CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS PROGRAM PRZEDSZKOLNEJ EDUKACJI ANTYTYTONIOWEJ

1. CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NASPROGRAM PRZEDSZKOLNEJ EDUKACJI ANTYTYTONIOWEJ Barbara Osiecka Kwidzyn, dnia 24.04.2013 r.

2. Edukacja antytytoniowa Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2010 – 2013 (opracowany na podstawie art., 4 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U z 1996 r. Nr 10 poz. 55 z późn. zm/ • Od 2007 r. za realizację i koordynację programu odpowiada Główny Inspektor Sanitarny – odpowiedzialny w Polsce za zdrowie publiczne • Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny pełni rolę inicjatora i organizatora programu.

3. Zadanie 3 POZNPT • Zapobieganie paleniu tytoniu przez dzieci i młodzież oraz programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży propagujące modę na niepalenie. Cele szczegółowe: • zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie wypaliły żadnego papierosa wśród dzieci i młodzieży (z obecnych 65 % do 67 %) • zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym tytoniowy (z obecnych 48% do 24%) • zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w wieku 15 do 19 lat (z obecnych 12,4 % do 10%)

4. W ramach POZNPT realizowane są m.in. programy edukacyjne: • „Czyste powietrze wokół Nas” – krajowy program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców i opiekunów, • „Nie pal przy mnie, proszę” – program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I – III szkół podstawowych, • „Znajdź właściwe rozwiązanie”–program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów

5. Uzasadnienie celowości kontynuowania programu POZNPT w Polsce • Aspekt zdrowotny Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem wzięte. Wymuszona bierna ekspozycja na dym tytoniowy jest równie groźna jak wdychanie dymu przez palaczy zwłaszcza, gdy dotyczy niemowląt i małych dzieci.

6. Wdychanie dymu tytoniowego z papierosa palonego przez inną osobę w tym samym pomieszczeniu jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, gdyż boczny strumień dymu tytoniowego zawiera od 5-15 razy więcej tlenku węgla i od 2 – 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez palacza.

7. Aspekt etyczny Należy przyjąć za paradoks, że współczesne społeczeństwo uznające wolność za jedną z najważniejszych wartości, często popada w uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Palenie tytoniu wyklucza wolność. Jest wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia, którym narzuca się kontakt z dymem tytoniowym. Palenie tytoniu stoi w sprzeczności z innymi aspektami, takimi jak: aktywność, atrakcyjność, sprawność.

8. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu INTERWENCJE NIEPROGRAMOWE, AKCJE • ,,Światowy Dzień bez Tytoniu” (31maja) • ,,Światowy Dzień Rzucania Palenia” (trzeci czwartek listopada ). PROGRAMY EDUKACJI ANTYTYTONIOWEJ: • ,,Czyste Powietrze Wokół Nas” – adresowany do dzieci w wieku 5-6 lat i ich rodziców • ,,Nie pal przy mnie, proszę” –program dla uczniów klas I-III szkół podstawowych i ich rodziców • ,,Znajdź właściwe rozwiązanie” –program dla uczniów starszych klas podstawowych i gimnazjów

9. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas” I ETAP nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu tytoniowego Założenia programu: • Ochrona dzieci przed szkodliwym wpływem dymu tytoniowego • Program jest adresowany do dzieci przedszkolnych, z udziałem rodziców i opiekunów • Stanowi on pierwsze ogniowo w cyklu programów antytytoniowych • Ma charakter profilaktyczny, jego celem jest wykształcenie u dzieci świadomej postawy ochrony własnego zdrowia w sytuacjach, gdy są skazane na bezpośredni kontakt z palącymi • Program może być rozszerzony na środowisko lokalne

10. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas” Cele główne programu: • Wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy • Zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich tytoń Cele szczegółowe programu: • Wykształcenie umiejętności rozpoznawania różnych źródeł dymów • Wykształcenie umiejętności rozpoznawania różnych dymów, „wydobycie” dymu papierosowego • Zwiększenie wrażliwości dzieci na szkodliwość dymu papierosowego • Zwiększenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów • Zwiększenie wrażliwości dzieci na miejsca, w których mogą być one narażane na dym tytoniowy

11. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas” Struktura programu: Program skierowany do dzieci składa się z pięciu zajęć warsztatowych: Tytuły zajęć: • Wycieczka • Co i dlaczego dymi ? • Jak się czuję, kiedy dymi papieros ? • Co się dzieję, gdy ludzie palą papierosy ? • Jak unikać dymu papierosowego ? Poszczególne zajęcia skoncentrowane są na odbiorze wrażeń poprzez oddziaływanie na wiele zmysłów dzieci oraz dostosowane są do rozwoju poznawczego, aktywności, doświadczeń i potrzeb dziecka. Ta forma zajęć dostarcza dzieciom najwięcej okazji do uczenia się przez doświadczenie i aktywny udział dzieci w procesie uczenia się.

12. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas” Metodyka programu: W programie zastosowano następujące metody aktywizujące: • Umożliwiające wchodzenie w rolę – zabawa w pociąg; zabawa w kwiatki; ćwiczenia respiracyjne (oddychanie w różnych zdrowych miejscach); nauka piosenki o Dinku • Kształtujące umiejętności wyszukiwania informacji, analizowania i rozwiązywania problemów – wycieczka – rozpoznawanie źródeł dymu; „burza mózgów” – ustalenie źródeł i przyczyn dymu; „narysuj i napisz” – źródła dymu • Kształtujące umiejętności właściwego rozumienia i interpretacji terminów i symboli – odszukiwanie tabliczek z zakazem palenia; projektowanie znaczków „Nie pal przy mnie” • Kształtujące umiejętności komunikowania się, współpracy i odpowiedzialności – praca w małych grupach

13. Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej „Czyste powietrze wokół nas” Realizacja celów skierowanych do rodziców: Metoda pracy: aktywna praca z grupą rodziców w formie spotkania grupowego Spotkanie I – przed rozpoczęciem programu Należy zaplanować i zrealizować podpisanie kontraktu oraz doprowadzić do jednoznacznej deklaracji rodzica, że chce: • aby jego dziecko uczestniczyło w programie, • osobiście przestrzegać zasady nie palenia papierosów przy dziecku, • dawać wsparcie dziecku w sytuacjach, gdy chce unikać zadymionych pomieszczeń oraz w sytuacjach, gdy ktoś pali przy nim. Spotkanie II – po zakończeniu programu Podsumowanie realizacji programu, omówienie sukcesów i trudności, nakreślenie planu dalszego działania mające na celu wzmocnienie efektów programu

14. MATERIAŁY I POMOCE DYDAKTYCZNE Poradnik dla nauczycieli wraz z załącznikami List do rodziców Plakat Kolorowanka Źródło: Broszura "Czyste powietrze wokół nas. Program przedszkolnej edukacji antynikotynowej", Warszawa 2008,

15. Wypełnienie i przesłanie do dnia 7 czerwca 2013 r. Informacji z realizacji przedszkolnego programu edukacji antytytoniowej pt.: „Czyste powietrze wokół nas” za rok szkolny 2012/2013 Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Kwidzynie ul. Chopina 4082 - 500 Kwidzyn fax: 55 279 22 49email: psse.kwidzyn@pis.gov.pl

16. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