Verzekeren of banksparen? Lijfrente en KEW

1. Verzekeren of banksparen?Lijfrente en KEW Ingrid Sandford-Brouwer Fortis ASR Adviesbureau Fiscale en Juridische Zaken

2. Achtergrond • Uitbreiding keuzevrijheid • Lagere kosten voor consumenten • Meer concurrentie • Grotere transparantie in kosten EFD

3. Programma • Lijfrentebanksparen • Belangrijkste kenmerken • Opbouw en uitkering • Vergelijking lijfrenteverzekering en –bankrekening • Spaarrekening eigen woning • Belangrijkste kenmerken EFD

4. Wetgevingsproces • Aangenomen Tweede Kamer 5 juli 2007 • Aangenomen Eerste Kamer 11 december 2007 - zonder stemming • Ingangsdatum: 1 januari 2008 EFD

5. Lijfrentebanksparen

6. Belangrijkste kenmerken • Nieuwe uitvoerders • Banken • Beleggingsinstellingen • Lijfrente via bankrekening of beleggingsrecht • Opbouw en uitkering • Rekening  verzekering • Overlijden • Levenslange uitkering EFD

7. Opbouwfase • Uitbreiding wettelijk begrip lijfrente • Artikel 1.7 Wet IB 2001 • Inleg aftrekbaar volgens huidige regels EFD

8. Huidige regels aftrek lijfrentepremie • Jaarruimte: 17% (IG -/- AF) -/- 7,5A -/- F -/- BSR • IG: inkomensgrondslag • AF: AOW-franchise • A: pensioenaangroei • F: dotatie oudedagsreserve • BSR: deblokkering i.v.m. vrijwillige pensioenpremies • Reserveringsruimte • Omzetting oudedagsreserve in een lijfrente • Omzetting stakingswinst in een lijfrente EFD

9. Premie-aftrek • Oorspronkelijk wetsvoorstel • Budgettair neutraal • Commentaar Raad van State • Kosten: € 100 miljoen • Oplossing: verlaging inkomensgrondslag van € 160.000 naar € 98.000 • Verlaging maximum aftrek van € 25.200 naar € 14.800 EFD

10. Premie-aftrek • Oplossing behandeling Tweede Kamer • Inkomensgrondslag wordt € 114.000 • Maximum aftrek naar € 17.500 EFD

11. Motie Eerste Kamer • Maximum lijfrente-opbouw lager dan voor pensioen • Twijfel aan belastingderving tgv banksparen • Onderzoek mogelijkheid inkomensgrondslag oude niveau • Toezegging staatssecretaris De Jager EFD

12. Terugwenteling • Betaling lijfrentepremie vóór 1 april 2008 • Aftrek mogelijk in 2007 • Inleg lijfrentebankrekening vóór 1 april 2008 • Geen terugwenteling • Banksparen niet mogelijk in 2007 EFD

13. Uitkeringsfase verzekeraar Huidige toegestane lijfrentevormen • Levenslange oudedagslijfrente • Tijdelijke oudedagslijfrente • Nabestaandenlijfrente EFD

14. Uitkeringsfase bank • Geen verzekerd lijf: simulatie • Vast en gelijkmatig EFD

15. Uitkeringsfase bank“Levenslange oudedagslijfrente” • Gerechtigde  65 jaar • Minimale looptijd 20 jaar • Uiterlijk ingaan 70e levensjaar • Gerechtigde < 65 jaar • Minimale looptijd 20 jaar, plus aantal jaren dat spaarder jonger is dan 65 jaar EFD

16. Uitkeringsfase bank”Tijdelijke oudedagslijfrente” • Gerechtigde  65 jaar • Minimale looptijd 5 jaar • Looptijd < 20 jaar • Maximale uitkering € 19.449 • Maximale uitkering verzekeraar € 19.761 EFD

17. Uitkeringsfase bank”Nabestaandenlijfrente” • Overlijden spaarder in uitstelperiode • Direct ingaande lijfrente • Kinderen etc. > 30 jaar: minimaal 20 jaar • Kinderen etc. < 30 jaar: minimaal 5 jaar, niet meer dan leeftijd gerechtigde jonger dan 30 jaar • Begunstigde een ander: minimaal 5 jaar EFD

18. Uitkeringsfase bank”Nabestaandenlijfrente” • Overlijden gerechtigde tijdens uitkeringsperiode • Termijnen gaan over op erfgenamen EFD

19. Overlijden en arbeidsongeschiktheid • Geen verzekerd lijf • Geen overlijdensdekking • Geen dekking langleven risico • Geen dekking arbeidsongeschiktheidsrisico • Van belang voor o.a. ondernemers EFD

20. Uitkeringsfase bankAfkoop mogelijk • “Kleine” jaarlijkse uitkering • < € 406,44 per jaar • Belast, geen revisierente • Renseignering • Alleen voor banksparen ! • Per belastingplichtige: controle? EFD

