1 / 68

Handel Ludźmi

Handel Ludźmi. Małgorzata Kozłowska prokurator Departament do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Łódź, 10 października 2011 Prokuratura Generalna. Uwagi ogólne prawo międzynarodowe.

sarila
Télécharger la présentation

Handel Ludźmi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Handel Ludźmi Małgorzata Kozłowska prokurator Departament do spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Łódź, 10 października 2011 Prokuratura Generalna

  2. Uwagi ogólne prawo międzynarodowe • Konwencja o zwalczaniu handlu żywym towarem, Paryż 4 maja 1910r. (Dz. U. z 1922r. Nr 87, poz. 783) • werbowanie, uprowadzenie, uwiedzenie kobiety lub dziewczyny nieletniej, nawet za ich zgodą, za pomocą oszustw, gwałtu lub gróźb, użycia władzy lub środków przymusudla celów rozpusty • Porozumienie Niemiec, Belgii, Danii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Indii, Włoch, Holandii, Portugalii, Rosji, Szwecji i Norwegii, Szwajcarii, Polski z dnia 18 maja 1904 (Dz.U. jak wyżej) • ochrona kobiet i dziewcząt małoletnich przed zbrodniczym procederem handlu białemi • gromadzenie wszelkich wiadomości o werbowaniu kobiet i dziewcząt za granicę dla celów nierządu • zapewnienie im opieki i powrotu do kraju

  3. Uwagi ogólne prawo międzynarodowe • Konwencja o zwalczaniu handlu kobietami i dziećmi , Genewa 30 września 1921r. (Dz.U. z 1925r. Nr 125 poz. 893) • ściganie i karanie osobników, zajmujących się handlem dziećmi obu płci, w rozumieniu Konwencji o zwalczeniu handlu żywym towarem • Konwencja dotycząca zwalczania handlu kobietami pełnoletnimi, Genewa 11 października 1933 (Dz.U z 1938r. Nr 7, poz. 37) • werbunek, uprowadzenie lub uwiedzenie kobiety lub dziewczyny pełnoletniej, nawet za jej zgodą w celu uprawiania nierządu za granicą • Konwencja w sprawie handlu ludźmi i eksploatacji prostytucji, Lake Success 21 marca 1950r. (Dz. U. z 1952r. Nr 41, poz. 278), • dostarczenie, zwabienie lub uprowadzenie innej osoby, nawet za jej zgodą • eksploatacja prostytucji dla zaspokojenia namiętności innej osoby • utrzymywanie lub prowadzenie domu publicznego, albo świadome wynajęcie pomieszczeń dla celów prostytucji

  4. Uwagi ogólne Prawo międzynarodowe • Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną (Dz.U. z 2005r. Nr 18, poz. 162) • Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii z dnia 25 maja 2000r. (Dz.U. z 2007r. Nr 76, poz. 494) • Konwencja Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi, sporządzona w Warszawie dnia 16 maja 2005r. (Dz.U. z 2009r. Nr 20, poz. 107) • Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE z 14 grudnia 2007r. C 303) • zakaz niewolnictwa, pracy przymusowej i handlu ludźmi (art. 5) • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar (Dz.U. U.E 15.4.2011) zastępująca decyzjęramową Rady 2002/629/WSiSW z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi (Dz.U. WE L 203 z dnia 1 sierpnia 2002r.)

  5. Uwagi ogólne Prawo międzynarodowe Konwencja Narodów Zjednoczonych z dnia 15 listopada 2000r. przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Dz.U. z 2005r. Nr 18, poz. 158), Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Dz.U. z 2005r. Nr 18, poz. 160),

  6. Organizacje międzynarodowe • Organizacja Narodów Zjednoczonych • UNDOC (United Nation Office on Drugs and Crime • Rada Europy • Unia Europejska • OBWE • Departament Stanu USA

  7. ONZ/UNDOC • pomoc krajom • Regulacje prawne • opracowanie strategii • pomoc w ich wdrażaniu • kampanie ogólnoświatowe • Blue heart campaigin

  8. Rada Europy • GRETA (Group of Experts on Action Against Trafficking in Human Beings) • raporty ewaluacyjne – ocena implementacji Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi w 34 państwach europejskich • w toku pierwsza runda ewaluacji 10 państw, w tym publikacja pierwszych raportów na temat Cypru, Austrii i Słowacji (wrzesień 2011)

