Download
1 / 16
230 likes | 815 Vues
STAROŻYTNOŚĆ. HORACY. STAROŻYTNOŚĆ. Grecja Kultura grecka ukształtowała się w ciągu II tysiąclecia i na początku I tysiąclecia przed Chrystusem. Rzym
E N D
STAROŻYTNOŚĆ HORACY
STAROŻYTNOŚĆ • Grecja Kultura grecka ukształtowała się w ciągu II tysiąclecia i na początku I tysiąclecia przed Chrystusem. • Rzym Starożytność rzymską przyjmuje się od ok. VIII w. p. n. e. do V w. n. e. Kulturę rzymską kształtowały ludy Latynów, Etrusków oraz kultura grecka. Wspólną tradycję tych kultur stanowią mity.
HORACY Quintus_Horatius_Flaccus.jpg (300 × 594 pikseli, rozmiar pliku: 74 KB, typ MIME: image/jpeg)
Horacy (65 – 8 w. p. n. e.) – poeta rzymski; tworzył w złotym okresie kultury rzymskiej, za czasów Oktawiana Augusta. Był synem wyzwolonego niewolnika. Ojciec zapewnił mu gruntowne wykształcenie. Wysłał go między innymi do Rzymu i Grecji, by studiował tam grekę i filozofię. Po śmierci Juliusza Cezara Horacy wstąpił do armii i służył pod dowództwem Brutusa. Jako trybun wojskowy brał udział w bitwie pod Filippi w 42 roku p.n.e., z której musiał ratować się ucieczką. Kiedy ogłoszono amnestię dla tych, którzy walczyli przeciw zwycięskiemu Augustowi, powrócił do Italii. Okazało się, że jego ojciec nie żyje, a majątek został skonfiskowany. Mimo że był prawie bankrutem, udało mu się kupić posadę sekretarza u kwestora, co zapewniło mu utrzymanie i pozwoliło na zajmowanie się poezją. Utworami Horacego zainteresował się Wergiliusz i wprowadził go do domu Mecenasa. Wkrótce Horacy zaprzyjaźnił się z Mecenasem i należał do jego kręgu literackiego. Po pewnym czasie Mecenas wprowadził go na dwór Augusta, a także podarował mu posiadłość w Sabinum, co umożliwiło mu swobodną twórczość literacką.
HORACY Twórczość Horacego, która przetrwała do naszych czasów: • Epody(41-30 p.n.e.) - krótkie utwory o treści politycznej; • Satyry (40-30 p.n.e.) - ośmieszające wady i słabości ludzkie, nie krytykuje w nich jednostek wybitniejszych, nie jest surowym sędzią lecz „śmiejąc się mówi prawdę”; • Pieśni (zwane też odami) - to największe osiągnięcie Horacego o bardzo bogatej tematyce - utwory religijne, biesiadne, wiersze do przyjaciół, wiersze do kochanek, motywy klasyczne i hellenistyczne, refleksje na temat śmierci i wybuchy radości życia; • Listy - zawierają dużo pierwiastków filozoficznych, poruszają także problemy z zakresu poetyki, zwłaszcza listy z 2 księgi: "List do Pizonów" znany również jako Sztuka poetycka ("Ars poetica").
HORACY -wiersze Pieśń I 9Do Taliarcha Spójrz jak wysoko jasna od śniegustrzela Sorakte jak przygniecionywielkim ciężarem las się uginai mróz okrutny ściął rzekiŚmiało dorzucaj drew na kominietrzeba się rozgrzać o mój Taliarchuw dwuusznym dzbanie daj tu bez żaluczteroletniego sabinaReszta zależy tylko od bogówkiedy uciszą na wściekłym morzuskłócone wiatry nie drgną wiekowecyprysy ani jesionyCo będzie jutro nie głów się chłopczedzień życia wpisuj na poczet zyskupóki krew młoda i włos nie tkniętysiwizną nie stroń od tańcaani od czułych splotów miłościi niech cię nęcą w miejskich alejacho umówionej porze co wieczórpowtarzające się szeptyniech cię czaruje śmiech który zdradzazaszytą w ciemny kątek dziewczynęściągnięty z palca fant lub z ramieniabroniony przez nią na niby Źródło: "http://pl.wikisource.org/wiki/Pie%C5%9B%C5%84_I%2C_9"
HORACY -wiersze Pieśń I 11Do Leukonoe Nie dociekaj nie nasza to rzecz Leukonoekiedy umrzeć mam ja kiedy ty nie odsłaniajbabilońskich arkanów Co ma być niech będzieCzy wiele zim przed nami czy właśnie ostatniapędzi morze Tyrreńskie na oporne skałyrozważnie klaruj wino nadzieję odmierzajna godziny - czas biegnie zazdrosny o słowa -i weseląc się dziś [1] nie dowierzaj przyszłości Przypisy ↑ [łac. carpe diem] Źródło: "http://pl.wikisource.org/wiki/Pie%C5%9B%C5%84_I%2C_11"
