KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK

1. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK

2. H2SO4 2 H + SO4

3. DOĞADA DENGE ? Kimyasalların üretilmesi, kullanımı, doğal ortamından alınarak değiştirilmesi, yeniden üretilmesi veya sentetik yollarla yeni kimyasallar üretilmesi bu dengeye müdahaledir. Bu müdahale yaşamın kolaylaşması gibi olumlu sonuçlar yaratabileceği gibi zararlı sonuçlarda yaratabilir. Bu sonuçların bir kısmı tolere edilebilir, bir kısmı edilemeyebilir ki bu da canlılar ve eko sistem anlamında risk oluşturur. .

4. 50 yıl önce yılda sadece 1.000.000 ton kimyasal üretilirken,bugün bu rakam 400.000.000 tona ulaşmıştır • 80.000 ila 100.000 arasında kimyasalın kullanıldığı tahmin edilmektedir • 5.000 ila 7.000 arasında değişen sayıda kimyasalın zararlı olduğu bilinmektedir. • Zararlı kimyasalların 3.000 ‘i KANSEROJEN ETKİLİDİR.

5. KİMYA SANAYİİ’NİN TASNİFİ ANA GRUPLAR -Organik ve inorganik kimyasal maddeler, -Plastikler, sentetik reçineler, elyaflar, -Farmostatik kimya maddeleri ve ilaçlar, -Temizleme, yıkama, parlatma maddeleri, parfümeri, -Boyalar, vernikler, laklar , emaye boyalar, -Zirai kimya maddeleri, -Çeşitli kimyasal müstahzarlar, -Petrol ürünleri,

6. KORUNMA POLİTİKALARI KORUYUCU POLİTİKANIN GELİŞİMİ; KİŞİSEL KORUMAYI TEMEL ALAN POLİTİKALARDAN TOPLU KORUMAYI ÖNGÖREN POLİTİKALARA, BURADAN DA BÜTÜNEYÖNELİK KORUMAYI TEMEL ALAN VE RİSKİN ÖNLENMESİNE ÖNCELİK VEREN POLİTİKALARA DOĞRU OLMUŞTUR.

7. KURULUŞ ÖNCESİ KURULUŞ PLANLAMASINDA PROJELENDİRMEDE

8. KURULUŞ PLANLAMASINDA: 1) YER SEÇİMİ, 2) ÇEVRE SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ, 3) ARSA BÜYÜKLÜĞÜ, 4) ALT YAPI TESİSLERİ, 5) METEOROLOJİK ETKENLER

9. YER SEÇİMİNİN ÖNEMİ !

10. PROJELENDİRMEDE 1) ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 2) MAKİNALARIN SEÇİMİ,

11. KURULUŞ SONRASI 1) İŞLETME SIRASINDA BİNALARDA, 2) DEPOLAMADA, 3) PROSESTE, 4) KULLANIMDA, 5) BAKIM VE ONARIMDA

12. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: - Binalar mümkünse tek katlı, - Duvarları yanmaz malzeme, - Tavanları hafif ve yanmaz malzeme, - Tabanlar düz, yanmaz, sızdırmaz, kıvılcım çıkarmaz, kolay temizlenebilir, - Tabanda drenaj sistemi, - Bütün pencerelerin gerektiğinde çıkış olarak kullanılması, kafes ve parmaklık olmaması,

13. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: - Giriş-çıkış kapıları, pencereler, panjurlar ve havalandırma menfezlerinin kapaklarının belirli bir basınç karşısında dışarıya karşı açılabilmesi, -Giriş-çıkış kapılarının yanmaz malzemeden, çıkış güvenliği ilkelerine uygun, kolayca dışarıya doğru açılabilmesi, - İşyerinin Tehlike anında kolayca tahliye edilebilecek nitelikte düzenlenmesi,

14. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: -Asansör ve merdivenlerin yanmaz malzemeden yapılması, asansör kapılarının kendiliğinden kapanan, toz geçirmez olması, - Kullanılacak aspiratörlerin motorlarının kapalı tipten olması veya motor ve diğer kısımlarının işyeri dışında bulunması, - Üretimden paketlemeye kadar Kapalı ve otomatik sistem kurulması.

15. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: -Parlayıcı,patlayıcı, tehlikeli ve zararlı sıvı veya gaz maddelerin, emme veya basınç suretiyle özel borular içerisinden sevk edilmesi, sevk ve depolamada kaçağa meydan vermeyecek tedbirlerin alınması,

16. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: - Alet, cihaz veya boru donatımının bozulması, sızdırması, delinmesi, eklerinden kaçak yapması veya havalandırma sisteminin arızalanması vb. hallerde; işin kısmen veya tamamen durdurulması, onarım ekibi ve görevliler dışındaki işçilerin tehlike bölgesinin dışına çıkarılması

17. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİ BİNALARI: - PPTZ maddelerin bulunduğu yerlerde bu maddeleri tutuşturabilecek sıcaklık derecesine yükselten veya kıvılcım veya çıplak alev çıkaran ısıtma sisteminin kullanılmaması, - Yapılan işen özelliğine göre uygun nem sağlanması.

18. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ: - Binaların etrafının çevrilmesi, giriş ve çıkışların kontrol altında tutulması, - İşyeri çevresinin aydınlatılması, - PPT işlerin meskûn yerler dışında veya tecrit edilmiş bina ve mahallerde, az işçi,kapalı sistem, tekniğin gereklerine göre gerekli tedbirler alınarak yapılması,

19. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -İŞYERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ: - İşyerlerinin güvenlik alanları içerisinde ateşli maddeler yasağı ve bunların kontrolü, -İşyerinde yapılan işin cinsine ve özelliğine göre etkili olabilecek yangın söndürme, - Ekip oluşturulması ve eğitimi, -Alarm sistemleri,

20. İŞYERLERİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ -DEPOLAMADA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ: - YER ALTI DEPOLARI - YERÜSTÜ DEPOLARI MESAFE.... -ÜRETİM VE İŞLEME SIRASINDA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ:

21. DEPO ÖZELLİKLERİ 1-Kimyasal madde deposu işyerinin diğer bölümlerinden ayrı bağımsız bir bölüm olmalıdır. 2-Deponun taban , tavan ve duvarları yanmaz malzemeden olması. 3-Tavan ve pencereler herhangi bir basınçta kolay dışa açılacak şekilde hafif malzemeden olması. 4-Bütün kapı ve pencereler dışa açılır olacak, sürgülü kapılarda ayrıca dışa açılır kanatlı kapı olacaktır.

22. DEPO ÖZELLİKLERİ 5-Depo tabanı içine konacak kimyasal maddelerden etkilenmeyecek özellikte olacaktır. 6-Depo tabanı yangın halinde kullanılabilecek su ve benzeri söndürücüleri akıtacak özellikte drenaja sahip olmalıdır. 7-Depo tabanında depolanan farklı özellikte maddelerin birbirine temas etmemesi için, farklı maddeler drenaj yolları ile ayrılmış bölümlere konmalıdır. Drenaj yolları

23. DEPO ELEKTRİK VE HAVALANDIRMASI 1- Kimyasal madde depoları içinde tercihen elektrik tesisatı bulunmamalı, aydınlatma ışık dışarıdan yansıtılarak yapılmalıdır. 2- İçeride elektrik tesisatı bulunması zorunlu ise tamamen expruf ve kapalı sistem olmalıdır. 3- Kimyasal madde depolarının havalandırmaları hem alttan hem üstten karşılıklı olmalıdır. 4-Cebri çekişli havalandırma sistemlerinde elektrik motorları exponansial proof (EX) özellikte olmalıdır.

24. STOK TANKLARI Stok Tankları ve Stok Sahasında Alınması gerekli güvenlik önlemleri

25. DEPO ÖZELLİKLERİ 1-Depolar yangına dayanıklı malzemeden yapılmalı 2-Depolarda sızmalara karşı uygun drenaj sistemi ve depo dışında bir toplama havuzu bulunmalıdır. 3-Kimyasal maddeler özelliğine göre ayrı bölümlerde depolanmalı. 4-Yangın savunma sistemleri, depolanan kimyasal maddenin özelliğine uygun olmalı. 5-Birbirinden ayrılmış bölümler arasındaki duvarlar yangına dayanıklı malzemeden olmalı.

