Download
1 / 62
E N D
مهندس • واژه هاي مهندس، هندسي و مهندسي در كاربردهاي صحيح و بسيار نزديك به مفهوم واقعي آن در معاني اي نظير طراح ، خلاق ، نوآور ، انديشمند ، مدير، مدبر ، چاره ساز ، شمارگر ، حسابدان، هندسه دان و هوشمند به كار رفته است و در تصادف زماني مناسب با واژه هاي لاتين Engineer و Engineering به درستي معادل است.
انواع دانشگاه ها • دانشگاه ها با توجه به دوره هايي كه ارائه مي دهند به دانشگاه هاي جامع و تخصصي تقسيم مي شوند. • دانشگاه هاي جامع: دانشگاه هايي هستند كه كليه رشته هاي علوم انساني، تجربي ، رياضي ، كشاورزي و هنر را ارائه مي دهند. مانند دانشگاه تهران، شهيدبهشتي، تبريز و ... • دانشگاه هاي تخصصي: دانشگاه هايي هستند كه صرفا“ رشته هاي يك گروه آموزشي را ارائه مي دهند. مانند: دانشگاه صنعتي اميركبير، صنعتي شريف، هنر و...
مفاهيم دروس دانشگاهي • 1. دروس دانشگاهي از لحاظ محتوي به دروس عمومي،پايه، اصلي و تخصصي تقسيم مي‌شوند. • الف) دروس عمومي: به منظور توسعه اطلاعات و معلومات عمومي‌دانشجويان عرضه ميشود و گذراندن اين دروس براي كليه دانشجويان الزامي‌است. • ب(دروس پايه: به منظور تقويت بنيه علمي‌و‌ايجاد زمينه فعاليت براي پذيرش دروس اصلي و تخصصي ارائه ميشود. • ج( دروس اصلي: اساس و مبناي دروس تخصصي رشته را تشكيل مي‌دهد. • د( دروس تخصصي: به منظور افزايش توان علمي و عملي دانشجو در رشته مربوطه تدريس مي‌گردد. • 2.دروس از نظر انتخاب به الزامي و اختياري تقسيم مي‌شوند • الف(دروس اجباري:مجموعه دروسي است كه گذراندن آنها در طول دوره براي دانشجو الزامي است و قابل تعويض نمي‌باشد. • ب(دروس اختياري: درسهائي است كه در طول دوره براي دانشجو بصورت اختياري ارائه ميشود و دانشجو برحسب نياز و علاقه آن درس را اخذ ميكند.
دروس دانشگاهي • 3. دروس از نظر ارتباط با دروس ديگر به مستقل و وابسته تقسيم مي‌شوند: • الف( دروس مستقل: دروسي است كه انتخاب و گذراندن آنها منوط به گذراندن درس ديگري نيست. • ب (دروس وابسته: دروسي است كه انتخاب و گذراندن آنها منوط به گذراندن درس پيشنياز آن يا اخذ همزمان درس همنياز آن است. • 4. دروس از نظر نحوه تدريس به نظري و عملي تقسيم مي‌شوند. • الف(دروس نظري: حاوي مجموعه دانشي است كه بصورت خطابه، كنفرانس، سمينار و بحث و گفتگو در کلاس ارائه ميشود. • ب(دروس عملي: حاوي مجموعه مهارت‌هايي است كه گذراندن آنها نياز به عمليات كارگاهي و آزمايشگاهي دارد.
انتخاب واحد • هر دانشجو براي اخذ مدرك كارشناسي برحسب رشته انتخابي (گروه علوم انساني، هنر، تجربي، كشاورزي و رياضي) مي بايست تعداد130 الي 140 واحد درسي را بگذراند. • دانشجويان عزيز ، بايد با توجه به پيشنياز و همنيازهاي اعلام شده در شروع هر ترم بين 14 الي 20 واحد درسي انتخاب نمايند و در پايان ترم نمرات خود را در مقابل هر درس ثبت نمايند.
تعريف دانشجوي ممتاز ورودي • ممتاز ورودي: دانشجوي ممتاز دانشجويي است كه بر اساس ماده 1 آئين‌نامه تسهيلات آموزشي ويژه دانشجويان ممتاز از سوي سازمان سنجش معرفي مي‌گردد. • تبصره: دانشجوي ممتاز ورودي در صورت داشتن معدل کل كمتر از 16 در دو ترم اول و ترم‌هاي پس از آن, يا داشتن معدل کمتر از 15 در دو نيمسال از ليست دانشجويان ممتاز خارج مي‌گردد.
تعريف دانشجوي ممتاز دانشگاه • ممتاز دانشگاه: دانشجوي كه جزء دسته اول نبوده ولي معدل كل بالاي 17 داشته و معدل سه ترم از چهار ترم اول يا معدل دروس اختصاصي و پايه در هر ترم بالاي 17 بوده، و حداقل 60 واحد درسي گذرانده باشد. • ممتاز 10%: دانشجويان10% بالاي هر دانشکده که در سه ترم از چهار ترم اول جزء 10% اول هر دانشکده در هر گرايش بوده , و معدل کل آنها بالاي 15 باشد . • تبصره: اين دانشجويان در صورت کسب معدل کل زير 15 از ليست دانشجويان ممتاز خارج ميگردند.
