Pulapki wskaznikowej analizy finansowej

1. Pulapki wskaznikowej analizy finansowej Krzysztof Borawski, KUKE S.A., 6 kwietnia 2006 r.

2. W prezentacji wykorzystano obszerne fragmenty opracowania p. Rafala Winnickiego, prezesa firmy doradczej OMF Sp. z o.o., kt�re zaprezentowal on 17 czerwca 2004 r. na forum Towarzystwa Nauk Organizacji i Kierownictwa w Warszawie. Tytulem wstepu �Analiza finansowa stanowi najstarszy historycznie dzial analizy ekonomicznej. Powstala ona poczatkowo tylko jako analiza bilansu i rachunku zysk�w i strat. Pierwsze pr�by oceny wskaznik�w finansowych przedsiebiorstw zostaly dokonane w drugiej polowie XIX stulecia.� (Prof. Tadeusz Wasniewski, Analiza finansowa w przedsiebiorstwie, Warszawa 1997)

3. Rachunkowosc jako zr�dlo informacji Sprawozdanie finansowe sklada sie z[1]: bilansu (balance sheet), rachunku zysk�w i strat (profit and loss account), informacji dodatkowej, obejmujacej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objasnienia (notes to the accounts). Sp�lki akcyjne oraz przedsiebiorstwa, kt�re w poprzedzajacym roku obrotowym spelnily przynajmniej 2 z 3 warunk�w: a) srednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pelne etaty wynioslo co najmniej 50 os�b, b) suma aktyw�w bilansu na koniec roku obrotowego stanowila r�wnowartosc w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln EUR, c) przychody netto ze sprzedazy towar�w i produkt�w oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowily r�wnowartosc w walucie polskiej co najmniej 5 mln EUR, sporzadzaja ponadto: rachunek przeplyw�w srodk�w pienieznych, zestawienie zmian w kapitale wlasnym. 1] Stanislawa Ryzewska, Bankowa analiza przedsiebiorstwa na potrzeby oceny ryzyka kredytowego, Warszawa 2002, s. 33. �Smieci na wejsciu, smieci na wyjsciu�� powiedzonko informatyczne

4. Rodzaje analiz �Czym jest to, co widzisz? � zapytal Mistrz wskazujac uczniowi piekny, pelen spiewajacych ptak�w tysiacletni dab. Uczen scial drzewo, w pobliskim tartaku pocial pien i konary na deski... po dokladnym obejrzeniu kilku z nich nabral glebokiego przekonania o naturze debu.� �Analiza jest to metoda badawcza polegajaca na rozlozeniu danej calosci na jej elementy skladowe i badaniu kazdego z nich z osobna� (Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1973, t. 1, s. 87)

5. Podzial analizy dzialalnosci przedsiebiorstwa Zr�dlo: Wiktor Gabrusewicz, Postawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002, s. 15 � 16.

6. Rodzaje stosowanych por�wnan osiagnietych przez przedsiebiorstwo wynik�w Zr�dlo: Zdzislaw Leszczynski, Anna Skowronek � Mielczarek, Analiza ekonomiczno � finansowa firmy, Difin, Warszawa 2000, s. 92. Biorac pod uwage czas, kt�rego analizy dotycza, mozna wsr�d nich wyr�znic: analize retrospektywna, analize biezaca, analize prospektywna. W zaleznosci od rodzaju przyjetej podstawy odniesienia rozr�znia sie nastepujace kierunki por�wnan: por�wnania ze wskaznikami okres�w ubieglych lub przyszlych (tzw. por�wnania w czasie), por�wnywania ze wskaznikami postulowanymi (tzw. por�wnania z planem), por�wnania ze wskaznikami innych jednostek gospodarczych (por�wnania w przestrzeni). (Lech Bednarski, Analiza finansowa w przedsiebiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002, s. 20.)

