430 likes | 625 Vues
بنام خدا. بیماری ایدز. روبان قرمز نماد بین المللی آگاهی و توجه به ایدز است.
E N D
روبان قرمزنمادبین المللی آگاهی و توجه به ایدز است.
ایدز ( انگلیسی: AIDS) به معنی نشانگان نقص ایمنی اکتسابی است. ایدز یک بیماری پیشرونده و قابل پیشگیریاست، این بیماری، حاصلِ تکثیرِ ویروسی، به نام اِچ آی ویدر بدنِ میزبان است؛ که باعثِ تخریبِ جدی دستگاهِ ایمنی بدنِ انسانمیگردد؛ که خود زمینه سازِ بروزِ عفونتهای موسوم به فرصت طلب است؛ که یک بدنِ سالِم ،عموماً قادر به مبارزه با آنهاست؛ و در نهایت، پیشرفت همین عفونتها،منجر به مرگِ بیمار میگردد، به طوری که، بیماریِ سل، عامل اصلی مرگ و میر در میان مبتلایان به ایدز، در سراسر جهان است.
در سالِ ۱۹۸۱هشتموردِ وخیم، از ابتلا به بیماری کاپوسی سارکوما؛ یکی از انواعِ خوش خیم ترِ سرطان،که معمولاً در میانِ افرادِ سالمند شایع است، در میانِ مردانِهمجنسگراینیویورک گزارش شد. تقریباً، هم زمان با این موارد، شمارِ مبتلایان به یک عفونتِ ریویِ نادر در کالیفرنیا و نیویورک بالا رفت. با این که در آن زمان، عامل شیوع ناگهانیِاین دو بیماری، مشخص نشده بود، اما، معمولاً از این دو واقعه ی پزشکی، به عنوانِ آغاز ایدز یاد می کنند. در طیِ یک سال، این بیماریِ بدون نام، گسترشِ زیادی داشت، تا سرانجام در ۱۹۸۲ آن را ایدز نامیدند.
از سال ۱۹۸۸،به منظورِ افزایش بودجهها و همچنین، برای بهبود آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیضها، اوّلِ دسامبرِ هر سال(۱۰ آذر)، به عنوان روز جهانی ایدز معین شده است؛ و هر سال برای این روز شعاری نیز در نظر گرفته میشود. ایدز، پدیدهای پزشکی - بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادیِ آن، بسیار گسترده است. در سال ۱۹۹۶، سازمانِ مللِ متّحد، ایدز را نه تنها به عنوان یک مشکل سلامتی، مورد توجه قرار داد؛ بلکه آن را یک مسئله،بر سرِ راهِ پیشرفت بشر، برشمرد. همچنین، در سَنَدِ استراتژیِ امنیتِ ملیِ ایالاتِ متحده ی آمریکا، (۲۰۰۲)، این کشور خود را متعهد به هدایت جهان،برای کاهشِ تلفات هولناکِ اچ.آی.وی دانسته است.بیش از ۹۰ درصدِ مواردِ ابتلاء، مربوط به کشورهای جهان سوم و در حال توسعه است. ایدز در حال حاضر چهارمین علت مرگ و میر بشر است؛ که پیش بینی میشود تا سال ۲۰۱۲ ، مقام اول را از آن خود نماید !!!
اچآیوی در حین جوانه زدن از یک گلبول سفید خون
یک ویروس به نام اچ آی وی، عامل بروز بیماری ایدز است. هر فرد دچار اچ آی وی، الزاما مبتلا به ایدز نیست؛بلکه اگر برخی تظاهرات بالینی را بروز دهد، مشخص میشود، که به ایدز مبتلا شده است. تنها نیمی از افراد مبتلا به اچ - آی – وی،در طی ۱۰ سال به مرحله ی ایدز مبتلا می شوند. این زمان در افراد مختلف، متفاوت است و به وضعیت سلامتی و عادات فردیِ افراد، بستگی دارد. امروزه برخی داروها نیز به کنترل این روند کمکمیکنند.
