Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Fundusz

1. Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

2. Zespół Szkół w Wicku Gimnazjum w Wicku. • ID grupy: 96/35_mp_g1 • Kompetencja: Matematyczno-przyrodnicza • Temat projektów: Promieniowanie przyjaciel czy wróg? • Semestr: I • Rok szkolny: 2010/2011

3. Promieniowanie to przyjaciel czy wróg?

4. Członkowie naszej grupy: • Lider Maciek GryckiewiczOpiekun Grupy: Andrzej Bladoszewski • Zastępca lidera Angelika Manthey • kronikarz Malwina Dudzik • Członkowie: • Kamila Dołżycka • Paweł Król • Kamil Popielarz • Daniel Woszczyna • Daria Rzepka • Karolina Boyke • Robert Piotrowski (operator sprzętu) • Szymon Podolak (operator sprzętu)

5. Co to jest promieniowanie? • Promieniowanie to strumień cząstek lub fal wysyłanych przez ciało. • Wytwarzanie promieniowania jest nazywane emisją. • Pierwotnie pojęcie promieniowanie używano do promieni słonecznych.

6. Rodzajepromieniowania…

7. Promieniowanie mikrofalowe. Mikrofale jest to promieniowanieelektromagnetyczneo długości fali pomiędzy podczerwienią i falamiultrakrótkimi. Zaliczane są do fal radiowych.

8. Zastosowania promieniowania mikrofalowego. • Naprowadzanie broni rakietowej • radary • Radiozapalniki • systemy rozpoznawcze • pomiar prędkości • łączność radioliniowa • łączność satelitarna • Radioastronomia • kuchenka mikrofalowa • suszenie mikrofalowe • Maser • broń elektromagnetyczna • telefony komórkowe: standardu GSM • system globalnego pozycjonowania GPS • bezprzewodowe sieci komputerowe

9. Skutki promieniowania mikrofalowego. Powodują one degenerację systemu odpornościowego organizmu, który traci zdolności do zabezpieczania przeciwko pewnym nowotworom. powoduje powstawanie komórek rakowych w surowicy krwi. zmniejsza poziom hemoglobiny. Zwiększa poziom cholesterolu. zwiększenie liczby leukocytów.

10. Ochrona przed promieniowaniem mikrofalowym. • Specjalistyczne stroje ochronne • Folia aluminiowa • Farba YSHIELD HSF54

11. Promieniowanie podczerwone. Podczerwień jest to promieniowanie elektromagnetyczne o długości fal pomiędzy światłem widzialnym a falami radiowymi. Oznacza to zakres od 780 nm do 1 mm.

12. Źródła promieniowania podczerwonego. • Promieniowanie podczerwone jest niewidzialne dla oka, jest jednak odczuwalne w postaci ciepła. Naturalnymi źródłami promieniowania podczerwonego są wszystkie ciała ogrzane, także ciało człowieka czy Słońce. • Pilot do zdalnego sterowania magnetowidem i telewizorem • Lampy żarowe o wysokiej mocy • Kwarcowe wysokociśnieniowe lampy rtęciowe

13. Zastosowania promieniowania podczerwonego. • W termometrach elektronicznych jako czujnik termoelektryczny. • Podczerwień pozwala widzieć w ciemności dzięki wykorzystaniu do tego celu noktowizorów • Detektory piroelektryczne będące świetnym czujnikiem ruch wykorzystuje się do budowy systemów alarmowych i przekaźnikowych • zastosowanie odbiorników i nadajników IR umożliwia transfery danych bez konieczności połączenia kablowego • W technice kryminalistyki fale podczerwone wykrywają fałszywe dokumenty i dzieła sztuki • Promieniowanie podczerwone wykorzystywane jest przy robieniu zdjęć astronomicznych • wykorzystuje się w celach leczniczych • mikroskopia w podczerwieni • do suszenia, ogrzewania

14. Promieniowanie kosmiczne. Promieniowanie kosmiczne jest to promieniowanie docierające do Ziemi z otaczającej ją przestrzeni kosmicznej. Promieniowanie docierające bezpośrednio z przestrzeni kosmicznej nazywamy promieniowaniem kosmicznym pierwotnym. Cząstki docierające do Ziemi w wyniku reakcji promieniowania kosmicznego pierwotnego z jądrami atomów gazów atmosferycznych, to promieniowanie wtórne.

15. Promieniowanie radiowe. Fale radiowe jest to promieniowanie elektromagnetyczne, które może być wytwarzane przez prąd przemienny płynący w antenie. Falami radiowymi są fale o częstotliwości 3 kHz – 3 THz (3·103 – 3·1012 Hz). Zależnie od długości dzielą się na pasma radiowe.

16. Skutki promieniowania elektromagnetycznego. • choroba Alzheimera • bezpłodność • rozregulowanie hormonalne • zakłócenia pracy mózgu • zaburzenia snu • stany lękowe • depresje • nerwice • rozkojarzenie • apatia • rak mózgu

17. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym. • Stosowanie materiału YSHIELD który chroni duże powierzchnie przed promieniowaniem elektromagnetycznym.

18. Promieniowanie UV. Ultrafiolet jest to promieniowanie elektromagnetyczneo długości fali krótszej niż światło widzialnei dłuższej niż promieniowanie rentgenowskie. Obejmuje zakres długości fali od 10 nm do 400 nm.

20. Źródła, ochrona i zastosowania promieniowania UV. • Lampy, Słońce, lampa jarzeniowa, kwarcowa • zastosowanie w śledztwach policyjnych i zabezpiecza przed podrabianiem banknotów ochrona: filtry UV

21. Promieniowanie widzialne. Światło widzialne jest to ta część promieniowania elektromagnetycznego , na którą reaguje siatkówka oka człowieka w procesie widzenia. Zawiera się w zakresie długości fal 380-780 nm.