7. Cele analizy finansowej Ponizsze opinie naleza do kanon�w zarzadzania finansami: �Celem i miernikiem sukcesu przedsiebiorstwa jest wzrost jego wartosci. Wzrost wartosci firmy nastepuje poprzez maksymalizacje DCF � wolnych strumieni pienieznych zdyskontowanych stopa procentowa uwzgledniajaca ryzyko.� �Firma moze przez pewien czas dzialac nie bedac rentowna, jednak dlugotrwaly brak rentownosci musi w koncu doprowadzic do braku plynnosci i bankructwa.� �Calkowita utrata plynnosci oznacza dla firmy bankructwo, jej ograniczenie wplynie na zmniejszenie rentownosci i tym samym w dlugim okresie czasu na dalsze ograniczenie plynnosci i bankructwo.� Generalnie do gl�wnych cel�w analizy mozna zaliczyc: 1. Przewidzenie przyszlych zdarzen stanowiacych zagrozenie dla przedsiebiorstwa na podstawie znajomosci relacji historycznych. 2. Por�wnanie wynik�w przedsiebiorstwa z wlasnymi wynikami historycznymi oraz wynikami firm konkurencyjnych w celach optymalizacyjnych.

8. �Mapa nie jest terenem� Wyjasniajac powyzsze: Celem badania plynnosci nie jest stwierdzenie czy wskaznik ma dobra wartosc, lecz czy przedsiebiorstwo bedzie w stanie w przyszlosci wywiazac sie z biezacych platnosci. Celem badania rentownosci nie jest stwierdzenie czy mamy wskaznik lepszy od nas samych w przeszlosci lub innych firm, lecz to czy obecna i przyszla rentownosc zapewni dalsze finansowanie przedsiebiorstwa i jego konkurencyjnosc. Celem badania rotacji jest oszacowanie faktycznej fizycznej rotacji badanych rotujacych skladnik�w. Celem badania gwarancyjnej funkcji kapital�w wlasnych jest zbadanie faktycznego zabezpieczenia wierzycieli w wypadku bankructwa przedsiebiorstwa.

9. W tym nalezy postawic pytanie: Czy standardowa analiza wskaznikowa potrafi spelniac postawione przed nia cele? Tak, pod warunkiem jednak, ze spelnione zostana warunki brzegowe przyjete kiedys (swiadomie badz nie) przez tw�rc�w analizy wskaznikowej. Naleza do nich miedzy innymi: 1. Brak jakiejkolwiek sezonowosci sprzedazy. 2. Horyzontalne trendy sprzedazy i koszt�w (brak �struktury schodkowej�). 3. Brak podatku VAT. 4. Stala struktura sprzedazy np. uslugi / sprzedaz towar�w. 5. Stala, niezmienna marza zysku. 6. Brak dokapitalizowania i wyplat z zysku �w srodku� analizowanego okresu. 7. Gwarantowanie zobowiazan wylacznie majatkiem przedsiebiorstwa.

10. Analiza wskaznikowa �Jezeli cos wyglada jak kaczka, chodzi jak kaczka i kwacze jak kaczka, to prawdopodobnie jest to kaczka� Wiktor Garbusiewicz w ksiazce Podstawy analizy finansowej (PWE 2002) podaje typowa definicje Analizy wskaznikowej: �Analiza wskaznikowa (ratio analysis) dostarcza informacji o sytuacji finansowej przedsiebiorstwa i wynikach jego dzialalnosci na podstawie zbioru wskaznik�w logicznie ze soba powiazanych. Wartosc tych wskaznik�w, ich zmiany, a takze relacje miedzy nimi umozliwiaja ocene dzialalnosci przedsiebiorstwa oraz stanowia podstawe do formulowania wniosk�w dotyczacych przyszlosci� Przytoczona definicja, ze wzgledu na przyjete warunki brzegowe wymienione na poprzednim slajdzie, ma jednak jedynie charakter zyczeniowy. Aby udowodnic to twierdzenie, przyjrzyjmy sie rozbiorowi logicznemu definicji i rozpatrzmy w jego kontekscie konkretne przypadki: 1. �Analiza wskaznikowa (ratio analysis) dostarcza informacji o sytuacji finansowej przedsiebiorstwa i wynikach jego dzialalnosci na podstawie zbioru wskaznik�w logicznie ze soba powiazanych (...) 2. Wartosc tych wskaznik�w, ich zmiany, a takze relacje miedzy nimi umozliwiaja ocene dzialalnosci przedsiebiorstwa (...) 3. (...) oraz stanowia podstawe do formulowania wniosk�w dotyczacych przyszlosci�

