ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W SZCZECINIE Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

1. ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W SZCZECINIE Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego WNIOSKI Z AWARII ENERGETYCZNEJ w województwie zachodniopomorskim kwiecień 2008 r. Olsztyn 20 luty 2009 r. Waldemar Redmer

2. PRZYCZYNY TECHNICZNE AWARII ENERGETYCZNEJ

3. Bezpośrednią przyczyną awarii systemu elektroenergetycznego w nocy 7-8 kwietnia 2008 r. był szczególnie niekorzystny splot warunków atmosferycznych prowadzący do licznych uszkodzeń linii elektroenergetycznych

4. Temperatura powietrza

5. Prędkość wiatru Charakterystyczne prędkości wiatru wg PN-77/B-02011 Strefa I – Szczecin – 20 m/s Strefa II – Goleniów – 24 m/s Strefa IIa – Świnoujście – 27 m/s Kierunek wiatru wg IMiGW: 16:00÷21:00 – PN i PN-ZACH, 3÷6 m/s 22:00÷01:00 – ZACH-PN, 3÷4 m/s 02:00÷14:00 – ZACH, 4÷8 m/s

6. Rodzaje opadu • Początkowo intensywny opad deszczu, a później śniegu z deszczem i śniegu • Suma opadów 8:00 07.04 do 8:00 08.04 lokalnie 48 l/m2 w równoważniku wodnym (4,8 cm/m2) • Lokalnie odnotowana gęstość śniegu:

7. Niewielki pobór energii elektrycznej w godzinach nocnych z 07 na 08 04 2008 był przyczyną schłodzenia przewodów napowietrznych linii energetycznych do temperatury zamarzania śniegu, co sprzyjało osadzaniu się sadzi.

10. Wielkości Obciążeń Przewodów Sadzią Ciężar sadzi na jednym przewodzie długości 300 m: 45,2  300 = 13560 N = 13,56 kN

11. Upadek słupów

12. Zniszczenia konstrukcji na skutek przeciążenia przewodów

13. Formy zniszczenia słupów Złamania słupów 220 kV 110 kV

16. Linia 220 kV Linia 15 kV Linia 110 kV Zniszczenia kaskadowe

20. ZACHODNIOPOMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W SZCZECINIE PRZEBIEG AWARII

21. Przebieg katastrofy energetycznej w Szczecinie Police 220 kV Glinki 220 kV 220kV Awaria godz. 0.02 8.04.2008 r. Police 110 kV Glinki 110 kV 110kV Szczecin Awaria godz. 1.06 8.04.2008 r. EC Szczecin Pomorzany 110 kV Morzyczyn 110 kV ~ Dąbie Zdroje ~ Pomorzany Morzyczyn 220 kV Awaria godz. 3.34 8.04.2008 r. 110kV Żydowce Awaria godz. 1.55 8.04.2008 r. Dolna Odra 110kV 220kV ~ Krajnik ~ ~ ~ ~ 21

22. Około godz. 20, dnia 7.04.2008 r. w zachodniej części województwa zaczyna padać intensywny deszcz przechodzący w deszcz ze śniegiem Zasięg opadów deszczu i deszczu ze śniegiem

23. Rozmiar katastrofy w województwie zachodniopomorskim w godzinach porannych dnia 8.04.2008 r. Powiat gryfiński: gminy północne liczba ludności ok.. 30 000 Powiat kamieński: cały liczba ludności ok.. 47 000 Powiatu gryficki: gminy południowe liczba ludności ok.. 20 000 Powiat goleniowski: cały liczba ludności ok.. 78 000 Powiat policki cały liczba ludności ok.. 63 000 Powiat pyrzycki północne gminy liczba ludności ok.. 10 000 Powiat stargardzki: bez miasta Stargard Szczeciński liczba ludności ok. 40 000 Szczecin dzielnice lewobrzeża liczba ludności ok.. 300 000 Świnoujście liczba ludności ok. 40 000 Razem o godz. 7.00 dnia 8.04 w województwie zachodniopomorskim ok. 628 000 mieszkańców pozbawionych było energii elektrycznej