تسهيلات اعطايي به دانشجويان ممتاز • اهداي کامپيوتر به رتبه‌هاي زير 100 کنکور سراسري • اهداي سکه به دانشجويان ممتاز ورودي معرفي شده از سوي سازمان سنجش • امکان تحصيل همزمان در دو رشته از پايان نيمسال چهارم • پرداخت کمک هزينه تحصيلي بلاعوض از نيمسال پنجم • امکان اخذ وام 3 برابر (ضروري-مسکن-ازدواج) • امکان اخذ 20 واحد از رشته ديگر مازاد بر دروس اصلي از پايان نيمسال چهارم • برگزاري کلاس زبان ويژه (انگليسي و فرانسه) • امکان اخذ تا 24 واحد در هر نيمسال • امکان تغيير رشته به جاي تحصيل همزمان در دو رشته • پرداخت حق ثبت نام کنفرانس‌هاي علمي خارجي براي ارائه مقاله • امکان اخذ دروس پايه ويژه دانشجويان المپيادي به صورت غيرحضوري • پذيرش دانشجويان ممتاز کارشناسي در مقطع کارشناسي‌ارشد بدون شرکت در آزمون ورودي حداکثر تا 10% ظرفيت کارشناسي ارشد در رشته/گرايش • پذيرش برگزيدگان جشنواره‌ها و مسابقات علمي بدون شرکت در آزمون ورودي کارشناسي‌ارشد
پذيرش دانشجويان ممتاز كارشناسي در مقطع كارشناسي ارشد بدون شركت در آزمون ورودي • در پايان سال سوم، دانشجويان ممتاز كه جزء 10% برتر دانشكده با معدل بالاي 16 و حداقل 105 واحد گذرانده هستند. تعيين و به دانشكده ها اعلام مي‌شوند. • تعداد پذيرفته شدگان بدون كنكور برابر با 10% ظرفيت كارشناسي ارشد هر رشته/گرايش ميباشد. • در صورت موافقت دانشكده با پذيرش دانشجويان برتر معرفي شده، اين دانشجويان پس از اتمام دوره كارشناسي در پايان نيمسال هشتم ( تا 15 شهريور ماه) و نيز كسب معدل بالاي 16 در واحدهاي گذرانده شده در سال چهارم، مي‌توانند بدون كنكور در مقطع كارشناسي ارشد ثبت نام كنند.
شوراي صنفي دانشكده ها • شوراي صنفي هر دانشكده برآمده از راي قاطبه دانشجويان دانشكده است، مسئول پيگيري و حل و فصل مشكلات صنفي دانشجويان ميباشد. از آنجا كه اين شورا همه ساله و با رأي اكثريت دانشجويان انتخاب ميشود، يكي از مهمترين و تأثير گذارترين تشكلات دانشجويي است و اعضاي آن تمام تلاش خود را جهت ايجاد فضايي مناسب و آرام براي فعاليتهاي گوناگون دانشجويي خواهند داشت. • پيگيري وضعيت آموزشي و فضاي فيزيكي دانشكده و درخواست و پيگيري جهت ارتقاء سطح خدمات به دانشجويان و نيز برگزاري اردوهاي علمي و تفريحي از مهمترين فعاليتهاي شوراي صنفي دانشكده ها ميباشد.
انجمن هاي علمي • انجمن هاي علمي هسته علمي دانشجويان دانشکده مي‌باشند که با انجام فعاليتهاي علمي تحقيقاتي، انتشار نشريات علمي و برگزاري کلاس‌هاي آموزشي و همايش‌هاي علمي مرتبط، در صدد ارتقاء سطح علمي دانشجويان دانشکده هستند. اين انجمن‌ها هر ساله با برگزاري انتخابات در سطح دانشکده اعضاي شوراي خود را با راي دانشجويان انتخاب مي‌کنند. اين اعضا نماينده دانشکده و عهده‌دار برنامه‌ريزي و انجام فعاليتهاي علمي مربوطه هستند. دانشجويان مي‌توانند با مراجعه به اين واحد و ارائه‌‌طرح‌ها و نظرات خود امکانات لازم را در اختيار گيرند.
معرفي رشته مهندسي نساجي در ابتدا بشر برای تهيه لباس و پوشاک و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجی را بوجود آورد. سپس زيرانداز و رو انداز خود را به ياری این صنعت تهيه کرد و امروزه نه تنهاانواع پوشاک و فرش و موکت را به ياری صنعت نساجی تهيه می کند، بلکه برای ساختن ترمز ماشين، شريان های مصنوعی، جاده ها، هواپيما ها و سايت های فضايی به منسوجات نياز مند است. برای مثال بيش از 50 درصد قلب مصنوعی از الياف مصنوعی درست شده است. همچنين بيش از 75 درصد استحکام تاير ها از منسوجات است و در جاده سازی نيز قبل از اينکه آسفالت ريخته شود منسوجات ويژه ای را روی سطح جاده می خوابانند که عمر جاده ها را افزايش می دهد. به همين دليل امروزه نمی توان همچون گذشته صنعت نساجی را به روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل ديگر انتقال داد. چرا که نساجی در حال حاضر صنعتی بسيارپيچيده و گسترده است که اداره آن نياز به تخصص و تحصيلات دانشگاهی دارد.
گرايش شيمي نساجي و علوم الياف • درگرايش شيمي نساجی و علوم الياف دانشجو بر طرز تهيه الياف و نحوه کاربرد مواد شيميايی در صنايع نساجی آشنا می گردد. دانشجوی گرايش شيمی نساجی در زمينه توليد الياف، خواص الياف، مواد رنگزا، خصوصيات مواد رنگزا، مواد تکميلی و نحوه تکميل مواد نساجی مطالعه می کند علاوه بر آن گرايش شيمی نساجی به عمليات شيميايی صنعت نساجی می پردازد. فعاليت هايی مثل توليد الياف، رنگرزی و يا عمليات تکميلی که روی انواع منسوجات از جمله نخ، پارچه و غيره انجام می شود تا کالای نهايی آماده شده و مورد مصرف قرار گيرد.