  9. Unia Europejska • Karta Praw Postawowych • aktywność Komisji Europejskiej • grupa ekspertów do spraw handlu ludźmi wyznaczonych decyzją KE i współpracująca ściśle z KE, • Plan UE dotyczący najlepszych praktyk, standardów i procedur zwalczania handlu ludźmi i zapobiegania mu (2005/C 311/01); • Program sztokholmski – otwarta i bezpieczna Europa dla dobra i ochrony obywateli • Dyrektywa w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi (...) z 5 kwietnia 2011r. • Europol • Eurojust • ułatwienie realizacji międzynarodowej pomocy prawnej w sprawach karnych • wymiana informacji, także w sprawach o handel ludźmi

  10. Międzynarodowa pomoc prawna • Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych (Dz.U. z 1999r. Nr 76, poz. 854) • Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej z 29 maja 2000r. (Dz.U. z 2007r. Nr 135, poz. 950) • Konwencja NZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej wraz z protokołami dodatkowymi (Dz.U. z 2005r. Nr 18 poz. 158, 160)

  11. Wnioski o pomoc prawną • Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej uzupełnia m. in. Europejską Konwencję o pomocy prawnej w sprawach karnych • zasada bezpośredniości – art. 6 ust. 1 • możliwość przekazywania wniosków za pośrednictwem Interpolu • możliwość bezpośredniej komunikacji organu sądowego, policyjnego czy administracyjnego Uwaga na wyjątki – oświadczenia złożone w trybie art. 27 ust. 2 • podstawa do przekazywania informacji z własnej inicjatywy • Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych • zasada – wymiana wniosków za pośrednictwem organów centralnych,

  12. Wnioski o pomoc prawną Konwencja ONZ i protokół dodatkowy Warunki: - przestępstwo konwencyjne - popełnione w ramach działalności zorganizowanej grupy przestępczej - o charakterze międzynarodowym (co najmniej 2 państwa) • pomoc prawna (art. 18 Konwencji) • ekstradycja (art. 16 jako podstawa wydania) • konfiskata (art. 13)

  13. Konwencja ONZ i protokół dodatkowy • pomoc prawna (art. 18 Konwencji) • zebranie dowodów lub oświadczeń, • przeszukanie i zajęcie • oględziny, • uzyskanie opinii biegłego • zabezpieczenie dokumentów • doręczenia • identyfikacja i ujawnienie dowodów • przekazywanie informacji z postępowań karnych z zachowaniem wymogów poufności (z wyjątkiem dowodów niewinności oskarżonego)

  14. Konwencja ONZ i protokół dodatkowyNarzędzia prawne • ekstradycja (art. 16 jako podstawa wydania) • wspólne postępowania przygotowawcze –porozumienia lub umowy • konfiskata (art. 13) • dochody uzyskane z przestępstw • przedmioty służące do popełnienia przestępstwa • specjalne techniki śledcze – dostawa niejawnie nadzorowana, inwigilacja, operacja pod przykryciem

  15. Uwagi ogólnePrawo krajowe • art. 211 Kodeksu karnego z 1932r. • Wywiezienie za granicę osoby w celu uprawiania nierządu • art. IX przepisów wprowadzających Kodeks karny z 1969r. - dostarczenie, zwabienie lub uprowadzenie osoby w celu uprawiania nierządu, nawet za jej zgodą, • Uprawianie handlu kobietami i dziećmi • art. 253 § 1 kk z 1997r., rozdział XXXII „Przestępstwa p-ko porządkowi publicznemu” • art. 204 § 4 kk – zwabienie lub uprowadzenie innej osoby w celu uprawiania prostytucji za granicą