11. Wskazniki plynnosci Podpisujac umowe z firma ze swietnymi wskaznikami plynnosci upewnijmy sie, ze nie jest to stocznia (dlugi cykl produkcyjny zamrazajacy aktywa) � istotna jest przede wszystkim specyfika badanej branzy. Aby naprawde zbadac plynnosc nalezaloby zbadac zestawienie luki plynnosci, polegajace na zestawieniu aktyw�w i zobowiazan platnych w tych samych terminach. Zestawienia takie sa standardowa procedura stosowana w bankach. Samo opracowanie nawet najbardziej wyszukanych wskaznik�w nic nie daje � niezbedna jest ich analiza, a nie prezentacja. Np. znaczaca r�znica wartosci wskaznika plynnosci biezacej i szybkiej moze wynikac ze znacznego stanu zapas�w w firmie. W zaleznosci od charakteru prowadzonej dzialalnosci sytuacja taka budzi lub nie budzi zastrzezen. Reasumujac: Prezentacja wskaznik�w, opracowanych tylko na podstawie zestawien �ustawowych�, jest praktycznie bezwartosciowa.

12. Wskazniki stopnia zadluzenia Wskazniki odnoszace sie do zobowiazan biezacych (zawartych np. w pojeciu �zobowiazania og�lem�), a oceniajace mozliwosc utraty plynnosci, posiadaja wszystkie wady wskaznik�w oceniajacych stricte plynnosc. Najczesciej sa one zar�wno zanizone, ze wzgledu na brak uwzglednienia obciazen pozabilansowych (np. leasing�w lub gwarancji), jak i zawyzone, ze wzgledu na powszechne w naszym systemie ksiegowym, wynikajace z zasad ostroznej wyceny, niedoszacowanie aktyw�w. Zar�wno pozycje �aktywa og�lem�, jak i �kapitaly wlasne�, nalezaloby pomniejszyc o wartosci niematerialne i prawne, w kt�rych najczesciej znajduja sie wycenione ze wzgled�w podatkowych: znak firmowy lub know-how. Licencje, patenty i oprogramowanie r�wniez moga byc trudne do spieniezenia. Wskazniki liczone w okresach rocznych zupelnie nie pokazuja ryzyka bankructwa wewnatrz roku obrachunkowego (dotyczy to og�lnie wszystkich wskaznik�w).

13. Wskazniki sprawnosci dzialania Cykl rotacji srodk�w pienieznych Cykl rotacji srodk�w pienieznych w dniach = Rotacja zapas�w w dniach + Rotacja naleznosci w dniach � Rotacja zobowiazan w dniach

14. Wskazniki sprawnosci dzialania c.d. Przyklady: Sprzedaz netto Wskaznik rotacji naleznosci = ------------------------------- Przecietny stan naleznosci Zastrzezenia: Niepor�wnywalnosc licznika i mianownika (naleznosci sa �brutto�). Zmiana stawek podatku VAT lub struktury sprzedazy z r�znymi stawkami VAT zmieni wskaznik niezaleznie od tego, ze prawdziwa rotacja moze nie ulec zmianie. Dosyc abstrakcyjne pojecie przecietnego stanu naleznosci � w szczeg�lnosci przy analizie sprzedazy np. napoj�w lub nawoz�w sztucznych. Wartosc sprzedazy z licznika odnosi sie do calego analizowanego okresu (np. roku lub 9 miesiecy) i pochodzi z rachunku zysk�w i strat, naleznosci sa �stanem na dzien� i pochodza z bilansu. Przy nawet sredniej sezonowosci wskaznik ten jest calkowicie pozbawiony logiki.

