PROTOKOL YÖNETİMİ

1. PROTOKOL YÖNETİMİ

2. Protokol Seminerin Anahtar Kelimeleri Protokol Nezaket ve Görgü

3. Yararlanılan Kaynaklar

4. Protokol Protokol, insanı küçültmez. Ama, protokole önem verilmezse, oturulan mevkiin hakkı gözetilmezse, devlete ve millete zarar gelir. İ.İNÖNÜ

5. Protokolün Tarihsel Gelişimi 1069 – 1070 Yusuf Has Hacip Kutadgu Bilig (Kutlu Yönetim Bilgisi)

6. Protokolün Tarihsel Gelişimi Kutadgu Bilig (Kutlu Yönetim Bilgisi) Yusuf Has Hacip Bir ahlâk, adalet, inanç eseri olduğu kadar, bir hükümet protokol ve görgü kılavuzudur.

7. Protokolün Tarihsel Gelişimi Kutadgu Bilig (Kutlu Yönetim Bilgisi) Yusuf Has Hacip “Akıllıysan, katıldığın her şölende yemeğini zarafetle yersin. Görgüsüz, aptal ve kaba saba olan kişi, terbiyeli biriyle karşılaşınca bocalar… Uzanıp da başkasının önünden lokma almayasın.”

8. Protokolün Tarihsel Gelişimi 14.yy.da Romalılar tarafından bir sanat olarak benimsenmiştir. İlk diplomasi okulu Venedik’te açılmıştır. Fransızlar protokole önem vermişlerdir.

9. Protokol Türleri Osmanlı Devleti’nde; İlk daimi diplomatik temsilcilik Fatih döneminde Venedik tarafından İstanbul’da kurulmuştur (1454). Kanuni Sultan Süleyman döneminde protokol kuralları ağırlık kazanmıştır (1563).

10. Protokol Türleri Uluslararası Protokol Diplomatik Protokol Saray Protokolü Devlet Protokolü Siyasi Protokol Askeri Protokol Mülki Protokol Kamusal Protokol Adli Protokol Akademik Protokol Dini Protokol Spor Protokolü Sosyal Protokol

11. Protokol ve Sosyal Davranış Kuralları BİR İNSANIN NİTELİĞİ,KIYAFETİYLE; NEZAKETİ, DAVRANIŞIYLA; BİLGİSİ,KONUŞMASIYLA; BECERİSİ,İŞİYLE; GÖRGÜSÜ,YEMESİ-İÇMESİYLE ortaya çıkar.

12. Protokolün Anlamı Protokol/ Fransızca “protocole” “Resmi ilişkilerde ve törenlerde önde gelme hakkı ve törensel davranış konusunda uyulması gereken kurallar bütünü” (Robert, 1992:706, 1555)

13. Protokolün Anlamı “Protokolgeniş anlamda kamusal ve toplumsal yaşamdaki; bütün etkinliklerde ve törenlerde, resmi ilişkilerde ve görüşmelerde,yazışmalarda ve toplantılarda, kabul ve ziyaretlerde, davet ve ziyafetlerde yöntem ve biçim yönünden uyulması ve uygulanması gereken kurallar bütünüdür.”

14. Protokol Kurallarının Amacı PROTOKOL KURALLARININ AMACI BİREYSEL, KURUMSAL VE ULUSAL ONURU VE SAYGINLIĞIKORUMAKTIR.

15. Protokol Kurallarının Amacı • KAMUSAL YAŞAMDA PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARINI BİLMEK İNSANA GÜVEN VERİR; ÜSTÜNLÜK VE SAYGINLIK SAĞLAR. • BU KURALLARA UYAN KİŞİLER İŞ YAŞAMINDA DAİMA FARK EDİLİRLER .

16. Protokol ve Sosyal Davranış Kuralları Yaşam Alanımız Özel Alan Kamusal (Resmi) Alan Sosyal Alan GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI PROTOKOL KURALLARI

17. Protokol Öncelikleri PROTOKOLDE, ÜÇ KİŞİ ÖNEMLİDİR: • KONUKLAR • YÖNETİCİLER • HANIMLAR PROTOKOL KURALLARI BU ÜÇ KİŞİYLE OLAN İLİŞKİLERDE TAM OLARAK UYGULANIR.

18. Protokolün Önemi • DİPLOMATLAR • SUBAYLAR • KAYMAKAMLAR / VALİLER • BÜROKRATLAR • HANIMLAR BU KİŞİLER; HERKESİ PROTOKOL AÇISINDAN DENETLER VE DEĞERLENDİRİRLER.

19. Protokolün Önemi BİR KİŞİNİN PROTOKOLE ÖNEM VERMEMESİ YA DA UYMAMASI TAŞIDIĞI ÜNVANIN, ÇALIŞTIĞI KURUMUN VEYA TEMSİL ETTİĞİ MAKAMIN İTİBARINI DÜŞÜRÜR.

