เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กับการจัดการความรู้

1. เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารกับการจัดการความรู้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารกับการจัดการความรู้ โดย ดร.จิรัชฌา วิเชียรปัญญา คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยรังสิต สำนักงานทะเบียน มหาวิทยาลัยรังสิต 22 มีนาคม 2555

2. ข้อมูล สารสนเทศ และความรู้ กรณีตัวอย่าง 1 4 ระบบสารสนเทศและ ระบบการจัดการความรู้ 2 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารกับการจัดการความรู้ 3 แนวทางการบรรยาย Company Logo

3. ยุคที่ 1 คือ โลกาภิวัตน์ 1.0 อาศัยอำนาจของประเทศในการขับเคลื่อน อาศัยปัจเจกบุคคล อาศัยบรรดาบริษัทข้ามชาติ ยุคที่ 3 คือ โลกาภิวัตน์ 3.0 ยุคที่ 2 คือ โลกาภิวัตน์ 2.0 ยุคของโลกาภิวัตน์ Company Logo

4. ข้อมูล สารสนเทศ ความรู้ ความเฉลียวฉลาด และเชาวน์ปัญญาแตกต่างกันอย่างไร (1)  ข้อมูล (Data)  ข้อมูลดิบที่ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการประมวลผล  กลุ่มของข้อมูลดิบที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงาน  สารสนเทศ (Information)  ข้อมูลที่ผ่านกระบวนการประมวลผลแล้ว  ผลรวมของข้อมูลที่มีความหมาย  ความรู้ (Knowledge)  ผลจากการขัดเกลาและเลือกใช้สารสนเทศ โดยมีการ จัดระบบความคิดเกิดเป็น “ความรู้และความเชี่ยวชาญ” Company Logo

5. ข้อมูลสารสนเทศ ความรู้ ความเฉลียวฉลาด และเชาวน์ปัญญาแตกต่างกันอย่างไร (2)  ความเฉลียวฉลาด (Wisdom) การนำเอาความรู้ต่างๆ มาบูรณาการเข้าด้วยกันเพื่อใช้ให้ เกิดประโยชน์ต่อการทำงานในสาขาวิชาต่างๆ  เชาวน์ปัญญา (Intelligence)  ผลจากการปรับแต่งและจดจำความเฉลียวฉลาดต่างๆ ซึ่ง ก่อให้เกิดความคิดที่ฉับไว ขัดเกลา / เลือกใช้ บูรณาการ ปรับแต่ง / จดจำ ประมวลผล เชาวน์ปัญญา ข้อมูล สารสนเทศ ความรู้ ความเฉลียวฉลาด Company Logo

6. ประเภทของความรู้  ความรู้โดยนัย (Tacit Knowledge) ความรู้เฉพาะตัวที่เกิดจากประสบการณ์ การศึกษา การสนทนา การฝึกอบรม เจตคติของแต่ละบุคคล เป็นความรู้บวกกับ สติปัญญา และประสบการณ์ ความรู้ที่ปรากฏชัดเจน (Explicit Knowledge) ความรู้ที่ได้รับการถ่ายทอดจากบุคคลออกมาในรูปของ การบันทึกในรูปแบบต่างๆ ซึ่งก็คือสารสนเทศนั่นเอง ความรู้ที่เกิดจากวัฒนธรรม (Culture Knowledge) ความรู้ที่เกิดจากความเชื่อ ความศรัทธา ซึ่งเกิดจากผลสะท้อน กลับของความรู้และสภาพแวดล้อมขององค์กร Company Logo

7. ระบบสารสนเทศ VS ระบบการจัดการความรู้ EIS เชาวน์ปัญญา DSS ความเฉลียวฉลาด KMS ความรู้ MIS สารสนเทศ ข้อมูล TPS Company Logo

8. ระดับการทำงานของระบบสารสนเทศระดับการทำงานของระบบสารสนเทศ Strategic-level System EIS 5-year sales Trend Forecast 5-year Operation Plan 3-year Operation Plan Profit Planning Personal Planning Management-level System MIS Sales management Inventory control Annual Budgeting Capital Investment analysis Cost analysis DSS Office Information System Graphic Workstations Engineering Workstations Word Processing Document Imaging Word Processing OIS Operational-level System Cash Management Plant scheduling Payroll Account payable Account Receivable Order Processing TPS Company Logo