  16. Uwagi ogólne prawo krajowe • Nowela z dnia 20 maja 2010r. ustaw – Kodeks karny, o Policji, Kodeks postępowania karnego oraz Przepisów wprowadzających Kodeks karny (Dz.U. Nr 98 poz. 626). • skreślenie art. 253 § 1 kk i art. 204 § 4 kk, • wprowadzenie definicji handlu ludźmi – art. 115 § 22 kk • wprowadzenie przestępstwa handlu ludźmi w art. 189a § 1 kk, w rozdziale XXIII – „Przestępstwa przeciwko wolności”, • wprowadzenie karalności przygotowania – art. 189a § 2 kk, • wprowadzenie karalności niepowiadomienia o przestępstwie handlu ludźmi – art. 240 kk, a także jego formach stadialnych przygotowania i usiłowania

  17. Znamiona przestępstwa • podmiot - przestępstwo powszechne • popełnione z winy umyślnej • z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, • sprawca działa w celu wykorzystania innej osoby, nawet za jej zgodą, w sytuacjach szczególnych, które mogą stanowić realizację odrębnych czynów zabronionych (żebractwo, niewolnictwo), bądź też stanowić normalną aktywność człowieka (praca) • przestępstwo o charakterze formalnym • wieloczynnościowe • przedmiot ochrony – wolność i godność człowieka, prawo do jego samostanowienia

  18. Znamiona czynnościowe • werbowanie – nakłanianie, prowadzenie zaciągu, rekrutacji, • transport – przemieszczanie ludzi, ładunków na pewną odległość, z zastosowaniem środków lokomocji, • dostarczanie – spowodowanie, by inna osoba znalazła się w określonym miejscu, • przekazywanie – dawanie czegoś innej osobie do dalszego dysponowania • przechowywanie – trzymanie czegoś gdzieś, składowanie, magazynowanie, przetrzymywanie czegoś w ukryciu, • przyjmowanie – branie czegoś co jest dawane, branie kogoś do siebie, zapewnianie schronienia,

  19. Modus operandi • przemoc • groźba bezprawna • podstęp • wprowadzenie w błąd lub wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, nadużycie stosunku zależności • wykorzystanie krytycznego położenia lub stanu bezradności • udzielenie lub przyjęcie korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej nadzór lub opiekę nad inną osobą Nie muszą zostać zastosowane w przypadku popełnienia przestępstwa HL na szkodę małoletniego

  20. Strona podmiotowa, określenie działania sprawcy • związane z przemysłem usług seksualnych – prostytucja, pornografia i inne formy wykorzystania seksualnego, • praca lub usługi o charakterze przymusowym, • żebractwo, • niewolnictwo lub inne formy wykorzystania poniżające godność jednostki, • pozyskanie komórek, tkanek lub narządów

  21. Formy wykorzystania - prostytucja • Relacje przestępstw z art. 203 kk i art. 189a § 1 k • art. 203 kk – zmuszenie innej osoby do prostytucji następuje przy wykorzystaniu groźby bezprawnej, podstępu, stosunku zależności • art. 189a § 1 kk znamiona strony przedmiotowej następują na etapie werbunku, transportu (…), w celu doprowadzenia innej osoby do prostytucji • Możliwość realnego zbiegu przestępstw art. 189a §1 kk i art. 203 kk

  22. Relacje przestępstw z art. 189a §kk i art. 203kk • sprawa z okręgu PA Wrocław • czyn 1. sprzedaż Bułgarki w celu uprawiania prostytucji – zarzut o przestępstwo art. 189a§ 1 kk • czyn 2. czerpanie korzyści z cudzego nierządu, groźby bezprawnego zamachu na życie i zdrowie, bicie, uszkodzenie ciała i doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem – systematyczne oddawanie pieniędzy zarobionych w wyniku świadczenia usług seksualnych zarzut o przestępstwo z art. 282 kk i art. 204 § 2 kk, art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk pytanie jaki był cel przemocy i gróźb – świadczenie prostytucji czy uzyskanie korzyści majątkowych z jej uprawiania

  23. Relacje przestępstw z art. 189a §kk, art. 203 kk i art. 204 § 2 kk • PO Szczecin • werbunek pod pozorem pracy w barze w Niemczech, • przekazanie do klubu nocnego w celu uprawiania prostytucji (2-3 dni) • czerpanie korzyści z nierządu • zmuszenie do świadczenia usług seksualnych – przemoc, zabór telefonu komórkowego, dowodu osobistego, a także pozbawia wolności (zamknięcie klubu nocnego) • pokrzywdzona ucieka przyjęte kwalifikacje: art. 189a § 1 kk w zb. z art. 204 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 65 § 1 kk

