Hemodiyaliz hastalarında (damar yolu sorunlarının tedavisinde) Girişimsel Radyoloji

1. Hemodiyaliz hastalarında (damar yolu sorunlarının tedavisinde) Girişimsel Radyoloji Doç. Dr. Levent Oğuzkurt Başkent Üniversitesi, Adana Uygulama ve Araştırma Hastanesi Girişimsel Radyoloji

2. Hemodiyaliz hastaları • Amerikada > 250 000 • Türkiye’de 31000 (2005) • Başkent Üniversitesi Adana Hastanesi • Kışla Yerleşkesi diyaliz merkezi: 380 • İskenderun diyaliz merkezi: 200 • Urfa diyaliz merkezi: 60 • Toplam: 640 hasta

3. Hemodiyaliz Hemodiyaliz makinası Ven ucu Arter ucu

4. Damar yolundan beklentiler • > 500 mL/dak akım debisi • Tekrarlayan girimlere olanak sağlayan bir damar yapısı • En az sorun ve bakımla en uzun süreli fonksiyon

5. Santral venler Fistülografi Eferent ven Aferent arter *

6. Genel sorunlar • Etkin hemodiyalize izin vermeyen damar darlık ve oklüzyonları • Arter • Anastomoz • Eferent ven • El-parmak (distal) iskemisi • Venöz kaçak sendromu

7. AVF damar sorunları • Temel lezyon yavaş gelişen fibrotik darlık • +/- darlık üzerine gelişen trombus • Perkütan tedavi tüm lezyonlarda mümkündür

8. Tedavi indikasyonları (DOQI) • AVF oklüzyonu • > % 50 darlık ve • Azalmış akım (< 600 mL/dak) • Yüksek venöz basınç • Diyaliz etkinliğinde azalma (Kt/V) • Anormal fizik inceleme bulguları • Resirkülasyonda artış (darlık göstergesi) NKF K/DOQI guidelines, Updates 2006

9. Ayaktan tedavi Lokal anestezi + iv sedoanaljezi (midazolam+fentanyl) Monitörizasyon İşlem sırası heparin (2500 U) İşlem sonrası medikasyon Heparin: seyrek ASA/clopidogrel: hayır Endovasküler işlem

10. Tedavi önerileri • Darlık • PTA refererans damara göre % 10-20 geniş balon • Trombus tedavisi • Kateter yardımıyla tromboliz • Aspirasyon trombektomi • Mekanik trombektomi • Stent kullanımı (seyrek) • Santral venler • Sefalik yay lezyonları • PTA ya cevap vermeyen lezyonlar?

11. 1. El bilek fistülleri • En iyi damar yolu • Lezyon anastomoz komşuluğunda • Darlık/oklüzyon bölgesinde çok az trombus görülebilir • Düşük debi • Uzun dönem açıklık iyi

12. El bilek fistül lezyonları

15. Eferent ven darlığı / PTA

16. Arter-vem (anastomoz) darlığı

17. Uzak eferent ven darlığı

18. Uzun arter darlığı

19. Geniş vende akut trombus

21. Tromboaspirasyon sonrası

24. Yüksek debi Darlıklar anastomoz uzağında Tromboz birlikteliği fazla Başarısızlık oranı daha yüksek 2. Dirsek fistülleri

25. Dirsek fistül lezyonları

27. PTA sonrası

29. Stent PTA

30. Dirençli darlıklar • Nativ fistüllerde dirençli darlık sık • AVF eferent ven darlıkları • Sefalik yay darlıkları • Tedavide • Kesici balon • Yüksek basınçlı balon

31. PTA sonrası Kesici balon sonrası

32. Seyrek sorunlar 1: El-parmak iskemisi • % 1-4 • Parmaklarda soğukluk ve ağrı • Sorun • Ateroskleroz • Çalma sendromu

33. El parmak (distal) iskemi Ateroskleroz Çalma sendromu

34. Parmak iskemisi Ulnar arter darlık/oklüzyonu PTA sonrası

35. Seyrek sorunlar 2: Venöz kaçak

36. Venöz kaçak embolizasyonu Anastomoz Kaçak ven

37. İşleme ait komplikasyonlar • Hematom • Arter girimlerinde sık • Sızıntı/rüptür • Olgunlaşmamış, genç fistüller • Yalancı anevrizma oluşumu • Yüksek debili fistüller • Arter kesimine tromboemboli • Enfeksiyon???

38. Son söz • Endovasküler tedavi hemodiyaliz hastalarında ortaya çıkan damar yolu sorunlarını çözmede en iyi yöntem • Lezyonların sık tekrarlaması engellenemeyen bir kısıtlama • Tüm hemodiyaliz merkezine hizmet veren girişimsel radyoloji bölümü olmalı