گرايش تكنولوژي نساجي • در گرايش تکنولوژی نساجی دانشجو با شيوه های تبديل الياف به نخ، نخ به منسوجات و روش های تهيه ساير منسوجات نساجی که مصارف فنی و صنعتی دارد آشنا می شود. • - تکنولوژی نساجی بيشتر به عمليات فيزيکی و مکانيکی می پردازد. يعنی در اين بخش الياف به کمک ماشين آلات در کنار يکديگر قرار گرفته و طی يکسری فرآيند ها تبديل به نخ می گردد و سپس نخ ها به انواع پارچه تبديل می شوند.
گرايش مهندسي پوشاك • يک مهندس پوشاک بايد نسبت به دانش نساجی آگاهی و تسلط کافی داشته باشد. همچنين تسلط کافی بر علم پوشاک و عوامل مرتبط با آن از جمله طراحی، زيبايی شناسی، مد و شناخت کافی نسبت به انواع دوخت ها و کنترل کيفيت در پوشاک از خصوصيات يک مهندس پوشاک است. با توجه به اين که خطوط توليد پوشاک در انتهای خطوط توليد نساجی است و مسائل مهمی نظير بازاريابی و فروش در آن مطرح می شود، يک مهندس پوشاک بايد اين اگاهی را داشته باشد که تمام تلاش در خطوط توليد و محصولی با کيفيت بايد به نحوی باشد که در انتها محصول قابل فروش در بازار و متناسب با خصوصيات بازار مصرف ( داخل،خارج،صادرات و....) باشد. آگاهی داشتن از مواردی مانند بازاريابی، فروش ، انبار و.... مهندس پوشاک را در توليد محصولی بهتر کمک می نمايد.
در گرايش تکنولوژی نساجی بحث شناخت قطعات ماشين و روش ساخت آنها مطرح است. به همين دليل دانشجوی اين رشته بايد در دروس فيزیک و مکانيک قوی باشد، دانشجوی گرايش شيمی نساجی نيز بايد در درس شيمی قوی باشد چون زمينه فعاليت او به علم شيمی باز می گردد و در دانشگاه نيز دروسی با توجه به اينکه صنعت نساجی پر اشتغال ترين رشته صنعتی است و بيش از کل نيروی صنعتی کشور را در خود جای داده است. فارغ التحصيلان این رشته بايد توانايی کار با نيروی زياد را داشته باشد و در ضمن به کار با ماشين آلات صنعتی نيز علاقمند باشد مثل شيمی تجزيه، شيمی آلی و شيمی پليمر را می گذراند.
مهندسي صنايع • دانش مهندسي صنايع، بهره‌وري و كارايي شركتهايش را افزايش داده و واحدهاي توليدي و خدماتي جديدي را تاسيس مي نمايد و بدين گونه حيات و پيشرفت سازمانهاي خود را در بازار رقابتي تضمين مي كند.
مهندسي كامپيوتر • رشته مهندسي کامپيوتر که به طراحي و ساخت اجزاي مختلف کامپيوتر مي پردازد، لذا اهميت بسيار زيادي در دنياي امروز برخوردار است. هدف از طي اين دوره تربيت کارشناساني است که در زمينه تحليل، طراحي، ساخت و راه اندازي دستگاهها و مجموعه هاي سخت افزاري جديد، بررسي و شناخت مجموعه هاي سخت افزاري و نرم افزاري موجود، نگه داري، عيب يابي و تعمير و اصلاح و توسعه فعاليت کنند. • طراحي، شبيه سازي، فرآوري، پردازش، سنجش، آموزش، ويرايش و … همه مفاهيمي هستند که با بالاترين دقت و در کوتاهترين مدت زمان ممکن در برنامه هاي نرم افزاري کامپيوتر انجام مي شوند. لذا هدف از اين رشته تربيت نيروي متخصص براي انجام امور فوق است.
مهندسي نرم افزار • کامپيوتر داراي دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزاء فيزيکي و قابل لمس کامپيوتر مانند مدارها و بردهاي الکترونيکي سخت افزار ناميده مي شوند. • نرم افزار جزء غيرقابل لمس کامپيوتر است. نرم افزار برنامه ها و داده هايي است که به کامپيوتر فرمان مي دهند که چه عملي را انجام دهد. يک مهندس نرم افزار ياد مي گيرد که چگونه نرم افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه ريزي کند، تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد. • پس بدين گونه نسبت که يک تعميرکار کامپيوتري يک مهندس سخت افزار و يک اپراتور کامپيوتر يک مهندس نرم افزار تلقي گردد. • “نرم افزار در حقيقت روح و جان کامپيوتر است که به سخت افزار هويت مي بخشد و اصولاً به برنامه اي گفته مي شود که براي به کارگيري سخت افزار ساخته شده باشد. • نرم افزارها را مي توان به دوره کلي دسته بندي کرد که عبارتند از : نرم افزارهاي سيستمي و نرم افزارهاي کاربردي. • نرم افزراهاي سيستمي برنامه هايي هستند که کامپيوتر براي فعال شدن يا سرويس دادن به آن نياز دارد و اين دليل از سوي سازندگان سيستم کامپيوتري عرضه مي شوند و مهمترين آنها سيستم عامل، برنامه هاي سودمند و مترجم هاي زبان مي باشد. • نرم افزارهاي کاربردي نيز برنامه هايي هستند که کاربر يا خود آن ها را مي نويسد يا شرکت هاي نرم افزاري آنها را تهيه کرده و براي فروش عرضه مي کنند. اين گونه برنامه ها معمولاً عموميت برنامه هاي سيستم را نداشته و براي زمينه هاي مختلف مهندسي، علمي، تجاري، آموزشي، تفريحي و يا طراحي نوشته مي شوند.”