ویروس اچ آی وی از این راهها ممکن است از یک فرد مبتلا به یک فرد سالم منتقل شود: • انتقال خونی، از راه تزریق فرآوردههای خونی آلوده، استفاده از سرنگمشترک (در معتادان تزریقی)، انتقال در کارکنان بهداشتی درمانی (Needle stick) • انتقال جنسی، یکی از شایعترین راههای انتقال،برقراری رابطه جنسی حفاظت نشده است. در صورت وجود بیماری های آمیزشی، احتمال انتقال بیشتر می شود. • انتقال عمودی (از مادر به نوزاد) که شایعترین راه انتقال در افراد مبتلا بوده است. • به علت عدم ثبات این ویروس در هوای آزاد،انتقال از روشهایی همچونتماس پوستی و دهانی امکان پذیر نیست .
پس از ورودِ اچ.آی.وی به بدن، اولین علایم به صورت یک سندرم،شبه سرماخورگی به همراه بزرگ شدنِ غدد لنفاوی، عارض میشود که معمولاً این علایم بهبود یافته و ویروس به حالت نهفته در بدن باقی میماند؛ این مرحله که در آن فرد حامل بیماری تلقی شده ولی علایمی نشان نمیدهد،ممکن است تا ده سال و بیشتر به طول بیانجامد. در مرحله آخر، این بیماری با نقص سیستم ایمنی، به علت فعالیت بالای ویروسی و کاهش لنفوسیتهای نوع تی در خون مشخص میشود که ایدز نامیده میشود.
در این مرحله، بدن در معرضِ عفونت های فرصت طلب ناشی از باکتری، ویروس، قارچ و انگلهایی قرار می گیرد که در افرادِ سالم، معمولاً به آسانی مهار می شوند. این بیماری، تقریبا همهٔ سیستم های ارگانی بدن را درگیر میکند. همچنین افراد مبتلا، ریسک بالایی، برای ابتلا به سرطانهای مختلف، نظیر سارکوم کاپوزی و سرطان گردن دارند. بعلاوه، علایم سیستمیک عفونت، نظیر تب، تعریق (خصوصا شب هنگام)، تورم غدد لنفاوی، لرز، ضعف و کاهش وزن را دارند.
نمودار عمومی رابطهٔ میان نسخههای HIV (تکثیرشده از ویروسها) و شمار CD4+ با میانگین زمان ابتلاء به HIV بدون مراقبت؛ هربیماری شخص میتواند دوره را به قدر قابل توجهی تغییر دهد.
فردِ مبتلا به اچ-آی-وی، هنگامی به مرحلهٔ ایدزمیرسد، که شمار گلبول های سفید CD4+T آنقدر کم شود، که نتوانند از پس انجام وظیفه ی معمولیِ خود برآیند. CD4+Tلَخته های سفید خون هستند، که واکنشهای ایمنی بدن را موزون و مهار میکنند. این دشواری، اندک اندک، در طول هنگامی که شخص دارای + HIVمیباشد، پیشرفت میکند که ممکن است یک تا ۱۵ سال به درازا بکشد.البته افراد، در طول این مدّت، بسیار خوب و تندرست به نظر میرسند و احساس خوبی نیز دارند. ولی در این مدّت، شمارز ویروس، چند برابر میشود. بر پایه ی این تعریف، ایدز هنگامی است که شمار سلولهای CD4+T به کمتر از ۲۰۰ شماره در هر میکرولیتر خون میرسد و یا هنگامی که بدن فرد، دچار عفونتهای فرصتطلببشود.
از آنجا که تاکنون واکسن و یا علاجِ قطعی، برای این بیماری کشف نشده است و در آینده نزدیک نیز امکان پذیر به نظر نمی رسد، مهم ترین راه مبارزه با این بیماری، پیشگیری و آموزش است. گزارشِ سالِ ۲۰۰۷ بانکِ جهانی، در مورد ایدز در جنوب آسیا، شیوع بیماری ایدز را «شدید» اما «قابل پیشگیری» می داند. برای پیشگیری از انتقال اچ آی وی، بهترین راه، خودداریاز برقراری رابطه جنسی، با فرد مبتلا است. معتادان تزریقی، می توانند با خودداری از مصرف سرنگهای مشترک خطر ابتلا به اچ آی وی را کاهش دهند.
از سال ۱۹۸۸ به منظور افزایشِ بودجهها و همچنین افزایشِ آگاهی، آموزش و مبارزه با تبعیضها، روز اولِ دسامبرِ هر سال، به عنوانِ روز جهانی ایدز نامگذاری شد و هر ساله برای این روز، شعارِ خاصی نیز در نظر گرفته میشود؛ هدف عمده از این کار، این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIVاز بین نرفته است و هنوز، کارهای زیادی است که باید انجام شود. در روز جهانی ایدز مردم لباسهایی مزین به روبان قرمز بر تن میکنند تا توجه و مراقبت در برابر HIV و ایدز را متذکر شده و به دیگران یادآور شوند که به تعهد و پایبندی و حمایت آنها مورد نیاز است.