23. PRZEPROWADZILIŚMY DEBATĘ…

25. Atomy tego samego pierwiastka mają tę samą liczbę protonów w jądrze. • Atomy w których występuje różna ilość neutronów w jądrze to IZOTOPY

26. Izotopy dzielą się na: *trwałe *nietrwałe Pierwiastki mogą mieć po kilka, a nawet kilkanaście izotopów. Radioizotopy możemy podzielić na radioizotopy naturalne i radioizotopy otrzymane sztucznie.

27. Zastosowania. • Izotopy promieniotwórcze stosowane są w reaktorach jako paliwo. Wytwarzają ciepło potrzebne do tworzenia pary, która zasila turbiny elektrowni atomowych. • Stosowane są również do dezynfekcji żywności przedłużając jej trwałość.

28. Izotopypromieniotwórcze stosuje się w rozpoznawaniu i leczeniu chorób. • Przy wykopaliskach archeologicznych i paleontologicznych oraz do oznaczania wieku próbek geologicznych stosowany jest promieniotwórczy izotop węgla.

29. Promieniowanie jonizujące. (radioaktywność) • Promieniowanie jonizujące powstaje na wskutek odłączenia się jednego protonu od atomu lub cząsteczki. • Rodzaje promieniowania jonizującego : -Alfa -Beta -Gamma

30. Zastosowanie promieniowania jonizującego. · w medycynie podczas sterylizacji sprzętu medycznego · w diagnostyce i terapii medycznej, w których wykorzystuje się techniki radiologiczne i radioizotopowe, · w radiacyjnej konserwacji żywności, skutecznym zwalczaniu pasożytów, grzybów i bakterii chorobotwórczych oraz eliminowaniu chemizacji żywności i pasz, · w przemyśle węglowym, atomowym, energetycznym, hutniczym, chemicznym oraz w rolnictwie, · w reaktorach jądrowych, w zakładach produkcji i dystrybucji radioizotopów, w zakładach przerobu paliwa jądrowego, · w laboratoriach i instytucjach stosujących radioizotopy do celów naukowych, · archeologii oraz geologii przy badaniu wieku skał.

31. Źródła promieniowania jonizującego: • awarie reaktorówspalanie paliw kopalnych, z których następuje uwalnianie radu czy toru • zrzucanie radioaktywnych odpadów do mórz i oceanów lub składowanie ich w ziemi • eksploatacje i przerabianie rud, np. uranu, nieprzestrzeganie norm dot. produkcji materiałów budowlanych z wykorzystaniem radioaktywnych popiołów i żużli, powstających ze spalania węgla kamiennego i brunatnego • przeprowadzanie próbnych wybuchów jądrowych. • przestrzeń kosmiczna • skorupa ziemska • Radon(pierwiastek występujący w powietrzu)

32. Promieniowanie alfa (α )to promieniowanie jonizujące cechujące się małą przenikalnością. Promieniowanie alfa jest to strumień jąder helu. • Cząstka alfa (helion) składa się z dwóch protonów i dwóch neutronów. Ma ładunek dodatni.

33. Promieniowanie beta (β) to promieniowanie jonizujące wysyłane przez promieniotwórcze jądra atomowe podczas przemiany jądrowej. • Promieniowanie beta jest strumieniem elektronów lub pozytonów poruszających się z prędkością zbliżoną do prędkości światła. Jest ono silnie pochłaniane przez materię. Promieniowanie to jest zatrzymywane już przez miedzianą blachę.

34. Promieniowanie gamma (γ) to wysokoenergetyczna forma promieniowania elektromagnetycznego. Wytwarzane jest w wyniku przemian jądrowych albo zderzeń jąder lub cząstek subatomowych, a promieniowanie rentgenowskie, w wyniku zderzeń elektronów z atomami. Promieniowanie gamma jest promieniowaniem jonizującym i przenikliwym.

37. Promieniowanie jonizujące dzielimy na: *naturalne *sztuczne

38. Promieniowanie naturalne to: zdolność atomu pierwiastka do samoistnych przemian w jądrze innego pierwiastka. Podczas tego procesu wytwarza się promieniowanie. Zdolnych do tego jest około 60 pierwiastków.

39. Skutki promieniowania jonizującego. • upośledzenie funkcji komórki • zahamowanie zdolności podziałów • mutacje • natychmiastowa śmierć lub śmierć po kilku podziałach. • zmiany w kodzie DNA • rozpad komórek • utrata zdolności powielania przez komórki

40. Promieniowanie sztuczne to: możliwość inicjacji w reakcje jądrowe. Dokonuje się ich na wiele sposobów np. bombardowaniem atomów cząstkami elementarnymi. Do promieniowania sztucznego potrzebna jest ingerencja człowieka.

41. Sposoby zapobiegania m.in. rakotwórczości… • Bezpieczna odległość źródła promieniowania od człowieka. • Używanie zestawów słuchawkowych zmniejszających promieniowanie w okolicach głowy. • Zakaz rozmów przez telefon w samochodzie bez zewnętrznej anteny.

42. Choroba popromienna. • ogólna nazwa chorobowych zmian w kodzie genetycznym powodowanych przez promieniowanie jonizujące oddziałujące na całe (lub prawie całe) ciało.

43. Zwierzęta także wykorzystują promieniowanie. • Echolokacja • Ptaki do nawigacji

44. PRZEPROWADZILIŚMY WARSZTATY DLA KLAS PIERWSZYCH GIMNAZJUM

49. W prezentacji wykorzystano materiały ze stron: • Wikipedia.pl • Sciaga.pl • Google.com (grafika)