Tomasz Frołowicz AWFiS w Gdańsku

1. Tomasz Frołowicz AWFiS w Gdańsku NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

2. Tomasz Frołowicz AWFiS w Gdańsku NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

3. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego • NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA WF • Nowa podstawa programowa – edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna • Co nowego w wychowaniu fizycznym? Tomasz Frołowicz

4. DLACZEGO ZMIANY PROGRAMOWE SĄ POTRZEBNE? Wnioski z badań PISA (Programme for International Student Assessement – Międzynarodowy Program Oceny Umiejętności Uczniów) z udziałem polskich uczniów: Syndrom niedokończonej reformy Tomasz Frołowicz

5. Polska 7 6 13 16 19 Albania 6 14 18 Austria 6 14 10 18 Francja 6 15 11 18 Szwecja 7 16 19 ORGANIZACJA KSZTAŁCENIA W WYBRANYCH KRAJACH Tomasz Frołowicz

6. Polska 7 6 13 16 19 Japonia 6 15 18 12 Polska po reformie Afganistan 6 5 12 15 18 7 13 16 19 ORGANIZACJA KSZTAŁCENIA W WYBRANYCH KRAJACH Tomasz Frołowicz

7. Uczniowie przestali się uczyć! Oni niczego nie umieją po gimnazjum. Jak ich tam uczą? Od paru lat studenci I roku są znaczniej gorzej przygotowani do studiów. W ciągu 2½ roku, po 3 godziny tygodniowo niczego sensownego nie da się nauczyć! DLACZEGO ZMIANY PROGRAMOWE SĄ POTRZEBNE? • Obniżenie wieku szkolnego wymaga korekty programów nauczania, zwłaszcza w pierwszych latach nauki. Niezależnie od tego: 2. Mało kto jest zadowolony z obecnie osiąganych efektów kształcenia. Co się stało? MEN

8. Studia wyższe Obecnie: Szkoły z maturą ~2 mln 80% ZSZ 20% DLACZEGO ZMIANY SĄ POTRZEBNE? Przed rokiem 2000: Studia wyższe Szkoły z maturą ~400 tys. 50% ZSZ 50% MEN

9. Średni poziom uzdolnień uczniów szkół kończących się maturą znacznie się obniżył. Potrzeba więcej czasu na omówienie każdego tematu. Treści nauczania trzeba ograniczyć… DLACZEGO ZMIANY SĄ POTRZEBNE? Obecnie w szkołach kończących się maturą uczy się duża grupa uczniów, którzy kilka lat temu poszliby do zasadniczych szkół zawodowych. …albo zmienić organizację procesu kształcenia. MEN

10. GIMNAZJUM – pomaga odkrywać i rozwijać zainteresowania EDUKACJA PRZEDSZKOLNA – daje wsparcie na starcie LICEUM – solidnie przygotowuje do dalszej nauki SZKOŁY ZAWODOWE – dają dobrą podbudowę kształcenia ogólnego SZKOŁA PODSTAWOWA – opiekuje się i jest bezpieczna 6 5 12 15 18 Tomasz Frołowicz

11. JAK OSIĄGNĄĆ SPÓJNOŚĆ PROGRAMOWĄ? Przedszkole Liceum, technikum,… Gimnazjum Szkołapodstawowa Precyzyjny opis efektów kształcenia: Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego MEN

12. NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia Podstawa programowa opisuje efekty kształcenia po każdym etapie edukacji – krajowa struktura kwalifikacji (European Qualification Framework) Nowa podstawa programowa zastąpi także standardy wymagań egzaminacyjnych MEN

13. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego Podstawa programowa kształcenia ogólnego: • gwarantuje pożądany stopień jednolitości edukacji na terenie całego kraju, przy zagwarantowaniu niezbędnego stopnia niezależności podmiotów edukacji, • dzieli kształcenie na etapy, a treści na przedmioty, bloki przedmiotowe i inne rodzaje zajęć, • określa we wstępach (preambułach) koncepcję, czyli priorytety edukacyjne, • definiuje cele kształcenia jako wymagania ogólne w obrębie przedmiotów, bloków przedmiotowych i innych rodzajów zajęć, • definiuje treści nauczania i umiejętności jako wymagania szczegółowe w obrębie przedmiotów, bloków przedmiotowych i innych rodzajów zajęć, • określa zadania szkoły jako uwagi o realizacji dla etapu edukacji lub wyodrębnionych przedmiotów. Tomasz Frołowicz

