330 likes | 871 Vues
YENİDOĞAN NAKLİ. Doç. Dr. Ömer ERDEVE Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Neonatoloji BD. Tanım. Durumu kritik bir yenidoğanın belirli koşullar sağlanarak donanımlı bir yenidoğan yoğun bakım ünitesine sevki. Temel Hedef.
E N D
YENİDOĞAN NAKLİ Doç. Dr. Ömer ERDEVE Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Neonatoloji BD
Tanım • Durumukritikbiryenidoğanınbelirlikoşullarsağlanarakdonanımlıbiryenidoğanyoğunbakımünitesinesevki
TemelHedef StabilizasyonusağlanmışyenidoğanındonanımlıbirYYBÜ’netransportuesnasındazarargörmeyeceğişekildenakli
İdeal Transport İntrauterin transport
Neonatal Transport Endikasyonları • Ağır solunum yetmezliği (uzun süreli MV ihtiyacı, PPH) • Gebelik haftası <30 hf veya doğum ağırlığı <1000 g • Ağır perinatalasfiksi • Ağır konjenital anomaliler • Kan değişimi gereksinimi • Yoğun bakım ve ileri tedavi gerektiren durumlar (metabolikhast., İKK) • Ciddi yenileyen apne ve/veya bradikardi • Hematolojik bozukluklar (ağır trombositopeni)
GerekliBeceriler • NRP • Fizik muayene • Ventilatör kullanma • Monitör takibi • İntravenöz sıvı başlama ve izleme • Cihazları kullanma ve problemlerini çözme • Göğüs tüpü takma • Santral kateter takma • Arter kateteritakma
Ambulanslardabulunmasıgerekentemelekipmanlar • Transport kuvözü • Mekanikventilatör • Kalpvesolunummonitörü (kanbasıncıölçer) • Nabızoksimetresi • Infüzyonpompası • Aspiratör • Hava-oksijenkarıştırıcı • Glukometre • Vücutsıcaklığınıölçmekiçinmonitör
Transport Küvözü • Çift duvarlı olmalı • Ventilatör, monitör ve infüzyon pompaları monte edilebilmeli • Kuvöz içi ısısı kontrol edilebilmeli • Ayarlanabilen oksijen sistemine sahip olmalı • Kuvöz içinde bebek görülebilir olmalı • Bebeğe ulaşılabilme kolay olmalı • Akü ile çalışabilmeli • Hafif olmalı
İlaçlar ve serumlar • İntravenözsıvı setleri, enjektörler • Serum fizyolojik, %5, %10, %20 dekstroz • Adrenalin 1:10000 • Sodyum bikarbonat • Kalsiyum glukonat • Dopamin, dobutamin, kafein • Midazolam • Morfin, nalokson • Fenobarbital, fenitoin • Surfaktan
Diğer aletler • Kendinden şişen balon (250- 750 ml) • Maskeler (her boyda, yastıklı) • Laringoskop ve bıçaklar (0, 1, 2 no’lu) • Endotrakeal tüpler (No: 2.5, 3, 3.5, 4, kafsız) • Nazogastrik sondalar (No: 6, 8, 10) • Aspirasyon sondaları (No: 6, 8, 10) • Angiocath(No: 22, 24) • Umbilikalkateter(No:3.5, 5) • Göbek klempi • Göğüs tüpü • Bistüri, flaster, makas • Bebek bezi, battaniye
Transport ŞekliniBelirleyenFaktörler • Uzaklık • Hastalığın ciddiyeti • Acil girişim gerekliliği (cerrahi, kardiak) • Maliyet
Kara Ambulansı <150 km Avantaj Dezavantaj Personel eğitimi kolay Hava şartlarına uyum Ucuz, maliyet düşük Kolay bulunur Yolda bir problem durumunda en yakın hastaneye ulaşım Hastaya girişim zor, sınırlı alan Titreşim ve gürültü Trafik sıkışıklığı Zaman Kara ulaşımı olmayan alanlar