مهندسي سخت افزار • “مهندسي سخت افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت افزاري، کنترل سخت افزاري و شبکه هاي کامپيوتري مي پردازد. براي مثال يک مهندس سخت افزار مي تواند طراحي سخت افزاري کند که با IC ها کار کند، با کامپيوتر کار کند و يا از دروازه هاي کامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت مي تواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. که البته به اين بخش از سخت افزار بيشتر در مقطع کارشناسي ارشد و دکتري پرداخته مي شود.”
توانمندي هاي فارغ التحصيلان • فارغ التحصيلان اين رشته، قابليتها و تواناييهاي زيادي دارند و چنانچه در مسير مناسب هدايت شوند، قادر خواهد بود مشکلات زيادي را حل کنند. برخي از اين تواناييها به شرح زير است: • بررسي و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهاي جديد و به کارگيري آنها. • بررسي کمبودها و نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري بخشهاي صنعت و خدمات و تدوين نيازهاي آنها، امکان سنجي و تعيين ابزار و نيروي انساني لازم براي رفع کمبودها. • تجزيه و تحليل سيستمهاي کوچک و متوسط نرم افزاري و سخت افزاري و ارائه راه حل مناسب براي اجراي آنها. • طراحي مجموعه هاي کوچک و متوسط نرم افزاري و سخت افزراي و توليد طرحهاي اجرايي براي انها. • اجراي طرحهاي کامپيوتري، نصب، آزمايش و آموزش آنها. • پشتيباني و نگه داري سيستمهاي نرم افزاري شامل شناسايي خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جديد به سيستمها. • عيب يابي کامپيوترها و سيستمهاي کامپيوتري و رفع عيبها. • شناسائي فنون جديد طراحي و ساخت کامپيوتر و ارزيابي و به کارگيري آنها. • تواناييهاي ذکر شده مربوط به کارشناسان نرم افزار و سخت افزار مي باشد، اما روشن است که کارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاري توانايي بيشتري دارند و برعکس کارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاري از توانايي بيشتري برخوردارند.
وضعيت نياز کشور به اين رشته در حال حاضر • رشته کامپيوتر که باعث جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته آينده است تا جايي که پيش بيني مي شود تا ۱۰ سال ديگر در کشورهاي پيشرفته مردم همان قدر که بر نيروي برق وابسته هستند به شبکه اينترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضيحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از کامپيوتر در زندگي روزانه اشتغال و موقعيت کاري براي فارغ التحصيلان اين رشته فراهم است تا در قالب شرکتهاي توليدکننده نرم افزار، شرکتهاي توليدکننده قطعات، مراکز صنعتي – توليدي، شرکتها و موسسات خدماتي، مراکز آموزشي و … مشغول به کار شده و فعاليت کنند. با توجه به پيشرفت کند ايران نسبت به جامعه جهاني کامپيوتر در سالهاي اخير نياز به مهندسين خلاق و کوشا در اين زمينه کاملاً احساس مي شود. • روند رو به رشد استفاده از کامپيوتر در محافل عمومي و خصوصي، استفاده گسترده از شبکه اينترنت و زمينه هاي مرتبط با آن، فراهم آمدن شرايط آموزش و تجارت الکترونيک همه و همه دست به دست هم داده اند تا از اکنون چشم انداز روشني نسبت به آينده اين رشته وجود داشته باشد به نحوي که فعالان در اين زمينه از آينده معلوم و مطمئني برخوردار خواهند بود. تنها نگراني به قسمت نرم افزار مربوط مي شود که بايد مهندسان خلاق ايراني اقدام به تهيه نرم افزارهاي گوناگون و کارآمد کرده تا تنها مصرف کننده صرف نباشيم.
مهندسي مكانيك • هدف از پذيرش دانشجو در اين رشته، پرورش متخصصاني در راستاي طراحي، ساخت، بهينه سازي، نصب و راهاندازي و بهرهبرداري تجهيزات مكانيكي در صنايعي مانند نفت و گاز، پتروشيمي، هستهاي، نيروگاههاي حرارتي و آبي، خودروسازي، قطعه و ابزارسازي، هوايي و دريايي، ماشين آلات كشاورزي و ... است. حوزه كار و تحقيقات در رشته مهندسي مكانيك بسيار گسترده بوده و روزانه بر حجم و گستره فعاليتهاي آن افزوده ميشود. • دانشجويان در اين رشته بايد داراي دانش بالا در زمينه رياضيات بخصوص رياضيات ديفرانسيل و هندسه و نيز در زمينه فيزيك كلاسيك باشند. در سالهاي اخير با توجه به رشد رايانهها و توانمند شدن آنها توجه زيادي به روشهاي عددي شده كه در نتيجه نياز مبرم به فراگرفتن زبانهاي برنامهنويسي را ايجاد ميكند. • دانشجويان رشته مكانيك عمومي پس از طي 70 واحد درسي در انتهاي ترم 5 نسبت به تعيين گرايش خود اقدام ميكنند. گرايشهاي موجود در اين مقطع شامل 5 حوزه قدرت و نيروگاه، تاسيسات حرارتي و برودتي، مكانيك جامع، سيستمهاي ديناميكي و كنترل و طراحي و ساخت است. سپس دانشجويان درسهاي مرتبط با گرايش خود را گذرانده و انجام پروژه كارشناسي و در انتها با طي 140 واحد درسي به اخذ مدرك كارشناسي نائل ميآيند.