هنگامِ رو در رویی با عفونت، دستگاه ایمنی بدن، پادتنهایی فرآوری می کند، که در خون گردش، و به عوامل بیماری زاحمله می کنند. پادتنها، بر بسیاری از عوامل بیماری زا غلبه میکنند ولی درباره اچ.آی.وی با این که پادتنها فرآوری می شوند، ولی نمی توانند از تکثیر ویروس جلوگیری کنند و تنها وجود آنها در خون، برای تشخیص ابتلاء، بکار می رود. • در جریانِ عمومی ترین آزمایشها، برای تشخیص اچ آی وی، یک نوعِ خاص از پادتنها، یا همان پروتئینهای ضدبیماری،ردیابی میشود. • در چند هفته ای که ردیابیِ آلودگی، بی ثمر و جواب آزمایش منفی است، فرد آلوده میتواند ویروس را به سایرین منتقل کند.
مردی در حال خون دادن برای آزمایش اچ آی وی
هنگامی که تستِ الایزا، برای ایدز مثبت شد، باید الایزا با کیت دیگری دوباره تکرار شود، که اگر باز هم مثبت شد تست تاییدی با وسترن بلات گرفته می شود .اگر تست وسترن بلات منفی بود، ممکن است فرد در دوران پنجره به سر ببرد یا الوده نباشد. مواردی هست که تستِ الایزا مثبت است، ولی فَرد ایدز ندارد. مثلا خطای آزمایشگاه، همودیالیز، دریافت خون و فراوردههای آن، مشکلات همراه از قبیل اختلالات اتوایمیون، مالتیپل میلوما، هموفیلی، هپاتیت الکلی، اعتیاد تزریقی، موارد افزایش IgG، مثل کسی که واکسن آنفلوانزا زده است. موارد منفیِ کاذبِ الایزا، مثل عفونت تازه و اولیه، بیمارانِ با سیستم ایمنی ساپرس شده، و خطای آزمایشگاه میباشد.
سیستم دفاعی بدن که از حمله ویروس صدمه دیدهاست، قوای خود را برای مبارزه با بیماریها، از دست میدهد و هر نوع عفونتی، میتواند جان بیمار را تهدید کند. کسانی که به اچ آی وی، دچار هستند در مقابل بیماریهایی مانند سل،مالاریا ،ذات الریه ،برفک، زونا ،زخمهای بدخیم ، سرطان ،عفونتهای مغزی ،عفونت شکم ،خطر نابینایی آسیب پذیرتر میشوند. بیماران مبتلا به ایدز، همچنین در مقابل آنچه به نام عفونتهای فرصت طلب، معروف است آسیب پذیر هستند. این نوع از عفونتها، از باکتریهای شایع، قارچها و انگلها، نشات میگیرد که یک بدن سالم قادر به مبارزه با آنهاست، اما میتوانند در افرادی که سیستم دفاعی بدن آنها آسیب دیده، ایجاد بیماری کند و گاه آنها را از پا در آورند. همچنین، در این گونه بیماران، درگیرشدن با پارواویروس B19، معمولا تشخیص داده نمی شود و منجر به کم خونی میشود.
ضایعات پوستی یک مبتلا به ایدز، این ضایعات پوستی نشان دهنده کاپوسی سارکوما هستند.
در مجموع پنج دسته دارو وجود دارد که در مقاطع مختلف ورود و رشد اچ.آی.وی عمل میکنند: • بازدارندههای ورودی: این داروها به پروتئینهای موجود بر سطح بیرونی ویروس اچ آی وی میچسبد و از پیوستن و ورود آن به سلولها جلوگیری میکند. از این گروه تاکنون تنها یک نمونه از دارو، به نام "فوزیون (Fuzeon)، وارد بازار شدهاست. • بازدارندههای گیرنده کموکاین: این داروها به نوعی پروتئین موجود بر سطح بیرونی سلولهای پذیرنده اچ.آی.وی میچسبد و از چسبیدن ویروس به سلول جلوگیری میکند . از این گروه تاکنون تنها یک دارو، به نام Maraviroc وارد بازار شدهاست.
