Stedelijk Ziekenhuis Brugsesteenweg 90 8800 Roeselare  051 23 61 11 fax 051 23 66 87

1. Project voor het verbeteren van de communicatie tussen het acuut ziekenhuis en de huisartsen in de attractiezone ervan "Efficiënte (geïnformatiseerde) informatiedoorstroming van de huisarts naar het ziekenhuis en van het ziekenhuis naar de huisarts bij daghospitalisatiepatiënten" Stedelijk Ziekenhuis Brugsesteenweg 90 8800 Roeselare 051 23 61 11 fax 051 23 66 87 Sint-Jozefskliniek Roeselaarsestraat 47 8870 Izegem 051/33.41.11

2. Project: • Gemeenschappelijk project 3 zh – 2 huisartsenkringen • Stuurgroep • Probleemstelling & projectafbakening • Bepaling doelstellingen • Bepaling indicatoren • Elk ziekenhuis zet gegevensverzameling op • Elk ziekenhuis analyseert de verbeterpunten • Afspraken huisartsenkring ifv bijsturing informatiestroom worden per ziekenhuis gemaakt (stappenplan) binnen gemeenschappelijk bepaald kader

3. Huidige problematiek mbt informatiedoorstroming ifv opname(1) Organisatie & satisfactieproblemen: • Onvoldoende doorverwijzingnaar huisarts • Niet uitgevoerde (essentiële) pre-op onderzoeken • Laattijdige informatiedoorstroming naar zh met satisfactieproblemen vd pt &/of organisatorische problemen tot gevolg • Onvoldoende voorafgaande informeringvd huisarts over de therapie, ingreep

4. Huidige problematiek mbt informatiedoorstroming ifv opname(2) Ongemakken & verrassingen: • Onvoldoende informering vd pt (bv ontslaguur, volledige dag, …) • Verhoging van de risico’s of annulaties (bv anticoagulantia, …) Onveiligheid: • Organisatorische problemen om pre-op-onderzoeken alsnog uit te voeren na opname

5. Huidige problematiek mbt informatiedoorstroming ifv ontslag Vaak ontbreekt het de huisarts aan: • Essentiële informatieom de patiënt (uit dagziekenhuis ontslagen) adequaat op te vangen • Informatie over de uitgevoerde ingreep • Informatie over depotentiële complicaties& de te volgen richtlijnen Gevolgen: Risico op tegenstrijdige voorschriftenof eventueel een (vermijdbare) heropname in het ziekenhuis

6. Kwaliteitscirkel: stappenplan 8. Bijsturing 7. Evaluatie * Sterke * Zwakke punten * Vervolgactie 1. Start: (juni) * onderwerpafbakening * Feiten/wensen * Streefdoelen 8. 7. 1. Q -cirkel 2. Huidige situatie ? * 0- meting(12/00) * adhv indicatoren 6. • 6. Toetsing • ‘Zelfde manier’ • Huidige fase 2. 5. 3. Analyse (MORI) * Welke aspecten verbeteren ? * Hoe verbeteren ? 3. 5. Invoering (1/1/2001) opgefriste voorstellen onmiddellijk globaalEerdere afspraken optimaliseren(info-avond 23/11 huisartsenkring Izegem-Ingelmunster-Lendelede) 4. 4. Verbetervoorstellen: MORI * Door werkgroep: ‘bestaande versterken’ * Door stuurgroep bepaald

7. Doelstellingen Verhoging snelheidwaarmee informatie doorstroomt Kwaliteit van informatieverhogen Centrale rol van de huisartsin de continuïteit van het zorggebeuren bij daghospitalisatiepatiënten bevestigen