مهندسي ساخت و توليد • هدف از پذيرش دانشجو در اين رشته، پرورش متخصصاني است كه توانايي طراحي روش ساخت، نظارت بر توليد، بكارگيري روشهاي ساخت و اندازهگيري، نصب و راهاندازي خطوط توليدي و تجهيزات طراحي شده در صنايع مختلف را داشته باشند. بديهي است هرگونه ابزار، قطعه يا دستگاه طراحي شده را نميتوان با هر روشي توليد نمود، در نتيجه نياز بسيار حياتي به فارغ التحصيلان اين رشته در صنايع و حوزههاي كار گوناگون احساس مي شود.
آزمايشگاه ها و كارگاه ها • از جمله مهمترين آزمايشگاههاي اين رشته ميتوان به : انتقال حرارت، مكانيك سيالات، ترموديناميك، هيدروليك و پوماتيك، ارتعاشات و ديناميك ماشين، مقاومت مصالح، تست غيرمخرب و سيستمهاي اندازهگيري دقيق و آزمايشگاههاي پيشرفتهاي مانند آزمايشگاه CAD/CAM، رباتيك، CNC اشاره كرد. همچنين اين رشته داراي كارگاههاي : اتومكانيك، ريختهگري، ماشين ابزار و جوشكاري و ورقكاري است.
فعاليت هاي تحقيقاتي • عمده فعاليتهاي تحقيقاتي در اين رشته شامل : رباتيك، طراحي و بهينه كردن رباتها، پوسته و ورق، طراحي و بهينهسازي موتورهاي احتراق داخلي، مكانيك سيالات محاسباتي، روشهاي عددي، كنترل فازي و سازگار و طراحي ماشينهاي CNC است.
مهندسي كشتي سازي • کشور ما،ايران، در حدود 2700 کيلومتر ساحل و11 بندر تجاري دارد که 2000 کيلومتر آن در جنوب کشور قرار داشته و به آبهاي آزاد دنيا متصل است .ازبين راه هاي حمل ونقل زميني، هوايي و دريايي، حمل ونقل دريايي مقرون به صرفه تر است و به همين دليل 90 درصد صادرات غير نفتي و تقريبا” تمامي صادرات نفتي کشور به وسيله کشتي ها صورت مي گيرد. • صنايع کشتي سازي يکي از صنايع استراتژيک هر کشور است و وجود نيروي انساني ماهر در صنايع دريايي از جمله عواملي است که در بلند مدت خواهد توانست در عرصه هاي اقتصادي موجب افزايش بهره وري شده و ميزان سود ارگانها را از فعاليت در دريا افزايش دهد.
در معرفي هدف اين رشته ميتوان گفت: «مسووليت طراحي، ساخت و نظارت بر ساخت كشتي و تعميرات آن بر عهده مهندس كشتي‌سازي است.» • كشتي‌سازي يك رشته بين‌رشته‌اي است زيرا در ساخت يك كشتي، تخصص‌هاي متعددي مانند مكانيك، عمران، برق، متالورژي و ... مورد نياز است. در اين ميان مهندس كشتي‌ساز، مسؤوليت طراحي، محاسبات مربوط به بدنه كشتي، ساخت و نظارت بر ساخت كشتي و تعميرات آن را برعهده دارد. در واقع هدف مهندسي كشتي‌سازي، طراحي كشتي‌ها به نحوي است كه توانايي حمل مقدار معيني بار و مقاومت و حركت در درياي متلاطم را داشته باشد و با سرعت معيني حركت كند. گفتني است كه با به ميدان آمدن كشتي‌هاي تندرو با بدنه‌هاي جديد و روشهاي جذب انرژي حاصل از جزر و مد امواج آب، افق‌هاي جديدي را در اين زمينه گشوده است. • هدف تامين كارشناسان و طراحان صنايع دريايي كشور و تامين نيروي انساني متخصص مورد نياز سازمانهاي دريايي و بالاخص كارخانجات كشتي‌سازي و صنايع وابسته دريايي، تعمير كشتي و كشتيراني‌ها است.
ادامه تحصيل در اين رشته در سطوح بالاتر از كارشناسي به عنوان كارشناسي ارشد سازه كشتي آرشيتكت كشتي و هيدرو مکانيک کشتي و سازه هاي فراساحل و.... در داخل كشور موجود است و همچنين امکان ادامه تحصيل در مقطع دکتري براي اين رشته در کشور وجود دارد.
اين رشته مي‌تواند با بكار بردن علوم مهندسي و تكنولوژي مربوط، طرح، محاسبه ، ساخت و اجراء سيستم‌هايي كه اساس كار آنها سكون و حركت در سيالات بالاخص در آب است كارآيي لازم را به دانشجويان بدهد و آنان راآماده سازد تا در صنايع وابسته به ساخت سازه‌هاي دريايي به طور اعم و صنايع كشتي‌سازي به طور اخص فعاليتهاي مربوط به طراحي و محاسبه اجزاء و سيستمها و يا مسووليت مهندسي را عهده‌دار شوند. • فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در سازمانها و ارگانهاي مختلف مشاغلي از قبيل مهندسي ، طراحي و توليد به منظور پياده‌كردن و اجراي طرحهاي ساختماني شناورها و سازه‌هاي دريايي، مشاركت در امور تحقيقاتي در زمينه‌هاي فوق‌الذكر و غيره را عهده‌دار شوند.
مهندسي اكتشاف معدن • هدف از پذيرش دانشجو در رشته مهندسي معدن، پرورش متخصصاني براي پيشبرد امور در مراحل مختلف معدن شامل پيجوئي، اكتشاف، آماده سازي و بهره برداري ميباشد. در مرحله پي جوئي كه اولين مرحله براي جستجوي كانيهاي با ارزش است منطقه وسيعي با استفاده از روشهاي دورسنجي، زمين شناسي، ژئوفيزيك و ژئوشيمي مورد مطالعه قرار ميگيرد و در پايان اين مرحله كه با همكاري مهندسان اكتشاف معدن و زمين شناسي صورت ميگيرد مناطقي از يك منطقه بزرگ كه داراي پتانسيل بالا هستند به عنوان نتيجه مرحله پي جوئي جهت مطالعات بيشتر معرفي ميگردند.