26. DEPOLARIN ÖZELLİKLERİ 6- Depo dışında ve uygun bir mesafede, depo içinde nelerin bulunduğu, herhangi bir yangın halinde hangi malzeme ve yöntemlerle, ne şekilde müdahale edileceği bilgilerini ihtiva eden bir uyarı levhası konulmalıdır

27. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK “KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK” İN AMACI İŞYERİNDE BULUNAN, KULLANILAN VEYA HERHANGİ BİR ŞEKİLDE İŞLEM GÖREN KİMYASAL MADDELERİN TEHLİKELERİNDEN VE ZARARLI ETKİLERİNDEN İŞÇİLERİN SAĞLIĞINI KORUMAK VE GÜVENLİ BİR ÇALIŞMA ORTAMI SAĞLAMAK İÇİN ASGARİ ŞARTLARI BELİRLEMEKTİR.

28. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK TEHLİKE BİR KİMYASAL MADDENİN YAPISAL ÖZELLİĞİ NEDENİ İLE ZARAR VERME POTANSİYELİ RİSK KİMYASAL MADDENİN ZARAR VERME POTANSİYELİNİN ÇALIŞMA VE/VEYA MARUZİYET KOŞULLARINDA ORTAYA ÇIKMA İHTİMALİDİR. DİĞER TANIMLAR ?. . . . .

29. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK GENEL YÜKÜMLÜLÜK: İŞVEREN, KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA, İŞÇİLERİN BU MADDELERE MARUZİYETİNİ ÖNLEMEK, BUNUN MÜMKÜN OLMADIĞI HALLERDE EN AZA İNDİRMEK VE TEHLİKELERDEN KORUMAK İÇİN GEREKLİ TÜM ÖNLEMLERİ ALMAKLA YÜKÜMLÜDÜR.

30. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK RİSK DEĞERLENDİRMESİ M/6 İŞVEREN, İŞYERİNDE TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE BULUNUP BULUNMADIĞI TESPİT ETMEK VE TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE BULUNMASI HALİNDE, İŞÇİLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN OLUMSUZ ETKİLERİNİ BELİRLEMEK ÜZERE RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPMAKLA YÜKÜMLÜDÜR.

31. RİSK DEĞERLENDİRMESİNDE DİKKATE ALINACAK HUSUSLAR: • KİMYASAL MADDENİN SAĞLIK VE GÜVENLİK YÖNÜNDEN TEHLİKE VE ZARARLARI, • İMALATÇI, İTHALATÇI VEYA SATICILARDAN SAĞLANACAK MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI, • MARUZİYETİN TÜRÜ, DÜZEYİ VE SÜRESİ, • KİMYASAL MADDENİN MİKTARI, KULLANMA ŞARTLARI VE KULLANIM SIKLIĞI,

32. RİSK DEĞERLENDİRMESİNDE DİKKATE ALINACAK HUSUSLAR: • MESLEKİ MARUZİYET İLE BİYOLOLJİK SINIR DEĞERLERİ, • ALINAN VEYA ALINMASI GEREKEN ÖNLEYİCİ TEDBİRLERİN ETKİSİ, • VARSA DAHA ÖNCE YAPILMIŞ SAĞLIK GÖZETİM SONUÇLARI, DİKKALE ALINIR.

33. RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN BELGE NİTELİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ, YAZILI BELGE HALİNE GETİRİLİR VE İŞYERİNDE BULUNDURULUR. RİSK DEĞERLENDİRMESİ

34. RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN YENİLENMESİ? -RİSK DEĞERLENDİRMESİNDE BELİRLENMİŞ SÜRELERDE, -ÇALIŞMA ŞARTLARINDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER OLDUĞUNDA, -ORTAM ÖLÇÜMLERİ VE SAĞLIK GÖZETİMLERİNİN SONUÇLARINA GÖRE GEREKTİĞİNDE, -KİMYASAL MADDELER NEDENİ İLE HERHANGİ BİR KAZA OLDUĞUNDA, -EN AZ BEŞ YILDA BİR DEFA YENİLENİR..

35. RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN KAPSAMI • TAMİR VE BAKIM İŞLERİ DE DAHİL OLMAK ÜZERE KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞILAN TÜM İŞLERİ KAPSAR, • BİRDEN FAZLA KİMYASAL MADDE İLE ÇALIŞILAN İŞLERDE, BU MADDELERİN HER BİRİ VE BİRBİRLERİ İLE ETKİLEŞİMLERİ DİKKATE ALINIR,

36. RİSK DEĞERLENDİRMESİ; • TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELER İÇEREN YENİ BİR FAALİYETE, ANCAK RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ YAPILARAK VE BELİRLENEN HER TÜRLÜ ÖNLEM ALINDIKTAN SONRA BAŞLANIR.

37. TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GENEL ÖNLEMLER RİSKLER; 1-İŞYERİNDE UYGUN DÜZENLEME VE İŞ ORGANİZASYONU, 2-ÇALIŞMALARIN TEKNOLOJİK GELİŞMELER DİKKATE ALINARAK UYGUN YÖNTEMLERLE YAPILMASI, UYGUN MAKİNA VE EKİPMAN SAĞLANARAK, BENZİN Bak güzel kardeşim bak huni kullanmazsan daha hızlı doluyor...

38. TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GENEL ÖNLEMLER 3-ALINANÖNLEMLERİN ETKİNLİĞİNİ VE SÜREKLİLİĞİNİ SAĞLAMAK ÜZERE YETERLİ KONTROL, DENETİM VE GÖZETİM SAĞLANARAK, 4-İŞÇİLERİN MARUZ KALACAKLARI MADDE MİKTARI VE MARUZİYET SÜRELERİNİN EN AZ DÜZEYDE OLMASI SAĞLANARAK,

39. TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GENEL ÖNLEMLER 5-KİŞİSEL TEMİZLİK İÇİN UYGUN VE YETERLİ ŞARTLAR SAĞLANARAK, 6-ATIK VE ARTIKLARIN EN UYGUN ŞEKİLDE İŞLENMESİ, TAŞINMASI KULLANILMASI, DEPOLANMASI İÇİN DÜZENLEME YAPILARAK,

40. TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GENEL ÖNLEMLER 7-ÇALIŞMALARIN EN AZ SAYIDA İŞÇİ İLE YAPILARAK, 8-ÜRETİM ALANINDA YAPILAN İŞ İÇİN GEREKLİ OLAN MİKTARDAN FAZLA TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE BULUNDURULMAMASI, HEPSİNİ GETİRDİM YETERRR!

41. TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GENEL ÖNLEMLER 9-İŞYERLERİ VE EKLENTİLERİNİN HER ZAMAN DÜZENLİ VE TEMİZ BULUNDURULMASI SAĞLANARAK, ORTADAN KALDIRILACAK VEYA EN AZ DÜZEYE İNDİRİLECEKTİR.

42. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK İŞÇİLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİ İÇİN RİSK BULUNDUĞU ORTAYA ÇIKARSA; GENEL TEDBİRLERLE BİRLİKTE, ÖZEL KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER, KAZA VE ACİL DURUMLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER, SAĞLIK GÖZETİMİ, UYGULANIR

43. RİSK BULUNDUĞU ORTAYA ÇIKARSA GENEL ÖNLEMLER SAĞLIK GÖZETİMİ M/12 KAZA VE ACİL DURUMLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER M/9 ÖZEL KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER M/8 GENEL ÖNLEMLER

44. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK İŞÇİLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİ İÇİN RİSK BULUNMADIĞININ BELİRLENMESİ VEYA ALINAN GENEL ÖNLEMLERLE RİSKİN KABUL EDİLEBİLİR DÜZEYE İNMESİ HALİNDE; ÖZEL KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER, KAZA VE ACİL DURUMLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER, UYGULANMAZ SAĞLIK GÖZETİMİ,

