Konferencja naukowo-techniczna KARTOGRAFIA NUMERYCZNA I INFORMATYKA GEODEZYJNA

1. ZAGADNIENIE KOMPATYBILNOŚCISYSTEMÓW INFORMACJI PRZESTRZENNEJLesław PIANOWSKIKatedra Geodezji, Politechnika Rzeszowska Konferencja naukowo-techniczna KARTOGRAFIA NUMERYCZNA I INFORMATYKA GEODEZYJNA 29-30 wrzesień 2005r. Rzeszów-Polańczyk

2. 1. Klasyfikacja System Informacji Geograficznej - GIS (ang. Geographical Information System). Ze względu na typ analizowanych danych GIS dzielony jest na dwie grupy: • "Systemem Informacji Przestrzennej" - obejmujący niewielki obszar. • "Systemem Informacji Geograficznej" - obejmujący swoim zakresem kraj bądź kontynent. Wszystkie systemy GIS są Systemami Informacji o Terenie. System Informacji o Terenie (ang. LIS Land Information System) tospecjalny rodzaj Systemu Informacji Przestrzennej zawsze zawiera informacje o użytkowaniu i własności terenu.

3. System informacji przestrzennej jest to kombinacja sprzętu i oprogramowania, której funkcjonalnym celem jest przetwarzanie danych przestrzennych metodami stosowanymi w kartografii numerycznej. Głównym zadaniem kartografii numerycznej jest zastąpienie tradycyjnych (manualnych) technik tworzenia map przez komputer.SIP, zgodnie z definicją, obejmuje pięć wzajemnie powiązanych elementów: • sprzętu komputerowego, • oprogramowania, • danych geodezyjnych i opisowych, • Zespołów specjalistów do tworzenia aktualizacji i udostępniania zasobów systemu, • zadań.

4. Funkcje SITTechnologia zarządzania informacją przestrzenną jest to technologia obejmująca wszelkie zastosowania systemów komputerowych łącznie z tworzeniem map numerycznych iprzetwarzaniem informacji przestrzennej.Podstawowe funkcje SIT można zebrać w pięciu grupach: • wprowadzanie danych, • transformacja danych, • przechowywanie, uzupełnianie i aktualizacja danych (zarządzanie danymi), • analiza danych, • uzyskiwanie produktu końcowego.

5. Mapa numeryczna jest jednym z elementów SIT. Programy komputerowe są narzędziem do automatycznego modelowania kartograficznych danych przestrzennych. Typowe określenia geoinformatyki: • System Informacji Przestrzennej (Geographic Information System - GIS), • System Informacji o Terenie (Land Information System - LIS), • Automatyczne tworzenie map (Automated Mapping - AM), • Wspomagane komputerowo tworzenie map (Computer-Assisted Mapping - CAM), • Automatyczne tworzenie map i zarządzanie infrastrukturą techniczną (Automated Mapping/Facilities Management - AM/FM), • Geoprzetwarzanie i analizy sieciowe (Geoprocessing and Network Analysis). • Wizualizacja realizowana przez graficzny interfejs użytkownika (GUI - Graphical User Interface),

6. Cechy SIP: • Integracja danych przestrzennych i atrybutów (danych opisowych). • odpowiednia dokładność (wymagana przez normy), która decyduje o kartometryczności opracowań kartograficznych, czyli zgodności lokalizacji punktów w przyjętym układzie współrzędnych, • zgodność z zasadami zawartymi w ustawach i rozporządzeniachministrów, • zgodność z Instrukcjami technicznymi, • Wykorzystanie dostępnych baz danych np. Oracle lub Informix, • obsługa formatu danych i wymiany danych w formacie TXT lub XML dla danych opisowych i SHAPE dla danych geometrycznych, • kompatybilność danych i produktu dla łatwej komunikacji z użytkownikami systemu.

7. Dane przestrzenne pochodzące z różnych źródeł: • Mapy analogowe, • Zdjęcia lotnicze i zdjęcia satelitarne, • Dane z odbiorników GPS, • Operaty z bezpośredniego pomiaru w terenie, • Dokumentacja projektowa i powykonawcza obiektów budowlanych, • Dokumentacja miejscowych planów zagospodarowania terenu.