  24. Formy wykorzystania - prostytucja • Relacje przestępstwa z art. 204 § 3 kk w formie stręczycielstwa i art. 189a § 1 kk • znamiona identyczne, przy czym w przypadku przestępstwa z art. 204 § 3 kk - konieczność wykazania celu osiągnięcia korzyści majątkowej • sprawca werbuje (nakłania) małoletniego i ma dwa cele działania – osiągnięcie korzyści majątkowej i doprowadzenie do wykorzystania w prostytucji • wyczerpanie znamion dwóch przepisów, przy czym skazanie na podstawie art. 189a § 1 kk

  25. Formy wykorzystania - prostytucja • Relacje art. 204 § 3 kk w formie kuplerstwa i art. 189a § 1 kk • czerpanie korzyści majątkowych z prostytucji małoletniego • małoletni jest już pokrzywdzonym w przestępstwie handlu ludźmi, został zwerbowany w celu wykorzystania w prostytucji i sprawca czerpie z jego prostytucji korzyści majątkowe, • dwa odrębne czyny, pozostające w zbiegu realnym

  26. Relacje przestępstw z art. 189a §kk, art. 203 i art. 204 § 2 i 3 kk • PO Szczecin • 16stolatka przebywająca w domu dziecka • nawiązanie kontaktu emocjonalnego i wyjazdy weekendowe z domu dziecka • zmuszanie do współżycia z kolegami oskarżonej, pod groźbą pobicia i czerpanie z tego korzyści majątkowych • zmuszenie do wyjazdu do Niemiec, fałszywy dokument tożsamości • świadczenie usług seksualnych • ucieczka pokrzywdzonej Przyjęta kwalifikacja: art. 189a § 1 kk w zb. z art. 203 kk, w zb. z art. 204 § 2 i 3 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 65 § 1 kk

  27. Relacje przestępstw z art. 189a §kk, art. 203 i art. 204 § 2 i 3 kk • PO Szczecin • podanie małoletniej środka odurzającego lub psychotropowego • użycie podstępu, że zostanie odwieziona do domu • wywóz do Niemiec do agencji towarzyskiej • pokrzywdzona informuje właścicieli agencji, że jest małoletnia i grozi że zawiadomi policję Przyjęte kwalifikacje: art. 189a § 1 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 204 § 2 i 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

  28. Formy wykorzystania – pornografiadefinicje • Doktryna • subiektywistyczno – moralistyczna: treść która ma służyć wywołaniu podniecenia seksualnego (zamiar sprawcy) • obiektywistyczno – moralistyczna: obiektywna ocena treści prezentowanych materiałów • Orzecznictwo – treści pornograficzne • Zawarte w utrwalonej (film, zdjęcia, obrazy) lub nie (pokazy na żywo) prezentacje czynności seksualnych człowieka, zwłaszcza ukazywanie organów płciowych człowieka w ich funkcjach seksualnych, i to zarówno w wymiarze niesprzecznym z ich biologicznym ukierunkowaniem, jak i czynności sprzecznych z przyjętymi w społeczeństwie wzorcami zachowań seksualnych Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2010r. sygn. IV KK 173/10

  29. Formy wykorzystania – pornografiadefinicje • Prawo międzynarodowe • Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (Dz.U. z 2007r. Nr 76 poz. 494), • pokazywanie za pomocą dowolnych środków dziecka uczestniczącego w rzeczywistych lub symulowanych ewidentnie czynnościach seksualnych lub jakiekolwiek pokazywanie organów płciowych w celach przede wszystkim seksualnych • Decyzja ramowa Rady 2004/68/WSiSW z dnia 22 grudnia 2003r. w sprawie zwalczania seksualnego wykorzystania dzieci i pornografii dziecięcej (Dz.U. UE L 261 z 2004r.) • Każdy materiał o charakterze pornograficznym, który wizualizuje lub przedstawia dziecko (wizerunek prawdziwy lub wytworzony) uczestniczące biernie lub czynnie w zdarzeniu o wyraźnym charakterze seksualnym • Publiczne eksponowanie narządów płciowych dziecka, jeśli ma to charakter seksualny