15. Wskazniki sprawnosci dzialania c.d. Sprzedaz netto Wskaznik rotacji zapas�w = ------------------------------- Przecietny stan zapas�w Zastrzezenia: Zupelna niepor�wnywalnosc licznika i mianownika na wszystkich mozliwych plaszczyznach, w tym w szczeg�lnosci: prawidlowym licznikiem powinien byc koszt wlasny sprzedanych lub zuzytych towar�w lub material�w, przy sezonowosci nie istnieje pojecie przecietnego stanu zapas�w, najbardziej istotne: zapasy w znikomym stopniu wynikaja z wczorajszej sprzedazy. Obecny stan zapas�w zalezy od sprzedazy lub zuzycia planowanych W PRZYSZLOSCI � licznik wyrazony wielkoscia sprzedazy jest natomiast funkcjonalnie powiazany z przeszloscia. Chcac por�wnac wskaznik, powinno sie uzyc zapas�w z okresu t0 oraz zuzycia zapas�w z okres�w t0+n i por�wnywac go z biezaca relacja zapas�w w stosunku do planowanego zuzycia zapas�w w t1+n. przy lacznej sprzedazy towar�w i uslug, zmiany w strukturze sprzedazy spowoduja zmiany wskaznika rotacji, kt�ry sam w sobie m�gl sie nie zmienic, badz wrecz zmienic w kierunku odwrotnym, niz sugeruje wskaznik kierunku, jezeli zmieni sie marza zysku, zmianie ulegnie r�wniez wskaznik rotacji � choc rzeczywista rotacja moze pozostac bez zmian. Pozostaje zadac pytanie: Co wlasciwie pokazuje ten wskaznik i jakie wnioski mozna wyciagnac z analizy jego zmian?

16. Wskazniki sprawnosci dzialania c.d. Sprzedaz netto Wskaznik rotacji majatku trwalego = ------------------------------------- Sredni stan aktyw�w trwalych Zastrzezenia: Aktywa trwale wykazane w bilansie sa amortyzowane wedlug �bezdusznego klucza amortyzacji�, kt�ry z reguly jest niezalezny od wielkosci sprzedazy, Sredni stan majatku jest dyskusyjny. Wskaznik ten nie obejmuje efekt�w majatku leasingowanego. Pozostale wymienione wskazniki sprawnosci dzialania sa zlozeniami lub przeksztalceniami wczesniej wymienionych, a ich wady moga sie dzieki temu tylko wzmacniac. Np. Przecietny stan zobow. kr�tkoter. x 365 Wskaznik rotacji zobowiazan w dniach = ---------------------------------------------- Sprzedaz netto Tylko jaki jest zwiazek pomiedzy wartoscia sprzedazy i poziomem zobowiazan? Jest to uzasadnione tylko w przypadku zaleznosci liniowej � co jest nieprawda, gdyz wplyw na te wartosci ma bardzo wiele czynnik�w.

