EG-RECHT EN BELASTINGEN OP DIVIDENDEN

1. EG-RECHT EN BELASTINGEN OP DIVIDENDEN 27 mei 2008 Europe Fiscale Studies Rotterdam Mr. drs. P.H. Schonewille RApeter.schonewille@ec.europa.eu, + 32 2 29 55 919DG TAXUD, Europese Commissie CompetenceCentre for Pension Research, Universiteit van Tilburg

2. INHOUD • Revolutionaire tijden voor dividendbelastingregels van lidstaten • Dividenden betaald aan natuurlijke personen, ondernemingen, pensioenfondsen, charities, verzekeraars en investeringsfondsen • Eisen EG recht aan dividendbelastingregels • Conclusie

3. REVOLUTIE • Revolutie aan de gang inzake dividenden • DG TAXUD heeft 42 inbreukprocedures inzake dividenden, voor vier daarvan heeft de Commissie al besloten ze te verwijzen naar Hof van Justitie (HvJ) • Twee prejudiciële vragen al bij HvJ, drie inbreukprocedures al aangekomen bij HvJ • 14 zaken besloten door HvJ tot nu toe

4. TERMINOLOGIE (1) • Binnenlandse dividenden: van een onderneming in een lidstaat aan een aandeelhouder in zelfde lidstaat • Inkomende dividenden: van onderneming in andere lidstaat aan aandeelhouder in de lidstaat • Uitgaande dividenden: van lidstaat aan aandeelhouder in andere lidstaat

5. TERMINOLOGIE (2) • Gewone (ordinary) credit: credit voor bronheffing, beperkt tot belasting geheven van aandeelhouder, geen cash uitbetaling van credit (credit van OESO-Model) • Volledige (full) credit: credit voor bronheffing, cash uitbetaling mogelijk (komt in EU niet voor in grensover-schrijdende situaties)

6. ONDERNEMINGEN (1) • Twaalf klachten van 3 maart 2004, op basis van Commissie’s Dividendbelasting-mededeling van december 2003 • Commissie concludeerde in die Mededeling: “Uitgaande dividenden mogen door het bronland niet zwaarder belast worden dan binnenlandse dividenden”

7. ONDERNEMINGEN (2) • Klachten gingen over uitgaande dividenden betaald aan ondernemingen • Betroffen deelnemingen kleiner dan limiet van Moeder-dochterrichtlijn

8. ONDERNEMINGEN (3) • Voor binnenlandse ondernemingen deelnemingsvrijstelling: geen bronheffing en geen Vpb op niveau aandeelhouder, totale belasting op binnenlands dividend 0 • Voor uitgaande dividenden bronheffing van 5% tot 25% (ook voor EEE landen) • Hogere belasting op uitgaande dividenden in discriminatie

9. REACTIES LIDSTATEN • Hongarije schafte bronheffingen af • Finland, Polen, Letland en Luxemburg elimineerden discriminatie • Bulgarije, Tsjechië, Duitsland, Litouwen, Oostenrijk, Roemenië, Austria nog open • Spanje, Italië, Nederland (alleen voor EEE/ EEA/EFTA landen), België en Portugal prefereren ruling van HvJ

10. AMURTA (1) • Amurta, Zaak C-379/05 van 8 november 2007, over uitgaande dividenden betaald van Nederland aan Portugese onderneming • Nederlandse bronheffing van 10% op uitgaande dividend • Vergelijkbaar binnenlands dividend: geen bronheffing noch Vpb, gegeven deelnemingsvrijstelling

11. AMURTA (2) • Niet duidelijk of Portugal deelnemingsvrijstelling had, Amurta claimde van wel • Nederlandse rechter vroeg alleen naar effect volledige credit, niet naar effect credit op grond van belastingverdrag • Vreemde vraag, omdat voor grensoverschrijdende situaties nooit volledige credit wordt gegeven • Commissie claimde dat twee-landen benadering moeilijk is toe te passen in praktijk

12. AMURTA (3) • Of discriminatie door bronland wordt gecompenseerd door woonland is pas duidelijk na aantal jaren • Want of er in het woonland genoeg belasting werd betaald door de aandeelhoudende onderneming om de credit te krijgen hangt er van af of er genoeg winst werd gemaakt (alleen gewone credit)

13. AMURTA (4) • Kan jaar of drie duren tot aanslag definitief is vastgesteld • HvJ negeerde praktische problemen, zoals gebruikelijk

14. HVJ OVER AMURTA • Meer belasting heffen van uitgaand dividend dan van binnenlands dividend is in strijd met EG Verdrag • Nederland kan niet vertrouwen op eventuele unilaterale credit door Portugal om beperking te neutraliseren • Verdragscredit kan eventueel beperking neutraliseren, verwijzende hof moet bepalen of dat zo is

15. VERDRAGSCREDIT • Geen credit in woonland als onderneming onvoldoende belastbare winst maakt:- Kan verlies maken- Er kan compensabel verlies zijn- Vpb tarief kan te laag zijn- Per country beperking

16. VERLIESSITUATIES • Stel: lidstaat geeft bronheffing over binnenlands dividend terug aan binnenlandse onderneming, als die onderneming verlies maakt • Waarschijnlijk dat die lidstaat dat ook moet doen voor uitgaand dividend betaald aan buitenlandse onderneming in verliessituatie

17. TOEPASSING VAN AMURTA OP ANDERE SOORTEN AANDEELHOUDERS

18. CHARITIES (1) • Meeste lidstaten stellen inkomen van eigen charities vrij en geven vrijstelling aan de bron of geven dividendbelasting terug • Maar meeste lidstaten geven geen vrijstelling of teruggaaf op dividenden betaald aan buitenlandse charities