  30. Formy wykorzystania – pornografia, prawo wewnętrzne • Produkcja, utrwalanie (…) treści pornograficznych z udziałem małoletniego albo treści pornograficznych związanych z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem (art. 202 § 3 kk) • Utrwalanie treści pornograficznych z udziałem małoletniego poniżej lat 15 (art. 202 § 4b kk) • Produkcja treści pornograficznych przedstawiających wytworzony albo przetworzony wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynności seksualnej (art. 202 § 4 kk)

  31. Inne formy wykorzystania seksualnego • Art. 191a § 1 kk – utrwalanie wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej • utrwalanie wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej • przy użyciu przemocy, groźby bezprawnej lub przemocy • art. 200a kk – tzw. grooming • podmiot – osoba poniżej lat 15 • nawiązanie kontaktu w sieci (werbowanie, nakłanianie) i wprowadzenie w błąd w celu doprowadzenia do spotkania i w konsekwencji wykorzystania seksualnego, ale przez inną osobę

  32. Formy wykorzystania – praca lub usługi o charakterze przymusowym • definicja - Konwencja nr 29 Międzynarodowej Organizacji Pracy dot. pracy przymusowej lub obowiązkowej „Praca przymusowa lub obowiązkowa oznacza wszelką pracę lub usługi wymagane od jakiejś osoby pod groźbą jakiejkolwiek kary i do których dana osoba nie zgłosiła się dobrowolnie”. • art. 22 Kodeksu pracy – praca to umowa przyjmująca postać dobrowolnego zobowiązania pracownika do świadczenia pracy pod kierownictwem pracodawcy oraz zobowiązanie pracodawcy do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem

  33. Formy wykorzystania – praca (…) • naruszenie katalogu praw pracowniczych – art. 218 i 219 Kodeksu pracy, w tym: • prawo do godziwego wynagrodzenia (art. 13, 78-91 kp) • prawo do wypoczynku, w szczególności prawo do dni wolnych od pracy, gwarantowanego maksymalnego czasu pracy, prawo do urlopu wypoczynkowego (art. 14 kp) • prawo do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (art. 15 kp) • prawo do poszanowania godności i innych dóbr osobistych (art. 11’ kp)

  34. Formy wykorzystania - praca cudzoziemców • ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008r. Nr 69 poz. 415 ze zmianami) • powierzenie cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy (art. 120 ust. 1) • doprowadzenie cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy za pomocą wprowadzenia w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub zdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania (art. 120 ust. 3) • nielegalna praca cudzoziemca (art. 120 ust. 2)

  35. Formy wykorzystania - praca • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/52/WE przewidująca minimalne normy w odniesieniu do kar i środków stosowanych wobec pracodawców zatrudniających nielegalnie obywateli państw trzecich (Dz.Urz. UE L. 168 z 2009r.) • projekt ustawy o sankcjach dla podmiotów gospodarczych zatrudniających obywateli państw trzecich przebywających na terytorium RP • zatrudnianie w warunkach pracy powodujących szczególny wyzysk • zatrudnianie ofiary handlu ludźmi • zatrudnianie małoletniego obywatela państwa trzeciego

  36. Formy wykorzystania - praca • postępowanie PA Gdańsk • handel ludźmi w celu pracy przymusowej – świadczenie usług budowlanych • werbunek – ogłoszenia w lokalnych gazetach o pracy w sektorze budowlanym w Wielkiej Brytanii • transport autobusowy i zlecenie zrobienia zakupów • koszmarne warunki socjalno – bytowe, nocleg w remontowanych domach, • brak świadczeń pieniężnych w tym wynagrodzenia • profil pokrzywdzonych – nie wykształceni, nie znający języka, brak umiejętności poruszania się w obcym kraju • interwencja Konsulatu RP • postępowanie PA Gdańsk • handel ludźmi w celu pracy przymusowej (czyszczenie kadłubów statków) (art. 189a § 1 kk oraz z art. 120 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – doprowadzenie cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy)

