Haptonomie

1. Haptonomie

2. Wat is Haptonomie • hapto=voelen, aanraken, geraakt worden • Nomos=wet, wetmatigheden

3. Haptonomie is een tak van wetenschap die het gevoel, het gevoelsleven en het daarop gebaseerde gedrag, het handelen en de communicatie omvat. • Frans Veldman, de grondlegger van de haptonomie omschrijft de Haptonomie als de wetenschap van de affectiviteit.

4. Van nature raken mensen graag aan, worden ze graag aangeraakt, willen ze graag voelen. • In de hedendaagse cultuur is deze vanzelfsprekende manier van omgang weggevallen. • Aanraken is nu veelal met taboe beladen • Aanraken is haast eng geworden. Wat wil de ander van mij. • Lichamelijk contact is bijna alleen toegestaan in de prive-sfeer of als dit contact een duidelijke functie heeft zoals in de verzorgende beroepen. • Aanraken kan dan een technisch karakter krijgen en wordt niet beleefd als een persoonlijk, emotioneel geladen contact.

5. Objectiviteit, effectiviteit zijn belangrijke begrippen geworden, waardoor gevoelens steeds meer op de achtergrond geraken. • De informatie die we uit het voelen en aanraken halen is subjectief. Gevoelens ervaren we onterecht vaak als lastig, niet ter zake doende of zelfs onbetrouwbaar. • Dat terwijl er juist een directe relatie bestaat tussen de beleving van gevoelens en onze lichamelijke toestand, onze motoriek en houding. • Denk hierbij eens aan gezegden als: “Lekker in mijn vel / lijf zitten” “Je zit mij te dicht op mijn huid” “Daar krijg ik kippenvel van” “Verstijven van angst”

6. Toch is het zo, dat juist deze subjectieve informatie uit aanraken of gebaren een belangrijke rol spelen in ons dagelijks leven en in onze persoonlijke contacten. • Het is b.v. voor ons persoonlijk belangrijk of we ons bij iemand op ons gemak voelen of niet. We voelen dat, bewust of onbewust ook aan of in ons lichaam en vaak kunnen we dat bij anderen en bij onszelf ook zien aan gebaren en houding.

7. Je lichaam kan je veel vertellen over jezelf, over je omgeving en over je relaties met anderen.

8. In een haptonomisch contact, waar de directe aanraking meestal de hoofdrol speelt, leer je “luisteren” naar je eigen lichaam, door dat wat je voelt in zo’n contact serieus te nemen. Je wordt je opnieuw bewust van je lichaam en je gevoelsignalen en daarmee van je lichamelijkheid.

9. Toepassingen: • Het werken op haptonomische basis binnen je eigen beroep. • Haptotherapie • Haptonomishe sportbegeleiding • Haptonomische zwangerschapsbegeleiding

10. Codering van de afstand: • Er bestaat een verband tussen nabijheid en contact. Hoe verder we van elkaar afstaan (letterlijk), hoe geringer de kans is op persoonlijk contact.

11. Hall: • Intieme afstand: Rechtstreeks lichamelijk contact wordt toegelaten. binnen deze grenzen: seksuele omgang, troosten, beschermen, etc. vertezintuigen zijn grotendeels buiten gebruik. reuk- en warmte- gewaarwording zijn zeer versterkt nauwelijks verbale communicatie, onwillekeurig worden geluiden gemaakt b.v. een zucht.

12. Intieme afstand verderaf 15-45 cm: Er wordt lichamelijk contact opgedrongen, er wordt onderhandeld over de toelating ervan Lift, bus, trein, blik op oneindig en de spieren gespannen indien geen contact gewenst wordt. Is contact gewenst dan vaak via de handen.

13. Persoonlijke afstand 45 – 75 cm: nabijheid zonder lichamelijk contact slechts een hand geven is vaak mogelijk. We creëren de afstand om ons zelf te beschermen. • Sociale afstand 120-360 cm: samenwerken binnen deze afstand is goed mogelijk meer accent op oog contact. • Publieke afstand 350-750 cm: geen persoonlijke betrokkenheid, ontwijken of afweren mogelijk.