HORACY -wiersze Do Deliusza Opanowany w godzinie klęskii obcy szałom radościtakim pamiętaj być zawszena zgon skazany DeliuszuPamiętaj o tym czy smutnie mijakażdy dzień życia czy w świętoleżąc na trawie w ustroniupijesz starego falernaSosna ogromna i biała topólna cóż gałęzie splatająw gościnnym cieniu i na cóżpędzi wijący się potok ?Tu wina wonne olejki różeszybko więdnące każ znosićdopóki starczy dobytkui czarnej nici trzech ParekUstąpisz z wszystkich gruntów nabytychi z willi nad płowym Tybremustąpisz i górę złotazgarnie po tobie kto innyCzyś potentatem z rodu Inachaczyś z dołów nędzarz bezdomnyna jedno wyjdzie to w oczachbezlitosnego Orkusa Los na każdego z podziemnej urnywypadnie prędzej czy późniejwyrok na wieczne wygnaniemiejsca wyznaczy nam w barce
HORACY -wiersze Oda I, 31 (Ouid dedicatum poscit Apollinem) Czegóż ma żądać wieszcz od ApollinaW dniu poświęcenia mu chramu;O co się modlić, kiedy czaszę winaWylawszy, ofiarę da mu?Wzdy nie o żniwa ze sardyńskich włościNie o kalabryjskie trzody,Ni złoto Indów i słoniowe kości,Lub smugi, gdzie Liru wodyCieką leniwo. Niech tam nożem krzywymObrzyna grona winnicy,Kto się dziedzicem winnic zwie szczęśliwym;Niech kupiec w złotej szklanicyŁyka sok winny, co go za towarySyryjskie dostał, i częściejNiż trzykroć w roku atlanckie obszaryOpływa, a Bóg mu szczęści.Dla mnie oliwki, sałata, ślaz lekki,Wystarczą aż nadto, byleSwej mi Apollo nie skąpił opiekiI chował w zdrowiu i sile.Synu Latony, pozwól mi wesołoŻyć na tej, co mam, chudobie,Daj starość znośną i pogodne czołoI lutnię o każdej dobie.Lucjan Siemieński
HORACY- popularne sentencje Aurea mediocritas – „złoty środek”, Carpe diem – „chwytaj dzień” Non omnis moriar – „nie wszystek umrę”, In medias res – „przystąpić do sedna rzeczy”, Odi profanum vulgus et arceo – „pogardzam nieoświeconym tłumem i trzymam się z dala”, Sapere aude – „odważ się być mądrym”,
SZKOŁY FILOZOFICZNE EPIKUREIZM –doktryna stworzona przez greckiego filozofa Epikura z Samos. • Szkoła poszukująca odpowiedzi na pytanie: jak być szczęśliwym. • Według epikurejczyków celem życia człowieka jest osiągnięcie indywidualnego szczęścia, unikanie bólu i cierpienia. • Należy cieszyć się przyjemnościami życia codziennego, unikać zbędnego wysiłku, nie ignorując rozwoju umysłu dającego trzeźwy ogląd rzeczywistości.
SZKOŁY FILOZOFICZNE Stoicyzm – doktryna filozoficzna stworzona przez Zenona z Kition, kontynuowana przez Senekę i Marka Aureliusza. • Świat rządzi się prawami natury, na które nie ma wpływu człowiek. • Stoicy głosili naukę praktycznej sztuki życia (zarówno w szczęściu, jak i nieszczęściu trzeba zachowywać spokój). • Ideał życia według stoików: człowiek żyjący zgodnie z rozumem, nieulegający namiętnościom, zdystansowany wobec wartości materialnych, zachowujący stoicki spokój.
Horacjanizm – POSTAWA ŻYCIOWA I ARTYSTYCZNA • poszukiwanie w życiu „złotego środka” (zasada umiaru); • refleksyjna postawa wobec życia; • powściągliwość w wyrażaniu uczuć i korzystaniu z dóbr doczesnych; • połączenie epikureizmu i stoicyzmu; • prostota formy i doskonałość stylu w twórczości poetyckiej;
Horacjańska zasada „złotego środka” • cenićrozum, zdrowie; • zachować umiar w dążeniach; • cieszyć się życiem, mieć poczucie spełnienia; • od świata brać tyle, ile trzeba: nie za wiele, ale także nie za mało; • traktować śmierć jako naturalną kolej rzeczy; • spokój, opanowanie, satysfakcja;