45. ÖZEL KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER M/8 A- RİSKLERİN ORTADAN KALDIRILMASI VEYA EN AZ DÜZEYE İNDİRİLMESİ İÇİN HER TÜRLÜ ÖNLEM ALINACAK İKAME YÖNTEMİ (TEHLİKESİZ, DAHA AZ TEHLİKELİ OLAN KİMYASAL MADDE VEYA İŞLEM) İKAME YÖNTEMİUYGULANAMIYORSA

46. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK 1- İŞÇİLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN RİSK OLUŞTURABİLECEK TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE ÇIKIŞINI ÖNLEMEK VEYA EN AZA İNDİRMEK İÇİN UYGUN PROSES VE MÜHENDİSLİK KONTROL SİSTEMLERİNİN SEÇİLMESİ, UYGUN MALZEME VE EKİPMAN KULLANILMASI. 2- RİSKİ KAYNAĞINDA ÖNLEMEK ÜZERE UYGUN İŞ ORGANİZASYONU VE YETERLİ HAVALANDIRMA SİSTEMİ KURULMASI.(TOPLU KORUMA) 3- TOPLU KORUNMA İÇİN ALINAN ÖNLEMLERİN YETERLİ OLMADIĞI HALLERDE KİŞİSEL KORUNMA YÖNTEMLERİUYGULANIR

47. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK B- RİSKİN ÖZELLİĞİNE GÖRE GEREKİYORSA SAĞLIK GÖZETİMİNİN YAPILMASI KORUMA VE ÖNLEMENİN YETERİNCE SALANAMADIĞI BAŞKA ŞEKİLDE ORTAYA KONULAMADIĞINDA İSE ; DÜZENLİ ÖLÇÜM VE ÖLÇÜMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

48. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK C- RİSKİN DEĞERLENDİRMESİNİN SONUÇLARINA GÖRE TEKNİK VE İDARİÖNLEMLER; • PARLAYICI MADDE MİKTARININ TEHLİKELİ KONSANTRASYONLARA ULAŞMASI VE KİMYASAL OLARAK KARARSIZ MADDELERİN TEHLİKELİ MİKTARDA BULUNMASININ ÖNLENMESİ, • BU MÜMKÜN DEĞİLSE PATLAMAYA VE YANGINA SEBEP OLABİLECEK TUTUŞTURUCU KAYNAKLARININ BULUNMASININ ÖNLENMESİ

49. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA GÜVENLİK • YANGIN VE PATLAMA HALİNDE VEYA KİMYASAL OLARAK KARARSIZ MADDE VE KARIŞIMLARININ ZARARLI FİZİKSEL ETKİLERİNDEN İŞÇİLERİN ZARAR GÖRMESİNİ ÖNLEMEK VEYA EN AZA İNDİRMEK İÇİN ÖNLEMLER ALINMASI , • İŞ EKİPMANLARI İLE KORUYUCU SİSTEMLERİN TASARIMI, İMALİ VE TEMİNİNİN YÜRÜRLÜKTEKİ MEVZUATA UYGUN OLMASI, • PATLAMA BASINCININ ETKİSİ AZALTAN SİSTEMLER BULUNMASI, • TESİS, MAKİNA VE EKİPMANLARIN SÜREKLİ KONTROLÜ

50. KAZA VE ACİL DURUMLAR 1- KAZA,OLAY VE ACİL DURUMLARDA YAPILACAK İŞLERİ ÖNCEDEN BELİRLEYEN ACİL EYLEM PLANI, UYGULAMALI EĞİTİM VE TATBİKAT, UYGUN İLK YARDIM İMKANLARI, 2- OLAYIN ETKİLERİNİ AZALTACAK TÜM ÖNLEMLERİN ALINMASI VE İŞÇİLERİN DURUMDAN HABERDAR EDİLMESİ, ETKİLENMİŞ ALANA GİRİLMESİNİN ÖNLENMESİ, 3-ETKİLENMİŞ ALANA GİRİLMESİNE İZİN VERİLENLERE KORUYUCU GİYİM EŞYASI, KKD ve ÖZEL GÜVENLİK EKİPMANI VERİLMESİ,