مهندسي استخراج معدن • به کليه عمليات و روش هايي که به منظور حصول و بدست آوردن مواد معدني مورد نياز بشر بهکار مي رود معدنکاري (Mining) گفته ميشود. با تعبيري ديگر وظيفه معدنکاري اينست که مواد اوليه معدني را بطور اقتصادي و مقرون بصرفه استخراج و جمع آوريکند و در اختيار مصرف کننده يا بخش صنعت قرار دهد بنحوي که معدن به عنوان يک واحد اقتصادي، بهسهم خود بتواند بخشي از چرخ هاي اقتصاد ملي را به گردش در آورد.
مهندسي متالورژي • علم و مهندسي مواد رشته اي چند تخصصي است که دربرگيرنده توليد، خواص و کاربردهاي مواد براي حوزه هاي مختلف علوم و مهندسي است.در حال حاضر در سطح جهاني با توجه به رشد قابل توجه در تحقيقات و فناوري در اين رشته، علم مواد و زير شاخه هاي آن به عنوان رشته جلودار بسياري از دانشگاه ها مطرح است. • مهندسي متالورژي يکي از مهمترين زير شاخه هاي مهندسي مواد است که در آن به روشهاي استخراج فلز از سنگ معدن، تصفيه و آلياژسازي و در نهايت ساخت قطعات سودمند از فلزات پرداخته ميشود. اين تعريف که متالورژي از قديمي ترين هنرها و از جديدترين علوم است، بخوبي تاريخچه طولاني و آينده روشن رشته متالورژي را بيان مي‌کند.
متالورژي استخراجي • مواد فلزي که ما از آن استفاده مي کنيم بصورت توده هاي سنگي داراي ناخالصي هاي زيادي در معادن هستند و بايد بعد از کشف و استخراج به ياري تکنولوژي متالورژي استخراجي، مراحلي را طي کنند تا بشکل فلز خالص درآمده و قابل مصرف گردند. • در ابتدا لازم است يک مهندس متالورژي يکسري فرآيندها مقدماتي همچون تلغيظ سنگ معدن با استفاده از روشهاي مغناطيسي و شناور سازي را را بر روي سنگ معدن انجام دهد. اين عمليات به عنوان فراوري سنگ معدن ناميده مي شود. در مرحله بعد سنگ معدن فراوري شده در حين فرايندهاي پيچيده اي احيا شده و تبديل به فلز خالص يا آلياژ مي شود. عمليات احيا معمولا ً شامل ذوب در دماهاي بالا است و معمولاً اين عمليات در مقياسهاي بزرگ و در کارخانه هاي عظيمي همچون کارخانه ذوب آهن اصفهان، فولاد مبارکه و يا مس سرچشمه صورت مي گيرد. اين عمليات پيرومتالورژي ناميده ميشود.
متالورژي صنعتي • متالورژي صنعتي شامل تمامي عملياتي مي شود که بعد از تهيه فلز خالص و يا آلياژ صورت گرفته تا آن را بصورت يک محصول قابل استفاده براي مصرف کننده بگرداند. اين گرايش وسعت بسيار زيادي داشته و در داخل خود زير مجموعه هاي فراواني را دارا ميباشد. مهم ترين زير مجموعه متالورژي صنعتي شامل روشهاي شکل دهي فلزات است که به به چند روش اصلي: ريخته گري، روشهاي فرم دهي قطعات در حالت جامد همچون نورد، فورج و الکتروژن و در نهايت متالورژي پودر تقسيم بندي مي گردد. عمليات ثانويه بر روي قطعات فلزي همچون عمليات حرارتي و جوشکاري و سپس عمليات نهايي بر روي سطوح فلزي و محافظت از خرابي و خوردگي همگي از زير مجموعه هاي مهم متالورژي صنعتي مي باشد
فيزيك • در معرفي علم فيزيك دكتر پروين استاد فيزيك دانشگاه اميركبير مي‌گويد: «فيزيك علم زندگي و اصلا علم حيات است» . و يا دكتر منيژه رهبر استاد فيزيك دانشگاه تهران معتقد است هر چيزي كه در اطراف خويش مي‌بينيم به فيزيك ربط پيدا ميكند. همچنين پاسخ به بسياري از سوالهايي را كه هميشه ذهن بشر به آن مشغول بوده است به وسيله علم فيزيك ميتوان داد. مثل اين كه دنيا چگونه بوجود آمده است؟ از چه تشكيل شده و كوچكترين جزء آن چيست؟ در كل ميتوان گفت كه جهان در بزرگترين مقياس تا ريزترين مقياس در ارتباط با علم فيزيك ميباشد. يكي ديگر از استادان دانشگاه نيز فيزيك را دانش كشف و استفاده عملي از قوانين و روابط حاكم بر پديده‌هاي طبيعي مي‌نامد كه مبناي اين دانش بر تجربه و آزمايش استوار است. ماهيت :رشته فيزيك در حد ليسانس عبارت است از فيزيك دبيرستاني به اضافه فيزيك قرن بيستم . از سوي ديگر ميتوان گفت كه فيزيك در حد ليسانس مفاهيم فيزيكي دبيرستاني را عميق‌تر كرده و طرز برخورد با مسائل فيزيكي را آموزش مي‌دهد». دكتر پروين نيز مي‌گويد: «فيزيك دانشگاهي بر پايه كتاب فيزيك هاليدي و برخي كتب ديگر كه به زمينه‌هاي فيزيك مدرن مي‌پردازد، قرار گرفته است يعني به نظر من اگر كسي مطالبي را كه در فيزيك هاليدي نوشته شده است به درستي بفهمد بايد به او ليسانس فيزيكش را بدهند».
