II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe

1. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 O zastępach na kursie drużynowych hm. Wiesław Laskowski hm. Monika Michna

2. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 System zastępowy – dlaczego to takie ważne? Jak można podejść do funkcji zastępowego na kursie? Doświadczenie z Leśnej Huty 2010

3. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 System zastępowy – dlaczego to takie ważne? „System zastępowy jest zasadniczą cechą, różniącą wychowanie skautowe od wychowania przez inne organizacje. I gdy system ten jest stosowany właściwie, musi przynieść dobre rezultaty.” Robert Baden- Powell „Chciałbym zawsze jak najgoręcej zalecić system zastępowy, to znaczy prowadzenie pracy w małych, na stałe zorganizowanych gromadkach chłopców, z których każda pozostawałaby pod odpowiedzialną komendą chłopca – przywódcy. Zastosowanie tego systemu jest bardzo ważnym czynnikiem powodzenia” Roland E. Philipps

4. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 „system zastępowy nie jest jedną z wielu metod organizowania pracy skautowej, lecz jest on jedyną metodą” R.E.Philipps System zastępowy to formalizacja naturalnej skłonności ludzi do łączenia się w małe grupy • element metody harcerskiej • mała grupa to naturalne środowisko każdego młodego człowieka • poczucie przynależności, bezpieczeństwa, akceptacji • współdziałanie, solidarność, braterskość, samodzielność, indywidualność

5. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Jak można podejść do funkcji zastępowego na kursie? • Zastępowy rotacyjny • Zastępowy wybierany przez zastęp • Zastępowy wybierany przez kadrę

6. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Zastępowy rotacyjny: Najmniej lubiany przeze mnie

7. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Zastępowy wybierany przez zastęp

8. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Zastępowy wybierany przez kadrę np: socjogram

9. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 ATRAPA SYSTEMU ?

10. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 A gdyby powołać zastępowych spoza grona uczestników kursu? Zastępowi z Leśnej Huty • instruktor – przewodnik • trochę straszy od kursantów • doświadczony drużynowy • nie będący jeszcze kadrą kształcącą • ktoś z „tą osobliwą iskrą”

11. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 „Otrzymacie pierwszorzędne wyniki tego systemu, jeżeli nałożycie na przywódców prawdziwą, całkowitą odpowiedzialność. Jeżeli obciążycie ich odpowiedzialnością tylko częściową, wyniki też będą tylko częściowe.”

12. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Do zadań zastępowego należy: • praca z zastępem przez 24h/dobę • pomaganie, inspirowanie, doradzane, wyjaśnianie • przekazywanie podstawowych treści kształceniowych w działaniu • podsumowuje

13. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 • W praktycznym działaniu zastęp może: • przygotować i przeprowadzić zbiórkę • zaplanować pracę drużyny • zrealizować zadanie zespołowe czy projekt • podjąć służbę • zorganizować • wędrówkę, • wyprawę, • grę, • akcję zarobkową

14. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 • RÓŻNICE Z SYSTEMEM ZASTĘPOWYCH W DRUŻYNIE: • „Przewodnikiem małej grupy nie powinien być ktoś z przełożonych w hierarchii organizacyjnej lecz nieco starszy chłopiec” • nie spełnia funkcji prawdziwego systemu, ale sprawia, że uczestnicy poczują wagę tego elementu w pracy harcerskiej • duża różnica wieku • bardziej doświadczony • nie odbywa się to w naturalny sposób • brak podobnych zainteresowań

15. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Korzyści: Praca w zastępie daje możliwość większego zaistnienia i wykazania się każdej osobie Łatwiej się pracuje nawet gdy kurs jest liczny Działania w małej grupie kształtują umiejętności współdziałania, braterstwa, współodpowiedzialności, dochodzenia do kompromisu, dyskusji Zastępowi mogą na bieżąco analizować postępy i postawę na kursie Możliwość doświadczenia pracy w dobrym zastępie Kształcenie staje się bardziej zindywidualizowane

16. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Korzyści: Szansa na samodzielną pracę zastępów poza miejscem odbywania się kursu uczestnicy poczują istotę systemu w pracy harcerskiej Podwójne kształcenie: Zastępowy kształci zastęp Drużynowy kształci zastępowego Możliwość zmotywowania do pracy „wypalonych instruktorów” Przeżywanie i doświadczanie góruje nad zwyczajnym zdobywaniem wiedzy

17. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Problemy, które można napotkać: Trudność w znalezieniu instruktorów – zastępowych (większa ilość kadry) Niezrozumienie potrzeby systemu przez samych zastępowych Brak akceptacji zastępowego, może powstać dystans Spada poparcie drużynowego Należy dobrać osoby, które nie są ze sobą lub kursantami w konflikcie

18. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Kursanci zapytani co wykorzystasz w pracy harcerskiej? „będę kładła większy nacisk na pracę zastępami” „wprowadzę do swojej drużyny system zastępowy” „pracę w małych grupach” „skupię się na zastępach”

19. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 Kursanci po 9 miesiącach od ukończenia kursu…. „U nas w drużynie zastępy działają prawie że perfekcyjnie” „moje działania idą w kierunku działania w zastępach” „W grudniu przejęłam drużynę. Jak na razie idzie mi bardzo dobrze. Póki co mam 2 zastępy. Uważam, że obóz pokazał mi jak ważną rolę odgrywa praca w zastępach i jak ogromną rolę odgrywa praca w małych grupach” „prowadzę drużynę dopiero od 2 miesięcy i mam zamiar pracować zastępami” „Leśna Huta zbytnio nie wpłynęła na nasze zastępy, ponieważ takie działały już wcześniej”  • „U nas zastępy dobrze funkcjonowały póki nam się nie wykruszyło trochę • osób i nie zastąpiło nowymi. Wiedza jednak bardzo się przydała”

20. II Ogólnopolska Konferencja Instruktorska Dobre Praktyki Kształceniowe Gdańsk, 18-20 III 2011 „Najlepsze wyniki osiągają te drużyny, gdzie najbardziej zaufano zastępowym. Tu leży tajemnica wychowania skautowego”