HIKAYAT MERONGMAHAWANGSA Aspek : Nilai-nilai Etika

1. HIKAYAT MERONGMAHAWANGSA Aspek: Nilai-nilaiEtika NAMA: WAN SALMIAH WAN AB RAHMAN PENSYARAH: DR SALMAH JAN NOOR MUHAMMAD

2. PENGENALAN • HikayatMerongMahawangsa(asalusul raja-raja • Kedah). • Raja PraOngMahawangsa (nama Islam Sultan • Muzalfal Shah) merupakan raja pertamamemeluk • agama Islam. • Raja terakhirmerupakan Sultan TajuddinHalim • Shah. • KeistimewaanHikayatinimengisahkanbagaimana • Raja PhraOngMahawangsamemeluk agama • Islam.

3. NILAI-NILAI ETIKA • DalamHikayatMerongMahawangsapengarangbijakmengetengahkan • unsur-unsuretika. • 1) Nilaietikaadildalampemerintahan • “Makatermasyhurlah Raja MerongMahawangsaitusudahdudukmenjadi raja padatempatitu. Makasegaladagangsenteri pun berhimpunlahdatangberniagakedalamnegeriitu. Denganbaikbudibahasanyabagindaitusertadenganmenterisekalianitutiadalahmerasaikesakitansegalarakyatmencarimakanpergimarikenegeriitu. Makabanyaklahorang yang telahpindahdengananakisterinyapergidudukbersama-sama Raja MerongMahawangs; makinlahbertambah-tambahrakyatnyadaripadasebulankepadasebulan, daripadasetahunkepadasetahun, makinbanyaksegalaorangpindahkenegeriitu.Makatetaplah Raja MerongMahawangsadiatastakhtakerajaandenganadilmurahnya.” • (SitiHawaSalleh m/s 15 -16)

4. 1) “Makaburunggerodaitu pun berdatangsembah, “YaNabi Allah, hambamupohonkanampunbanyak-banyakdiatasnyawabadanhambamudaripadakesalahanhambamu yang telahlaluitu. YaNabi Allah, mohonlahhambamupadatahun, bulan, hariini, hendakpergikeluardaripadabawahlangitdanbumiini,…” (SitiHawaSallehm/s 23-24) 2) “MakakataSyeikhAbdullah kepadapenghulusyaitanitu, “Padatempat yang lain tiadalahhambategur. Iniiaseorang raja besar, memegangsesuatunegeri. Makasampaihemattuanhambamemberiiaminumair kencing.” (SitiHawaSallehm/s 108) 2) Nilaietikanasihatmenasihati

5. 3) Nilaietikamenolong 1) “Hendaklahsegeramakinangpergiambilanak raja itusembunyikansebelumdatangburunggerodaitu. Siapatahukalauterlihatkepadanya, tentulahmatianak raja itu, danhendaklahjanganmakinangberiakandianasi yang berbiji, berilahnasisahajadahulusupayasegarsedikitsertamakinangmandikan dia.” (SitiHawaSallehm/s 17) 2) “Makakata Raja PhraOngMahawangsa, “Jikalaudemikian, hendaklahtuanhambatolonghambasekalianini, ajarkan agama Islam yang sebenaritu.”…Seketikadiajarkannyakalimahsyahadatdemikianbunyinya….” (SitiHawaSallehm/s 109)

6. 4) Nilaietikamenyambuttetamu …“siapatahukalauterlihatkepadanya, tentulahmatianak raja itu, danhendaklahjanganmakinangberiakandianasi yang berbiji, berilah air nasisahajadahulusupayasegarsedikitsertamakinangmandikan dia.” (SitiHawaSalleh m/s 17)

7. 5)Nilaietikapergaulan 1) “Jikalaudemikian, hendaklahtuanhambaperbuatsurat, kitapintasebijitempayan yang besardaripadasegalatempayan yang banyak-banyakitukepada Raja Kelinggiitu, kemudianbolehkitaambilkhabaranaknya. Dan negeriAchehitu pun perbuatjugasurat, kitaberiakandia, tandakitatulusikhlashendakberkasih-kasihandengandia…” • (SitiHawaSalleh m/s30) • 2) “MakamenteriKelahum pun demikianjugadenganbeberapapengajarnyaorangmenjadi raja dinegeriitu. Makaia pun membawapulangpohonbungaemasbungaperakituakan Raja Benua Siam sertatandaiadatangmerajakan raja dinegeri Kedah ini.” • (SitiHawaSallehm/s 79)

8. KESIMPULAN • Persoalanberkaitannilaidanetikakepimpinanadalahhal yang sangatdiberiperhatianberatdalam Islam keranasegalaaspekkepimpinanseseorang raja ataupembesarmempunyaihubunganeratdenganajaran agama. • Sungguhpunsegalanilaidanpanduan yang terdapatdalamHistoriografiMelayuditujukankhususbuatgolongan raja danpembesar, namunterdapatjugasebahagiandaripadanya yang bolehdimanfaatkanolehmasyarakatumumsebagaibahanperbincangandanrenunganyang relevansehinggakehariini. Lebih-lebihlagi, persoalan yang berhubungandenganetikakepimpinan Islam sepertiadil, jujur, ikhlas, amanahdansebagainyaadalahnilai-nilai Islam yang sejagat, lestaridankekalselama-lamanya.