24. Przebieg zdarzeń w dniu 8 kwietnia 2008 r. 0.02 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Morzyczyn – Police, zasilającej Szczecin od wschodu; 3.30 – awaria głównej linii energetycznej 220 kV Krajnik – Glinki, zasilającej Szczecin od południa, - awarie trzech linii energetycznych 110 kV ; - awarie licznych linii energetycznych średniego i niskiego napięcia zasilających w prąd miejscowości w zachodnich powiatach województwa. Powyższe awarie linii energetycznych spowodowały: - przerwę w pracy elektrociepłowni Szczecin oraz Pomorzany w Szczecinie, - awarię 900 stacji transformatorowych, - brak prądu w lewobrzeżnej części Szczecina oraz miejscowościach na obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, kamieńskiego, gryfińskiego, pyrzyckiego, gryfickiego, łobeskiego, miasta Świnoujście, polickiego, w tym ZCh. „Police”.

25. WPŁYW AWARII NA FUNKCJONOWANIE INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ

26. Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej ŁĄCZNOŚĆ

27. Wpływ katastrofy na funkcjonowanie infrastruktury krytycznej Transport i komunikacja • Transport kolejowy • - unieruchomiona linia kolejowa Szczecin – Świnoujście z powodu uszkodzenia trakcji elektrycznej • Szczecin – Stargard Szczeciński – brak zasilania /użycie lokomotyw spalinowych/

28. Transport drogowy Poważne utrudnienia na wszystkich drogach objętych opadami śniegu

29. Zaopatrzenie w wodę • - duże ujęcia wody były zasilane własnymi agregatami prądotwórczymi, • małe ujęcia wody nie posiadające własnych agregatów prądotwórczych były zasilane agregatami przewoźnymi, dostarczonymi przez Państwową Straż Pożarną i Jednostki Wojskowe /od drugiego dnia awarii/, • agregaty prądotwórcze były też używane rotacyjnie do napełniania zbiorników hydroforowych i utrzymania minimalnego ciśnienia w sieci wodociągowej • do części miejscowości gdzie nie było możliwości dostarczenia agregatów prądotwórczych woda dowożona była beczkowozami

30. Szpitale Wszystkie szpitale z obszaru objętego katastrofą energetyczną zasilane były z awaryjnych źródeł zasilania. - szpitale nie prowadziły planowych zabiegów operacyjnych za wyjątkiem nagłych przypadków i sytuacji ratujących życie, Zaopatrzenie w paliwo Stacje paliwowe na obszarze objętym katastrofą nie prowadziły sprzedaży ze względu na brak zasilania. Uruchomiono awaryjny system zaopatrzenia szpitali w paliwo przez prywatnego dystrybutora.

31. Pozostałe utrudnienia nie funkcjonuje komunikacja tramwajowa w Szczecinie, - nie funkcjonuje system zaopatrzenia w energię cieplną, - występują utrudnienia w funkcjonowaniu oczyszczalni ścieków, - nieczynna jest sieć handlowa, w tym centra handlowe, - nieczynne są banki oraz bankomaty, - przerwana zostaje praca w zakładach produkcyjnych, a w tym w: Stoczni Szczecińskiej „Nowa”, Stoczni Remontowej „Gryfia”, Porcie Morskim Szczecin – Świnoujście, ZCh. „Police” i w 4 dużych zakładach przetwórstwa mięsnego, - ograniczono działalność szkół i przedszkoli, nie przeprowadzono w 13 szkołach egzaminów dla szóstoklasistów,- nie działają kasy fiskalne, ale artykuły podstawowe m.in. leki, środki higieniczne, żywność są sprzedawane.

32. Działanie systemu zarządzania kryzysowego w czasie awarii AKTUALNY STAN PRAWNY

33. POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r. O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE (Dz. U. Nr 80 z 2001 r. poz. 872) • Art. 15. • Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa, a w szczególności: • 4) zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach, • 4a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy, • Art. 16. • Wojewoda może wydawać, w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady Ministrów, polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15 pkt 4 i 4a, obowiązujące również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.