8. Indicatoren Binnen ziekenhuis: • Kwaliteit van opvolging van de pre-operatieve procedurebij daghospitalisatiepatiënten vpkige dagzh controleert: vragenlijst, onderzoeksresultaat, pre-op dossier % patiënten waarbij een pre-operatieve informatiedoorstroming via de huisarts beschikbaar is op het moment van opname versus het totaal aantal in daghospitalisatie behandelde patiënten die voldoen aan de criteria om door een huisarts pre-operatief gescreend te worden. • Volledigheidvanpre-operatieve screeningbij daghospitalisatiepatiënten, door anesthesist ingeschat% patiënten waarbij een pre-operatieve screening (& de deelaspecten ervan) door de huisarts wordt uitgevoerd vs het aantal patiënten dat vlg. protocol dd. 26.01.95 door de huisarts gescreend dienen te worden rekening houdend met ASA en ingreepcategorie. • Beschikbaarheidvan (voorlopige)ontslagbrief bij ontslag uit het dagziekenhuis (toekomst: geïnformatiseerd) door vpkige dagzh gecontroleerd% patiënten (excl ptn zonder huisarts of die niet wensen dat info naar de huisarts wordt doorgestuurd) waarbij een (voorlopige) elektronische ontslagbrief bij het ontslag uit het dagziekenhuis beschikbaar is versus het totaal aantal in daghospitalisatie behandelde patiënten.

9. UNIEKNUMMER PT: ASA: …………. Risico-vragenlijst ingevuld  JA  NEE Pre-op gegevens mee bij aankomst  JA  NEEPt verwittigd dat hij naar huisarts moet  JA  NEE Ontslagbrief mee bij ontslag  JA  NEE Diende patiënt door huisarts gescreend  JA  NEE Klinisch onderzoek  NVT DOOR HA DOOR SPEC  AFWEZIG Labo  NVT DOOR HA DOOR SPEC  AFWEZIG RX-thorax  NVT DOOR HA IN ZH  AFWEZIG ECG  NVT DOOR HA IN ZH  AFWEZIG Registratie Praktisch:(vpkige dagzh&anesthesist) Registratie via klever aan patiëntendossier bevestigd – nadien verzameld & verwerkt

10. Indicatoren Door huisartsen : • Tijdsduur vooraleer pt naar huisarts stapt voor nazorgcontrole • Satisfactie ontslagprocedure(Beginsituatie vastgelegd adhv Biomed-bevraging Q medisch dossier)

11. Procedures worden vastgelegd Mbt het pre-operatief gebeuren Mbt het post-operatief gebeuren (ontslaginfo)

12. Afspraken voor de pre-op. praktijk: • ASA-risico: predictie op complicaties • Mineur/majeur: mate van geschat bloedverlies • Risico-anamnese door vragenlijst • Risico-anamnese door klinisch onderzoek • Risico-anamnese door screeningtesten • Belang inzicht correcte thuismedicatie • Belang van een goede informering ifv optimale voorbereiding: • Aanpassing medicatie (anticoagulantia) • Stopzetting medicatie • Stopzetting inname voeding: wanneer, hoe, … • Specifieke voorbereidingen • Voldoende opvang na ontslag mogelijk of voorzieningen nodig ?

13. ASA: American Society of Anesthesiology • ASA 1: • Gezonde persoon, geen regelmatig medicatiegebruik • ASA 2: • Lichte systeemaandoening, zonder limitatie van de activiteiten, al dan niet medicatiegebruik: bv stabiele hypertensie, NIDDM • ASA 3: • Ernstige systeemaandoening waarvoor medicatie nodig is, duidelijke limitatie van de activiteit: zware hypertensie, stabiele angor & IDDM • ASA 4: • Zeer ernstige systeemaandoening, potentieel levensbedreigend • ASA 5: • Patiënt met kritische medische aandoening met een kleine overlevingskans met/zonder een heelkundige ingreepOverlijden binnen 24u zeer waarschijnlijk a.

14. Mineure of majeure ingrepen ? • Mineure ingreep: • Laag risico: bloedverlies < 200 cc(in principe perifere ingreep) • Majeure ingreep: • Matig risico: matig vochtverlies, maximaal bloedverlies tot 1000ccen/of een procedure met een matige morbiditeit en mortaliteit(bv laminectomie, hysterectomie) • Hoog risico: Een invasieve procedure, hoog abdominale of thoracale heelkunde. Het bloedverlies kan groter zijn dan 1000cc. Er is bij deze operaties een verhoogde nood aan cardiopulmonaire support. Bij deze ingrepen is er een verhoogde kans op morbiditeit & mortaliteit.(bv revisie prothesen, longresectie, lumbale arthrodese, maagoperatie, …)

