Module 3

1. Module 3 Hoe gebruik ik informatie op een correcte manier?

2. Hoe gebruik ik informatie op een correcte manier? • Doel • In deze module leer je waarom, wanneer en hoe je op een correcte manier moet verwijzen naar de informatiebron die je gebruikt hebt. • Voorkennis • Voor deze module is geen specifieke voorkennis vereist. • Tijdsduur • 10 minuten.

3. Inhoud • Waarom moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Wanneer moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Hoe vaak moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Hoe moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Hoe moet ik mijn literatuurlijst/bibliografie ordenen? • Hoe ziet mijn bronvermelding eruit? • Wat is plagiaat? • Samenvatting

4. Waarom moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Een wetenschapper deelt zijn bevindingen graag met de buitenwereld. Een geniaal onderzoek waarvan niemand het bestaan afweet, helpt de wetenschap immers niet vooruit. • Wetenschappers presenteren hun ideeën en conclusies op congressen of in tijdschriften. Deze worden dan door anderen bediscussieerd en ten slotte aanvaard, verbeterd of verworpen.

5. Waarom moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Als jij een paper of eindwerk schrijft, neem je ook deel aan het debat en bespreek je iemands onderzoek, bevindingen en ideeën. • Om duidelijk aan te geven waar je je informatie hebt gehaald, moet je op een correcte manier verwijzen naar je bron.

6. Wanneer moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Wanneer moet ik WEL naar mijn bronnen verwijzen? • Als je uit je bron een passage of fragment letterlijkweergeeft of citeert. • Als je een bepaalde stelling of idee uit je bron samenvat of inhoudelijk overneemt, ook al is het met andere bewoordingen. • Als je cijfermateriaal of controleerbaar feitenmateriaal uit je bron gebruikt. • Als je iemands theorie of model toepast op je eigen onderwerp. • Als je gegevens gebruikt die iemand anders verzameld heeft. • Als je een hypothese of interpretatie weergeeft die iemand anders geformuleerd heeft.

7. Wanneer moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Wanneer hoef ik NIET naar mijn bronnen te verwijzen? • Als je een algemeen erkende stelling formuleert, d.i. een stelling die zo algemeen aanvaard is dat ze in andere publicaties ook te vinden is zonder een verwijzing en je er van uit kan gaan dat je lezers dit ook al weten, bv: • vervuiling heeft een negatieve impact op het milieu • roken is slecht voor de gezondheid • water kookt bij 100 graden • Wanneer de ideeën, stellingen en interpretaties helemaal van jezelf afkomstig zijn.

8. Wanneer moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Tips! • Het is aangewezen om bij bepaalde kernpunten van je paper of eindwerk te verwijzen naar andere wetenschappelijke publicaties. Daarmee toon je aan dat deze kernpunten door experts aanvaard zijn als wetenschappelijke kennis. • Als je twijfelt of een bepaalde stelling al dan niet algemeen erkend is, dan is het waarschijnlijk niet zo en verwijs je dus best naar de bron waar je de informatie haalde.

9. Hoe vaak moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Het is op zich geen probleem als je vaak dezelfde basispublicatie gebruikt voor een hoofdstuk van je paper of eindwerk. • Belangrijk is hoe vaak je naar deze basispublicatie verwijst.

10. Hoe vaak moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Een voorbeeld: om informatie te vinden over de invloed van alcohol op sportprestaties, gebruik je informatie uit het hoofdstuk “Alcohol en Sport” uit het boek Sportvoeding van Ronald J. Maughan uit 2004:

11. Hoe moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Studenten van de K.H.Kempen gebruiken allemaal dezelfde manier om te verwijzen naar hun bronnen. • Dit wordt uitgebreid beschreven in de Stijlwijzer. • Deze kan je vinden bij Campinia Media, op de website van Doks (http://eindwerk.khk.be) of op Toledo (community Stijlwijzer en tutorials informatievaardigheden)

12. Hoe moet ik verwijzen naar mijn bronnen?Hoe moet ik mijn literatuurlijst ordenen? • In je paper of eindwerk vermeld je achteraan in een literatuurlijst de volledige verwijzingen of referenties van de door jou geraadpleegde bronnen en werken. • Binnen deze opdeling orden je de referenties telkens in alfabetische volgorde.