19. CHARITIES (2) • HvJ in Stauffer, C-386/04 van 14 september 2006: Buitenlandse charities moeten in beginsel national treatment krijgen • Conclusie: Vrijstelling van binnenlandse charities moet worden uitgebreid tot buitenlandse charities • Geldt ook voor capital gains en inkomsten uit onroerend goed

20. VERZEKERAARS (1) • EU (levens) verzekeraars hebben beleggingen ter waarde van 7 trilliard (7.000.000.000.000) Euro. 31 % is geïnvesteerd in aandelen • Groot deel van dit bedrag wellicht geïnvesteerd in andere lidstaten • Waarschijnlijk aanzienlijk bedrag aan bronheffing op hun beleggingsdividenden

21. VERZEKERAARS (2) • Investeringsresultaten op beleggingen gehouden voor polishouders in veel landen vrijgesteld van Vpb • Verzekeraars krijgen credit voor bronheffing op binnenlandse dividenden • Bronstaten stellen buitenlandse verzekeraars die technische reserves investeren niet vrij • Lijkt inbreuk

22. VRIJSTELLING VS BRONHEFFING • Mag lidstaat binnenlandse dividenden vrijstellen van bronheffing en belasten met Vpb, terwijl uitgaande dividenden wél aan bronheffing worden onderworpen? • Twee situaties:- Dividenden vrijgesteld in handen aandeelhouder- Dividenden niet vrijgesteld

23. VRIJGESTELDE AANDEELHOUDERS (1) • Bronheffing + teruggaafprocedure voor vrijgestelde buitenlandse aandeelhouders leidt tot cash flow nadeel in vergelijking met binnenlandse vrijgestelde aandeelhouders

24. VRIJGESTELDE AANDEELHOUDERS (2) • Cash flow nadeel is beperking • Geen rechtvaardiging, als de aandeelhouder niet vrijgesteld blijkt kan de bronstaat de belasting terugvorderen op grond van de Invorderingrichtlijn, Richtlijn 76/308/EEG, zoals geamendeerd door Richtlijn 2001/44/EG van 15 juni 2001

25. SCORPIO, C-290/04 • Zaak van 3 oktober 2006 • HvJ: bronheffing op uitgaande betalingen aan dienstverleners terwijl binnenlandse dienstverleners zijn vrijgesteld van die bronheffing is beperking • Maar:

26. SCORPIO (1) • “In dit verband zij eraan herinnerd dat ten tijde van de feiten in het hoofdgeding, in 1993, geen gemeenschapsrichtlijn of ander in het dossier genoemd instrument bestond tot regeling van de wederzijdse administratieve bijstand inzake de inning van belastingvorderingen tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Bondsrepubliek Duitsland.”

27. SCORPIO (2) • HvJ besliste daarom dat noodzaak te voorzien in fiscale controle beperking rechtvaardigde

28. NIET-VRIJGESTELDE AANDEELHOUDERS • Truck Center SA, Zaak C-282/07, hearing 15 mei 2008 • Uitgaande rente van België naar Luxemburg • Commissie: gezien Benelux invorderings-verdrag van 1952 is bronheffing op uitgaande rente en vrijstelling van binnenlandse rente disproportioneel

29. DISCUSSIE • Vraag is wat HvJ nu gaat doen met Truck Center • Zou kunnen betekenen dat alle buitenlandse aandeelhouders aangifte meegestuurd krijgen met hun dividend • Is het proportioneel al die buitenlandse aandeelhouders aangifte te laten doen?

30. OPERATIONELE CONCLUSIES VOOR DE DIVIDEND BELASTING SYSTEMEN VAN DE LIDSTATEN

31. INKOMEND (1) • Inkomstenbelastingvrijstelling voor binnenlandse dividenden moet worden uitgebreid tot inkomende dividenden (Verkooijen, C-35/98 van 6.6.2000) • Inkomende dividenden moeten worden belast tegen hetzelfde tarief als binnenlandse dividenden (Lenz, C-315/02 van 15.7.2004)

32. INKOMEND (2) • Imputation tax credits in de inkomstenbelasting voor binnenlandse dividenden moeten worden uitgebreid tot inkomende dividenden (Manninen, C-319/02 van 7.9.2004 en Meilicke, C-292/04 van 6.3.2007)

33. UITGAAND • Bronheffing op uitgaande dividenden mag niet hoger zijn dan bronheffing + Vpb op binnenlandse dividenden, tenzij de hogere belasting op de uitgaande dividenden effectief wordt gecompenseerd door een tax credit op grond van een belastingverdrag (Denkavit, C-170/05 van 14.12.2006 en Amurta)

34. NIEWE REGEL (1) • Als belastingverdrag voorziet in credit in woonstaat moet bronstaat voorzien in teruggaaf procedure voor die gevallen waarin het meer bronbelasting heft van niet-inwoner dan de totale belasting die soortgelijke binnenlandse belastingbetaler zou moeten betalen en de niet-inwoner geen effectieve verrekening krijgt in zijn woonstaat

35. NIEWE REGEL (2) • Nieuwe regel van toepassing op aandeel-houders die in woonstaat geen of niet genoeg belasting betalen om verrekening te krijgen van gewone credit • Bronstaat kan controleren aan de hand van belastingaanslag/Wederzijdse Bijstandrichtlijn • Maakt bronheffingsystemen moeilijker

36. CONCLUSIE • Belasting van dividenden dynamisch onderwerp • Belangrijk voor Interne Markt • Grote economische impact • Goede resultaten in HvJ tot nu toe • Prioriteit voor Europese Commissie

37. DANK U!