9. ความหมายของระบบสารสนเทศ (Information Systems)  กลุ่มของระบบงานที่ประกอบด้วยฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์และ พีเพิลแวร์ที่ทำหน้าที่รวบรวม จัดเก็บ ประมวลผล และแจกจ่าย สารสนเทศเพื่อการวางแผนการควบคุม และการตัดสินใจ ภายในองค์กร  กระบวนการแก้ปัญหาที่มีการจัดโครงสร้างไว้เป็นอย่างดีและ สอดคล้องกับความต้องการสารสนเทศที่นำมาใช้เพื่อสนองต่อ ความท้าทายใหม่ๆ จากสิ่งแวดล้อมขององค์กรที่มีการ ปรับเปลี่ยนตลอดเวลา ถือได้ว่าระบบสารสนเทศเป็น“ระบบ สัญญาณเตือนภัย”ที่ดีสำหรับองค์กร Company Logo

10. ระดับการทำงานของระบบสารสนเทศระดับการทำงานของระบบสารสนเทศ  ระดับวางแผนกลยุทธ์ระยะยาว (Strategic Planning) ส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับผู้บริหารระดับสูงในองค์กร ซึ่งเน้นในเรื่องการ กำหนดเป้าหมายขององค์กร ระบบสารสนเทศจะเกี่ยวข้องกับสารสนเทศ ที่เป็นปัจจัยภายในและภายนอกองค์กรและรายงานสรุปต่างๆ  ระดับวางแผนการบริหาร (Tactical Planning) ส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับผู้บริหารระดับกลางในองค์กรซึ่งมีหน้าที่ใน การวางแผน เพื่อให้องค์กรบรรลุเป้าหมายตามแผนระยะยาวที่กำหนดไว้ ตามแผนกลยุทธ์ขององค์กรสารสนเทศที่ต้องการมักเป็นสารสนเทศตาม คาบเวลา สารสนเทศที่เป็นรายงานการวิเคราะห์ Company Logo

11. ระดับการทำงานของระบบสารสนเทศระดับการทำงานของระบบสารสนเทศ  ระดับวางแผนปฏิบัติการ (Operational Planning) ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับผู้บริหารระดับต้นซึ่งมีหน้าที่ ควบคุมการ ปฏิบัติงานประจำวัน และการวางแผนบริหารงานที่เกี่ยวข้องกับ ระยะเวลาสั้นๆ สารสนเทศที่ต้องการมักเป็นแผนงานประจำวัน ประจำสัปดาห์ หรือประจำไตรมาส  ระดับปฏิบัติการ (Clerical) จะเกี่ยวข้องกับงานที่ต้องทำซ้ำๆ กันประจำวัน เป็นส่วนของ ข้อมูลนำเข้าสู่ระบบสารสนเทศ Company Logo

12. ระบบสารสนเทศกับการจัดการความรู้ระบบสารสนเทศกับการจัดการความรู้ 1. การพัฒนาระบบสารสนเทศ (Information Systems) Office Automation Systems (OAS) Electronic Document Management systems (EDM) Management Information Systems (MIS) Knowledge Work Systems (KMS) Decision Support Systems (DSS) Executive Information Systems (EIS) Company Logo

13. ระบบการจัดการความรู้ กระบวนการแปลงความรู้เชิงโครงสร้าง ทำให้เกิดความรู้ใหม่ Tacit Knowledge Explicit Knowledge การแปลงความรู้ ที่ไม่มีโครงสร้าง เป็นความรู้เชิงโครงสร้าง กลยุทธ์ นโยบาย แผนงาน สารสนเทศ  ความชำนาญ ประสบการณ์ วัฒนธรรมองค์กร ความคิด ทัศนคติ ความสามารถที่แท้จริง ขององค์กร Company Logo

14. ระบบฐานความรู้กับการจัดการความรู้ระบบฐานความรู้กับการจัดการความรู้ 2. การพัฒนาระบบฐานความรู้ (Knowledge-basedSystems) การทำงานที่เป็นเลิศ (Best Practices) Lesson Learned แนวทางการแก้ไขปัญหาในการทำงาน (Solution-based) กรณีศึกษา (Case-based) ทำเนียบผู้เชี่ยวชาญ (Expert Directory) Company Logo

15. ระบบการเรียนรู้กับการจัดการความรู้ระบบการเรียนรู้กับการจัดการความรู้ 3. การพัฒนาระบบการเรียนรู้ (Learning Technology) E-learning Knowledge Portal Web-based Training Web-based Learning 4. การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการทำงานร่วมกัน (Collaborative Technology) Group Collaboration Systems Workflow Management Systems Groupware Company Logo