آينده شغلي ، بازار كار، درآمد • امروزه اگر كشوري بخواهد پيشرفت كند بايد پژوهش كند و چيزهاي جديدي بسازد. اگر بخواهد پژوهش كند بايد به آزمايشگاهها برود و اگر بخواهد در آزمايشگاهها كار كند، احتياج به تيم علمي دارد و در يك تيم علمي نيز هميشه متخصصان شاخه‌هاي مختلف فيزيك حضور دارند چون هر كاري كه بخواهيم انجام بدهيم بايد بنيان فيزيكي داشته باشد. • براي مثال اگر بخواهيم يك دستگاه الكتريكي بسازيم اول بايد بدانيم چه قوانين فيزيكي بر آن حاكم است و بعد از شناخت آن قوانين، ميتوان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت. «اگر كسي فيزيك را خوب خوانده باشد در سازمانهاي مختلف كشور از قبيل صداوسيما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنين در صنايع مختلف مفيد واقع شده و موفق مي‌گردد. چون دانشجويان فيزيك مطلب مختلفي از قبيل الكتريسيته و مكانيك مي‌خوانند و در زمينه‌هاي مختلف ديد وسيعي پيدا ميكنند.» «فارغ‌التحصيلان اين رشته در حد كارشناسي مي‌توانند در صنعت مخابرات و ارتباطات ، نيروگاههاي هستهاي، مراكز توليد قطعات غيرهادي و سلول‌هاي خورشيدي، صنايع توليد و نگهداري ليزر در صنعت، پزشكي و نظامي و سازمان انرژي اتمي فعاليت كنند.»
وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر • امروزه اگر ما به فكر پيشرفت و ساخت وسايل صنايع مختلف كشورمان از نظامي گرفته تا پزشكي نباشيم بايد اين صنايع را به صورت آماده از كشورهاي ديگر بخريم كه اين كار احتياج به سرمايه‌اي گزاف دارد و باعث وابستگي كشور ما به كشورهاي صنعتي مي‌گردد.ما در ايران صنايع چنداني نداريم و صنايع موجود نيز بيشتر مونتاژ بوده و ابتكاري نيست اما اگر روزي بخواهيم صنايع پيشرفتهاي داشته باشيم بايد خواص مواد را بدانيم تا متوجه شويم كه چطور ميتوان از آنها استفاده بهتري بكنيم و وضعيت آن را بهبود ببخشيم و چنين پيشرفتي تنها با توسعه و پيشرفت علم فيزيك امكان‌پذير است چرا كه متخصصان فيزيك مي‌توانند موجب بهبود كيفيت محصولات گشته و يا وسايل جديد طراحي بكند. يعني ما به جاي اين كه مواد خام خود را خيلي ارزان صادر كنيم به ياري دانش فيزيك آنها را به محصولات ساخته تبديل بكنيم چرا كه اين محصولات ارزش افزوده بسيار زيادي دارد. كار ي كشور پيشرفتهاي مثل ژاپن انجام داد. چون اين كشور به ياري صنايع نيمه‌رسانا، ترانزيستور و الكترونيك پيشرفت كرده است،صنايعي كه علم زيربنايي آنها فيزيك ميباشد.
رياضي و علوم كامپيوتر • هدف اين رشته تربيت گروهي متخصص كامپيوتر است كه با ديد رياضي‌تر و منطقي‌تر به حل مسائل مطرح شده در علوم كامپيوتر يا رياضي بپردازند. اين رشته داراي چهار حيطه محاسبات علمي ، نظريه الگوريتم‌ها ، سخت‌افزار ، سيستمهاي اطلاعاتي است. • دانشجوي علوم کامپيوتر بايد به رياضيات علاقه مند و مسلط باشد. چون رياضيات به طور گسترده اي (از منطق گرفته تا آمار) در اين رشته مطرح ميشود. در ضمن دانشجوي علوم کامپيوتر بايد اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد و پس از فارغ التحصيلي نيز از مطالعه و تحقيق دست نکشد. چون، دانشجوي اين رشته در طي تحصيل تنها اطلاعات پايه اي و کلي را فرا مي گيرد؛ اطلاعاتي که به او ديد و جهت مي دهد. اما اگر فردي بخواهد در بازار کار حضوري فعال داشته باشد، بايد خودش تلاش کند و هيچ وقت به مطالعه و تحقيق پشت نکند.
تفاوت رشته مهندسي کامپيوتر با رشته علوم کامپيوتر چيست؟ • بطور کلي در غالب دانشگاههاي مهم دنيا فارغ التحصيلان علوم کامپيوتر در دو مکان تربيت مي شوند. يکي در دانشکده فني يا در دانشکده مهندسي برق يا در دانشکده مهندسي کامپيوتر است که بيشتر جنبه هاي سخت افزاري و همچنين طراحي و ساخت و نگهداري و الکترونيکي را شامل مي شود. ديگري در دانشکده هاي رياضي تحت عنوان علوم کامپيوتر تربيت مي شوند که سعي مي شود افرادي که توان طراحي و تجزيه و تحليل سيستم ها، برنامه ريزي، طراحي شبکه ها، تحليل داده ها، توليد نرم افزارها، بانکهاي اطلاعاتي، انجام محاسبات علمي، طراحي الگوريتم ها، برنامه نويسي، طراحي شبکه ها، توليد نرم افزارها، بانکهاي اطلاعاتي، انجام محاسبات علمي، سيستم هاي هوشمند، امور انفورماتيکي و غيره را دارند تربيت شوند که بطور وضوح اين نوع مهارتها نيازمند داشتن فکر قوي و دانش رياضي مي باشند.
