merkezinde en az 10 m2 'lik müstakil bir "aşılama ve bebek/çocuk izlemleri odası" oluşturulmuştur (birden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde her üç hekim için bir "aşılama ve bebek/çocuk izlemleri odası" planlanır ). • Aşılama ve bebek/çocuk izlemleri odası"" asgari 10 m2 olmalıdır. • İkiden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde her üç hekim için bir aşılama ve bebek/çocuk izlemleri odası olmalıdır. • Oda içerisinde muayene masası, en az iki adet sandalye ve masa olmalıdır." Değerlendirme Aile Sağlığı Merkezine ait okunabilir ve onaylı kroki üzerinden yapılır. Hasta güvenliği açısından odanın fiziki koşulları değerlendirilir.

19. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri 12. Aşılar ve ilaçlar için karekod okuyucu kullanılmaktadır. Aile Sağlığı Merkezine ait bir adet Karekod görülerek değerlendirme yapılır.

20. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Aile Sağlığı Merkezinde gebe takibinin ve gebe izlemlerinin sağlıklı ve güvenli bir ortamda yapılabilmesi amacıyla; 13. Gebe izlemleri ve aile planlaması hizmetlerinin yürütülmesi için en az 10 m2 'lik müstakil bir oda oluşturulmuştur (birden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde her üç hekim için bir "gebe izlem ve aile planlaması odası" planlanır). a)Gebe izlemleri ve aile planlaması hizmetlerinin yürütüldüğü oda asgari 10 m2 olmalıdır. b) İkiden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde her üç hekim için bir ""gebe izlem ve aile planlaması odası"" olmalıdır. c)Oda içinde perde veya paravan bulunmalıdır. Değerlendirme Aile Sağlığı Merkezine ait okunabilir ve onaylı kroki üzerinden yapılır. Oda hasta mahremiyeti açısından değerlendirilir.

21. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Aile sağlığı merkezinde aile pl. Hizmetlerinin verilmesini ve gerekli kayıtların tutulmasını sağlamak amacıyla; 14. Aile sağlığı merkezinde aile planlaması için rahim içi araç uygulaması ve takibi yapılmakta ve kayıtları elektronik ortamda tutulmaktadır. • Yapılan aile planlaması çalışmaları elektronik ortamda eksiksiz olarak doldurulmalıdır. • Aile hekimi veya aile sağlığı elemanı rahim içi araç uygulaması sertifikasına sahip olmalıdır. Verilen Aile Pl. Hizmetlerinin elektronik ortamda kayıtları incelenir. Sertifika görülür (Sağ. Bak. Olabilir), kime ait olduğu ve kaç aile hekimi ile taahhüttü olduğu değerlendirilir.

22. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Kuruluşta anne ve bebek sağlığı hizmetlerinin kalitesini arttırmak amacıyla; 15. Aile sağlığı merkezi içerisinde kullanıma hazır, mahremiyet kurallarının uygulandığı "bebek bakım ve emzirme alanı/odası" planlanmıştır (bu alan diğer aile hekimleri ile birlikte ortak kullanılabilir). • Ayrı olarak belirlenmiş bebek bakım ve emzirme bölümü olmalıdır. • Emzirme bölümünün kolay fark edilebilen ve okunabilen bir tabelası olmalıdır. • Bu bölüm her zaman kullanıma hazır durumda olmalıdır. • Emzirme bölümünde doğru ve yanlış emzirme resimleri (afiş ve broşür) olmalıdır. • Bebek bakım ve emzirme bölümünde ıslak mendil, kâğıt havlu bulunmalıdır. • Bebek bakım ve emzirme bölümlerinde el antiseptiği (tercihen duvara monte edilmiş) ve bunun kullanımını anlatan afiş, talimat vb. bulunmalıdır. • Gerekli mahremiyet sağlanmış olmalıdır …

23. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Bebek bakım ve emzirme bölümü işlevsellik ve fiziki ortam yönünden değerlendirilmeli, • anne ve bebek güvenliğini risk edici sivri kenarlı eşyalar, • düşmeye neden olabilecek faktörler, • enfeksiyon riski, • mahremiyet kuralları, • odanın temizliğinin nasıl ve kim tarafından yapıldığı, • ortamın sıcaklığı ve nemi • gerekli eğitim materyalleri (doğru ve yanlış emzirme resimleri görülebilir ve fonksiyonel olmalı), pano, afiş, broşür vb. olmalı, • oda/ alan başka amaç için kullanılmamalı (depo, kayıt alanı vb.) • bebeğin düşmesini önleyici kenarlıklı, bariyerli bebek bakım alanı önerilebilir.

24. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri 16. Kullanıma hazır bir şekilde müstakil asgari 5 m2’lik bir emzirme odası veya bölümü planlanmıştır (bu alan diğer aile hekimleri ile birlikte ortak kullanılabilir). Emzirme alanında masa, oturma grubu ve bebek bakım ünitesi ile bebeği koruyucu güvenlik önlemleri (korkuluk, yükseltilmiş kenarlar vb.) bulunmaktadır. a) Kullanıma hazır bir şekilde müstakil asgari 5 m2’lik bir emzirme odası veya bölümü olmalıdır. b) Emzirme bölümünde bebeğin düşmemesi için gerekli düzenlemenin (korkuluk, emniyet kemeri vb.) olduğu temiz bir alt değiştirme yeri bulunmalıdır. c) Emzirme bölümünde annelerin kullanabileceği en az bir adet koltuk veya sandalye olmalıdır.

25. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Aile Sağlığı Merkezinde bulunan ilaç ve aşıların miat ve stok takiplerinin etkili ve doğru bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla; 17. İlaçları ve miktarlarını gösteren güncel liste bulunmaktadır. Miat ve stokları takip edilen, ilaç ve aşıların listeleri güncel olarak elektronik ortamda takip edilmektedir. • ASM’de bulunan ilaç miktarı belirlenmelidir. • ASM’ de bulunan ilaçların kritik stok seviyeleri belirlenmelidir. • Miat takibi yapılmalıdır. • Miadı yakın ilaç ve malzemelerin yönetimi için gerekli önlemler alınmalıdır." …

26. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri • ASM’ de bulunan tüm ilaç ve aşıların stok ve miat takibinin elektronik ortamda takibi görülmeli, • ASM’ de bulunan (hasta ve ilaç firmalarından bağış gelen) tüm ilaçların takibi yapılmalı ve kontrol altına alınmalıdır. • Miadı yakın ilaç ve malzemelerin yönetimi için alınan önlemler yazılı ortamda görülerek değerlendirilmeli, • ASM’ de mevcut ilaçlar ile elektronik ortamda tutulan kayıtlar örnekleme yöntemi ile doğrulanmalıdır. • Değerlendirme ASM’ de bulunan tüm ilaçlar üzerinden yapılmalıdır.

27. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri ASM’ lerde hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması amacıyla, acil müdahale durumunda gerekli olabilecek ilaç, malzeme ve tıbbi donanımın hazır bulundurulması hedeflenmektedir. 18. Acil seti bulunmaktadır. • ASM’de acil müdahale seti kolay ulaşılabilecek bir yerde bulunmalıdır. • Acil müdahale setinde bulunan ilaç ve malzemeler için miat ve kritik stok seviyesi takibi yapılmalı ve kayıt altına alınmalıdır. • Acil müdahale setinde asgari aşağıda belirtilen malzemeler bulunmalıdır. • Kontrol süreci ve sorumlusu belirlenmeli ve kontroller kayıt altına alınmalıdır." ...

28. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Değerlendirme; • Acil müdahale setinde bulundurulması gereken ilaç ve malzemelerin bir listesi olmalı, ihtiyaca göre miktarları belirlenmeli, • Acil müdahale setinin periyodik kontrollerin yapıldığına dair kayıt görülmeli, • Acil müdahale seti kolay ulaşılabilecek yerde ve kolay taşınabilecek tasarımda olmalı, • Gerekli ilaç ve malzemeler set içerisinde yer almalı (farklı yerlerden ilaç ve malzemeler toplanmamalıdır)

29. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri 19. Defibrilatör (manuel veya otomatik eksternal defibrilatör) bulunmaktadır. • Defibrilatör kolay ulaşılabilecek bir yerde bulunmalıdır. • Defibrilatör çalışır durumda bulundurulmalıdır. • Defibrilatörün periyodik bakım ve kontrolleri yapılmalıdır.« Değerlendirme; defibrilatör görülmeli, ulaşılabilirliği, çalışırlığı, bataryası kontrol edilmeli, kim/kimlerin çalıştırabildiği sorgulanmalı, periyodik bakım ve kontrollerin kim tarafından, ne zaman yapıldığının kayıtları görülmelidir.

30. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Tıbbi müdahalelerin hasta ve çalışan güvenliğini sağlayacak bir ortamda yapılmasının sağlanması amacıyla; 20. Aile sağlığı merkezinde her üç hekim için bir adet müstakil müdahale odası planlanmıştır. a) Aile sağlığı merkezinde her üç hekim için bir adet müstakil müdahale odası olmalıdır. b) Hasta mahremiyetini sağlamaya yönelik önlemler alınmalıdır. Müdahale odası fiziki koşullar ve hasta mahremiyeti yönünden değerlendirilmeli.

31. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta, hasta yakını ve sağlık çalışanları için sağlıklı bir ortam oluşturmak ve çevre sağlığını korumak, uyulması gereken temizlik, dezenfeksiyon ve sterilizasyon kurallarını belirlemek ve uyulmasını sağlamak amacıyla; 21. Belgelendirmek kaydıyla her aile hekimi haftalık asgari 10 saat temizlik personeli çalıştırmaktadır. a) Temizlik, dezenfeksiyon, sterilizasyon talimatları bulunmalı ve uygulanmalıdır.b) Temizlik personeli bu konuda eğitilmelidir ve bu eğitimler kayıt altına alınmalıdır.c) Çalıştırılan personelin ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belgeler özlük dosyasında saklanmalıdır. Hizmet satın alma yöntemi ile çalıştırılıyor ise ayrıca fatura da dosyaya eklenmelidir. …

32. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Değerlendirmede; • Temizlik, dezenfeksiyon, sterilizasyon talimatları görülmeli ve uygulama alanlarında işlevselliği değerlendirilmelidir. • Çalıştırılan temizlik personelinin sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belge görülmelidir. • Temizlik personeline verilen eğitim kayıtları görülmeli,

33. AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ/BİRİMİ GRUPLANDIRMA KRİTERLERİ Verilen sağlık hizmetinin niteliğini arttırmak amacıyla; 22. Belgelendirmek kaydıyla ebe, hemşire, sağlık memuru (toplum sağlığı) veya tıbbi sekreterden birisi çalıştırılmaktadır (aile hekimi başına haftalık 10 saat). a) Bakanlığın istihdam ettiği aile sağlığı elamanı dışında başka bir personel çalıştırılıyor olmalıdır.b) Çalıştırılan personelin ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belgeleri ile mesleğinin icrasına yönelik mezuniyet belgeleri özlük dosyasında saklanmalıdır. Hizmet satın alma yöntemi ile çalıştırılıyor ise ayrıca fatura da dosyaya eklenmelidir.c)Çalışan personelin çalışma saatleri aile sağlığı merkezinin çalışma saatleri ile aynı olmalıdır...

34. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Değerlendirmede; Çalıştırılan personelin kim olduğu öğrenilmeli, ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belge ve mesleğinin icrasına yönelik mezuniyet belgesi görülmelidir.

35. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Verilen hizmetin niteliğini arttırmak, hizmet talep edenlere daha fazla vakit ayırabilmek ve danışmanlık yapabilmek ve hasta memnuniyetini arttırmak amacıyla; 23. Belgelendirmek kaydıyla her aile hekimi için ilave bir ebe, hemşire, sağlık memuru (toplum sağlığı) veya tıbbi sekreterden birisi çalışmaktadır. a) Bakanlığın istihdam ettiği aile sağlığı elamanı dışında başka bir personel çalıştırılıyor olmalıdır.b) Çalıştırılan personelin ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belgeleri ile mesleki eğitimine yönelik mezuniyet belgeleri özlük dosyasında saklanmalıdır. Hizmet satın alma yöntemi ile çalıştırılıyor ise ayrıca fatura da dosyaya eklenmelidir.c) Bu grupta personel çalıştırdığı durumda 25 inci maddedeki personeli çalıştırmış kabul edilir.

36. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Değerlendirmede; Her hekim için çalıştırılan personelin kim olduğu öğrenilmeli, ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna kaydedildiğine ve sigorta primlerinin yatırıldığına dair belge ve mesleğinin icrasına yönelik mezuniyet belgesi ayrı ayrı görülmelidir.

37. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Vatandaşa günün daha fazla zaman diliminde hizmet verebilmek amacıyla; 24. Birden fazla aile hekiminin görev yaptığı aile sağlığı merkezlerinde haftada asgari 14 saat esnek mesai saati uygulaması yapılmaktadır.     • Aylık esnek mesai çizelgeleri olmalıdır.b)Esnek mesai çizelgesi hazırlanarak o ASM’nin günün hangi saatlerinde açık bulundurulacağı vatandaşın rahatlıkla görebileceği büyüklükte ve uygun bir yere asılmalıdır.c) ASM haftalık asgari 54 saat açık bulundurulmalı ve bu süreler içerisinde en az bir hekim de sağlık hizmeti vermelidir.Örnek; ASM’de üç aile hekimi çalışıyorsa bir hekim sabah 08-17 mesaisini yaparken diğer hekim 10-19 saatleri arasında mesaisini yapar. Üçüncü hekim ise hafta sonu 4 saat ASM’de hizmet verir. Değerlendirme; Aylık esnek mesai çizelgesinin vatandaşın görebileceği ve bilgilenebileceği şekilde onaylı olarak asıldığı görülmelidir.

38. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta ve hasta yakınlarının yeterli ve güncel bilgiye ulaşmalarını sağlamak amacıyla; 25. Aile sağlığı merkezine ait aktif internet sayfası bulunmaktadır.     a) Aile sağlığı merkezine ait aktif internet sayfası olmalıdır.b) ASM’de çalışan hekimler, sunduğu hizmetler, çalışma saatleri, eğitim materyalleri ve ASM’den nasıl hizmet alınabileceği konusunda bilgiler bulunmalıdır.c) İnternet sayfası güncel olmalıdır. Değerlendirme; ASM’ ye ait aktif internet sitesi değerlendirme esnasında açılır ve (b) maddesinde istenen bilgilerin güncel olup- olmadığı değerlendirilir.

39. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak üzere doğru ve güvenebilir bir havalandırma sisteminin sağlanabilmesi amacıyla; 26. Tıbbi hizmet alanları ile bekleme alanlarında iç ortam sıcaklığı 20-24 derece arasında tutulmaktadır. Isıtma soba hariç diğer araçlarla sağlanmaktadır. a) Tıbbi hizmet alanları ile bekleme alanlarında iç ortam sıcaklığı 20-24 derece arası olmalıdır.b) Ortam sıcaklığını gösteren termometre olmalıdır.c) Isıtma için soba kullanılmamalıdır. Değerlendirmede; aşı odası, emzirme odası, müdahale odası, gebe takibi, poliklinik odası vb. alanlarda ısı takibi yapıldığı ve uygun ısı aralığında olduğu gözlemlenmelidir.

40. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Tüm lavoba ve tuvaletlerin hastaların kullanımına uygun halde bulundurulmasını sağlamak amacıyla; 27. Her lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu ve poşetli çöp sepeti, her tuvalette tuvalet kâğıdı bulundurulmaktadır. a) Her lavaboda sıvı sabun, kâğıt havlu ve poşetli çöp sepeti, her tuvalette tuvalet kâğıdı olmalıdır.b) Lavaboda el yıkama afişi ve “el hijyeni için 5 endikasyon kuralı asılı olmalıdır.c) Tuvalette rezervuar olmalıdır.d) Tuvalet ve lavabolar temiz olmalı ve daima yeterli temiz su bulunmalıdır. Değerlendirme; söz konusu alanlar bizzat görülerek değerlendirilir.

41. AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ/BİRİMİ GRUPLANDIRMA KRİTERLERİ Hasta, hasta yakınları, ziyaretçiler ve çalışanlar için güvenli bir sağlık tesisinin oluşturulması, tehlike ve risklerin azaltılıp kontrol altına alınması amacıyla; 28. Aile sağlığı merkezi ile yerleşkesinde çevre düzenlemesi ve temizliği yapılmaktadır (bu alanların tadilat tamirat ve bakımı ile ilgili gerekli talepler belirlenerek ilgili yerlere gönderilmiştir). a) Evsel atık kutusu ve kağıt atık kutusu bulunmalıdır.b) Yangın söndürücüler ve varsa sıkıştırılmış gaz konteynırları duvara sabitlenmiş olmalıdır.c) Jeneratörlerin yada kesintisiz güç kaynağı çalışır durumda olmalıdır.d) Jeneratörlerin yada kesintisiz güç kaynağının periyodik bakımı yapılmalı ve bakım kayıtları bulunmalıdır.e) ASM ve yerleşkesinin çevre düzenlemesi ve temizliği yapılmış olmalıdır...

42. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Değerlendirme; • Tıbbi hizmet verilen alanlarda tıbbi, evsel ve kağıt atık kutusu görülmeli. • Gerekli alanlarda yeterli sayıda yangın söndürücüler tespitli olarak bulundurulduğu gözlemlenmeli, • Jeneratör veya kesintisiz güç kaynağı bulunmalı,periyodik bakımı yapıldığına dair kayıtlar görülmeli, • ASM ve yerleşkesinde hasta ve çalışan güvenliğini risk edici unsurların bulunmaması ve temizliği yönünde gözlem yapılmalıdır.

43. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Güvenli ve temiz bir tesis de hizmet sunumunun sağlanabilmesi amacıyla; 29. Aile sağlığı merkezinin iç alanlarının boya ve bakımı tamdır (dış cephe boyası ve tamiratı ile ilgili gerekli talepler belirlenerek ilgili yerlere gönderilmiştir).     a) İç ve dış cephe bakımlı olmalıdır.b) ASM nin iç alanları boya ve badanası temiz ve tam olmalıdır.c) Kapı pencere pervaz vb. yapılar boyalı ve temiz olmalıdır. ASM boya, badana ve temizlik yönünden gözlemlenmeli.

44. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri ASM’ nin tüm birimlerinin sürekli temizliğini sağlamak amacıyla; 30. Aile sağlığı merkezinin sağlık hizmeti sunulan alanlarına ait zemin kaplaması kolay temizlenebilir nitelikte yapılmıştır. Değerlendirme; Tüm alanlardaki zemin kaplama kolay temizlenebilir nitelikte olması yönünde gözlemlenmelidir.

45. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların önlenmesinde en önemli uygulamalardan biri olan el hijyenini sağlamak hasta ve çalışan güvenliğini temin etmek amacıyla; 31. Sağlık hizmetinin verildiği yerlerde ve bekleme alanında sağlık personeli ve hastalar için yeterli düzeyde el antiseptiği bulundurulmaktadır.     a) Sağlık hizmetinin verildiği yerlerde ve bekleme alanında alkol bazlı el antiseptiği bulunmalıdır.b) Bu ürünlere kolaylıkla ulaşılabilmelidir. (örneğin; cepte taşınabilir, masa üstü, duvara monte el dezenfektanları.) …

46. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Sağlık hizmetinin verildiği (poliklinik, müdahale, aşı, aile planlaması, bebek bakım odası vb.) yerlerde ve bekleme alanında el dezenfektanları bulunması yönünde gözlem yapılmalıdır.

47. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri 32. Kadın ve erkek tuvaletleri birbirinden ayrılmış, müstakil ve içerisi ıslak zemin kaplamalıdır. a) Kadın ve erkek tuvaletleri birbirinden ayrılmış olmalıdır.b) Kadın ve erkek tuvaletleri müstakil ve içerisi ıslak zemin kaplamalıdır.c) Günlük temizlikleri yapılmalıdır ve temizlik kontrol çizelgesi bulunmalıdır.d) Tuvaletlerde sıvı sabun, kâğıt havlu ve tuvalet kâğıdı bulunmalıdır.e) Tuvaletlerde poşetli çöp kutusu bulundurulmalıdır.f) Su rezervuarı olmalıdır.g) Kapı ve penceresi ve camları tam ve eksiksiz olmalıdır. Değerlendirme; Günlük temizliklerin yapıldığına dair temizlik kontrol çizelgesi görülmelidir.

48. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Yaşlı ve engelli vatandaşların sağlık hizmetinden etkin bir şekilde yararlanabilmesini sağlamak amacıyla; 33. Yaşlı ve engelli vatandaşların hizmete erişimini kolaylaştıracak engelli rampaları yapılmıştır.   a) ASM de yaşlı ve engelli vatandaşlarımız için rampa, tutunma barları vb. gerekli düzenlemeler yapılmış olmalıdır.b) Asansörü olmayan çok katlı ASM lerde üst katta poliklinik hizmeti veriliyor ise giriş katında yaşlı ve engelli vatandaşlarımızın hizmet alabileceği tefrişatlı bir oda bulunmalıdır. Değerlendirme; yaşlı ve engelli için düzenlenmiş rampa, tutunma barları vb. uygunluğu (işlevselliği) değerlendirilmelidir.

49. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri 34. Engelliler için düzenlenmiş tuvalet işlevsel olarak bulunmaktadır.     a) Engelliler için ayrı bir tuvalet yoksa mevcut tuvaletlerden bay ve bayanlar için birer adet engelli tuvalet düzenlemesi yapılmış ve işlevsel olmalıdır.b) Günlük temizlikleri yapılmalıdır ve temizlik kontrol çizelgesi bulunmalıdır.c) Engelli tuvaletinde sıvı sabun, kâğıt havlu ve tuvalet kâğıdı bulunmalıdır.d) Engelli tuvaletinde poşetli çöp kutusu bulundurulmalıdır.e) Su rezervuarı olmalıdır.f) Kapı ve penceresi ve camları tam ve eksiksiz olmalıdır.Not: Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalı, boşalan sabunluk yıkanıp iyice kurutulduktan sonra tekrar doldurulmalıdır. Bunu temin etmek için de yedek sıvı sabun kapları bulundurulmalıdır.

50. Aile Sağlığı Merkezi/Birimi Gruplandırma Kriterleri Acil durumlarda hastanın görevli personele ulaşabilmesini sağlamak amacıyla; 35. Tuvaletlerde çalışır durumda acil çağrı butonu bulundurulmaktadır.     a) Tuvaletlerde kullanıcının rahatlıkla ulaşabileceği acil çağrı butonu bulunmalıdır.b) Acil çağrı butonu çalışır durumda olmalıdır. Değerlendirme esnasında; çağrı zillerinin çalışır durumda ve çağrının kim tarafından karşılandığını görebilmek amacıyla çağrı ziline basılarak değerlendirilir.