Download
1 / 7
100 likes | 290 Vues
Stounhendž. Stounhendž ( Stonehenge ) je građevina iz neolita i bronzanog doba, nalazi se u okolini Amensberija u Engleskom okrugu Viltšir, otprilike 13 km severozapadno od Solsberija. Stounhendž je deo UNESKO-ovog popisa Zaštićene baštine od 1986. godine.
E N D
Stounhendž(Stonehenge) je građevina iz neolita i bronzanog doba, nalazi se u okolini Amensberija u Engleskom okrugu Viltšir, otprilike 13 km severozapadno od Solsberija. Stounhendž je deo UNESKO-ovog popisa Zaštićene baštine od 1986. godine. Praistorijski spomenik na Solsberijskoj niziji, sever Solsberija, u jugozapadnoj Engleskojdatira iz mlađeg kamenog do starijeg bronzanog doba (3000 — 1000. pne). Spada među megalitne spomenike jer je građen od ogromnih kamenih blokova. Nije poznato kojoj je svrsi Stounhendž služio niti koji je bio motiv njegove izgradnje, ali većina poznavalaca smatra da je imao ulogu u paganskim ritualima tog vremena.
On nema jedinstvenu strukturu, nego seriju struktura koje su izmenjivane i ponovno građene za vreme perioda od 1500 godina. Malo je poznato o njegovim graditeljima. U 17. veku engleski sakupljač starina Džon Obri izložio je teoriju da je to druidski hram. Druga je pretpostavka da su sami Rimljani sagradili spomenik. Obe su pretpostavke osporene u 20. veku kada je dokazano da je Stounhendž sagrađen 2.000 godina pre dolaska druida i Rimljana na to područje. Danas se smatra da su neolitski narodi britanskih ostrva započeli gradnju Stounhendža pre 5.000 godina.
Iskopavanja Stounhendža 1950-tih su pokazala da je spomenik građen u tri glavne faze. Najranija je dovršena otprilike 2900. p. n. e. Sastoji se od kružnog jarka prečnika oko 110 m i dubine od 1,5 m. Arheolozi smatraju da su se kao motike koristili jelenji rogovi. U drugoj fazi koja je trajala od 2900. do 2500. p. n. e. podignuto je više drvenih debala koje su stavili u središte jama. Na severu odakle se ulazilo u hram su takođe podignute i grede. Stounhendž je uveliko promenjen za vreme treće faze gradnje, koja je trajala od otprilike 2550. do 1600. p. n. e. Otprilike 80 stubova (tzv. plavih kamena, zbog njihove boje) od vulkanskih stena je podignuto u dva koncentrična kruga u središtu mesta.
Stubovisustigli s planinaPreseli u jugozapadnomVelsu, smeštenih 220 km odStounhendža. Prevoztihstubova, odkojihsvakitežičetiri tone, bio je neverovatanpoduhvatkoji se odvijaopomoru, rekamaikopnu. Zavremetegradnjeubrzosustubovipomereniidoneseninovi, peščani, iz Marlboro doline, 40 km severnoodStounhendža. Podignuto je 30 monolita u kruguod 33 m prečnika. Na njihsudodatijoši "nadvraci" kojisučiniliprstennastubovima. Takodvastubasagredomnanjimačinelukzvantriliton (odgrčkogštoznači tri kamena). Odizvornih 30 danasstojijoš 17 stubovai 6 "nadvrataka". Na severoistoku se nalaziotvortetakoimaoblikpotkovice.
Ranih 1960-tih američki astronom Džerald S. Hokins je izložio teoriju, po kojoj je Stounhendž zvezdarnica i kalendar iznenađujuće složenosti, a ta teorija je i danas veoma popularna. On je smatrao da su stari ljudi pomoću Stounhendža predviđali astronomske pojave, uključujući i kratkodnevicu i dugodnevicu, pa i pomračenja Sunca i Meseca. Današnji naučnici mogu samo nagađati o tome šta je Stounhendž značio njegovim graditeljima i šta ih je nagnalo da ulože toliko rada i pažnje njegovom stvaranju. Stounhendž je dodat u UNESCO-v popis Zaštićene baštine 1986. godine.