داروهای مهارکننده ی ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی :این بازدارندهها اچ آی وی را از نسخه سازی از ژنهای خود باز میدارند مانند زیدوودین و لامیوودین. • داروهای مهارکننده ترانسکریپتاز معکوس غیرنوکلئوزیدی : این بازدارندهها نیز فرآیند نسخه سازی را مختل میکنند. آنها با چسباندن خود به آنزیمی که این فرآیند را کنترل میکند نسخه سازی را مختل میکنند مانند نوی راپین و افاویرنز. • داروهای مهارکنندهپروتئاز: پروتئاز RTوانتگراز، به صورت پلی پروتئینهایی سنتز میشوند، که نیازمند شکافت پروتئاز میباشد و این داروها با مهار شکافت پلی پروتئینها، چرخه تکثیری ویروس را مسدود و موجب برخی اجزاء نابالغ و معیوب ویروسی میشوند مانند ساکی ناویر.
داروهای ضدِ ایدز، باید به صورت ترکیبی مصرف شوند. معمولاً سه نوع داروی مختلف، از دست کم دو دسته یمختلف از داروها، به طور هم زمان، به بیمار تجویز میشود. با تغییرِ شکل دادن اچ آی وی، برخی از نمونههای این ویروس، در مقابلِ داروها، مقاوم میشوند. بنابراین، شانسِ کنترلِ اچ آی وی، در صورت استفاده از چند دارو، بیشتر خواهد بود. در برخی موارد، از مبتلایانِ تازه، ویروسهایی ردیابی شدهاند که حتی پیش از آغاز معالجات، در برابرِ داروهای موجود، مقاومت نشان میدهند.
پژوهشگرانِایرانی، دارویی گیاهی، با نام آیمود، تولید کردند که به گفتهٔ مدیرِ این پروژه، موجبِ تقویتِ سیستمِ دفاعی بدن در برابر ویروسِ اچ آی وی میشود و حاصل پنج سال تحقیق در این زمینهاست.هنوز مقاله ای در مجلّاتِ معتبرِ علمی، در خصوص اثرات این دارو، به چاپ نرسیده است. با این وجود، چند نوشتار در مجله ی دانشگاهِ تهران، انتشار یافته است.
عوارض جانبی شایع: تهوع ، استفراغ ، سردرد ، خستگی مفرط ، کهیر ، اسهال ، بیخوابی ، بیحسی در اطراف دهان و درد معده. • سایر عوارض جانبی: التهابِ لوزالمعده، آسیب به کبد و لوزالعمده، زخمهای درون دهان، تغییر شکل بدن، آسیب به سلولهای عصبی، کم خونی، دردِ عضلانی و ضَعف.
ایدز، تنها یک مشکلِ بهداشتی نیست، بلکه یک مشکلِ اجتماعی و فرهنگی نیز هست، این بیماری، تابو تلقی میشود و با هاله ای از شرم و منعهای اخلاقی و فرهنگی همراه است، که این موضوع، مانع از اعلام بیماری، از سوی افراد شده و همین مساله، منجر به پنهان ماندنِ بیماری، طِی نشدنِ پروسه ی درمان و در نتیجه، شیوعِ سریعِآن میشود. به علّتِ پیش داوری و ترس از سرایتِ بیماری، این بیماران درمورد انتخابِمسکن،شغل،مراقبتهای بهداشتی وحمایتِ عمومی،مورد تبعیض قرار میگیرند. رفتارهای نامناسب و تحقیرآمیز، موجب انزوای بیمارگشته، و فرصتِ آموزش را از وِی می گیرد. وحشت از مرگ، وحشتِ از تنهایی ، اَنگِ اجتماعی، اخراجِ کارگرانِمبتلا ، بدنامی از طرفِ دوستان و خانواده ، سبب میشود، افرادی که گمان میکنند ممکن است آلوده باشند، وضعیتِ خودشان را تا جایی که مقدور است، مخفی نگه دارند؛ که این خود موجب گسترشِ آلودگی است.
میشِل فوکو :فیلسوف فرانسوی • فِردی مِرکوری :خواننده گروه موسیقی کویین • رابین کِروزبی :گیتاریست گروه راک باند • نِستور آلمندوروس :فیلمساز اسپانیایی • تامی موریسون :بوکسور آمریکایی • آندرو سولیوان :روزنامهنگار آمریکایی • ایزاک آسیموف :نویسنده داستانهای علمی تخیلی