17. Wskazniki rentownosci Podstawowym bledem, popelnianym przy stosowaniu tych wskaznik�w, jest liniowe ekstrapolowanie zysku jako stalego procentu sprzedazy. Np. rentownosc sprzedazy zawiera zysk, dla wyliczenia kt�rego potrzebne sa informacje o kosztach, kt�rych struktury (stale/zmienne) najczesciej nie znamy. W efekcie majac wskaznik na poziomie np. 5 %, nie jestesmy w stanie powiedziec (co jest czesto robione): co sie stanie z zyskiem netto, jesli sprzedaz wzrosnie np. o 10 % (zysk wzrosnie r�wniez o 10 %, ale tylko w przypadku, w kt�rym ponosimy wylacznie koszty zmienne; jezeli ponosimy tylko koszty stale, to moze on wzrosnac o wartosc sprzedazy lub o nieskonczenie wiele procent, a jezeli nie wiemy, jaka jest struktura koszt�w, to nie wiemy nic � pomimo tego jest to jeden z najczesciej (nad)uzywanych wskaznik�w), jak wygladaja zyski konkurenta, jezeli nie ma on dokladnie naszej struktury koszt�w. Dodatkowo, zdolnosc niekt�rych firm do generowania got�wki nie musi zalezec od jej rentownosci. Np. przedsiebiorstwa typu MPK i PKS � na poziomie operacyjnym czesto przynosza straty, kt�re sa niwelowane dotacjami z budzetu panstwa na dofinansowanie przejazd�w ulgowych, a nadwyzka srodk�w na inwestycje, gl�wnie odtworzeniowe, uzyskiwana jest z wysokiej amortyzacji (koszt niepieniezny).

18. Sklepy wielkopowierzchniowe w Polsce � bankructwo wskaznik�w i realne zyski Fotografie: www.stowarzyszenie-biedronka.pl Dane liczbowe zamieszczone w dalszej czesci prezentacji pochodza z og�lnodostepnych, publikowanych przez sp�lki sprawozdan finansowych. Istnieje r�wniez mozliwosc zam�wienia tych sprawozdan w dzialajacych w Polsce wywiadowniach gospodarczych.

19. Informacja o wnioskowaniu na podstawie niepelnych danych Ze wzgledu na skromny zas�b danych, kt�rymi dysponuje (w praktyce sa to przede wszystkim bilanse oraz rachunki zysk�w i strat, bez informacji dodatkowej), wnioski wyciagane na temat dzialalnosci sklep�w wielkopowierzchniowych moga byc obciazone znaczacym bledem � a w niekt�rych przypadkach wrecz w calosci bledne. Np. wysoki koszt uslug obcych moze wynikac zar�wno z faktu korzystania z uslug doradczych w celu optymalizacji zobowiazan podatkowych, jak i np. z faktu finansowania majatku leasingiem operacyjnym i platnosci z tego tytulu wysokich rat leasingowych. Tym niemniej, w dalszej czesci prezentacji ukazane zostaly � w mojej ocenie � wnioski najbardziej w danej sytuacji prawdopodobne.

20. Podstawowe dane finansowe wybranych, dzialajacych w Polsce sklep�w wielkopowierzchniowych (w mln zl)

21. Przyklady zawodnosci wskaznikowej analizy finansowej Analiza wskaznikowa Auchan Polska Sp. z o.o.: �swiadczacy o zlej kondycji firmy� i pogarszajacy sie w kolejnych latach wskaznik rentownosci na sprzedazy na poziomie -1,06 % w 2002 r. oraz -1,42 % w 2003 r., �swiadczacy o bardzo zlej kondycji firmy� i utrzymujacy sie na niekorzystnym poziomie - 4,9 % wskaznik rentownosci sprzedazy, bardzo niski wsp�lczynnik plynnosci biezacej (0,89 w 2003 r.), �wskazujacy na grozaca firmie utrate plynnosci�. Po nieco glebszej analizie, zauwazymy jednak r�wniez nastepujace fakty: wysoki koszt uslug obcych na poziomie 5,5 % koszt�w operacyjnych (wartosci typowe to ok. 2 %), przy aktywach trwalych na poziomie 2,5 mld zl (prawdopodobny brak obciazen leasingowych), co moze wskazywac np. na korzystanie z uslug doradczych w celu transferu kapitalu do innych sp�lek, stosunkowo niska na tle rynku, SREDNIA uzyskiwana marza handlowa na poziomie 7,2 % (moze to wskazywac na stosowanie cen transferowych na niekt�re z produkt�w), firma ponosi nieproporcjonalnie wysokie na tle rynku �pozostale koszty finansowe� (116 mln zl w 2002 r. oraz 123 mln zl w 2003 r.), co moze byc m.in. �strata ze zbycia inwestycji finansowych�, koszt ok. 20 mln zl rocznie wynikajacy z amortyzacji pozostalych wartosci niematerialnych i prawnych (domyslnie: marki firmy lub znaku firmowego). Jak ksztaltuja sie w tej sytuacji rzeczywiste przeplywy pieniezne? Tego nie wiemy, ze wzgledu na brak publikacji sprawozdan finansowych. Tym niemniej, w opinii wlascicieli firmy wydaje sie to byc obraz optymistyczny, gdyz w latach 2001 � 2003 podwyzszyli oni kapitaly wlasne Auchan Polska Sp. z o.o. z 752 mln zl do 1 232 mln zl� (pomimo strat netto na ponad 300 mln zl!)

