DOPALACZE

1. DOPALACZE Zagrożenie dla każdego!

2. CO TO SĄ „DOPALACZE”? Grupa różnych substancji lub mieszanek o rzekomym bądź aktywnym działaniu psychoaktywnym. Reklamowane są m.in. jako „smart drugs” („sprytne substancje zwiększające spryt i inteligencję”) – niby to usprawniające pamięć, koncentrację uwagi. W zależności od typu produktu, imitują swoje nielegalne odpowiedniki: środki stymulujące (podobnie jak amfetamina), euforyzujące (jak tabletki ekstazy), relaksujące (jak konopie indyjskie), a nawet psychodeliczne i halucynogenne (jak LSD). Są wśród nich substancje pochodzenia zarówno syntetycznego, jak i naturalnego (roślinnego). Wiele z nich ma atrakcyjne, zachęcające nazwy, jak „Szałwia wieszcza”, „Zioła marzeń”, „Ogon lwa”, itp.

4. Strony internetowe poświęcone „dopalaczom” są przeważnie prowadzone przez użytkowników narkotyków albo producentów i służą promocji tych środków. Prezentowane przez nich informacje nie są wiarygodne. Rzetelne informacje można znaleźć na stronie internetowej Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii: www.dopalaczeinfo.pl

5. DLACZEGO POJAWIŁY SIĘ „DOPALACZE”? Przemysł narkotykowy przynosi krociowe zyski. Rozwój tego przemysłu jest jednak hamowany przez działania ważnych instytucji międzynarodowych i krajową politykę antynarkotykową. Przemysł narkotykowy wprowadza więc na rynek nowe środki, które nie figurują na liście substancji zabronionych. Taką próbą ominięcia przepisów prawa są właśnie „dopalacze”. Dorośli zwykle później zauważają wszelkie nowości niż dzieci, które mają bardzo rozbudowane potrzeby poznawcze, czyli ciekawość, mają też znacznie mniej obaw przed eksperymentowaniem.

6. „Dopalacze”, jak wszystkie inne substancje pozwalające uciec od rzeczywistości, potrafią silnie uzależnić psychicznie, podobnie jak narkotyki. Wraz z przyjmowaniem kolejnych porcji dopalaczy, wzrasta tolerancja organizmu, a wówczas, aby otrzymać zamierzony efekt, trzeba zażywać ich większą ilość. Przyjęcie zbyt dużej dawki może doprowadzić do przedawkowania, co wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej, a niekiedy kończy się tragicznie.

7. DLACZEGO NASTOLATKI SIĘGAJĄ PO NARKOTYKI? • Ucieczka od problemów. • Nuda. • Poszukiwanie pobudzenia. • Poczucie pewności siebie w sytuacjach społecznych. • Chęć przystosowania się do grupy. • Ciekawość.

8. DLACZEGO NASTOLATKI NIE BIORĄ NARKOTYKÓW? • Dezaprobata dla używania narkotyków wyrażana przez znaczące osoby z bliskiego otoczenia (rodziców, przyjaciół, krewnych, innych dorosłych). • Strach przed konsekwencjami prawnymi. • Poważne traktowanie swojej przyszłej roli rodzica. Potrzeba bycia pozytywnym wzorem dla własnych dzieci.

9. Obawa przed utratą kontroli nad sobą. Pod wpływem narkotyków można zrobić coś, czego później będzie się żałować. • Obawa przed uzależnieniem się. • Przekonanie, że narkotyki rujnują zdrowie człowieka. • Brak pieniędzy na zakup narkotyków. • Posiadanie wielu zainteresowań, aktywne spędzanie wolnego czasu.

10. JAKIE ZACHOWANIE DZIECKA POWINNO NIEPOKOIĆ RODZICÓW? • Nagłe zmiany nastroju i aktywności. • Okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem i ospałością. • Nadmierny apetyt lub brak apetytu. • Spadek zainteresowania ulubionymi zajęciami. • Pogorszenie ocen. • Wagary. • Konflikty z nauczycielami. • Izolowanie od domowników. • Zamykanie się w pokoju.

11. Częste wietrzenie pokoju. • Używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza. • Bunt, łamanie ustalonych zasad. • Napady złości, agresja. • Zmiana grona przyjaciół (zwłaszcza na osoby starsze). • Niewytłumaczalne spóźnienia. • Późne powroty do domu. • Kłamstwa, wynoszenie wartościowych rzeczy z domu. • Tajemnice, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia.

12. „DOPALACZE” - CO MOGĄ ROBIĆ RODZICE? • Nie należy wpadać w panikę, ale rodzic powinien posiadać wiedzę i wykorzystywać dostępne mu narzędzia wpływu na dziecko, aby je chronić przed zagrożeniami. • Działania rodzica w domu: • angażować dzieci w życie rodziny, • rozmawiać z dziećmi, • budować zasady i jasne granice, • wyraźnie artykułować niezgodę na używanie narkotyków, • znać przyjaciół swoich dzieci.

13. Więcej wskazówek dla rodziców można znaleźć w internetowym poradniku „Bliżej siebie, dalej od narkotyków” przygotowanym przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii pod adresem www.narkomania.org.pl/czytelnia/45,Blizej-siebie-dalej-od-narkotykow

14. PRZESŁANIE: „Cenimy nasze życie, ponieważ jest niepowtarzalnym skarbem, który tak łatwo i lekkomyślnie możemy stracić. Cenimy naszą przyszłość, która zaczyna się nie jutro lecz dzisiaj, więc WARTO żyć na trzeźwo!”

15. Przygotowano na podst. opracowań: • B. Rozmus i B. Rosik • A. Borkowskiej i J. Szymańskiej z Pracowni Wychowania i Profilaktyki – Ośrodek Rozwoju Edukacji DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ AGNIESZKA KUŹDUB