21. Uitkeringsfase bank • Inhouding loonheffing, premies Zvw • Afdracht aan Belastingdienst  “Branche-vreemde” handelingen  Uitbesteding uitkeringsadministratie? EFD

22. Oude regimes • Pré-Brede Herwaardering • Overbruggingslijfrente • Niet bij bank of beleggingsinstelling EFD

23. Toegestaan • Waardeoverdracht bank  verzekeraar • Beleggingslijfrente EFD

24. Successiewet • Vrijstelling - uitgebreid met lijfrentespaarrekening - imputatie • Artikel 13 - niet voor bankrekening mogelijk EFD

25. Aandachtspunten • Boxsplitsing • Internationaal: - bankrekening = lijfrenteverzekering? - spaarrenterichtlijn EFD

26. Informatieplicht obv Wft • Wet op het financieel toezicht • Voor verzekeraar en bank gelijk • Informatie voor sluiten overeenkomst (nodig voor goede beoordeling) • Financiële bijsluiter: indien sprake van complex product • Bankproduct wordt dat ook • Informatie tijdens looptijd (wezenlijke wijzigingen) EFD

27. Zorgplicht • Voor banken in grote lijnen gelijk aan verzekeraars • “Ken uw klant” profiel (adviesregels) • Voor banken: alleen bij beleggingsrisico’s! EFD

28. Zorgplicht • Bgfo • Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen • In een oogopslag zien wat de kosten zijn • Afsluitkosten • Doorlopende kosten • Ook bij overdracht EFD

29. Bank Geen leven Spaarpot altijd uitgekeerd Levenslang = vaste termijn Alleen spaarkapitaal Afkoop onder vw. mogelijk Goedkoop? Resumé: verschillen Verzekeraar • Leven • Lijfrente eindigt bij overlijden • Levenslang = levenslang • Overlijdens- en AO-dekking • Afkoop niet mogelijk • Duur? EFD

30. Bank veel goedkoper? • Inhoudingen bij uitkeringen • Renseignering • Beheer (afkoop, emigratie) • (Actuariële) berekeningen • Aansprakelijkheid bij afkoop • Zorg- en informatieplicht • Huidige afsluitprovisie banken • Jaarlijks wijzigende wetgeving EFD

31. Spaarrekening eigen woning

32. SEW en BEW • Aflossing eigenwoningschuld door: • KEW (kapitaalverzekering eigen woning) • SEW (spaarrekening eigen woning) • BEW (beleggingsrecht eigen woning) • Voorwaarden KEW (zoveel mogelijk) van toepassing EFD

33. Voorwaarden SEW en BEW • Rekeninghouder bezit eigen woning met eigenwoningschuld • Rekening éénmalig te deblokkeren voor aflossing eigenwoningschuld • Bandbreedte inleg 1:10, minimale duur premiebetaling 15 resp. 20 jaar • Maximale looptijd 30 jaar • Niet voldaan aan voorwaarden: fictieve deblokkering EFD

34. Voorwaarden SEW en BEW • Omzetting KEW in SEW of BEW (en vv) fiscaal geruisloos mogelijk • Historie bijhouden • Uitzondering: omzetting spaarrekening in SEW • Waarde op dat moment als eerste storting EFD

35. Voorwaarden SEW en BEW • Na overlijden: SEW en BEW kan door partner worden voortgezet EFD

36. Vrijstelling • Huidige vrijstelling: - € 145.000 - € 32.900 • Jaarlijks geïndexeerd EFD

37. Vrijstelling • Financiering voorstel: schrappen indexatie • Ook voor bestaande gevallen! • Veelal is bij advisering rekening gehouden met indexatie • Schrappen levert problemen op: • Ongewijzigde voortzetting: extra heffing box 1 • Verlaging premie wel mogelijk? (bandbreedte en verpanding) EFD

38. Behandeling Tweede Kamer • Indexatie blijft behouden ! EFD

39. Behandeling Tweede Kamer • Financiering indexatie KEW: assurantiebelasting + 0,5% • Gevolg: schadeverzekeringen duurder • Ingangsdatum: 1 maart 2008 • Motie aangenomen: - eenvoudig en eenduidig kostenoverzicht - zowel voor lijfrente als voor kapitaalverzekering EFD

40. Gevolgen voor verzekeraars • (Begin van het) einde voor de KEW? • Echter: ook banken moeten aan veel voorwaarden voldoen • Mogelijkheden in combinatie SEW en ORV EFD

41. Conclusie • Wie is tegen lagere kosten, meer transparantie en meer keuze? • Eenzijdige aanpassing drie pijler model • Na lijfrente en KEW ook gouden handdruk en individueel pensioen? EFD