13. Hoe moet ik verwijzen naar mijn bronnen?Hoe moet ik mijn literatuurlijst ordenen? • Een voorbeeld: • Bean, A. (1996). Het complete handboek Sportvoeding. De praktische raadgever voor: een optimale conditie, een verhoogde dosis energie, betere prestaties. Aartselaar: Deltas. • Bean, A. & Wellington, P. (2005). Sportvoeding voor vrouwen. Aartselaar: Deltas. • Hoge Gezondheidsraad. (2006). Voedingsaanbevelingen voor België. Brussel: s.n. • Huddle, P. & Frey, R. (2004). Triathlon trainingsprogramma. Utrecht: Forte Uitgevers. • Leinders, G., Jeukerdrup, A. E. & Standaert, P. (2001). ’n Tandje erbij. Raalte: Veldhuis. • Maughan, R. J. (2001). Sport drinks: basic science and practical aspects. Boco Raton: CRC Press. • Maughan, R. J. (2004). Sportvoeding. Maarssen: Elsevier Gezonheidszorg. • Van Geel, A. & Hermans, J. (2002). Voeding en sport. Haarlem: De Vrieseborch. • Veraart, L. & Laekeman, G. (2008). Voeding voor sporters: info achter de schermen. Antwerps Farmaceutisch Tijdschrift, 04, 32-36. Gevonden op 17/12/2008 op http://www.kava.be/documenten/sekr/gmw/Info_achter_de_schermen/2aft_04_08.pdf • Williams, M. H. (2001). Maximale sportprestaties. Ergogene middelen en methoden. Rijswijk: Elmar B.V.

14. Hoe moet ik verwijzen naar mijn bronnen? Hoe ziet mijn bronvermelding eruit? • Wanneer je in je tekst gebruik maakt van specifieke gegevens die je vond in een informatiebron, geef je dit telkens uitdrukkelijk aan door op die plaatsen in je tekst een verwijzing naar die informatiebron op te nemen. • Verwijzingen in de tekst houd je omwille van de leesbaarheid zo kort mogelijk: • Deze bronvermelding omvat volgende basiselementen: • Auteur(s), jaartal, indien mogelijk de specifieke plaatsaanduiding (zoals bv. de paginanummers) • Bijvoorbeeld: (Maughan, 2004, 116)

15. Wat is plagiaat? • Plagiaat plegen is proberen om iemands werk of woorden te laten doorgaan als je eigen creatie. • Sommige studenten zijn zich niet bewust van het feit dat het parafraseren van informatie zonder bronvermelding eveneens plagiaat is.

16. Wat is plagiaat? • Wat is parafraseren? • Parafraseren betekent de ideeën of stellingen van iemand anders overnemen en herformuleren in eigen bewoordingen. • Met andere woorden: als je parafraseert, gebruik je weliswaar je eigen bewoordingen, maar je gebruikt de ideeën van iemand anders. Bijgevolg maak je je schuldig aan plagiaat als je niet verwijst naar de auteur die je parafraseert.

17. Wat is plagiaat? • Als ik veel referenties gebruik, ben ik dan nog wel origineel? • Ja! • Je bent al origineel door de eerste te zijn die ideeën of stellingen van verschillende auteurs over een bepaald onderwerp met elkaar confronteert in je paper.

18. Wat is plagiaat? • Tips! • Als je twijfelt, citeer dan je informatiebron. Het is beter minder origineel dan oneerlijk te zijn. • Meer informatie over plagiaat vind je in de Stijlwijzer

19. Samenvatting • Waarom moet ik citeren? • Als je een paper of eindwerk schrijft, neem je deel aan het wetenschappelijk debat en gebruik je de ideeën, stellingen en onderzoeksresultaten van iemand anders. Daarom verwijs je naar deze bronnen.

20. Samenvatting • Wanneer moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Als je een passage of fragment van iemand anders citeert of letterlijkweergeeft. • Als je een bepaalde stelling of idee samenvat of inhoudelijk overneemt, ook al is het met andere bewoordingen. • Als je cijfermateriaal of controleerbaar feitenmateriaal gebruikt. • Als je iemands theorie of modeltoepast op je eigen onderwerp. • Als je gegevens gebruikt die iemand anders verzameld heeft. • Als je een hypothese of interpretatie weergeeft die iemand anders geformuleerd heeft.

21. Samenvatting • Wanneer moet ik NIET citeren? • Als je een algemeen erkende stelling formuleert. Wanneer de ideeën, stellingen en interpretaties helemaal van jezelf afkomstig zijn.

22. Samenvatting • Hoe vaak moet ik verwijzen naar mijn bronnen? • Je mag niet te weinig verwijzen (bv. eenmaal bij het begin van een hoofdstuk) en niet te veel verwijzen (bv. bij iedere zin). Een goede balans is om per inhoudelijk onderdeel te verwijzen (bv. per paragraaf).

23. Samenvatting • Hoe moet ik citeren? • Er zijn meerdere manieren om te verwijzen naar je bronnen. • K.H.Kempen-studenten gebruiken allemaal dezelfde methode, die wordt beschreven in de Stijlwijzer. • Literatuurlijst: alfabetisch ordenen. • Bronvermelding: is een verkorte vorm van je bibliografische referentie en kan je plaatsen in de tekst zelf: • auteur(s), jaartal, specifieke plaatsaanduiding (bv. paginanummers)

24. Opgelet! Deze powerpoint geeft je niet alle informatie over bronverwijzingen en plagiaat. Voor meer informatie: zie Stijlwijzer!!