14. założenia programowe Program nauczania cele edukacji szczegółowe cele kształcenia i wychowania Podstawa programowa kształcenia ogólnego zadania szkoły materiał nauczania treści nauczania procedury osiągania szczegółowych celów osiągnięcia ucznia opis założonych osiągnięć uczniai propozycje metod ich oceny Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego Standardy wymagań będące podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów Tomasz Frołowicz

15. Program nauczania Cele kształcenia – wymagania ogólne Podstawa programowa kształcenia ogólnego ? Treści nauczania i umiejętności – wymagania szczegółowe Zadania szkoły na etapie edukacyjnym. Uwagi o realizacji Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego Tomasz Frołowicz

16. NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA Szkoła powinna poświęcić dużo uwagi efektywności kształcenia w zakresie nauk przyrodniczych i ścisłych – zgodnie z priorytetami Strategii Lizbońskiej. Kształcenie w tym zakresie jest kluczowe dla rozwoju cywilizacyjnego Polski oraz Europy. Ważnym zadaniem szkoły jest także edukacja zdrowotna, której celem jest rozwijanie u uczniów postawy dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu. MEN

17. Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego CO NOWEGO W WYCHOWANIU FIZYCZNYM? a) w sprawie ilości WF b) w sprawie jakości WF c) w sprawie obligatoryjność WF d) w sprawie edukacji zdrowotnej w WF Tomasz Frołowicz

18. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Średni tygodniowy wymiar obligatoryjnego WF w minutach, w kolejnych etapach edukacji w wybranych krajach europejskich (wg J. Pośpiech, 2006) Tomasz Frołowicz

19. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Irlandia (śr. tygodniowo ok. 0,8 godzin obowiązkowego WF): W większym stopniu finansowane są projekty niż obowiązkowe lekcje – pieniądze można uzyskać, jeśli jest dobry pomysł i są chętni uczestnicy zajęć (w 2004 roku jedna z irlandzkich szkół średnich wygrała europejski konkurs „The Most Sport-Minded School”). Tomasz Frołowicz

20. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Szwajcaria (śr. tygodniowo ok.3,3 godzin obowiązkowego WF): Zasadą jest realizacja części obowiązkowych godzin WF w ramach sportowych obozów szkolnych, np.: • 2 godziny lekcyjne w każdym tygodniu (ok. 70 godzin rocznie), • 1 godzina skumulowana w czasie obozów (ok. 35 godzin rocznie – faktycznie w czasie tygodniowego obozu). Tomasz Frołowicz

21. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Francja (śr. tygodniowo ok.3,4 godzin obowiązkowego WF): Zasadą jest realizacja części obowiązkowych godzin WF w ramach zajęć popołudniowych, np.: • 2 godziny lekcyjne w każdym tygodniu (ok. 70 godzin rocznie), • 1,5 godziny co tydzień w ramach szkolnych imprez sportowych (ok. 50 godzin rocznie). Tomasz Frołowicz

22. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Polska (śr. tygodniowo3,5 godzin obowiązkowego WF): Aktualnie istnieje możliwość realizacji wszystkich obligatoryjnych godzin w formie lekcji, bądź zamiana czwartej obligatoryjnej godziny na zajęcia pozalekcyjne lub pozaszkolne (obowiązkowe co do udziału, fakultatywne co do treści) np. w gimnazjum w każdym tygodniu: • 3 godziny lekcyjne (ok. 105 godzin rocznie), • 1 godzina pozalekcyjna (ok. 35 godzin rocznie). Tomasz Frołowicz

23. od 2003 7 6 13 16 19 3 godziny 4 godziny 4 godziny 3 godziny Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Zmiany liczby obligatoryjnych godzin WF w Polsce – do 1997 roku 2 godziny – do 2002 roku 3 godziny Tomasz Frołowicz

24. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie ilości WF? Co z WF w klasach młodszych? • W klasach I-III edukację dzieci powierza się jednemu nauczycielowi. Jeżeli szkoła dysponuje specjalistami w zakresie edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego, informatyki i języka obcego, można im powierzyć realizację tych obszarów edukacyjnych. • Wychowanie fizyczne. Zaleca się, aby zajęcia z dziećmi prowadzone były na boisku, w ogrodzie, w sali gimnastycznej itp. Czas przeznaczony na ten zakres kształcenia ma być przeznaczony na rozwijanie sprawności fizycznej uczniów. Tomasz Frołowicz

25. Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego CO NOWEGO W WYCHOWANIU FIZYCZNYM? a) w sprawie ilości WF b) w sprawie jakości WF c) w sprawie obligatoryjność WF d) w sprawie edukacji zdrowotnej w WF Tomasz Frołowicz

