İMMÜNİTE VE BESLEMME

1. İMMÜNİTE VE BESLEMME

2. İmmünite: Vücudun kendisine zararlı olan organizma ve toksinlere karşı gösterdiği direnç, antikorlarla vücudun korunmasıdır. • İmmün cevap: M.organizma veya proteine karşı oluşan mekanizma.

3. Antijen &Allerjen: Bağışıklık reaksiyonunu • uyaran yabancı cisimlerdir (antikor • oluşturan maddelerdir). • Antikor&Antibadi: Koruyucu proteinlerdir. (İmmunoglobulinler) • Antijen &Allerjen ---------- >- Vücuda girince • ANTİKOR (kompleks moleküllü proteinler) • Lenfositler, plazma hücreleri tarafından

4. İmmün Cevap Oluşmasında Rol Oynayan Organ ve Hücreler • Retiküioendotelyal sistem ( RES ) Dalak, karaciğer, kemik iliği, lenf düğümleri, pankreas, böbrek üstü bezî, akciğer alveolleri, kemiklerde osteoblastlar, periton zarındaki makrofajlar, bağ dokusundaki histiositler, kandaki monositler.

5. FAGOSİTOZ özellikte hücreler • Lenfositler -> % 15-40 periferik kanın B ve T lenfositleri • Plazma hücreleri ( antikor yapan hücreler ) ^ Makrofajlar( kemik iliği, dalak, akciğer, bağ dokusu ) NötrofîIIer • Eozinofiller • Bazofiller ( Mast) * Heparin, serotonîn, hidrolitik enzimlerden zengin.

6. BAĞIŞIKLIK TİPLERİ 1. Doğal Bağışıklık;-» genetik olarak • RES etkili • Mide HCL sindirim enzimleri • Dirençli deri ta • Kandaki bazı maddeler: Gama gîobuiinler, Bazik polipeptidter, Properdinsistemi, interferon, Kompleman sistemi

7. 2. Kazanılmış Bağışıklık; • Aktif şekilde • Pasif şekilde a. Humoral B lenfositleri b. Hucresel T lenfositleri

9. Bağışıklıkla İlgili Patolojik Durumlar 1. İmmun sistem yetersizlikleri • * Primer • * Sekonder Beslenme bozukluğu, kanser, böbrek hastalıkları, X ışınları, bazı ilaclar, sigara, alkol, yaşlılık

10. 2. Gammaglobulinopatiler • 3. Oto-İmmün bozukluklar • 4. Aşırı duyarlılık ve aileni

11. İmmun Yanıtı Arttıran Maddeler • ( Adjuvant}: • ■ Organik ( AlPO4 ) • ■ Kimyasal ( A vit, RNA ) • Bakteriyel( kornabakteryum )

12. İmmun Yanıtı Baskılayan Maddeler: * Ultraviyole * Stress * ilac *Yaş * Beslenme * Yorgunluk * Isı

13. BESLENME-İMMUN SİSTEM İLİŞKİSİ • Protein - T hücre sayısını arttırır. - Hücresel bağışıklığı arttırır. • A vitamini > Lenfosit yapımını arttırır. > Antikor oluşumunu arttırır. > Ig yapımını arttırır. > Tümör oluşumuna karşı hücre aktivitesini arttırır.

14. C vitamini - Antivirus etkisi -Oksidatifolayları önler. -İnterferon oluşumunu arttırır, (hücreye virüs girdiğinde hücre tarafından yapılan protein) - Bakteri toksinlerini etkisiz hale getirir. -Histaminin etkisini önler. (damar genişletici, kan basıncını duşurur ve duz kasların kasılmasında etkilidir

15. E vitamini • Oksidasyonu önler. • Eritrosit hemolizini önler. • B6 vitamini • Antikor oluşumunu arttırır. • Hücre bağışıklığını arttırır.

16. B 12 vitamini . Nötrofillerin fagoziter etkinliğini arttırır. • Folat • Lenfositlerin aktivitesini arttırır. Tiamin ve diğer B grubu vitaminleri(ozellikle B1 vitamini) • İmmün cevabı arttırırlar. • Timus bezinin normal buyuklukte kalmasını sağlarlar.