  37. Formy wykorzystania - żebractwo • Dyrektywa w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi • forma przymusowej pracy lub usług (definicja Konwencji MOP nr 29) • art. 58 Kodeksu wykroczeń • powtarzające się zachowanie polegające na proszeniu o jałmużnę, darowiznę w naturze lub darowiznę pieniężną • czynienie tego w miejscu publicznym • w sytuacji posiadania środków na utrzymanie lub możliwości podjęcia pracy zarobkowej • postępowania postępowania kwalifikacje – o przestępstwa z art. 191 § 1 kk

  38. Formy wykorzystania – niewolnictwo • art. 115 § 22 kk – definicja niewolnictwa • stan zależności, w którym człowiek traktowany jest jak przedmiot własności • art. 8 Przepisów wprowadzających Kodeks karny • oddawanie innej osoby w stan niewolnictwa • uprawianie handlu niewolnikami • utrzymywanie osoby w stanie niewolnictwa

  39. Formy wykorzystania – pozyskiwanie komórek, tkanek lub narządów • ustawa z dnia 1lipca 2005r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. Nr 169, poz. 1411) • definicje • ściganie – art. 44 ust. 1 • działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej • nabycie lub zbycie cudzej komórki, tkanki, narządu • pośrednictwo w nabyciu lub zbyciu lub udział w przeszczepianiu lub udostępnianiu • werbunek – rozpowszechnianie ogłoszenia o odpłatnym zbyciu, nabyciu lub o pośredniczeniu w takich czynnościach w celu przeszczepu • brak penalizacji nielegalnego przeszczepianie embrionu • Dyrektywa - hl w celu pobrania organu

  40. Inne formy wykorzystania • w celu popełniania przestępstw – preambuła Dyrektywy w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi – • wykorzystanie osoby do popełniania, m.in.: kradzieży sklepowej, kieszonkowej, handlu narkotykami oraz innych podobnych działań podlegającym karom i przynoszącym korzyść majątkową • postępowania PA w Gdańsku i PA w Poznaniu • handel ludźmi w celu popełniania przestępstw - wyłudzenia świadczeń socjalnych • postępowanie PO we Wrocławiu V Ds 100/09 • handel ludźmi w celu popełniania kradzieży sklepowych zarzuty: art. 258 § 1 i 3 kk, art. 189a § 1 kk (art. 18 § 3 kk), art. 278 § 1 kk (art. 18 § 2 kk)

  41. Uprawnienia pokrzywdzonego • standardowy katalog • prawo do świadczeń socjalnych • art. 5 i 5a ustawy o pomocy społecznej (Dz.U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362) • interwencja kryzysowa dla ofiar handlu ludźmi – schronienie, posiłek, niezbędne ubranie i zasiłek celowy • powiadomienie służb pomocy społecznej oraz do rozważenia – wszczęcie odrębnego postępowania w ramach Pa oraz • pomoc Krajowego Centrum Interwencyjno – Konsultacyjnego dla ofiar handlu ludźmi (KCIK) prowadzonego przez MSWiA

  42. Uprawnienia pokrzywdzonegozadośćuczynienie (…) • art. 46 § 1 i 2 kk - zadośćuczynienie, obowiązek naprawienia szkody lub nawiązka • wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej • skazanie • związek przyczynowy pomiędzy szkodą/krzywdą a przestępstwem handlu ludźmi • złożenie wniosku do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej (art. 49a kpk)

  43. Uprawnienia pokrzywdzonego kompensata • ustawa o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw (Dz.U. z 2005r. Nr 169, poz. 1415 ze zm.) • przestępstwo popełnione na terytorium RP, na szkodę obywatela UE • postępowanie w sprawie o przestępstwo, którego skutkiem jest śmierć lub naruszenie czynności ciała lub rozstroju ciała art. 156 § 1 kk lub w art. 157 § 1 kk • uprawniony – pokrzywdzony lub osoba mu najbliższa • brak możliwości uzyskania kompensaty od sprawcy • kompensata obejmuje • utracone zarobki lub inne środki utrzymania • koszty związane z leczeniem i rehabilitacją • koszty pogrzebu

  44. Uprawnienia pokrzywdzonego kompensata • przesłanki negatywne • brak skutku postaci uszkodzenia ciała (…) • umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt. 1, 2, 3, 7 i 9 kpk • wydanie wyroku uniewinniającego • upływ 2 lat od dnia popełnienia przestępstwa • właściwy do rozpoznania – sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania pokrzywdzonego lub osoby mu najbliższej