8. GIS jest bazą danych geometrycznych i opisowych, które mogą być zarządzane, aktualizowane i analizowane przez różnych użytkowników. System Informacji Przestrzennej obejmuje operacje na danych dotyczących obiektów o charakterze przestrzennym: • Proces pozyskiwania, • Proces przetwarzania, • Proces udostępniania.

9. Mapy numeryczne w Systemie Informacji służą do: • tworzenia, • aktualizowania, • analizy, • prezentacji i wymiany informacji powiązanych z obiektami powierzchni Ziemi, • umożliwienie korzystania z nich specjalistom z różnych branż.

10. W informatorze WPG znajduje się informacja:6 stanowisk wprowadzania danych i redakcji mapy numerycznej w systemach: • GeoGraphics, MGE, EW_MAPA, Digmapa, Inzas, Nobel, Ikart, TerraBit Geo-Map i inne”. • Stąd wniosek: brak pełnej kompatybilności wymusza wykonawcę do korzystania z wielu dostępnych oprogramowań do tworzenia mapy numerycznej. • Ważne dla odbiorców jest pełne wykorzystanie zakupionych danych z SIT w oparciu o posiadany zbiór programów i przyrządów czyli kompatybilność danych, • Potrzeba kompatybilności danych i produktów jest szczególnie ważna dla wąskiej grupy odbiorców - geodetów wykonujących pomiary na terenie objętym działaniem różnych ośrodków dokumentacji.

11. 2. Cechy wybranych systemów:Wybór, oprogramowania, w którym będzie tworzona i użytkowana mapa numeryczna, sprowadza się najczęściej do wyboru programów opartych o środowisko MicroStation lub AutoCAD. • Najpopularniejsze systemy informacji przestrzennej na ogół współpracują z programem AutoCAD, • Drugi podobny, to MicroStation GeoOutlook samodzielne narzędzie do wspomagania decyzji oraz wprowadzania i aktualizacji danych z systemów mapowych i GIS, • wielu użytkowników System Informacji o Terenie korzysta z GEO-MAP zawierającego moduły dla typowych zadań, • Inne to oryginalne, polskie rozwiązania: EWMAPA, Geo-Info, GeoSET, Geo-Mapa czy też Terrabit,

12. Wspomaganie komputerowe prac kartograficznych realizują moduły popularnego wśród geodetów programu użytkowego C-Geo. Aplikacje C-Geo umożliwiają hurtową konwersję plików rastrowych i czytanie centroidów działek, import wektorowych map ewidencyjnych w standardzie GML/XML, automatyczne wygenerowanie map i tabel, export mapy do formatu DXF. • Podobne walory prezentuje GeoSET. Dane mogą zostać przesłane do innych systemów CAD oraz programów GIS, • Występuje znaczna grupa rozwiązań przypisanych do konkretnych zadań gospodarczych. • Systemy posiadającemożliwość uzupełnianie oprogramowania o moduły mapowe, Przykładem takiego rozwiązania są aplikacje Map Basic, stanowiące rozszerzenia znanego systemu ArcView.

13. Kompatybilność systemu to możliwość zapisania w różnych formatach danych pochodzących z różnych źródeł: MGE, z programów CAD (Microstation, AutoCAD), Geomedia, z MapInfo i ArcInfo, z różnych baz danych (Oracle). • Poprzez wygenerowanie plików w formacie DXF, • Plików znakowych BDP, • Eksport danych w wersji wektorowej (DWG, DGN), • Eksport danych w wersji rastrowej do formatu PDF, • Zapewnienie pełnej kompatybilności z systemem CAD (Komputerowe Wspomaganie Projektowania), jest ważne z punktu widzenia znacznej grupy odbiorców produktów SIT. Cechy te spełnia AutoCAD Map, czyta pliki formatu DWG i DXF, Shape ESRI, Intergraph DGN oraz pliki MapInfo MIF/MID. Umożliwia również połączenie z danymi zapisanymi w dBASE, FoxPro, Oracle, Paradox i innych bazach danych kompatybilnych z ODBC.

14. Dziękuję za uwagę.