34. GŁOWNE KOMPETENCE W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA Ustawa z dnia 05 czerwca 1998 r. O ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE

35. AKTUALNY STAN PRAWNY Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM (Dz. U. Nr 89, poz. 590) Art. 1. Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania kryzysowego.

36. POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM (Dz. U. Nr 89, poz. 590) Wojewoda Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Lekarz Koordynator Ratownictwa Medycznego Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego Wojewódzkie zespolone służby, inspekcje i straże Wojewódzkie Zespół Zarządzania Kryzysowego

37. POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM (Dz. U. Nr 89, poz. 590) Starosta Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego Komórka organizacyjna starostwa powiatowego właściwa do spraw zarządzania kryzysowego Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego

38. POWINNOŚĆ KOMPETENCYJNA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM (Dz. U. Nr 89, poz. 590) Wójt, burmistrz, prezydent miasta Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego Może tworzyć: Komórka organizacyjna urzędu gminy właściwa do spraw zarządzania kryzysowego Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego

39. ZALEŻNOŚCI SŁUŻBOWE w zakresie bezpieczeństwa powszechnego i porządku publicznego SYTUACJA KRYZYSOWA STAROSTA POWIATU WOJEWODA STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ (W zakresie zarządzania kryzysowego)

40. WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

41. SYSTEM REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W O J E W O D A RZĄDOWY ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO RZĄDOWE CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA MONITOROWANIE, ANALIZA UZYSKIWANYCH DANYCH, PROGNOZOWANIE ZDARZEŃ RESORTOWE STRUKTURY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZKIE CENTRUM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO SĄSIEDNIE WOJEWÓDZTWA NIEMIECKIE LANDY NADGRANICZNE INICJOWANIE DZIAŁAŃ REAGOWANIA KRYZYSOWEGO WOJEWÓDZKIE STANOWISKA KIEROWANIA, SŁUŻBY OPERACYJNO- DYSPOZYTORSKIE ZABEZPIECZENIE OPERACYJNO – TECHNICZNE I INFORMACYJNE ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU ORGANIZACJE POZARZĄDOWE POWIATOWE CENTRUM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO STAROSTOWIE POWIATÓW SYSTEM ALARMOWANIA I OSTRZEGANIA LUDNOŚCI

42. WOJEWODZKI ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI – przewodniczący 40 DYREKTOR WYDZIAŁU BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO – zastępca przewodniczącego STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE INNE OSOBY ZAPROSZONE DO UDZIAŁU W PRACACH ZESPOŁU GRUPA OPERACYJNA ZAPEWNIA FUNKCJONOWANIE WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO DORAŹNIE

43. STRUKTURA ORGANIZACYJNA WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO STALI CZŁONKOWIE ZESPOŁU

44. STRUKTURA ORGANIZACYJNA WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO KIEROWNICY ZESPOLONYCH SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY WOJEWÓDZKICH

45. STRUKTURA ORGANIZACYJNA WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ

46. STRUKTURA ORGANIZACYJNA WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO INNI CZOŁONKOWIE ZESPOŁU

47. STRUKTURA ORGANIZACYJNA WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO PRZEDSTAWICIELE ZACHODNIOPOMORSKIEGO URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO W SZCZECINIE

48. PODJĘTE DZIAŁANIA W CELU OGRANICZENIA SKUTKÓW AWARII

49. Godz. 19.14, dnia 7.04.2008 r. Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego otrzymuje od Biura Prognoz Meteorologicznych w Szczecinie ostrzeżenie nr 16 o intensywnych opadach deszczu przechodzących w deszcz ze śniegiem. Ostrzeżenie przewiduje silne opady deszczu i deszczu ze śniegiem w ciągu najbliższych 18 godzin, do 25-30 mm. Przewidywane są utrudnienia komunikacyjne i na terenach zurbanizowanych.

50. Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego zgodnie z procedurą rozsyła w godz. 20.08 – 20.31 ostrzeżenia do mediów /17/ i jednostek samorządu terytorialnego oraz innych ogniw ważnych dla systemu zarządzania kryzysowego województwa /33/. Łącznie 50 odbiorców.