20. Protokolün Önemi BİR KİŞİYE YA DA KURUMA HAK ETTİĞİ VE LÂYIK OLDUĞU ÖNEMİ VE DEĞERİ VERMEMEK YA DA GEREĞİNDEN FAZLA ÖNEM VE DEĞER VERMEK O KİŞİ YA DA KURUMUN KENDİ DEĞERİNİ VE SAYGINLIĞINI DÜŞÜRÜR.

21. Protokol İlkeleri PROTOKOL İLKELERİ • TÜM İLİŞKİLERDE SAYGI VE NEZAKET ESASTIR • ONURU VE SAYGINLIĞI (İtibarı) KORUMAK ESASTIR 3. TEMSİL ESASTIR

22. Protokol İlkeleri PROTOKOLDE; HERKES TAŞIDIĞI UNVANI VE ÇALIŞTIĞI KURUMU TEMSİL EDER. KİMSE KENDİNİ TEMSİL ETMEZ. TEMSİL; • KİŞİNİN DIŞ GÖRÜNÜ • GÜZEL VE UYGUN GİYİMİ, • UYGUN TUTUM VE DAVRANIŞI, • UYGUN VE GÜZEL KONUŞMASI • PROTOKOL- SAYGI, GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARINA UYMASI İLE ORTAYA ÇIKAR. TEMSİL, AYNI ZAMANDA KİŞİNİN İMAJIDIR.

23. Protokol İlkeleri 4. DÜZEY EŞİTLİĞİ VE DENKLİK ESASTIR 5. KARŞILIKLILIK ESASTIR 6. ÖNDEGELME VE ÖNCEGELMEDE UNVAN, RÜTBE VE KIDEM ESASTIR 7. PROTOKOLSÜZ SIRALAMA ALFABETİKTİR. 8.ULUSAL BAYRAK, KONUK, ÜST VE HANIM SAĞDADIR.

24. Protokol İlkeleri • KARŞILAMADA ÜSTLER BAŞTA; UĞURLAMADA SONDADIR. 10. YÜRÜYÜŞ VE OTURMA DÜZENİNDE 1NUMARA OLAN ÜST; ORTA MERKEZDEDİR. 11. TOPLANTI VE TÖRENLERDE KONUŞMA SIRASI AST’TAN ÜST’EDİR (En üst en son konuşur).

25. Protokol İlkeleri 12.PROTOKOLDE KONUĞU ÜST’Ü VE HANIMI KORUMAK, KOLLAMAK VE SAYMAK ESASTIR.

26. Protokolde Temel Öğeler • Organizasyon (Düzen) • Kılık Kıyafet • Davranışlar • Konuşmalar • Mekan, Eşya ve Malzemeler • İkramlar • Çiçek ve Hediyeler

27. Protokolün Uygulandığı Alanlar KAMUSAL YAŞAMDA PROTOKOL KURALLARININ TAM OLARAK UYGULANDIĞI RESMİ ALANLAR: • MAKAM ODASI • MAKAM ARABASI VE RESMİ ARABA • TOPLANTI VE TOPLANTI ODASI • TÖREN VE TÖREN ALANI • RESMİ DAVET VE ZİYAFETLER

28. Protokol Yönetimi • ÖNCELİK- SONRALIK SIRA DÜZENLERİ • MAKAM PROTOKOLÜ • BAYRAK PROTOKOLÜ • TAŞIT PROTOKOLÜ • TOPLANTI VE BRİFİNG PROTOKOLÜ • TÖREN PROTOKOLÜ • KONUŞMA PROTOKOLÜ • RESMİ YAZIŞMA PROTOKOLÜ • YÖNETSEL DAVRANIŞ PROTOKOLÜ • ZİYARET PROTOKOLÜ • KONUK PROTOKOLÜ • DAVET VE ZİYAFETLER • KIYAFET PROTOKOLÜ • SOSYAL DAVRANIŞ PROTOKOLÜ

29. Protokol Yönetimi ÖNCELİK- SONRALIK SIRA DÜZENLERİ Protokolde önde gelme sıralaması dikey, önce gelme sıralaması da yatay olarak yapılır. Nümerik olarak yapılan dikey sıralama( 1,2,3,,,9) önde gelme düzenini; Önde gelme sırası içinde alfabetik olarak yapılan yatay sıralama ise (3/a,3/b,3/c) eşitler arasındaki öncelik düzenini ifade eder.

30. Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri ÜLKEMİZDE DEVLET PROTOKOLÜ Devlet Erkânı Devlet Ricali Devlet organlarının ve kurumlarının ikinci derecedeki sivil yöneticileri ve üyeleridir. Mülki Askeri

31. Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri İL PROTOKOL SIRADÜZENİ • Vali • (Orgeneraller, Oramiraller) • (Milletvekilleri) • Garnizon komutanı • Büyükşehir belediye başkanı (Büyükşehirdeki ilçede yapılan törende ilçe belediye başkanı) • Cumhuriyet Başsavcısı (Adalet Komisyonu Başkanı, Bölge İdare Mahkemesi Başkanı) • Üniversite rektörleri • Baro başkanı • Rektör yardımcıları, fakülte dekanları, enstitü ve yüksek okul müdürleri • (İldeki genel ve katma bütçeli kuruluşların genel müdürleri)

32. Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri 11. Vali yardımcıları, il emniyet müdürleri, (Büyükşehirdeki ilçe kaymakamları ve ilçe belediye başkanları) 12. Hakimler, savcılar, noter odası başkanı 13. İktidar partisi, ana muhalefet partisi ve TBMM’de grubu bulunan partilerin il başkanları 14. (Dekan yardımcıları, enstitü ve yüksek okul müdür yardımcıları) 15. (Bakanlık müfettişleri, hesap uzmanları, Sayıştay denetçileri) 16. Bakanlıkların ve bağlı kuruluşların bölge ve il müdürleri (Bakanların imza sırasına göre), 17. (Genel müdürlük ve bölge müfettişleri) 18. Resmi banka müdürleri, KİT yöneticileri

33. Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri 19. TBMM’de grubu bulunmayan siyasî partilerin il başkanları (alfabetik) 20. İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri 21. İldeki mesleki kuruluşların temsilcileri 22. Özel banka müdürleri 23. Kamu yararına çalışan dernek başkanları.

34. Protokol Yönetimi MAKAM PROTOKOLÜ Kamu kurum ve kuruluşlarında, örgütü temsil eden yöneticilerin oturdukları odaya “makam” denir. Türk kamu yönetiminde “makam” deyimi, kurumu ve kurumsal otoriteyi temsil ve ifade eder.

35. Makam Protokolü Kamusal yaşamda anlayış olarak, makamın özel bir önemi, etkinliği, üstünlüğü ve ayrıcalığı vardır. Bu anlayışa göre; “Kişiler geçici makamlar kalıcıdır”; “Saygı kişiye değil, makamadır”; “Makama saygı esastır”

36. Makam Protokolü

37. Protokol Yönetimi BAYRAK PROTOKOLÜ Türk Bayrağı KanunuveTürk Bayrağı Tüzüğüile düzenlenmiştir.

38. Taşıt Protokolü TAŞIT PROTOKOLÜ Arabaya küçük büyükten önce biner ve sola oturur, böylelikle şeref yeri olan sağ tarafı büyüğe bırakmış olur. Ülkemizde ise genellikle bu durumun tam tersi gözlenir. Bizde genellikle "Efendim önden buyurun" denilerek büyüklere öncelik tanınır.

39. Taşıt Protokolü 1. MAKAM OTOMOBİLİNDE OTURMA DÜZENİ Ş: Şoför KSMT: Koruma, Sekreter (Özel Kalem), Mihmandar, Tercüman

40. 2. RESMÎ TAŞITLARDA OTURMA DÜZENİ Taşıt Protokolü

41. Taşıt Protokolü 3. TAKSİLERDE OTURMA DÜZENİ

42. 4. OTOMOBİLİ SAHİBİNİN KULLANDIĞI ÖZEL TAŞITLARDA OTURMA DÜZENİ Taşıt Protokolü

43. Protokol Yönetimi TOPLANTI VE BRİFİNG PROTOKOLÜ Protokolde; Yer, masa, sandalye, ikram, söz ve davranış olarak her şeyin bir anlamı ve yorumu vardır.

44. Brifing Protokolü Brifing (Bilgilendirme Toplantısı) Yönetim yaşamında üstleri bilgilendirme ve hatta onları eğitme ve yöneltme yöntemidir. Brifing raporunda; sunuş, kısa tarihçe, örgütsel yapı, personel ve öğrenci durumu, yapılan işler ve etkinlikler, sürdürülen projeler, planlanan olası projeler, sorunlar ve ekler yer almalıdır.

45. Toplantı Protokolü TEK BAŞKANLI VE TEK TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ BAŞKAN 2 4 6 8 10 1 3 5 7 9

46. Toplantı Protokolü EŞBAŞKANLI VE ÇİFT TARAFLI TOPLANTI DÜZENİ 5 3 EŞBAŞKAN 1 2 4 4 2 1 EŞBAŞKAN 3 5

47. Toplantı Protokolü TEK BAŞKANLI ÇOK TARAFLI U DÜZENİ TOPLANTI 2 4 6 8 10 12 1 3 5 7 9 11 13 15 17 16 14

48. Toplantı Protokolü EŞDÜZEY BAŞKANSIZ YADA PROTOKOLSÜZ YUVARLAK/KARE MASA TOPLANTI DÜZENİ (KOMİSYON TOPLANTISI)

49. Protokol Konuları TÖREN PROTOKOLÜ Törenler, devletin olduğu kadar kurum ve kuruluşların da büyüklük ve üstünlük göstergesidir. Törenlerde, davet edilecek kişiler, önde gelme sıralaması, oturma veya kortej düzeni, davetlilerin karşılanması ve uğurlanması önceden planlanır ve kusursuz uygulanır.

50. Protokol Konuları KONUŞMA PROTOKOLÜ a) Törensel Konuşma Kuralları • Takdim Kuralları • Hitap ve Selamlama Kuralları b) Etkili Konuşma Kuralları