Dr. Haske van der Vorst Prof. dr. Rutger C. M. E. Engels

1. De sleutel van de kelderdeur De rol van ouders in het alcoholgebruik van jongeren Dr. Haske van der Vorst Prof. dr. Rutger C. M. E. Engels

2. Leeftijdgenoten

3. Waarom ouders?

4. Ouders Omdat: • Het merendeel van de jongeren thuis woont • Veel jongeren hun eerste glas alcohol thuis drinken

5. Ouders Omdat: • Jongeren waarschijnlijk al hun hele leven het alcoholgebruik van hun ouders en van andere familieleden en de effecten ervan hebben meegemaakt

6. Ouders Omdat: • Er de laatste jaren steeds meer aandacht was door preventie, beleidsmakers en de media voor de rol van ouders in het alcoholgebruik van jongeren

7. variërend van websites, boeken, folders tot programma’s op scholen

8. Ouders Omdat: • Er de laatste jaren steeds meer aandacht was door preventie, beleidsmakers en de media voor de rol van ouders in het alcoholgebruik van jongeren terwijl er nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar was gedaan

9. De sleutel tot de kelderdeur

10. Ouders • Eigen alcoholgebruik • Opvoeding

11. Opvoeding • Algemene opvoeding • Alcoholspecifieke opvoeding

12. Opvoeding • Algemene opvoeding • Alcoholspecifieke opvoeding: Datgene wat ouders doen om het alcoholgebruik van hun kinderen te voorkomen of te controleren

13. Gezin en Gezondheid

14. Gezin en Gezondheid project Verschillende gezondheids-gedragingen onder jongeren, zoals alcoholgebruik, roken en eetgedrag

15. Gezin en Gezondheid project • Startte in de herfst van 2002 • Het project duurt 6 jaar lang • 428 gezinnen deden mee gedurende de eerste meting • Elk gezinslid vult elk jaar een uitgebreide vragenlijst in

16. Gezin en Gezondheid project Gezinnen: • Vader, moeder en twee kinderen in de leeftijd van 13-16 jaar gedurende de eerste meting • Full-family design

18. Gezin en Gezondheid project Gezinnen: • Beide ouders zijn de biologische ouders van beide kinderen • Ouders wonen samen of zijn getrouwd • Gelijke verdeling opleidingsniveaus (laag/midden/hoog)

19. Alcoholgebruik van ouders

20. Alcoholgebruik ouders Hoe meer en vaker ouders drinken, hoe meer hun kinderen in de toekomst zullen drinken. Het alcoholgebruik van vaders heeft een sterkere invloed op het alcoholgebruik van hun kinderen dan het alcoholgebruik van moeders.

21. Alcoholgebruik ouders Hoe meer en vaker ouders drinken, hoe toleranter ze zijn over het alcoholgebruik van hun kinderen.

22. Alcoholgebruik ouders Ouders kunnen hun kinderen thuis niet leren om verantwoord te drinken door het goede voorbeeld te geven. Jongeren lijken wel het alcoholgebruik van hun ouders te kopiëren, maar niet de verantwoordelijkheid die ouders tonen.

23. Kortom Als ouders willen dat hun kinderen niet te vroeg en te veel gaan drinken, zullen ouders zo min mogelijk moeten drinken in het bijzijn van hun kinderen.

24. Opvoeding

25. Algemene Opvoeding Toezicht houden op het dagelijks leven van jongeren: met wie, wat en waar?

26. Toezicht houden Hoe meer toezicht ouders houden op het dagelijks leven van hun kinderen, hoe minder jongeren later zullen drinken.

27. Toezicht houden Slechts 35% van de ouders wist hoeveel alcohol hun oudste kind dronk en slechts 20% hoeveel hun jongste kind dronk. De rest dacht dat hun kinderen veel minder dronken dan de jongeren aangaven te doen.

28. Kennis Dit lijkt verontrustend, want alleen als ouders WETEN of hun kinderen drinken,kunnen ouders accuraat omgaan met het thema alcoholgebruik.

29. Toezicht houden Jongeren thuis laten drinken onder het toeziend oog van ouders voorkomt niet dat jongeren in de toekomst thuis en ergens anders meer gaan drinken.

30. Alcoholspecifieke opvoeding • Regels • Communicatie

31. Regels Ouders die strenge regels over alcoholgebruik van hun kinderen stellen, voorkomen toekomstig zwaar alcoholgebruik bij hun kinderen.

32. Regels Strenge regels over alcoholgebruik is in dit geval verbieden.

33. Regels Ouders die strenge regels over alcoholgebruik van hun kinderen stellen dempen de groei in de hoeveelheid alcohol die jongeren gedurende de jaren zullen drinken.

34. Regels Maar, dit geldt vooral voor ouders van jongeren die nog niet of nauwelijks drinken. Als jongeren begonnen zijn met het drinken van alcohol hebben regels van ouders minder invloed.

35. Regels Dus, het is belangrijk dat ouders: • Vroeg beginnen met het stellen van strenge regels over alcoholgebruik (rond het 10e of 11e jaar van het kind) • En dat ouders streng blijven gedurende de jaren

36. Communicatie Hoe VAKER ouders praten over het alcoholgebruik van hun kinderen, hoe meer jongeren zullen drinken later.

37. Tegenstrijdig?

38. Regels communiceren Af en toe de huisregel uitspreken zonder een discussie aangaan.

39. De rol van ouders

40. De rol van ouders Als ouders willen voorkomen dat hun kinderen vroeg en veel gaan drinken dan dienen zij:

41. De rol van ouders • Niet of nauwelijks in het bijzijn van hun kinderen te drinken • Toezicht te houden op het dagelijks leven van hun kinderen • Strenge regels te stellen omtrent alcoholgebruik van hun kinderen zonder de discussie aan te gaan

42. De rol van ouders Echter, ouders kunnen dit niet alleen Hun omgeving zal hen hierin moeten steunen

43. Sociale norm Om te beginnen dient daarvoor een nieuwe sociale norm te komen: Jongeren onder de 16 jaar drinken geen alcohol. Vanuit wetenschappelijk oogpunt het liefst geen alcohol onder 18 jaar!

44. Leeftijdsgrens • Hoe jonger de leeftijd dat iemand begint met drinken, hoe meer kans op alcoholgerelateerde problemen zoals alcoholisme • Alcoholgebruik is schadelijk voor de hersenen als deze nog niet volgroeid zijn

45. Leeftijdsgrens • Jongeren lopen een verhoogd risico op alcoholgerelateerde problemen als zij veel drinken, bijvoorbeeld het in aanraking komen met geweld en agressie en onveilige sex

46. Sociale norm Ouders drinken niet of nauwelijks in het bijzijn van hun kinderen.

47. Sociale norm Deze nieuwe normen dienen aan ouders en jongeren overgebracht te worden.

48. Schuldigen Hierbij is het belangrijk dat ouders niet de schuld krijgen van het drinkgedrag van hun kinderen.

49. Ondersteuning Maar dat aan hen duidelijk wordt gemaakt dat zij een belangrijke rol spelen in het voorkomen van zwaar alcoholgebruik.

50. Sociale norm De politiek kan hier een duidelijk voortouw nemen door het bijstellen van beleid en wetgeving.