آينده شغلي و بازار كار • فرصت هاي شغلي فارغ التحصيل علوم کامپيوتر در مقطع کارشناسي شباهت بسياري با فارغ التحصيل مهندسي کامپيوتر گرايش نرم افزار دارد اما در مقاطع بالاتر، فارغ التحصيلان اين رشته بيشتر به حل مسائل تئوريک مطرح شده در علم کامپيوتر مي پردازند. همچنين در يک قانون کار استاندارد، به ازاي هر چهار نفر مهندس نرم افزار کامپيوتر به يک کارشناس علوم کامپيوتر نياز است تا مديريت گروه را بر عهده بگيرد. در ضمن انتخاب راه حل مسائل و حل آنها، همچنين تقسيم الگوريتم هادر بين چهار نفر مهندس نرم افزار و در انتها جمع کردن قسمت هاي توزيع شده بر عهده فارغ التحصيل علوم کامپيوتر است. • در کل نقش فارغ التحصيل علوم کامپيوتر به عنوان مدير و هماهنگ کننده بسيار مهم و قابل توجه است و به همين دليل دانشجويان اين رشته دروسي در زمينه اصول مديريت، مباني اقتصاد و رياضيات (علم رياضي در تحليل مسائل و انتخاب بهترين روش براي دستيابي به هدف بسيار مؤثر است) مطالعه مي کنند. و همچنين توانايي بيشتر دانشجويان در انجام کارهاي پزو هشي نسبت به مهندسي نرم افزار به تسلط بيشتر اين دانشجويان به علوم پايه نيز مي توان اشاره کرد.
پيش بيني وضعيت آينده رشته در ايران • فارغ التحصيلان رشته علوم کامپيوتر نقش بسيار مهمي را در توسعه کشور خواهند داشت. زيرا با در نظر گرفتن پتانسيلي که در آنها با توجه به مواد درسي و موضوعات مربوط ايجاد مي شود مي توانند در بسياري از مراکز بزرگ صنعتي و مراکز تحقيقاتي و سازمانها و شرکت ها و وزارتخانه ها وظايف مهمي را بر عهده گيرند و با شرکت در پروژه هاي مهم نقش باارزشي را به ويژه در بعد نرم افزاري، محاسباتي، انفورماتيکي، اطلاعاتي و ارتباطاتي و برنامه ريزي داشته باشند. در ضمن فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند حتي براي کشور نه تنها اشتغال ايجاد کنند، بلکه ارزآوري خيلي خوبي هم به ويژه از طريق توليد و فروش نرم افزارهاي علمي، آموزشي، تحقيقاتي و محاسباتي، براي کشور داشته باشند.
رياضي • رياضياتبر خلاف تصور بعضي از افراد يکسري فرمول و قواعد نيست که هميشه و در همه‌جا بتوان از آن استفاده کرد بلکه رياضيات درست فهميدن صورت مساله و درست فکر کردن براي رسيدن به جواب است و براي به دست آوردن اين توانايي ، دانشجو بايد صبر و پشتکار لازم را داشته باشد تا بتواند حتي به مدت چندين ساعت در مورد يک مساله رياضي فکر کرده و در نهايت با ابتکار و خلاقيت آن را حل کند.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند پس از پايان تحصيلات، در ادارات دولتي براي مسووليتهايي که به نوعي با تجزيه و تحليل مسائل سروکار دارند، در بخش خصوصي در اموري همانند طراحي سيستمها در امر بهينهسازي و بهره‌وري ، در بخش صنعت براي اموري همانند مدل‌سازيهاي رياضي و در آموزش و پرورش و ... ، مسووليتهاي متفاوتي را به عهده گيرند.
رياضي کاربردي • هدف از اين شاخه تربيت کارشناسي است که با اندوخته کافي از دانش رياضي، توانايي تحليل کمي از مسائل صنعتي، اقتصادي و برنامه‌ريزي را کسب نموده، توان ادامه تحصيل در سطوح بالاتر را داشته باشد.
رياضي محض • هدف از اين شاخه رياضي، تربيت متخصصان جامع در علوم رياضي است که آمادگي لازم براي ادامه تحصيل در جهت اشتغال به پژوهش و نيز انتقال علم رياضي در سطوح دانشگاهي را داشته باشند. آشنايي با تجزيه و تحليل مسائل در قالب رياضي و مدل‌سازي رياضي نيز از اهداف ديگر شاخه رياضي محض است.
رياضي دبيري • هدف از شاخه دبيري تربيت دبيران وکارشناسان متخصص آموزش رياضي است که پاسخگوي نيازهاي آموزش و پرورش کشور در سطوح پيش‌دانشگاهي باشند.
مهندسي پزشكي-بيوالكتريك • گرايش بيوالکتريک در مهندسي پزشکي در بر گيرندة يکي از گسترده ترين حوزه هاي تحقيقاتي در بين گرايشهاي درون دانشکده اي مي باشد که از وضعيت خاص آن در بين رشته هاي تحصيلي مهندسي ناشي مي شود. بلکه برخي از زير شاخه هاي مهندسي کامپيوتر و تکنولوژي اطلاعات را نيز در بر مي گيرد. بنابر اين شمردن حوزه هاي مورد توجه اين گرايش بسيار مشکل است و تنها مي توان گفت محدودة وسيعي از زمينه هاي پردازش سيگنال، کنترل، مخابرات، سخت افزار، پردازش هاي هوشمند، تئوري اطلاعات، انتقال اطلاعات، سازماندهي بانک هاي اطلاعاتي و … را با رويکردهاي جهت داده شده در زمينة مهندسي پزشکي شامل مي گردد.