Helikopter Ambulans 150-240 km Avantaj Dezavantaj Hızlı Zor ulaşılan yerlere ulaşım kolaylığı İniş alanı kısıtlı İniş alanı uzaksa ilave ambulans Kabin alanı dar Fazla ses ve titreşim Hava şartlarından etkilenir Maliyet yüksek
Uçak Ambulans >240 km Avantaj Dezavantaj Hızlı transport Hava şartlarından çok az etkilenir Daha fazla tıbbi personel taşınabilir Sabit kabin basıncı Maliyet çok yüksek Hava alanı Kara ambulansı ihtiyacı
Sevk Eden Birimin Görev ve SorumluluklarıAŞAMALAR • 1. Hastanın klinik durumunun değerlendirilmesi • 2. Transfer eden kurumda gereksinim duyacağı sağlık bakımının değerlendirilmesi • 3. Nakilin aciliyetini belirleme • 4. Nakil lojistiklerini belirleme
Sevk Eden Birimin Görev ve Sorumlulukları • Yüksek riskli yenidoğanın saptanması, • Transport kararının verilmesi • Yenidoğanınstabilize edilmesi Bu amaçla yapılacaklar: • Solunum, kalp, dolaşım, vücut ısısı stabilizasyonu • Sıvı dengesinin sağlanması • Metabolikhomeostazis(glu, Ca, K, Na) • Asit baz dengesi • Hematolojik stabilite • Cerrahi özel durumlara uygun yaklaşım
Transport Ekibinin Görev ve Sorumlulukları • Çağrılan merkeze uygun transport aracı ile en kısa sürede ulaşma • Sorumlu hekimle görüşme • Hastaya ilişkin anne ve bebek kayıtlarını alma (prenatal ve doğum ile ilgili) • Doğumhanede resusitasyon, vital bulgular, laboratuvar tetkikleri, uygulanan tedavileri öğrenme
Transport esnasında bebeği stabil tutma • Transport sırasında saptanan yeni sorunları neonatolog ile konsülteetme, yapılan tüm uygulamaları eksiksiz kayda alma • Hastanın kabul eden hastaneye teslimi sırasındaki vital bulguların kaydını yapma
Kabul Eden Hastanenin Görev ve Sorumlulukları • Transport organizasyonunun yönetimi • Hastanın giriş anındaki fizik muayene ve vitalbulgularının, laboratuvar ve radyolojik sonuçlarının değerlendirilmesi ve kaydedilmesi • Hasta ile ilgili eklerin eksiksiz teslim alınması • Transport eden hastaneye geri bildirim raporunun hazırlanması
HAREKETE HAZIRLIK HASTA • Transport küvözde stabil • Monitorize • Damar yolları açık • Sedasyon yapılmış • Küvözdesabitlenmiş • Isı kaybını önleyecek önlemler alınmış
EKİP TECHİZAT Eğitimli ve deneyimli Giysileri uygun Gerekli tüm techizat mevcut İlaçlar mevcut Aküler dolu Oksijen ve hava tankları dolu Cep telefonunu şarjı dolu Sosyal güvenlikle ilgili belgeler hazır
Transport EsnasındaHedef Bebek • Hipotermi • Hipotansiyon • Hipoglisemi • Hipoksi-Hiperoksi • Hiperkarbi-hipokarbiden korunmalı 5 H KURALI
GERİ TRANSPORT • Çok az yapılmasına rağmen üzerinde önemle durulması gerekli • Bir üst düzeyden, bir alt düzeydeki üniteye nakli • Ünitelerde düzeye uygun hasta bakılmasını sağlar ve hizmet kalitesini arırır • YYBÜ yataklarının sınırlı olduğu durumlarda önemli • Aile merkezli bakımın sağlanmasına yardımcı olur Böylece • Yoğun bakım yatakları boşaldığı için, yeni hastalara yer açılır • Üniteler arası iletişim sağlanır • Maliyet azaltılır