16. Knowledge Portal เป็นระบบที่รวบรวมความรู้ทั้ง explicit และ tacit ให้อยู่ในที่เดียวกันเพื่ออำนวยความสะดวกในการค้นหาความรู้เฉพาะเรื่องเพื่อความสะดวกรวดเร็วต่อการเรียนรู้ Knowledge Portal จะประกอบด้วย 2 ส่วนหลักคือ ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้ และระบบการค้นหา (Search Engine) โดยระบบเชื่อมต่อฐาน ความรู้จะอยู่ในลักษณะ web-based เพื่อให้ผู้ใช้สามารถใช้งานได้อย่างสะดวกในมาตรฐานเดียวกัน ระบบเชื่อมต่อฐานความรู้จะทำหน้าที่ในการรวบรวมข้อมูลและจัดแบ่งข้อมูลออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อความสะดวก ในการค้นหา และเรียกใช้ข้อมูลต่างระบบผ่านการค้นหา (Search Engine) Company Logo

17. Knowledge Portal Company Logo

18. เทคโนโลยีการสื่อสารกับการจัดการความรู้เทคโนโลยีการสื่อสารกับการจัดการความรู้ 5. การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการสื่อสาร (Communication Technology) Internet / IntranetE-mail Web board Chat BlogTele-conference Online Community of Practices (CoPs)  Social Media Company Logo

19. Web Blog  Web log นิยมเรียกสั้นๆ ว่า Blog เว็บไซต์ที่มีรูปแบบง่ายๆ ส่วนมากมักเป็นเว็บไซต์ในลักษณะ ส่วนตัว เป็นการสร้างบล็อกเพื่อถ่ายทอดประสบการณ์ หรือ การเรียนรู้ส่วนตัว หรือเหตุการณ์ที่ประทับใจ โดยเนื้อหาของ แต่ละบล็อกจะเรียงลำดับจากเนื้อหาที่ใหม่ล่าสุดย้อนหลังไป เรื่อยๆ ผู้ที่สร้าง Blog เรียกว่า Blogger Company Logo

20. Web Blog  องค์ประกอบของ Blog • หัวข้อ (Title) ซึ่งเป็นหัวข้อสั้นๆ • เนื้อหา (Post หรือ Content) เป็นเนื้อหาหลักที่คนสร้าง Blog ต้องการบอกให้ทราบ • วัน เดือน ปี ที่เขียน (Date) Company Logo

21. Social Media เป็นสื่อที่แพร่กระจายด้วยปฏิสัมพันธ์เชิงสังคม (social interaction)  เป็นสื่อที่เปลี่ยนแปลงสื่อเดิมที่แพร่กระจายข่าวสารแบบทางเดียว เป็นแบบการสนทนาที่สามารถมีผู้เข้าร่วมได้หลายๆ คน (many-to-many)  เป็นสื่อที่เปลี่ยนผู้คนจากผู้บริโภคเนื้อหาเป็นผู้ผลิตเนื้อหา (content producers) Company Logo

22. Information Technology VS KM Process Company Logo

23. สำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน: Management of Information เป้าหมายโครงการ (Desired State) จัดทำฐานความรู้ (Knowledge-based) เกี่ยวกับการบริหารจัดการทั่วไปที่บุคลากรทุกคนในกระทรวงฯ สามารถนำไปใช้ได้อย่างถูกต้อง รวดเร็วและตรงกับความต้องการ Company Logo

24. กระบวนการของระบบ (List of Processes) 1. แปลงเอกสารให้อยู่ในรูปแบบดิจิตอล 2. จัดเก็บในระบบฐานข้อมูล 3. ตรวจสอบเอกสาร 4. จัดเก็บเป็นฐานความรู้ 5. ค้นคืน ใช้ความรู้และแบ่งปันความรู้ 6. ออกรายงาน Company Logo

25. Knowledge-based Case-based Best-Practices Expert Knowledge-based Systems Flow ข้อมูลดิบ Verification Expert Database Utilization & Sharing User Web Browser Administrator M-base Company Logo

26. กระบวนการพัฒนาฐานความรู้ (1) Company Logo

27. กระบวนการพัฒนาฐานความรู้ (2) Company Logo

28. กระบวนการพัฒนาฐานความรู้ (3) Company Logo

29. Q & A Company Logo