15. Naar huisarts ? Chirurg verwijst : Voor dagziekenhuis: Mineure ingrepen en ASA-1 & ASA-2 zeker naar huisarts Voor hospitalisatie chirurg bepaalt risico adhv kennis over patiënt: Mineure ingrepen en ASA-1 & ASA-2 zeker naar huisarts Matig risico ingreep en ASA-1 & ASA-2 eventueel naar huisarts (probleem: kruisproef bloed [haalbaarheid ?]) Andere ingrepen: specialist volgt interne weg (MOD-stempel)

16. Risico-inschatting adhv vragenlijst: • Waarom werken met een vragenlijst ? • Patiënt weet meer ? (risico van shopping-gedrag) • Overzicht => eye-catcher (snelle check-up voor anesthesie) • Medico-legaal & uniformiteit binnen regio (door anesthesisten uitgewerkt) • Afspraken voor patiënt meegeven • Inhoud van de vragenlijst ? • Richtlijnen bij opname • Identificatie • Onderwerpen: opnames, chronische pathologie/last, medicatie & risico-factoren • Afspraken voor opname & pre-op onderzoeken in ziekenhuis& richtlijnen door patiënt te volgen bij opname • Wat kan daarbij de inbreng van de huisarts zijn ? • Hulp bij invullen, aanvulling van relevante info • Werkwijze : • Blanco standaard opnamedossiers beschikbaar bij chirurgmet vragenlijst & pre-op dossierifv huisarts

18. Risico-inschatting adhv klinisch oz • Welke aspecten zijn belangrijk in het pre-operatief dossier voor dagziekenhuis ten behoeve van de huisarts (doc. 542) • Chirurg duidtgewenste onderzoekenaan adhv standaardtabel • Bijkomendeanamnestische gegevens: (eventl uit vragenlijst pt) • Vroegere operaties • Systeemanamnese • Allergieën • Psycho-sociale achtergrond • Medicatie • Rookgewoontes • Klinisch onderzoek: • Constitutie • Cardio-respiratoire parameters • Vasculaire problematiek • Belemmerende aspecten

21. Risico-inschatting adhv klinisch oz • Rapportage: • Adhv pre-operatief dossier voor huisarts • Daarbij voegen: technische onderzoeken & protocollen • Behandelende chirurg dient geïnformeerd:huisartsen sturen (via interne post) resultaten 2d voor ingreep naar behandelende specialist die deze info na contrôle in het opnamedossier plaatst • Handelen bij vermoeden van potentiele problemen • Huisarts meldt probleem aan behandelende chirurg • Chirurg is verantwoordelijkom de anesthesist hierover TIJDIG in te lichten

22. Risico-inschatting adhv screeningASA 1 & 2 – mineure ingrepen

23. Risico-inschatting adhv screening> ASA 3 – majeure ingrepen

24. Risico-inschatting adhv screeningSpecifieke pathologie (Roizen 12/91)

25. Een correct beeld op de thuismedicatie: • Bij elke opname (zowel chirurgisch als andere) is het belangrijk een duidelijk, volledig en actueel beeld te krijgen van de door de patiënt ingenomen thuismedicatie. • Vermeld: • Geneesmiddel: naam, vorm, dosis • Datum van opstarten medicatie • Frequentie van toediening • Stopdatum (zo nog relevant voor deze patiënt)

26. Een correcte informering: • Stopzetting medicatie: • Indien niet vitaal, gelieve anticoagulantia (aspirine, Ticlid) 1 week pre-operatief te stoppen • ACE-inhibitoren stoppen 1d pre-operatief • Alle andere geneesmiddelen verder geven ook de dag van opname met een weinig water • Stopzetting voeding • Specifieke voorbereiding: (huidwassing &/of ontharing) • Verdere uitklaring van de informatie verstrekt à de pt (angstreductie wanneer adequate informatie: wat staat me te wachten ?) • Inschattingof er bij de pt voldoende opvang mogelijk is na ontslag uit het dagziekenhuis