  45. Uprawnienia pokrzywdzonego • prawo do reprezentacji, w tym prawo do żądania ustanowienia pełnomocnika z urzędu • warunek – wykazanie niemożności ponoszenia kosztów reprezentacji • pełnomocnik z urzędu (art. 87 § 1 kpk w zw. z art. 88 § 1 kpk i art. 78 § 1 kpk) • art. 12 ust. 2 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE • ochrona świadka/pokrzywdzonego • art. 12 ust. 3 Dyrektywy – zapewnienie dostępu do programów ochrony świadków lub innych podobnych programów, na podstawie indywidualnej oceny ryzyka • projekt Dyrektywy ustanawiającej minimalne standardy praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw

  46. Uprawnienia pokrzywdzonegopokrzywdzony cudzoziemski • prawo do ubiegania się o legalizację pobytu w RP – na podstawie ustawy o cudzoziemcach (Dz.U. z 2006r. Nr 234, poz. 1694 z późn. zm.) • art. 53a ust. 2 pkr. 4 – zezwolenie na czas oznaczony, nie dłuższy niż 3 miesiące • wojewoda na podstawie zaświadczenia organu wł. do prowadzenia postęp. • art. 53 ust. 1 pkt. 15 w zw. z art. 56 ust. 1 pkt. 4 – zezwolenie na zamieszkanie • okres do 6 miesięcy • pobyt na terytorium RP • podjęcie współpracy z organami wymiaru sprawiedliwości • zerwanie kontaktu z osobami podejrzanymi o popełnienie czynów zabronionych dot. handlu ludźmi • prawo do udziału w Programie wsparcia i ochrony ofiary/świadka handlu ludźmi

  47. Przesłuchanie pokrzywdzonego • wniosek o przesłuchanie w trybie art. 316 § 3 kpk lub osobiste przesłuchanie przez prokuratora • art. 191 § 3 kpk – zastrzeżenie danych adresowych • przesłuchanie z udziałem psychologa • okazanie z ukrycia lub z zastosowaniem środków umożliwiających przesłuchanie na odległość (art. 177 § 1 a kpk)

  48. Odmowa przesłuchania w trybie art. 316 § 3 kpk • konieczność dobrego umotywowania wniosku • porozumienie z La Stradą i stosowny dokument? • Odmowa odebrania zeznań przed sądem • brak niebezpieczeństwa, że świadka nie będzie można przesłuchać na rozprawie • pokrzywdzona Bułgarka zobowiązała się przed sądem, że stawi się na każde wezwania

  49. Zalecenia dot. przesłuchania pokrzywdzonego • art. 12 ust. 4 Dyrektywy – unikanie: • zbędnego powtarzania przesłuchań • kontaktu wzrokowego pokrzywdzonego z oskarżonym, w tym w czasie składania zeznań i okazania • przesłuchań krzyżowych – konfrontacji • składanie zeznań na posiedzeniach jawnych • zbędnych pytań dotyczących życia prywatnego

  50. Przesłuchanie pokrzywdzonego • ustalenie okoliczności pierwszego kontaktu pokrzywdzonego z osobą proponującą pracę, organizującą wyjazd, czy też składającą ofertę (telefon, email, ogłoszenie o pracę, polecenie przez znajomego, rodzinę) i jego dalszy przebieg, • warunki oferty, przykładowo: miejsce wykonywania pracy, warunki wyżywienia i akomodacji, wynagrodzenie i forma płatności, zapewnienie opieki na miejscu, czy została na tą okoliczność sporządzona umowa lub oferta w formie pisemnej, • koszty dojazdu na miejsce i uzyskania niezbędnych dokumentów (paszport, wiza, zezwolenie na pracę), • czy pokrzywdzony przekazywał sprawcy/sprawcom dane na temat rodziny, miejsca zamieszkania, sposobu kontaktu, jak uzasadniono konieczność posiadania takich informacji, • sposób przekroczenia granicy państwowej, • kto dysponował dokumentem tożsamości pokrzywdzonego, jeśli była to inna osoba, jakie było uzasadnienie jego przekazania, na jaki okres,

More Related