22. Przyklady zawodnosci wskaznikowej analizy finansowej c.d. Analiza wskaznikowa Carrefour Polska Sp. z o.o.: rzecz trudna do wytlumaczenia na gruncie standardowej analizy wskaznikowej � sprzedaz towar�w ponizej cen ich zakup�w (w 2001 r. zakupiono towary za 794 mln zl, a sprzedano je za 729 mln zl, z laczna strata ok. -65 mln zl), a OD 2001 r. BRAK PUBLIKACJI SPRAWOZDAN FINANSOWYCH (!!), podobnie, jak w przypadku Auchan Polska Sp. z o.o. � �swiadczacy o bardzo zlej kondycji firmy� wskaznik rentownosci na sprzedazy na poziomie -7 % w 2001 r. oraz �swiadczacy o zlej kondycji firmy� wskaznik rentownosci sprzedazy na poziomie -4,7 % w 2001 r., niski wsp�lczynnik plynnosci biezacej (0,85 w 2001 r.), �wskazujacy na grozaca firmie utrate plynnosci�. Po nieco glebszej analizie, zauwazymy jednak r�wniez nastepujace fakty: zmiane struktury sprzedazy � zmalaly przychody ze sprzedazy towar�w, gwaltownie wzrosly jednak przychody ze sprzedazy produkt�w (z 17 mln zl w 2000 r. do 236 mln zl w 2001 r.), co moze wskazywac np. na zwykla zmiane sposobu ksiegowania czesci przychod�w (choc nadal budzi to watpliwosci, gdyz zuzycie towar�w i material�w pozostalo bez zmian); innym mozliwym wytlumaczeniem jest np. rozpoczecie sprzedazy uslug, bardzo wysoki koszt uslug obcych na poziomie 9,4 % koszt�w operacyjnych (99 mln zl w 2001 r., wobec obrotu na poziomie 964 mln zl), wydaje sie wskazywac na �podatkowy� transfer kapitalu do innych sp�lek (koszty reklamy i marketingu ksiegowane sa w pozycji �pozostale koszty operacyjne�), w latach 1999�2000 firma odnotowala b. wysokie �inne pozostale koszty operacyjne� (21 mln zl oraz 89 mln zl), kt�re w 2001 r. spadly do 0,7 mln zl � co wydaje sie wskazywac na celowe kreowanie koszt�w. Warto jest r�wniez zaznaczyc, ze podobnie jak w przypadku Auchan Polska Sp. z o.o., pomimo lacznych strat netto w latach 1999 � 2001 r. na poziomie -277 mln zl, wlasciciele podwyzszyli kapitaly wlasne Carrefour Polska Sp. z o.o. z 1 221 mln zl do 2 341 mln zl.