27. Procedures worden vastgelegd Mbt het pre-operatief gebeuren Mbt het post-operatief gebeuren (ontslaginfo)

28. Afspraken mbt voorlopige ontslagbrief: • Informatie over ingreep • Informatie overpotentiële complicaties • Te nemen acties bij problemen • Bijkomende onderzoeken/behandelingen • Volgende afspraken

29. Afspraken mbt definitieve ontslagbrief: • Informatie over ingreep • Bevindingen, conclusies, relevante onderzoeksresultaten • Informatiediereeds aan ptwerd verstrekt (oa oncologie) • Afspraken over de verdere informering & begeleiding • Bijkomende onderzoeken/behandelingen gewenst/voorgeschreven • Nog te ondernemen acties • Volgendeafspraken

30. Voorlopige resultaten Vaststellingen & mogelijke verklaringen bij de resultaten van de verschillende ziekenhuizen Toekomstige werkpunten & afspraken Leerpunten na 1 jaar samenwerking

31. Globale trends vastgestelde verbeteringen • Doorverwijzing huisartsen • Volledigheid pre-op dossier • Ingevulde pre-operatieve vragenlijst • Informering patiënten over rol huisarts in nazorg • Ontslagbrief beschikbaar bij ontslag • Nog geen verbetering: • Geen significante verbetering qua volledigheid voorgeschreven pre-operatieve onderzoeken. Mogelijke oorzaken voor het uitblijven van deze verbetering: • Te strenge eisen voor mineure ingrepen • Te strenge eisen voor herhaalde ingrepen

32. Voorstellen naar de toekomst: • Als streefdoel wordt voor de volledigheid van de pre-operatieve vragenlijst 95% voorgesteld. Er zal nagestreefd worden om daartoe een actieve anamnese uit te voeren bij opname en daarbij deze vragenlijst te hanteren. Patiënten worden verder aangemoedigd door de opnamecoördinator om deze vragenlijst reeds voor hun opname (en bij voorkeur samen met hun huisarts) in te vullen. Er dient nagezien hoe bij patiënten die binnen bepaalde periodes frequent opgenomen worden (bv pinning & verwijdering) dezelfde vragenlijst opnieuw gebruikt kan worden waarbij enkel de wijzigingen dienen genoteerd. • Mbt het protocol voor de pre-operatieve onderzoeken zullen de anesthesisten (binnen de regio) controleren in hoeverre deze lijst nog actueel is en eventueel aan (evidence based) nieuwe richtlijnen dient aangepast voor bepaalde operaties. • Er zal een actief beleid gevoerd worden om er niet alleen in te slagen dat bij 90% van de patiënten een (voorlopige) ontslagbrief beschikbaar is op het moment van het ontslag of binnen de eerste 24u erna, maar er zal tevens gestreefd worden naar 50% electronische doorsturing. • Streven naar consensus over minimale inhoud vd ontslagbrief & de informatieverstrekking aan de patiënt

33. Leerpunten na 1 jaar samenwerking • Veel betrokkenen => doorstroming afspraken ? • Verschillende belangen => verschillende betrokkenheidSamenwerking = vnl kaderscheppend • Weinig échte incentives • Meten is bijzaak, bedolven onder administratieve beslommeringen • (Regionale) Uniformiteit en eenvoud in afspraken dient nagestreefd • Uniformiteit & eenvoud in documenten dient nagestreefdbv 1 verwijsdocument (liefst in toekomst geautomatiseerd), 1 type ontslagbrief minstens voldoend aan de minimaal vooropgestelde criteriaTaak weggelegd voor SIT (multidisciplinaire informatiedoorstroming) • Informatisatie dient verder aangemoedigdaangevuld met mogelijkheid tot ‘persoonlijk contact’ via telefoon voor kritische situaties • Nood aan evidence based criteria, guidelines • Snelheid & correctheid van informatiedoorstroming ifv verhoging efficiëntie, effectiviteit van de zorgverlening & de continuïteit ervan

34. Tot slot … 3 citaten ter samenvatting Hetgeen men niet ziet, kan men ontkennen Graham Greene Te samen komen is een begin, Te samen blijven leidt tot vooruitgang, Te samen werken leidt tot succes Henry Ford Je oogst nooit in hetzelfde seizoen als je zaait James Kennedy