17. Demir • RNA ve DNA yapımını arttırırlar. • Hücresel ve humora! cevabı arttırırlar. • Çinko • RNA ve DNA yapımında görev alırlar. • Tİmüs bezinin büyümesini önler. • İmmün cevabı arttırırlar.

18. Kadmiyum -T hucrelerinin oluşumunu önler. -IgM ve IgG yapımını azaltır. -Humoral immüniteyi azaltır. • Se, Mg, Mn, Co, Ni, Mo • DNA ve RNA yapımını arttırır. • İmmün cevabı arttırırlar

19. n- 3 Yağ asitleri • Metabolizmasını olumlu yönde etkileyerek İmmün yanıtı arttırırlar. • n - 9 Yağ asitleri • Prostoglandin ve sitokin düzeylerini arttırır

22. Genel olarak, Beslenme Yetersizliğinde enfeksiyonlara karşı direncin azalmasının nedeni; • Hücre içi maddeler arasında denge bozulur. • Barsak ve mükozmembranlar arasında geçirgenlik bozulur. • Müküs sekresyonu azalır. • Epiteller bozulur, ( silier epiteller -> solunum yolu )

23. Hipoproteinemiye bağlı ödem, dolaşım bozukluğu görülür. • Fibroblastların fonksiyonu azalır. • Doku onarımı azalır. • Sonuç olarak, Savunma sistemi bozulur. Beslenme Yetersizliği Enfeksiyon görülme riski artar. Kişinin beslenmesi bozulur, malnutrisyon ( + )

26. Metabolizma →Hipermetabolizma; Vucut ısısı arttığı icin; 1°C ↑ % 10 - 12.5 ↑ BM'da • Şiddetli enfeksiyonda; 1° C ↑ % 25 — 50 ↑ BM'da • İştahsızlık - ≫ Ateş ve Aminoasit dengesinin bozulması nedeniyle oluşur

29. ENFEKSİYONLARDA BESLENME İLKELERİ • Enerji: Hipermetabolizma nedeniyle yüksek. Harris - Benedict ve Shofield' e göre • Protein: Yüksek — iyi kalite % 1 5 -2 0 CHO: norepinefrini ↑ — ► Kardiopulmoner gücü olumlu etkiler — — ► Solunum kapasitesi ↑ • KOAH: CHO metabolizması sonucu kandaki C02 artar. Bu nedenle CHO azaltılır, yağ arttırılır. Azar a za r , sık sık beslenme

30. Yağ: Bulantı — kusma — ishal varsa Yağ azaltılır • % 20 - 25 • Sıvı: • Vücut ısısı arttığı icin • Kusma — ishal ise su kaybolduğu icin • Yıkım urunleri ve toksinlerin atılması için Bol sıvı 3 — 4 litre / günde

31. Vitamin - Mineral : Zengin diyet ( sebz-meyve) • Öğün sayısı: 4-6 öğün / gün

32. Edinilmiş İmmün Yetmezlik Sendromu ( Kazanılmış İmmün Yetmezlik Sendromu )   AIDS • Acquried Immuno Deficiency • Syndrome->AIDS • Human İmmnodeficiency Virus→HIV

33. Bulaşma Yolları: • Kan ve kan ürünleri nakli ile • Cinsel temas • Virüsü almış annelerin gebelikte veya doğum sonrası bebeklerine bulaştırmaları

34. Stage I : %50-90 , enfeksiyonu aldıktan 2-4 hafta • Stage II: Asemptomatik faz • Stage III: Lenfadenopati • AİDS veya Stage IV: immün fonksiyon ↙ fırsatçı enfeksiyonlar-malignensi

35. Klinik Bulguları: • Ateş • Kilo kaybı ( 10 — 30 kg ), Gece terlemesi, Deri lezyonları • Enfeksiyonlar, Halsizlik, yorgunluk • Depresyon ( yemek yemeyi unutur, yemek yemeyi azaltır )

36. Ağızda uçuk, pamukçuk, dilde beyazlama, Gözde bozukluklar, körlük, Lenf bezi tümörleri (habis), Beyin apseleri,menenjit • İştahsızlık • Bulantı, kusma ( tedavide kullanılan ilaçlar ) • Sindirim enzimlerinde azalma, malabsorpsîyon • Diyare ( sürekli ) Hastanın beslenme programını belirler.