23. Przyklady zawodnosci wskaznikowej analizy finansowej c.d. Analiza wskaznikowa Jeronimo Martins Dystrybucja Sp. z o.o.: �swiadczacy o zlej kondycji firmy� wskaznik rentownosci sprzedazy na poziomie -0,9 %, bardzo niski wsp�lczynnik plynnosci biezacej (0,45 w 2003 r.), �wskazujacy na grozaca firmie utrate plynnosci�, zupelnie niezrozumiale, gwaltowne zmiany rentownosci sprzedazy (wzrost z -0,9 % w 2003 r. do 9 % w 2004 r.), wobec stosunkowo nieznacznego wzrostu rentownosci na sprzedazy (wzrost z 1,5 % do 2,3 %) � taka firma najczesciej jest oceniana jako �nieprzewidywalna�. Po nieco glebszej analizie, zauwazymy jednak r�wniez nastepujace fakty: bardzo wysokie koszty �strat ze zbycia inwestycji finansowych� oraz �strat z przeszacowania inwestycji finansowych� (63 mln zl w 2003 r. oraz 64 mln zl w 2004 r.), kt�re wydaja sie wskazywac na celowe kreowanie strat finansowych (jednym z wytlumaczen jest zakup obligacji emitowanych przez sp�lki powiazane w celu transferu kapitalu), koszt ok. 43 mln zl rocznie wynikajacy z amortyzacji pozostalych wartosci niematerialnych i prawnych (domyslnie: marki firmy lub znaku firmowego), niski wskaznik plynnosci biezacej po czesci wynika z faktu, iz w 2003 r. firma posiadala 426 mln zl �pozostalych kr�tkoterminowych zobowiazan wzgledem jednostek powiazanych�, kt�re spadly do zera w 2004 r. (wydaje sie to wskazywac na kredyt od sp�lki-matki i jest sytuacja pozytywna), w 2004 r. firma uzyskala 538 mln zl �pozostalych przychod�w operacyjnych� (nie zwiazanych z biezaca dzialalnoscia), kt�re najprawdopodobniej byly darowizna ze strony sp�lki-matki. Warto jest r�wniez pamietac o tym, ze sp�lka w niedalekiej przyszlosci moze byc zmuszona do wyplaty znaczacych odszkodowan na rzecz swoich obecnych i bylych pracownik�w, ze wzgledu na razace lamanie prawa pracy i przepis�w BHP (sprawy sadowe sa obecnie w toku).

24. Por�wnanie wynik�w Sp�ldzielni �Hale Banacha� z wynikami sklep�w wielkopowierzchniowych (w mln zl)

25. Srednie pensje na tle uzyskiwanych marz dzialajacych w Polsce sklep�w wielkopowierzchniowych (w mln zl)

26. Jaka jest wiec sensownosc przygotowywania wskaznikowych analiz finansowych? Metafora czytania nut z partytury: �Czy mozemy powiedziec, ze dany utw�r jest dobry lub nie, wybierajac podstawowe dane dotyczace danego utworu � powiedzmy tonacje, czas trwania, ilosc takt�w, a nawet statystyki czestosci wystepowania r�znych dzwiek�w? Nie. Musimy miec przynajmniej tyle materialu, aby uslyszec muzyke�� Analiza wskaznikowa nie jest narzedziem idealnym. Jak kazda metoda upraszczania rzeczywistosci ma ona zar�wno wady, jak i zalety � a ich swiadomosc powinna pozwolic na krytyczna ocene kazdego ze stosowanych wskaznik�w. Bardzo wazne sa w niej umiejetnosci, doswiadczenie, a czesto takze wyczucie analityka, kt�ry takiej oceny dokonuje. Co wazne: analiza wskaznikowa powinna byc tylko jednym z element�w oceny przedsiebiorstwa oraz podstawa do dalszej, poglebionej analizy. Traktowanie wskaznik�w jako �ostatecznej wyroczni� co do kondycji finansowej przedsiebiorstwa i jego perspektyw rozwojowych pozostaje wysoce nieuzasadnione.

27. Dziekuje za uwage Prezentacje wraz z komentarzem mozna pobrac ze strony www.finansowanie.euro-net.pl