26. Informacja o wynikach kontroli organizacji i warunków realizacji wychowania fizycznego… Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Najwyższa Izba Kontroli o WF http://bip.nik.gov.pl/pl/bip/wyniki_kontroli_wstep/inform2004/2004176 Tomasz Frołowicz

27. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? NIK o WF (fragmenty raportu): 3.2. Istotne ustalenia kontroli 3.2.1. Ustalenia dokonane w szkołach podstawowych i gimnazjach 3.2.1.2. Metodyka nauczania wychowania fizycznego 3.2.1.5. Nadzór pedagogiczny w szkołach 3.2.1.8. Organizacja zajęć pozalekcyjnych 3.2.2. Ustalenia dokonane w organach samorządu terytorialnego 3.2.2. Ustalenia dokonane w Kuratorium Oświaty Tomasz Frołowicz

28. Wyniki MTSF i kuratoryjnego sprawdzianu umiejętności ruchowych… Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Lubelskie Kuratorium w sprawie osiągnięć uczniów z WF Tomasz Frołowicz

29. Komunikat dotyczący badania umiejętności z zakresu wychowania fizycznego Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Wielkopolskie Kuratorium w sprawie osiągnięć uczniów z WF Tomasz Frołowicz

30. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Oceniane umiejętności uczniów (wg pomysłu kuratorium w Poznaniu) • dla I etapu edukacji, np.: skoki przez skakankę wykonane na odcinku 5 metrów oraz trzy rzuty piłką o ścianę z chwytem oburącz • dla II etapu edukacji, np.: skok rozkroczny oraz kozłowanie piłki po prostej zakończone rzutem do bramki w wyskoku Czy we wszystkich programach WF przewidziano wśród osiągnięć uczniów również te umiejętności? • dla III etapu edukacji, np.: skok kuczny przez skrzynię ustawioną wszerz oraz chwyt piłki i kozłowanie zakończone rzutem do bramki w wyskoku • dla IV etapu, np.: dowolny skok przez kozła, skrzynię oraz kozłowanie piłki w biegu, zwód pojedynczy przodem i dowolny rzut do bramki Tomasz Frołowicz

31. 4 GODZ. 4 GODZ. 3 GODZ. 19 lat 7 lat I ETAP 3 GODZ. LEKCYJNE Wymagania szczegółowe w zakresie: Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? III ETAP IV ETAP II ETAP diagnozy sprawności fizycznej diagnozyspraw. i aktywności fiz. oraz rozwoju fiz. diagnozysprawności i aktywności fiz. diagnozy sprawności fiz. i rozwoju fiz. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall treningu zdrowotnego treningu zdrowotnego treningu zdrowotnego treningu zdrowotnego sportów całego życia i wypoczynku sportów całego życia i wypoczynku sportów całego życia i wypoczynku sportów całego życia i wypoczynku bezpieczeństwa i higieny osobistej bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej bezpiecznej aktywności fiz. i higieny osobistej sportu sportu sportu tańca tańca Tomasz Frołowicz

32. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Diagnoza sprawności i aktywności fizycznej, np.: I etap: • umie wykonać próbę mięśni siły brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa, II etap: • wykonuje bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera, III etap: • wykonuje wybrany przez siebie zestaw prób do oceny wytrzymałości, siły i gibkości, IV etap: • wskazuje mocne i słabe strony swojej sprawności. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

33. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Trening zdrowotny, np.: I etap: • skacze przez skakankę, wykonuje przeskoki jednonóż i obunóż nad niskimi przeszkodami, II etap: • wykonuje próbę wielobojową składającą się z biegu, skoku i rzutu, III etap: • przeprowadza rozgrzewkę, IV etap: • wyjaśnia, gdzie szukać wiarygodnych informacji dotyczących zdrowia i sportu oraz dokonuje krytycznej analizy informacji medialnych w tym zakresie. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

34. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista, np.: I etap: • potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych, wie do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, II etap: • omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach, III etap: • demonstruje ergonomiczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o różnej wielkości i ciężarze, IV etap: • wykonuje ćwiczenia kształtujące i kompensacyjne w celu przeciwdziałania negatywnym dla zdrowia skutkom pracy, w tym pracy w pozycji siedzącej i przy komputerze. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

35. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Sporty całego życia i wypoczynek, np.: I etap: • Uczeń bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego, II etap: • organizuje w gronie rówieśników zabawę, grę ruchową, rekreacyjną, stosując przepisy w formie uproszczonej, III etap: • ustawia się prawidłowo na boisku w ataku i obronie, IV etap: • stosuje poznane elementy techniki i taktyki w wybranych indywidualnych i zespołowych formach aktywności fizycznej. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

36. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Sport, np.: II etap: • uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując zasady czystej gry: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego, podziękowania za wspólną grę, III etap: • stosuje zasady czystej gry: niewykorzystywanie przewagi losowej, minimalizacja cierpienia rywala, IV etap: • omawia etyczne i zdrowotne konsekwencje stosowania środków dopingujących wspólną grę. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

37. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie jakości WF? Taniec, np.: II etap: • wykonuje improwizację ruchową do wybranej muzyki, III etap: • opracowuje i wykonuje indywidualnie, w parze lub zespole dowolny układ tańca. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Wykład 5 i 6 IV rok, 7 sem. Tomasz Frołowicz

38. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego CO NOWEGO W WYCHOWANIU FIZYCZNYM? a) w sprawie ilości WF b) w sprawie jakości WF c) w sprawie obligatoryjność WF d) w sprawie edukacji zdrowotnej w WF Tomasz Frołowicz

39. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie obligatoryjności WF? Czy po zakończeniu nauki szkolnej będziesz uczestniczył w aktywności fizycznej: • Irlandia – tak – ok. 70% (T. Jones i inni, 1997), • Polska – tak – ok. 60% chłopcy ok. 50% dziewczęta (J. Pośpiech, 2006) Liczba obowiązkowych godzin WF w szkole (średnio przez 12 lat nauki w szkole): • Irlandia – 0,8, • Polska – 3,5, Tomasz Frołowicz

40. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie obligatoryjności WF? W jakim stopniu szkolne wychowanie fizyczne może zaspakajać różne potrzeby różnych uczniów? Tomasz Frołowicz

41. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie obligatoryjności WF? Co uczniowie będą wybierać w szkole? • W podstawowej: część zajęć w ramach WF. • W gimnazjum: część zajęć w ramach WF, zajęcia artystyczne, zajęcia praktyczno-techniczne. • W ponadgimnazjalnej: 2-4 przedmioty o rozszerzonym programie, część w ramach WF, zajęcia artystyczne, historię i społeczeństwo, przyrodę, ekonomię w praktyce. Ważne! Rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych form realizacji czwartej godziny obligatoryjnych zajęć wychowania fizycznego Tomasz Frołowicz

42. Profil rekreacyjny

43. Profil sportowy

44. Profil taneczny

45. Profil turystyczny

46. Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego CO NOWEGO W WYCHOWANIU FIZYCZNYM? a) w sprawie ilości WF b) w sprawie jakości WF c) w sprawie obligatoryjność WF d) w sprawie edukacji zdrowotnej w WF Tomasz Frołowicz

47. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie edukacji zdrowotnej? Wybrane tytuły programów WF dopuszczonych do użytku szkolnego: • Koncepcja edukacyjna szkoły podstawowej i gimnazjum: Klocki Autonomiczne. 6. Program nauczania wychowania fizycznego dla wszystkich etapów kształcenia: Ruch to zdrowie • Moja sprawność i zdrowie. Program wychowania fizycznego dla szkoły podstawowej • Program wychowania fizycznego (+ edukacja prozdrowotna) • Moje zdrowie, rodzina i ja. Program nauczania wychowania fizycznego dla klas IV-VI szkoły podstawowej. • Program wychowania fizycznego dla gimnazjum. Zdrowie * Sprawność * Ruch • Odpowiedzialny to zdrowy i sprawny Autorski program nauczania – wychowanie fizyczne w gimnazjum Tomasz Frołowicz

48. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie edukacji zdrowotnej? A jeśli z tytułu programu wychowania fizycznego nic szczególnego nie wynika, to, np.: „Autor kieruje się regułą afirmacji wszelkiego ruchu dla zdrowia. (…) uczeń poznaje wzory czynności zdrowotnych.” (Program wychowania fizycznego dla klas I-III gimnazjum) Tomasz Frołowicz

49. Nowa podstawa programowa Co nowego w sprawie edukacji zdrowotnej? Edukacja zdrowotna, wymagania szczegółowe dla III etapu, np.: • wymienia zachowania sprzyjające i ryzykowne dla zdrowia oraz wyjaśnia na czym polega i od czego zależy dokonywanie wyborów korzystnych dla zdrowia, • wyjaśnia, w jaki sposób może dawać i otrzymywać różne rodzaje wsparcia społecznego, • omawia dlaczego i w jaki sposób można opierać się presji oraz namowom do używania substancji psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych. Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Katarzyna Hall Tomasz Frołowicz

50. Nowa podstawa programowa wychowania fizycznego Kalendarz zmian programowych Zmiany w wychowaniu fizycznym można wprowadzać we wszystkich klasach od 2009 rok. Tomasz Frołowicz