37. HIV ENFEKSİYONUNDA ENERJİ METABOLİZMASI • Asemptomatik HIV enfeksiyonunda enerji alımı normal veya hafif artmış (%15) • İleri aşamalarda enerji alımı değişkenlik gösterir. Htzlı ağırlık kaybı olan hastalarda besin alımı ↙

38. Besin alımının azalmasının nedenleri • Bulantı, kusma • Tat değişiklikleri • Disfaji • Erken doygunluk • Anoreksi • Depresyon • Demans • Besin hazırlamada sorunlar • Disfaji • Diyaredenkaçınmak için isteyerek

39. HIV ENFEKSİYONUNDA PROTEİN • METABOLİZMASI • Protein turnover ↙ (asemptomatik ) • Protein turnover ↗(semptomatik )

40. HIV ENFEKSİYONUNDA YAĞ VE CHO METABOLİZMASI • Açlık TG düzeyi ↗ • Lipoprotein lipaz akt. ↙ • TG klirensi ↙ • KC'de diğer substratlardan yağ sentezi ↗ • HIV enfeksiyon!≪ hastalarda insulin duyarlılığı ↗, insulin klirens hızı ↗ (tedavi almayan) • Antiretroviral tedavi alanlarda insulin direnci

43. BULGULARA GORE DİYETTETEKİ DUZENLEMELER • Diyare • Laktoz ve yağ azaltılır. • Sıcak besinler verilmemeli • 12 24 st. sıvıdiyet • Kafein içeren icecekler verilmemeli • Sık sık azar azar • Kepek ve kepekli besinler verilmemeli • K+ dan zengin besinler • Sıvılar öğünler arasında verilmeli • Gaz yapıcı besinler verilmemeli • Ek enteralurunler gerekirse verilmelidir.

44. Bulantı ve Kusma • Diyet yağı azaltılır. • Öğünler sık sık azar azar • Katı besinler önerilir. • Kuru — tuzlu besinler önerilir. • Soğuk veya oda ısısı sıcaklığındaki besinler önerilir. • Çok tatlı besinler, gaz yapıcı besinler, baharatlar verilmez. • Yemek aralarında yüksek kalorili içecekler verilir. • Yemek öncesi kusmayı önleyici ilaç verilir. • Yemekler sakin, rahat ortamda yenilmeli • Yemek sonrası hasta istirahat etmeli, baş kısmı yüksekte olmalıdır.

45. Ağızda Ağrı veya Ağızda Kuruluk • Yumuşak, yarı katı besinler, • Sıcak besinler verilmez, soğuk veya oda ısısında olmalıdır. • Sulu veya püre, ezme şeklinde • Ağız sık sık çalkalanmalıdır. • Asitli-baharatlı besinler verilmez. • Ağız kuruluğunu önlemek için yapay salya kullanılmalıdır.

46. Çiğneme Güçlüğü • Sulu, yarı sulu besinler • Baharatlar verilmemeli • Pure, ezme-iyi pişmiş besinler • Asitli besinler ciğneme ve tukuruk salgılanmasına yardımcı. • Yeterli sıvı alımı • Baş hareketi ciğnemeye yardımcı olabilir.

47. ■ Ateş • Yüksek kalorili, yüksek proteinli diyet verilir. • Ateşle + enfeksiyon varsa besin desteği yapılır. • Sıvı alımı arttırılır. • Nötrofiller 500 mm3 den az ise nötropenik diyet önerilir.

48. Tat Duyusunda Değişiklik • Yeni besinler denenir. • Besinler soğuk veya oda ısısında servis edilir. • Çeşitli otlar, tat ve koku vericiler • Tatlı, tuzlu, ekşi besinler (tat almayı arttırmak için) • Ete isteksizlik varsa protein kaynağı diğer besinler kullanılır.

49. Yağ Malabsorpsiyonu • Diyetteki total yağ azaltılır, • Düşük posalı diyet önerilir. • MCT yağ türü önerilir.

50. Yorgunluk • Kendini iyi hissettiği zaman yemek hazırlama veya yeme • İsteğine göre besin secimi • Yemekleri aile ve arkadaşlarla yeme • Kendini yoran işlerden kaçınma ( makineler, disposable tabak, bardak, hazır yemek v b . ) • Sık sık, azar azar yeme • Yeterli istirahat • Kalorisi yüksek besinler secimi