Cezary Suszynski WSP LCZESNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWA Materialy do wykladu

1. Cezary SuszynskiWSP�LCZESNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWAMaterialy do wykladu Szkola Gl�wna Handlowa w Warszawie

2. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 2 STRUKTURA WYKLADU (I) PUNKT WYJSCIA � Tradycyjna mysl ekonomiczna a alternatywne teorie przedsiebiorstwa Przeslanki rozwoju alternatywnych teorii przedsiebiorstwa Kryteria podzialu, struktura teorii alternatywnych WYBRANE ALTERNATYWNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWA � nurt ekonomiczny A.J. Schumpeter � teoria przedsiebiorcy-innowatora Cykl zycia przedsiebiorstwa Teorie menedzerskie (cel�w firmy) Przedsiebiorstwo na gruncie instytucjonalnym R. Coase � przedsiebiorstwo a teoria koszt�w transakcyjnych Kontraktualna teoria firmy Teoria agencyjna � perspektywa przedsiebiorstwa Przedsiebiorstwo w perspektywie teorii wladzy

3. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 3 STRUKTURA WYKLADU (II) ALTERNATYWNE UJECIA PRZEDSIEBIORSTWA � nurt nauk o zarzadzaniu (wybrane koncepcje i podejscia) Epistemologiczne podstawy nauk o zarzadzaniu Kategoria przedsiebiorstwa na etapie wyksztalcania sie zarzadzania jako dyscypliny naukowej � od szkoly klasycznej do podejscia systemowego Przedsiebiorstwo a zarzadzanie strategiczne Istota zarzadzania strategicznego Szkola planistyczna Szkola ewolucyjna Szkola pozycyjna Nurt zasobowy

4. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 4 STRUKTURA WYKLADU (III) NAJNOWSZE TENDENCJE I PERSPEKTYWY ROZWOJU TEORII PRZEDSIEBIORSTWA Nurt neoinstytucjonalny Przedsiebiorstwo a wsp�lczesne wyzwania w sferze zarzadzania Zarzadzanie zmianami � globalizacja, restrukturyzacja, reengineering proces�w Zarzadzanie wartoscia � akcjonariusze, teoria interesariuszy przedsiebiorstwa Zarzadzanie zasobami niematerialnymi przedsiebiorstwa � kapital ludzki, organizacja oparta na wiedzy Wirtualizacja przedsiebiorstw, organizacje sieciowe Wyksztalcanie sie nauki o przedsiebiorstwie � moda czy nowa perspektywa badawcza?

5. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 5 LITERATURA � Wazniejsze pozycje R. Griffin, Podstawy zarzadzania organizacjami, PWN, Warszawa 2001. W. Grudzewski, I. Hejduk, Przedsiebiorstwo wirtualne, Difin, Warszawa 2002. T. Gruszecki, Wsp�lczesne teorie przedsiebiorstwa, PWN, Warszawa 2002. Podstawy nauk o przedsiebiorstwie (red. J. Lichtarski), AE Wroclaw 2001. Przedsiebiorstwo, wartosc, zarzadzanie (red. C. Suszynski), PWE, Warszawa 2007. Teoria przedsiebiorstwa. Wybrane zagadnienia (red. S. Kasiewicz i H. Mozaryn), SGH, Warszawa 2004.

6. PUNKT WYJSCIATradycyjna mysl ekonomicznaa alternatywne teorie przedsiebiorstwa Przeslanki rozwoju alternatywnych teorii przedsiebiorstwa Kryteria podzialu Struktura teorii alternatywnych

7. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 7 PRZESLANKI ROZWOJUALTERNATYWNYCH TEORII PRZEDSIEBIORSTWA (I) KONIECZNOSC REWIZJI KLUCZOWYCH ZALOZENTRADYCYJNEJ TEORII EKONOMICZNEJ KONCEPCJA HOMO-OECONOMICUS - aktywnosc ludzka nie jest skierowana wylacznie na zaspokajanie potrzeb poprzez rynek Przedsiebiorstwa i gospodarstwa domowe jako PODSTAWOWE PODMIOTY GOSPODARUJACE - dzialaja pojedynczy �aktorzy� Celem przedsiebiorstwa jest zawsze i tylko MAKSYMALIZACJA ZYSKU - w praktyce zasada �racjonalnosci ograniczonej� STAN R�WNOWAGI w gospodarce jest stanem naturalnym, a jego zakl�cenia uruchamiaja mechanizm adaptacyjny - przedsiebiorca burzy te r�wnowage przez wdrazanie innowacji (J. Schumpeter)

8. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 8 PRZESLANKI ROZWOJUALTERNATYWNYCH TEORII PRZEDSIEBIORSTWA (II) KONIECZNOSC REWIZJI DALSZYCH ZALOZEN - przykladowo Model firmy moze wyjasniac jej zachowanie bez potrzeby wprowadzania kategorii PRZEDSIEBIORCY - ale kto stworzyl przedsiebiorstwo? Przedsiebiorstwo dysponuje DOSKONALA INFORMACJA o kosztach i cenach - wsp�lczesnie zalozenie wrecz razaco sztuczne ROZDZIELENIE WLASNOSCI OD ZARZADZANIA nie ma wplywu na cel i zachowania przedsiebiorstwa - w praktyce czesto r�zne cele wlascicieli i zarzadzajacych WIELKOSC FIRMY nie wplywa na okreslanie jej cel�w i zachowan - nawet prosta obserwacja wskazuje ze jest inaczej

9. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 9 ALTERNATYWNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWAKryterium zblizonych zalozen i wsp�lnego jezyka opisu PRZEDSIEBIORCA JAKO INNOWATOR � J. Schumpeter TEORIE MENEDZERSKIE jeden gl�wny cel - inny niz maksymalizacja zysku przedsiebiorstwa maksymalizacja korzysci wlasnych menedzer�w TEORIE BIOLOGICZNE I PODEJSCIE BEHAWIORYSTYCZNE �wiazka cel�w� przedsiebiorstwa � systemu dazacego do przetrwania poszukiwanie nie alternatywy optymalnej (celu) ale zadawalajacej (H. Simon) INSTYTUCJONALNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWA Teoria koszt�w transakcyjnych (R. Coase) Teoria agencji (agent-pryncypal) Teoria kontraktualna - firma jako �wiazka kontrakt�w� (A. Alchian, H. Demsetz) podejscie neoinstytucjonalne (O. Williamson)

10. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 10 ALTERNATYWNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWAStruktura teorii alternatywnych 

11. WYBRANE ALTERNATYWNE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWAnurt ekonomiczny Teoria przedsiebiorcy-innowatora Cykl zycia przedsiebiorstwa Teorie menedzerskie (cel�w firmy) Przedsiebiorstwo na gruncie instytucjonalnym

12. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 12 PRZEDSIEBIORCA-INNOWATOR I PRZEDSIEBIORSTWO A.J. Schumpeter (1912) Przedsiebiorca � �motor i dusza przedsiebiorstwa� - poszukujac nadzwyczajnego zysku wprowadza innowacje i burzy r�wnowage Szerokie rozumienie innowacji (kombinacje produkcyjne i handlowe) - kazda zmiana, kt�ra: zmienia wzgledna rzadkosc czynnik�w produkcji zwieksza uzytecznosc towar�w istniejacych tworzy nowa uzytecznosc �Raczej kierownictwo ma tutaj znaczenie, a nie wlasnosc� Wazniejsze konsekwencje koncepcji Schumpetera (kontekst przedsiebiorstwa) Odrzucenie paradygmatu r�wnowagi (= stagnacji) miedzy popytem i podaza na rynku oraz cena i wielkoscia produkcji przedsiebiorstwa Przedsiebiorczosc � konieczny skladnik mechanizmu rynkowego Przedsiebiorca nadaje ruch calemu systemowi � podstawa teorii rozwoju Zysk powstaje dopiero w warunkach dynamiki gospodarczej

13. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 13 CYKL ZYCIA PRZEDSIEBIORSTWA (I) Naturalna sekwencja etap�w, przez kt�re przechodzi wiekszosc organizacji w trakcie wzrostu i dojrzewania 1. NARODZINY nowe przedsiewziecie (pomysl, idea) mobilizacja kapitalu 2. MLODOSC wzrost i ekspansja wszystkich zasob�w organizacji 3. WIEK SREDNI okres stopniowego wzrostu � przeradza sie w stabilizacje 4. DOJRZALOSC okres stabilnosci 5. SCHYLEK

14. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 14 CYKL ZYCIA PRZEDSIEBIORSTWA (II)Wzrost i rozw�j a wielkosc przedsiebiorstwa

15. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 15 MENEDZERSKIE TEORIE PRZEDSIEBIORSTWA (I)Istota, przeslanki powstania, interpretacje DWIE GRUPY TEORII Zakladajace istnienie jednego gl�wnego celu przedsiebiorstwa � innego niz maksymalizacja zysk (gl�wnie r�znie definiowane cele menedzerskie) Zakladajace istnienie wielu cel�w � �wiazki cel�w� (behawioralne teorie firmy) WAZNIEJSZE PRZESLANKI POWSTANIA � przyczyny zmian w teorii zachowan przedsiebiorstw Rozdzielenie wlasnosci i zarzadzania (kontroli) w przedsiebiorstwie Praktyka dzialania wielkich korporacji � odrzucenie modelu neoklasycznego TEORIE MENEDZERSKIE jako pr�ba objasnienia powyzszych zmian � dwa przeciwstawne nurty interpretacji Kontrola przechodzi od wlascicieli do menedzer�w (�rewolucja menedzer�w�) Kontrole przejmuje inwestorzy instytucjonalni i rynek kapitalowy (wersja przewazajaca wsp�lczesnie)

16. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 16 TEORIE MENEDZERSKIE (II)Alternatywne cele przedsiebiorstwa MAKSYMALIZACJA SPRZEDAZY � zwlaszcza duze przedsiebiorstwa Menedzerowie w wiekszych firmach maja z reguly wyzsze place Aby zwiekszyc korzysci wlasne narzucaja firmie cel � zwiekszenie sprzedazy (teoria W.J. Baumola -1959) Minimalny, satysfakcjonujacy poziom dochodu z kapitalu oczekiwany przez wlascicieli � element ograniczajacy zamiary menedzer�w MAKSYMALIZACJA UZYTECZNOSCI (KORZYSCI) DLA MENEDZER�W Cele menedzer�w nie sa tozsame z celami wlascicieli � r�zne funkcje uzytecznosci Uzytecznosc dla menedzer�w � takze w kategoriach niepienieznych: bezpieczenstwo, prestiz, wolny czas (ang. perks) �Najlepsza rzecza w zysku monopolowym jest spokojne zycie� (J. Hicks) Menedzerowie maksymalizuja swoje korzysci nie tylko przez wynagrodzenie i perks ale poprzez powiekszanie budzetu i dyspozycyjnej wladzy w wydatkach Remedium � rozszerzanie udzialu menedzer�w we wlasnosci i zyskach firmy

17. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 17 TEORIE MENEDZERSKIE (III)Alternatywne cele przedsiebiorstwa - dokonczenie MAKSYMALIZACJA WZROSTU Wzrost (dynamiczny) � nie tylko wzrost sprzedazy ale w szczeg�lnosci powiekszenie aktyw�w przedsiebiorstwa Wzrost niezaleznosci firmy od rynk�w finansowych, ograniczenie mozliwosci jej przejecia Wyzsze wynagrodzenie, status, bezpieczenstwo menedzer�w Zwiazki: wzrost zysku � wzrost przedsiebiorstwa jako stabilizujace relacje: menedzerowie � wlasciciele (wzrost zr�wnowazony - model R. Marrisa 1964) CELE NIEKWANTYFIKOWALNE � nie poddawane maksymalizacji (teorie behawioralne) Teoria celu satysfakcjonujacego � firma nie dazy do realizacji celu optymalnego ale zadawalajacego w danych warunkach, rozwaznego (koncepcja racjonalnosci ograniczonej - H. Simon); np. przetrwanie jako cel pierwotny Teoria �wiazki cel�w� � firma to splot r�znych interes�w, mozliwy jest tylko kompromis w postaci zestawu (wiazki) cel�w; decyduja o nim menedzerowie

18. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 18 PRZEDSIEBIORSTWO A EKONOMIA INSTYTUCJONALNAPodstawowe zalozenia i kategorie (I) ZALOZENIA � szkola instytucjonalna Rynek dziala zawsze w ramach konkretnych INSTYTUCJI Instytucje moga byc ewolucyjnym tworem rynku � np. zwyczaje handlowe Czesto r�wniez tworzone sa przez panstwo (interweniujace w ksztalt instytucji) W centrum uwagi � KATEGORIA TRANSAKCJI (�atom� w systemie gospodarczym) 2. INSTYTUCJE � maja zapewnic wsp�ldzialanie jednostek Wzory zachowan - np. negocjacje, porozumiewanie sie stron Podstawy formulujace prawa i obowiazki � np. okreslenia praw wlasnosci Bardziej precyzyjne regulacje prawne okreslajace dozwolone sposoby dzialania � np. prawo antymonopolowe, tworzenie, podzial, laczenie firm

19. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 19 PRZEDSIEBIORSTWO A EKONOMIA INSTYTUCJONALNAPodstawowe zalozenia i kategorie (II) 3. TRANSAKCJE � w ramach uznanych zwyczaj�w i prawa (J.R.Commons � XIX/XX) Transakcje racjonujace � miedzy podmiotami podporzadkowanymi i zwierzchnimi (np. pobieranie cel, podatk�w) Transakcje menedzerskie � podporzadkowywanie jednych podmiot�w gospodarczych innym podmiotom (np. relacje: menedzer - pracownik) Transakcje wymiany � przenoszenie praw wlasnosci miedzy podmiotami 4. HIERARCHIA - zasada organizujaca przedsiebiorstwo Struktura organizacji przedsiebiorstwa jako podstawowa struktura instytucjonalna r�zniaca sie od struktury rynku wystepowaniem hierarchii

20. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 20 PRZEDSIEBIORSTWOA TEORIA KOSZT�W TRANSAKCYJNYCH (I) � R. Coase (1937) Dlaczego istnieje przedsiebiorstwo skoro system koordynacji przez ceny (rynek) jest tak doskonalym mechanizmem? System rynkowy - funkcjonuje �sam przez siebie� (itself) Firma � kierownictwo koordynuje alokacje wszystkich zasob�w (czesto mechanizm calkiem r�zny od rynkowego) Przedsiebiorstwa w systemie rynkowym � �wyspy swiadomej wladzy w oceanie nieswiadomej kooperacji� DWA KONKURUJACE MECHANIZMY KOORDYNACJI: 1)PRZEZ CENE 2) PRZEZ KIEROWNICTWO PRZEDSIEBIORSTWA W r�znych sytuacjach jeden mechanizm jest zastepowany przez drugi Kiedy tak sie dzieje � jakie sa przyczyny powstawania przedsiebiorstw?

21. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 21 PRZEDSIEBIORSTWOA TEORIA KOSZT�W TRANSAKCYJNYCH (II) � R. Coase (1937) Gl�wny pow�d ekonomicznej oplacalnosci tworzenia przedsiebiorstwa (niedostrzegany poprzednio) KOORDYNACJA PRZEZ CENY NIE JEST DARMOWA � POCIAGA ZA SOBA PONOSZENIE PEWNYCH KOSZT�W DZIALANIA RYNKU KOSZTY KOORDYNACJI � dotarcie do kontrahenta, ustalenie ceny i innych warunk�w transakcji KOSZTY MOTYWACJI � wynikajace z niekompletnosci i asymetrii informacji (por�wnywanie ofert) oraz niedoskonalosci um�w i oportunistycznych zachowan kontrahent�w (koszty notarialne, koszty utraconych korzysci) KOSZTY EGZEKUCJI � monitorowanie i realizacja um�w, koszty sadowe GL�WNE CZYNNIKI DETERMINUJACE KOSZTY TRANSAKCYJNE (O. Williamson): Charakter zasob�w angazowanych w transakcje (proste vs. specjalistyczne) Czestotliwosc transakcji Niepewnosc zwiazana z transakcja

22. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 22 PRZEDSIEBIORSTWOA TEORIA KOSZT�W TRANSAKCYJNYCH (III) � R. Coase (1937) KOSZTY TRANSAKCYJNE � Koszty koordynacji zasob�w firmy przez ceny (rynek) Przedsiebiorca minimalizuje koszty transakcyjne organizujac i koordynujac produkcje w firmie (najwazniejsza funkcja przedsiebiorcy wg Coasa) KOSZTY KOORDYNACJI PRZEZ CENY > KOSZTY KOORDYNACJI PRZEZ FIRME !Ekonomicznie uzasadnione tworzenie przedsiebiorstwa! KOSZTY KOORDYNACJI PRZEZ CENY = KOSZTY KOORDYNACJI PRZEZ FIRME Nie ma ekonomicznego uzasadnienia dla tworzenia przedsiebiorstwa (jesli powstanie bedzie nietrwale)

23. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 23 KONTRAKTUALNA TEORIA PRZEDSIEBIORSTWA (I)Rozwiniecie podejscia instytucjonalnego WYJSCIOWE PYTANIE (A. Alchian, H. Demsetz 1972) Czy rynek moze zastapic firme w organizacji pracy zespolowej? Odpowiedz: NIE � jest to mozliwe tylko w przedsiebiorstwie! FIRMA JAKO WIAZKA (SPLOT) KONTRAKT�W � nexus of contracts Kontrakt � podstawowy element zycia gospodarczego �Kontraktor� (organizator, przedsiebiorca) � tworzy siec powiazan, centralizuje stosunki umowne w zespole wytw�rczym Zawiera kontrakty z wlascicielami srodk�w produkcji aby uzyskac kontrole nad zasobami tworzacymi przedsiebiorstwo R�zne typy zasob�w wymagaja r�znych kontrakt�w Szczeg�lny charakter � kontrakty o prace z pracownikami przedsiebiorstwa (�umowa niezamknieta�)

24. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 24 KONTRAKTUALNA TEORIA PRZEDSIEBIORSTWA (II)Rozwiniecie podejscia instytucjonalnego OPORTUNIZM - dominujaca cecha partner�w kontraktu (hipoteza) Tendencja do minimalizacji swojego wkladu Niepewnosc realizacji kontrakt�w � np. pracownicy rozwiazujacy swoje umowy nie gwarantuja przetrwania firmy Potrzeba monitorowania kontrakt�w � koszty! WSP�LCZESNE PRZEDSIEBIORSTWO (�KONTRAKTOR�) - grupowa realizacja wiekszosci prac wynikajacych z kontrakt�w Problem ustalenia indywidualnych wynagrodzen za wsp�lny efekt pracy calej grupy Jak i dlaczego to robic � czy firma robi to lepiej niz rynkowa koordynacja przez ceny? (powr�t do wyjsciowego pytania) FIRMA � �urzadzenie ekonomiczne� poprzez kt�re kooperujacy wlasciciele zasob�w odnosza wiekszy pozytek z tych zasob�w (inaczej nigdy by sie dobrowolnie nie zgodzili na wsp�lprace!)

25. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 25 PRZEDSIEBIORSTWO A TEORIA AGENCJI (I)Charakterystyka zaleznosci ZWIAZEK AGENCYJNY � CEL I ISTOTA ZALEZNOSCI Kontrakt w ramach kt�rego pryncypal angazuje inna osobe (agenta) do wykonywania uslug w jego imieniu i deleguje czesc uprawnien decyzyjnych Uzyskanie mozliwie najwiekszej skutecznosci realizacji interes�w pryncypala Kluczowy zwiazek agencyjny na gruncie przedsiebiorstwa: WLASCICIEL (pryncypal) � MENEDZER (agent) GL�WNY PROBLEM � OGRANICZENIE ZWIAZKU R�znice miedzy celami pryncypala i agenta (oportunizm agenta) Wystepujaca miedzy nimi asymetria informacji KOSZTY AGENCJI Koszty ponoszone przez pryncypala w celu kontrolowania agenta Koszty ponoszone przez agenta w celu wzbudzenia zaufania pryncypala Koszty alternatywne ponoszone przez pryncypala (koszty utraconych korzysci)

26. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 26 PRZEDSIEBIORSTWO A TEORIA AGENCJI (II)Zmiany w podstawach przedsiebiorstwa STRUKTURA INSTYTUCJONALNA FIRMY - istotne miejsce zajmuja: Bodzce kt�rym podlega agent Zwiazki miedzy tymi bodzcami a ostatecznym wynikiem jego dzialalnosci Sposoby ustalenia i pomiaru wyniku EKONOMICZNA KONSTRUKCJA AGENCJI - przeslanka rozwiazan instytucjonalnych w przedsiebiorstwie Zatrudnienie agenta w formule kontraktu menedzerskiego, franszyzy itp. Elastyczne ksztaltowanie stosunk�w wewnetrznych i zewnetrznych - inne niz wczesniej relacje z ludzmi i instytucjami pracujacymi na rzecz przedsiebiorstwa NOWA JAKOSC PRZEDSIEBIORSTWA Przedsiebiorstwo istnieje dzieki wymianie spolecznej w stopniu nie mniejszym niz z racji wymiany ekonomicznej Granice przedsiebiorstwa staja sie bardziej plastyczne (wrecz umowne) � przedsiebiorstwo jako �siec wsp�lzaleznosci�

27. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 27 PRZEDSIEBIORSTWO Z PERSPEKTYWY TEORII WLADZY (I)Podstawowe pojecia i zaleznosci WLADZA Mozliwosc naklonienia innych � np. uczestnik�w przedsiebiorstwa - do zrobienia czegos, czego by nie zrobili (A. Dahl) Zr�dla wladzy w przedsiebiorstwie - wynikaja z jego istoty jako podmiotu ekonomicznego W przedsiebiorstwie wladza moze pelnic pozytywna i produktywna role Przeksztalceniu wladzy jako potencjalnego wplywu we wplyw realny sluza liczne taktyki i strategie polityczne POLITYKA Dazenie do zdobywania, wzmacniania, wykorzystywania wladzy w celu wywierania wplywu na przedsiebiorstwo Wzmacnianie wladzy � proces jednoczesnego dazenia do niej i uciekania przed wladza innych

28. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 28 PERSPEKTYWA TEORII WLADZY (II)Przedsiebiorstwo jako system polityczny i narzedzie dominacji(Metafory organizacji � G. Morgan) METAFORA POLITYCZNA - wpisuje sie w nurt menedzerski Uczestnicy przedsiebiorstwa (organizacji) � podzial na rzadzonych i rzadzacych (relacje wladzy i koniecznosc istnienia polityki) Przedsiebiorstwo � z istoty polityczne: - musi tworzyc lad i wsp�lny kierunek dzialania ludzi o potencjalnie rozbieznych (czesto wrecz sprzecznych) interesach - r�zne interesy powoduja, ze cele firmy, struktura, technika, podzial pracy, styl kierowania itp. maja wymiar polityczny - zachwianie paradygmatu og�lnej racjonalnosci przedsiebiorstwa (relatywizm, subiektywizm dzialan i ocen) - podkreslenie behawioralnego charakteru przedsiebiorstwa METAFORA DOMINACJI � nurt krytyczny, weberowski Wladza = dominacja (poprzez grozbe, sile lub posiadanie prawa) Trzy typy dominacji w przedsiebiorstwie � charyzmatyczna, tradycjonalna, racjonalno-prawna (rzadko w formie czystej)

29. ALTERNATYWNE UJECIA PRZEDSIEBIORSTWANurt nauk o zarzadzaniuwybrane koncepcje i podejscia Epistemologiczne podstawy nauk o zarzadzaniu Przedsiebiorstwo w etapach wyksztalcania sie zarzadzania jako dyscypliny naukowej Przedsiebiorstwo a zarzadzanie strategiczne

30. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 30 EELEMENY EPISTEMOLOGII NAUK O ZARZADZANIUjako wyznacznik podejscia do przedsiebiorstwa NAUKI O ZARZADZANIU � DWIE R�WNOLEGLE FUNKCJE Opis rzeczywistosci � element poznawczy Aktywne wsp�ltworzenie rzeczywistosci � element kreatywny Nauki o zarzadzaniu sa jednoczesnie nauka (empiryczna) i sztuka! DWA NURTY � r�wnolegle ale i przenikajace sie Nurt ekonomiczny � budowany na gruncie nepozytywistycznym Nurt humanistyczny � zbliza zarzadzanie do nauk spolecznych PRZEDMIOT ZARZADZANIA � organizacja oraz proces zarzadzania Zarzadzanie jako podejmowanie decyzji Zarzadzanie jako sprawowanie wladzy Zarzadzanie jako wykorzystywanie zasob�w organizacji

31. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 31 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE (I)Okres klasyczny (poczatek XX w.) F. TAYLOR (inzynier, praktyk) - zasady naukowego zarzadzania (1903) rozdzial planowania od wykonania, szczeg�lowy podzial pracy naukowy dob�r, szkolenie, doskonalenie robotnik�w kontrola wykonania zadan przez zarzadzajacego oparcie przedsiebiorstwa na funkcjonalnej strukturze organizacyjnej H. FAYOL (inzynier, praktyk) - 5 funkcji zarzadzania przedsiebiorstwem (1) planowanie (2) organizacja ( przygotowanie) dzialania (3) rozkazywanie (4) koordynacja jako samo dzialanie (5) kontrola M. WEBER (teoretyk) - model biurokratycznej organizacji (duzej) bezosobowosc, efektywnosc, pewnosc funkcjonowania hierarchicznie zorganizowany system stanowisk

32. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 32 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE (II)Szkola zachowan - podejscie behawioralne (poczatek XX w.) Ch. BARNARD - polaczenie nowych element�w teorii z pogladami klasycznymi organizacja - system otwarty elementy organizacji - dzialania jej uczestnik�w gotowych do swiadomej i dobrowolnej kooperacji przezycie organizacji jako spelnienie oczekiwan jednostek dzialajacych na rzecz wsp�lnego celu E. MAYO (eksperymenty w Hawthorne 1927-1932) - dwa nurty rozwazan nurt stosunk�w miedzyludzkich koncentracja na indywidualnych zachowaniach oraz procesach grupowych w miejscu pracy nurt potencjalu ludzkiego koncentracja na potrzebie samorealizacji czlowieka w procesie pracy

33. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 33 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE (III)Podejscie ilosciowe (od lat 40. XX w.) Szczeg�lna przydatnosc w procesach planowania i kontroli przedsiebiorstwa ILOSCIOWA TEORIA ZARZADZANIA - modele matematyczne konstruowanie modelu decyzyjnego wyselekcjonowanych zwiazk�w (np. model rozmieszczenia stanowisk pracy) optymalizacja funkcji celu zalozenie dotrzymania okreslonych (przyjetych) warunk�w ZARZADZANIE OPERACYJNE - mniej sformalizowane stosowane bezposrednio do sytuacji kierowniczych forma zastosowania ilosciowej teorii zarzadzania np. programowanie liniowe, wyznaczanie sciezki dojscia (PERT), teoria kolejek, analiza progu rentownosci

34. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 34 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE (IV)Podejscie integrujace - systemowe ORGANIZACJA JAKO SYSTEM OTWARTY - cztery elementy naklady - zasoby przedsiebiorstwa procesy transformacji (techniczne i kierownicze) wyniki - produkty, zyski, starty, zachowania pracownicze itp. sprzezenie zwrotne - reakcje otoczenia na wyniki przedsiebiorstwa PODSYSTEMY - systemy w ramach systemu wyzszego rzedu np. marketing, produkcja, finanse w przedsiebiorstwie SYNERGIA SYSTEMU elementy moga dzialac skuteczniej pracujac razem niz oddzielnie ENTROPIA SYSTEMU proces prowadzacy do rozpadu systemu przy niedostatecznie silnych mechanizmach jego odnawiania

35. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 35 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE (V)Podejscie integrujace - spojrzenie sytuacyjne Wlasciwe zarzadzanie przedsiebiorstwem - w danej sytuacji zalezy od szerokiej (czesto niepowtarzalnej) gamy czynnik�w Schemat integrujacy podejscia do zarzadzania

36. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 36 WAZNIEJSZE WYZNACZNIKI WSP�LCZESNEGO PRZEDSIEBIORSTWANA GRUNCIE NAUK O ZARZADZANIU (I) OTOCZENIE PRZEDSIEBIORSTWA otoczenie og�lne otoczenie celowe POWIAZANIA Z OTOCZENIEM aspekt przedmiotowy, aspekt podmiotowy, aspekt funkcjonalny siec powiazan, organizacje sieciowe STRUKURA ORGANIZACYJNA uklad stanowisk pracy, kom�rek i pion�w (ew. wiekszych element�w) wraz z ustalonymi miedzy nimi powiazaniami i zaleznosciami

37. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 37 WAZNIEJSZE WYZNACZNIKI WSP�LCZESNEGO PRZEDSIEBIORSTWANA GRUNCIE NAUK O ZARZADZANIU (II) KULTURA ORGANIZACYJNA zestaw wartosci, norm i przekonan pomagajacych czlonkom organizacji (przedsiebiorstwa) rozumiec za czym sie ona opowiada, jak pracuje i co uwaza za wazne TOZSAMOSC PRZEDSIEBIORSTWA szczeg�lny przejaw (stygmat) kultury organizacyjnej, zestaw wzglednie trwalych cech wykrystalizowanych w dlugim procesie ich powstawania i utrwalania sie w przedsiebiorstwie WIZERUNEK PRZEDSIEBIORSTWA indywidualny obraz przedsiebiorstwa w swiadomosci ludzi, projekcja i zarazem recepcja zespolu cech (wlasciwosci) przedsiebiorstwa przefiltrowany przez wlasne �ja� odbiorc�w

38. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 38 PRZEDSIEBIORSTWO A ZARZADZANIE STRATEGICZNE ISTOTA ZARZADZANIA STRATEGICZNEGO dzialalnosc kierownicza obejmujaca formulowanie wizji, misji, cel�w i zadan przedsiebiorstwa z uwzglednieniem optymalnego wykorzystania jego zasob�w ETAPY ZARZADZANIA STRATEGICZNEGO analiza strategiczna - analiza makrootoczenia, analiza otoczenia konkurencyjnego, analiza potencjalu strategicznego przedsiebiorstwa projektowanie strategii (alternatywy strategiczne) - strategia korporacji, strategie biznesu, strategie funkcjonalne realizacja strategii oraz kontrola strategiczna

39. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 39 SZKOLA PLANISTYCZNA (lata 60.) Przedsiebiorstwo jako wzglednie stabilny systemczytelnej perspektywy PRYMAT FUNKCJI ANALITYCZNEJ I PLANISTYCZNEJ Narzedzia i procedury dostatecznie amortyzuja zmiany w juz turbulentnym, lecz wciaz dalece przewidywalnym otoczeniu przedsiebiorstwa WZAJEMNE DOPASOWANIE STRATEGII I STRUKTURY Podstawowy warunek skutecznej i efektywnej dzialalnosci przedsiebiorstwa PIRAMIDALNA STRUKTURA Hierarchiczny, funkcjonalny typ wewnetrznego uporzadkowania przedsiebiorstwa Wyrazny stopien uniformizacji funkcji i struktur PRZEDSIEBIORSTWO NA TRZECH POZIOMACH DECYZYJNYCH Szczeble: strategiczny, taktyczny, operacyjny Jednoznacznie identyfikowana i rozlozona w organizacji odpowiedzialnosc gl�wnych uczestnik�w procesu strategicznego

40. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 40 SZKOLA EWOLUCYJNA (lata 70.)Przedsiebiorstwa na progu zmiany permanentnej PRZEDSIEBIORSTWO - UKLAD DYNAMICZNY (oscylujacy wok�l punktu r�wnowagi) Odrzucenie idei statycznej, planistycznie definiowanej r�wnowagi jako stanu docelowego ELASTYCZNOSC - immanentna cecha przedsiebiorstwa Kluczowy warunek przetrwania i rozwoju organizacji w burzliwym otoczeniu ANTYCYPACYJNA KULTURA STRATEGICZNA Wlasciwa gl�wnemu nurtowi postaw i zachowan dzisiejszych przedsiebiorstw KOMPROMISY � PODSTAWA SUKCESU PRZEDSIEBIORSTWA Znaczenie wewnetrznych wartosci i ich hierarchii, relacji wladzy i ukladu interes�w, zwiazk�w nieformalnych itp. Uchylenie bezwarunkowej, jednoznacznej racjonalnosc i optymalizacja dzialan jako wylacznego warunku sukcesu PODEJSCIE SYTUACYJNE dominujace w ksztaltowaniu nie tylko praktyki zarzadzania przedsiebiorstwem, ale takze bardziej og�lnych regul jego funkcjonowania

41. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 41 PRZEDSIEBIORSTWO - PERSPEKTYWA SZKOLY POZYCYJNEJ (I)Podstawowe zalozenia - M.E. Porter 1980 WIODACA WLASCIWOSC WSP�LCZESNEGO PRZEDSIEBIORSTWA Dazenie do uzyskania przewagi (pozycji) konkurencyjnej w sektorze - podstawowym elemencie jego otoczenia WARUNKI ZDOBYCIA POZYCJI KONKURENCYJNEJ PRZEZ FIRME trafna identyfikacja mechanizm�w napedowych konkurencji wewnatrz sektora sformulowanie i praktyczne wykorzystanie wlasciwej strategii konkurencji TRZY PODSTAWOWE RODZAJE STRATEGII KONKURENCJI Wiodaca pozycja kosztowa � pod wzgledem koszt�w calkowitych Zr�znicowanie � wyrobu lub uslugi (unikalny produkt) Koncentracja � na okreslonej grupie nabywc�w, asortymencie wyrob�w, rynku geograficznym

42. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 42 PRZEDSIEBIORSTWO- PERSPEKTYWA SZKOLY POZYCYJNEJ (II) Bazowy model lancucha wartosci - M.E. Porter 1980

43. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 43 PRZEDSIEBIORSTWO- PERSPEKTYWA SZKOLY ZASOBOWEJC.K. Prahalad, G. Hamel 1990 PRZEWAGA KONKURENCYJNA PRZEDSIEBIORSTWA nie wynika z jego pozycji sektorze ale ze sposobu zarzadzania zasobami i kompetencjami przedsiebiorstwa ZASOBY PRZEDSIEBIORSTWA - wiodace przekroje (perspektywa) relacje rzadkosci � unikalnosc (niepowtarzalnosc) i cennosc zasob�w struktura zasob�w w firmie - zasoby materialne/zasoby niematerialne KLUCZOWE KOMPETENCJE, rdzen umiejetnosci (podstawowe znaczenie) � wynik zbiorowego uczenia sie organizacji w zakresie: koordynacji r�znorodnych zdolnosci produkcyjnych integracji licznych strumieni technologii

44. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 44 PRZEDSIEBIORSTWO NA GRUNCIE NAUK O ZARZADZANIUWazniejsze wnioski Nauki o zarzadzaniu szczeg�lnie dynamicznie wkroczyly na teren przez dlugo zarezerwowany dla ekonomii Zajmujac sie organizacjami wszelkich typ�w nauki o zarzadzaniu tworza teorie szersza niz teoria przedsiebiorstwa w ekonomii Nauki o zarzadzaniu upowszechnily podejscie empiryczne (zwlaszcza behawiorystyczne) w miejsce dedukcyjnych i normatywnych ujec przedsiebiorstwa w ekonomii neoklasycznej Nauki o zarzadzaniu zrodzily szeroki nurt praktycznych business economics - wskaz�wek skutecznego dzialania w miejsce eleganckich modeli rynku i przedsiebiorstwa Mimo niewatpliwego poszerzenia obszaru poszukiwania istoty przedsiebiorstwa takze nauki o zarzadzaniu nie pozwalaja sformulowac calosciowej teorii firmy

45. NAJNOWSZE TENDENCJE I PERSPEKTYWY ROZWOJU TEORII PRZEDSIEBIORSTWA Nurt neoinstytucjonalny Przedsiebiorstwo a wsp�lczesne wyzwania w sferze zarzadzania Wyksztalcanie sie nauki o przedsiebiorstwie � moda czy nowa perspektywa badawcza? 

46. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 46 NOWA EKONOMIA INSTYTUCJONALNA(New Institutional Economics)Gl�wne zalozenia Szeroki nurt wykorzystujacy m.in. teorie koszt�w transakcyjnych, teorie agencji, teorie kontraktualna, szkole praw wlasnosci Odrzucenie konceptu przedsiebiorstwa � �czarnej skrzynki� Aktywnosc wewnatrz przedsiebiorstwa � a zwlaszcza jego organizacja i regulacja � istotnie wplywaja na zachowanie firmy, jej efektywnosc Przedsiebiorstwo jest analizowane do poziomu kontrakt�w Utrzymanie hipotezy oportunizmu stron kontrakt�w Szczeg�lne znaczenie przykladane do koordynacji zasob�w w firmie Wykorzystywanie dorobku teoretycznego nauk o zarzadzaniu

47. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 47 NEOINSTYTUCJONALNA TEORIA PRZEDSIEBIORSTWAO. Williamson 1975 KOSZTY TRANSAKCYJNE � Centralna kategoria modelu firmy Sa to koszty funkcjonowania systemu rynku, kt�ry nie jest bezplatny Przedsiebiorstwo � pozwala zredukowac koszty transakcyjne (planowania, adaptacji, nadzoru, egzekucji) Oszczednosc tych koszt�w osiaga sie poprzez hierarchiczne zaleznosci (powiazanie transakcji z r�znymi strukturami zarzadzania) CECHY TRANSAKCJI (a wiec i koszty transakcyjne) � trzy wymiary Stopien niepewnosci transakcji Czestotliwosc zawierania transakcji (powtarzalnych i nietypowych Specyfika aktyw�w (im wieksza tym bardziej rosnie ryzyko oportunizmu) PRZEDSIEBIORSTWO � trzy zalozenia dotyczace strategii Ograniczona racjonalnosc w dzialaniu (np. zysk zadowalajacy � H. Simon) Organizacja przedsiebiorstwa � wynik kompromisu miedzy rozbieznymi interesami poszczeg�lnych podsystem�w firmy (szkola behawioralna) Podmioty dzialajace kieruja sie gl�wnie korzyscia osobista (oportunizm)

48. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 48 ZARZADZANIE ZMIANAMI (I)Globalizacja jako zr�dlo wyzwan wobec przedsiebiorstwa INDYWIDUALIZACJA � narastajaca tendencja do r�znicowania, indywidualizowania dzialan, oferty (customization), tworzenia jej przy znaczacym udziale klient�w � �Przedsiebiorstwo otwarte� STANDARYZACJA � upowszechnianie w szerszym wymiarze okreslonych typ�w dzialania, praktyk przedsiebiorstw na gruncie standaryzacji postaw, zachowan klient�w (np. �kalifornizacja� potrzeb) � �Przedsiebiorstwo zuniformizowane� SPECJALIZACJA � zwlaszcza w zakresie oferowanych kompetencji (np. zarzadzania, koordynacji), wysoko specjalistycznych uslug � �Przedsiebiorstwo dysponujace� (vs. �przedsiebiorstwo posiadajace�) KONCENTRACJA � �duzy wiecej moze�, komasowanie srodk�w i dzialan w wymiarze rynkowym, a nie narodowym, korporacje transnarodowe � �Przedsiebiorstwo ponadnarodowe� SYNCHRONIZACJA � prowadzenie dzialan w czasie rzeczywistym na r�znych (oddalonych) rynkach � �Przedsiebiorstwo � uczestnik cyberprzestrzeni�

49. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 49 ZARZADZANIE ZMIANAMI (II)Restrukturyzacja - ksztaltowanie podstaw przedsiebiorstwa(Doswiadczenia procesu transformacji systemu) ISTOTA - zlozony proces wdrazania zmian (czesto fundamentalnych) w przedsiebiorstwie CEL - operacyjne (biezace) i strategiczne (dlugofalowe) ksztaltowanie atrybut�w podmiotowosci przedsiebiorstwa Atrybuty ekonomiczne (w tym wlasnosc przedsiebiorstwa) Atrybuty techniczno-organizacyjne (wyodrebnienie technologiczne) Atrybuty socjologiczne (wyodrebnienie spoleczne) Atrybuty prawne (podmiot praw i obowiazk�w) UWARUNKOWANIA RESTRUKTURYZACJI Zmiany w otoczeniu (gl�wnie rynkowym) przedsiebiorstwa Wewnetrzne potrzeby adaptacyjno-rozwojowe samego przedsiebiorstwa

50. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 50 ZARZADZANIE ZMIANAMI (III)Procesowe podejscie do przedsiebiorstwa - Reengineering  Business Reengineering Process (BRP) � M. Hammer, J. Champy 1993 Pozbawiona barier metoda rozwiazywania problem�w � takze tworzenia firmy Zaklada KONCEPTUALNIE NOWY MODEL dzialalnosci przedsiebiorstwa Nie ma na celu naprawy - FIRMA ZACZYNA WSZYSTKO OD NOWA Nie pytamy �JAK?� ale �DLACZEGO ? robimy to, co robimy� Przeksztalcenia mozna dokonac w calosci albo wcale go nie podejmowac Sednem procesu jest MYSLENIE LATERALNE (nieciagle) Punkt wyjscia - ODRZUCENIE BALASTU PRZESZLOSCI (zwlaszcza specjalistycznego podzialu pracy w przedsiebiorstwie) Dzialalnosc wytw�rcza powinna byc zunifikowana w sp�jne PROCESY Procesy wychodza naprzeciw klientom (TWORZENIE WARTOSCI), maja na celu sprostanie konkurencji i ciaglym zmianom w otoczeniu przedsiebiorstwa

51. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 51 PRZEDSIEBIORSTWO JAKO PODMIOT TWORZACY WARTOSCIstota koncepcji zarzadzania wartosciaVBM - Value-Based-Management (I) WARTOSC PRZEDSIEBIORSTWA Bardziej szczeg�lowe okreslenie wartosci dla akcjonariuszy wymaga oszacowania calkowitej wartosci przedsiebiorstwa

52. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 52 TWORZENIE WARTOSCI DLA AKCJONARIUSZY Podstawowy cel przedsiebiorstwa VBM - (II) SIEC WARTOSCI DLA AKCJONARIUSZY � A. Rappaport 1986

53. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 53 PRZEDSIEBIORSTWO A TEORIA INTERESARIUSZY Wazniejsze grupy interesariuszy � VBM (III)

54. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 54 PRZEDSIEBIORSTWO JAKO ORGANIZACJA UCZACA SIET. Peters, R. Waterman (1982), P. Senge (1990) TEZA WYJSCIOWA Wiedza moze byc postrzegana jako samodzielny czynnik produkcji KAPITAL WIEDZY Wiedza takim samym czynnikiem produkcji jak ziemia, praca, czy pieniadze KAPITAL INTELEKTUALNY � trzy rodzaje zasob�w z. organizacyjny � umiejetnosci i wartosci zawarte w procedurach, procesach, marce, oprogramowaniu, strukturze organizacyjnej przedsiebiorstwa z. relacji � wszelkie kontakty przedsiebiorstwa z interesariuszami (siec um�w) z. personalny (najwazniejszy) � wszelkie umiejetnosci pracownik�w firmy - zwlaszcza percepcyjne, funkcjonalne, generowania wartosci

55. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 55 OD ORGANIZACJI UCZACEJ SIE DO TEORII PRZEDSIEBIORSTWA OPARTEGO NA WIEDZY- K.E. Sveiby (I) Szczeg�lna postac zasobowej (szerszej) teorii przedsiebiorstwa Dzialania pracownik�w wykorzystujacych swoje KOMPETENCJE (najwazniejszy skladnik wartosci niematerialnych) generuja wartosc poprzez transfer i konwersje na zewnatrz i do wewnatrz STRUKTURA ZEWNETRZNA � powiazania wartosci niematerialnych z dostawcami i klientami STRUKTURA WEWNETRZNA � powiazanie wartosci niematerialnych w firmie Wazniejsze TRANSFERY I KONWERSJE WIEDZY miedzy pracownikami pracownicy - zewnetrzna struktura (oddzialywanie na interesariuszy) zewnetrzna struktura � pracownicy (wplyw interesariuszy na kompetencje) struktura wewnetrzna - integracja system�w, narzedzi, proces�w i produkt�w

56. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 56 OD ORGANIZACJI UCZACEJ SIE DO TEORII PRZEDSIEBIORSTWA OPARTEGO NA WIEDZY- K.E. Sveiby (II)

57. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 57 W STRONE PRZEDSIEBIORSTWA WIRTUALNEGO (I)Podstawy organizacji wirtualnej Tw�r formalnie nie istniejacy ale pelniacy funkcje rzeczywistej organizacji Pozbawiona struktury fizycznej, stalego zarzadu, administracji ale funkcjonujaca jak kazda inna organizacja Pojawila sie w nastepstwie rozproszenia przestrzennego struktur organizacyjnych przedsiebiorstw Opiera sie na sieciach komputerowych i mozliwosciach korzystania z bank�w informacji (internet) Siec organizacyjna � podstawa kreowania organizacji wirtualnej � zazwyczaj liczny zbi�r partner�w akceptujacych podstawowe cele i zasady tej organizacji Oparta na dobrowolnym uczestnictwie partner�w (ogniw sieci)

58. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 58 W STRONE PRZEDSIEBIORSTWA WIRTUALNEGO (II) Wazniejsze wlasciwosci przedsiebiorstwa wirtualnego  Wysoce elastyczny tw�r nastawiony na wykorzystywanie okazji i maksymalizujacy korzysci jego uczestnik�w przy pomocy efekt�w synergii Wykorzystuje kluczowe kompetencje (mocne strony uczestnik�w) rozsiane wsr�d pewnej liczby rzeczywiscie dzialajacych podmiot�w Dynamiczne narzedzie zarzadzania � bez hierarchii i wylacznej wlasnosci calosci, co pozwala realizowac ide to cash the money Mozliwosc szybkiego powiekszania przedsiebiorstwa Szybkie zdobycie dostepu do nowych rynk�w zbytu Przejscie od sprzedazy produkt�w do sprzedazy kompleksowych rozwiazan

59. SGH Warszawa Prof. dr hab. Cezary Suszynski 59 WYKSZTALCANIE SIE NAUKI O PRZEDSIEBIORSTWIEModa czy nowa pespektywa badawcza? SZERSZY ZAKRES PRZEDMIOTOWY NAUKI O PRZEDSIEBIORSTWIE Ekonomika i organizacja przedsiebiorstwa Zarzadzanie przedsiebiorstwem Funkcjonowanie przedsiebiorstwa � relacje wewnetrzne, zwiazki z otoczeniem spoleczno-gospodarczym, otoczeniem administracyjnym Liczne i zr�znicowane aspekty przedsiebiorstwa - historyczny, socjologiczny, psychospoleczny, kulturowy i in. NURT OG�LNY NAUKI O PRZEDSIEBIORSTWIE Problemy wsp�lne dla wszystkich jednostek gospodarczych Koncentruje sie na problemach teoretycznych NURT SPECJALISTYCZNY NAUKI O PRZEDSIEBIORSTWIE Nauki specjalistyczne wydzielone z nurtu og�lnego Ujmowane w dw�ch przekrojach: dzialowo-galeziowym i funkcjonalnym Blizsze potrzeb praktyki