ALIM USULLERİ

1. ALIM USULLERİ • DOĞRUDAN TEMİN • İHALE YÖNTEMİ • AVANS DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

2. TANIM: “Bu Kanunda belirtilen hallerde ihtiyaçların, idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usul” “Aşağıda belirtilen hallerde ihtiyaçların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulüne başvurulabilir” “Bu maddeye göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.” DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

3. İdarelerce İhtiyacın Tespiti Onay Belgesinin Düzenlenmesi Görevlendirme yapılması Piyasa fiyat araştırması yapılması Fiyatın harcama yetkilisi tarafından onaylanması 4734 62/ı’ya göre % 10 sınır kontrolü Alımın yapılması Ödeme DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

4. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

5. 22 nci maddeye göre ihtiyaçların karşılanmasında onay belgesi düzenlenmesi, onayı takiben ihale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılması ve buna ilişkin belgelerin dayanakları ile birlikte onay belgesine eklenmesi zorunludur. • İdarelerce gerekli görülmesi halinde, fiyat araştırmaları, ilgili İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yaklaşık maliyetin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller çerçevesinde yapılabilir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

6. Onay Belgesi: • İhale usulüyle yapılacak alımlarda, kamu ihale mevzuatında standart form olarak belirlenen ihale onay belgelerini; • doğrudan temin suretiyle veya kamu ihale mevzuatında belirtilen istisnai alımlarda ise alım konusu işin nev'i, niteliği, varsa proje numarası, miktarı, gereken hallerde yaklaşık maliyeti, kullanılabilir ödeneği ve tertibi, alımda uygulanacak usulü, avans ve fiyat farkı verilecekse şartlarını gösteren ve harcama yetkilisinin imzasını taşıyan belgeyi ifade eder.

7. Yöntemle Getirilen Kolaylıklar • Bu usulde teminat (geçici/kesin) alınması ve ilanyapılması zorunlu değildir. • İhale komisyonu kurulması ve ihale kararı alınması zorunlu değildir. • İhale dokümanı hazırlanması ve yaklaşık maliyet tespiti zorunlu değildir. • Şartnamehazırlanması ve sözleşme yapılması zorunlu değildir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

8. Yazılı teklif alınması ve pazarlıkyapılması zorunlu değildir. • 4734 Sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde belirtilen yeterlik kriterlerinin aranılması zorunlu değildir. • İhalelere katılmaktan yasaklamanınbulunup bulunmadığının teyidi zorunlu değildir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

9. Getirilen Zorunluluklar • Piyasa fiyat araştırması için yazılı “en az bir kişi” görevlendirilmelidir. • Başka bir idarenin çalışanı piyasa araştırması için görevlendirilebilir mi? • Görevlendirilen kişi/kişiler piyasada fiyat araştırması yapmalıdır. • Uygun olan kişiden alım yapılmadan önce, harcama yetkilisinden onay alınmalıdır. • Belli bir süreyi gerektiren işlerde, alımın sözleşmeye bağlanması zorunludur. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

10. İHTİYACIN TEK SATICIDAN KARŞILANMASI “a) İhtiyacın sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceğinin tespit edilmesi.” • Fiyat araştırması yapılacak mıdır? • Tek kaynaktan temin edilen mallara/hizmetlere ilişkin form • Bu bende dayanılarak belli bir marka veya model temin edilebilir mi? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

11. Bir taahhüt kapsamında; taahhüt konusu sözleşme veya şartnamede yer alan hükümler nedeniyle belli bir marka veya modelli malın alınmasının zorunlu olduğu hallerde, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (a) bendinin uygulanması mümkün bulunmaktadır. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

12. İHTİYAÇLA İLGİLİ ÖZEL BİR HAKKA SAHİP OLMAK “b) Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması.” • Gerçek veya tüzel kişinin ihtiyaç ile ilgili çeşitli nedenlerle özel bir hakka sahip olmasını ifade eder. • Belirli bir akademik kişiden eğitim, fikir ve sanat eseri, bilimsel yayın gibi alımlar • Fiyat araştırması yapılacak DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

13. STANDARDİZASYON VE UYUM ZORUNLULUĞUNA DAYALI ALIMLAR “c) Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetlerin, asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek ve toplam süreleri üç yılı geçmeyecek sözleşmelerle ilk alım yapılan gerçek veya tüzel kişiden alınması.” • Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu • Esas bir sözleşme olacak • Toplam süresi üç yılı geçmeyecek? • İdarelerin teknik birimlerince saptamalar yapılmalıdır. • Diğer idarelerden de teknik yardım alınabilir. • Sözleşme düzenlenmek zorundadır. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

14. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

15. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

16. Buna göre alımın gerçek veya tüzel tek kişiden yapılma sebepleri ayrıntılı, net ve objektif bir biçimde ortaya konacak, bunlara ilişkin belgeler de anılan forma eklenecektir. • Diğer yandan mal alımlarıyla ilgili olarak; ihtiyacın niteliği, ihtiyaç konusu malın ayrıntılı teknik özellikleri ve ne amaçla kullanılacağı, anılan amacı en az aynı verimlilik, etkinlik ve fonksiyonellikle karşılayabilecek diğer ürünlerin-modellerin-markaların vb. bulunup bulunmadığının tespitinin yapılıp yapılmadığı ve bulunmuyorsa nedenleri, ihtiyaç konusu malı satan başka firmaların olup olmadığı gibi hususlara yer verilecektir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

17. (D) BENDİNDE YER ALAN PARASAL SINIR KAPSAMINDA YAPILAN ALIMLAR • 38.144,00 TL ve 12.709,00 TL • Büyükşehir belediyesi sınırları (5216, Geçici 2. Madde “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; büyükşehir belediye sınırları, İstanbul ve Kocaeli ilinde, il mülkî sınırıdır. Diğer büyükşehir belediyelerinde, mevcut valilik binası merkez kabul edilmek ve il mülkî sınırları içinde kalmak şartıyla, nüfusu birmilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı yirmi kilometre, nüfusu birmilyondan ikimilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı otuz kilometre, nüfusu ikimilyondan fazla olan büyükşehirlerde yarıçapı elli kilometre olan dairenin sınırı büyükşehir belediyesinin sınırını oluşturur.) • Bu sınırlar içerisinde bulunan ilçe belediyeleri de ihtiyaçlarını temin edebilir. • Üniversitelerin sınır dışında bulunan yüksekokulları da ihtiyaçlarını merkezden karşılamak kaydıyla, bu sınırla alım yapabilirler DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

18. Bu bent kapsamında yapılacak yapım işlerinde fiyat araştırması, Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirlenen yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin esas ve usullere göre yapılmalıdır. • Belirlenen limiti aşacağı anlaşılan alımlar ihale yoluyla temin edilir. • İhale yoluyla yapılması gereken bir işin kısımlara bölünerekdoğrudan teminle yapılmasısorumluluk doğuracaktır. • Belirlenen parasal limitlere KDV dahil midir? • İşin niteliğine göre idareler bu bende göre yapacakları günlük ve küçük ölçekli alımlar için genel bir onay belgesi düzenleyebilecekleri gibi, her bir alım için de onay belgesi düzenleyebilirler. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

19. “Ancak, anılan Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limit dahilinde yapılan alımlarda, alım yapılacak gerçek veya tüzel kişinin Kurumun internet sayfasındaki yasaklılar listesinde bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi ve yasaklı olduğunun belirlenmesi durumunda, söz konusu kişiden alım yapılmaması gerekmektedir.” Kamu İhale Genel Tebliği DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

20. TEMSİL AĞIRLAMA KAPSAMINDAKİ ALIMLAR • 22/d bendi kapsamında yapılacak temsil ağırlama faaliyetleri herhangi bir parasal limite tabi değildir. • Temsil ağırlama kapsamında yapılacak bütün alımlar ihalesiz olarak yapılamaz. • Konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin giderler • Çiçek giderleri, karşılama, açılış, resepsiyon harcamaları bu kapsamda değildir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

21. TAŞINMAZ MAL ALIMI VEYA KİRALANMASI • Taşınmazın rayici, yeri, özellikleri onay belgesine eklenir • Kira artış oranları için genel bütçeli idarelerde Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen artış oranları sözleşmeye konulacak, diğer idarelerde ise… (Kamu İdarelerinin Taşınmaz Kiralamalarına İlişkin Genelge Genel yönetim kapsamındaki idareleri kapsar) • Kiralamalar 4734 Sayılı Kanun hükümlerine göre hizmet alımı şeklinde yapılabileceği gibi, satın almalar da mal alımı şeklinde ihale edilebilir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

22. Doğrudan teminin f bendi • Özelliğinden ve Belli süre içinde kullanılma zorunluluğundan dolayı stoklanması ekonomik olmayan (Özelliğinden dolayı stoklama imkanı olmayan) Bozulan malzemeler gibi. VEYA • Acil durumlarda kullanılacak olan • Aşı, ilaç, serum, anti serum, ortez, protez, kan ve kan ürünleri gibi uygulama esnasında hastaya göre belirlenebilen ve hastaya özgü tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri alımları DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

23. DOĞRUDAN TEMİN VE DAMGA VERGİSİ UYGULAMASI • Sözleşme ve karar damga vergisi kesilecek midir? • İdare tarafından oluşturulacak 3 kişilik komisyon bulunması halinde karar damga vergisi kesilir mi? • 44 Seri Nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

24. ÖDEME BELGESİNE EKLENECEKLER • Onay Belgesi , • Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı, • Düzenlenmesi gerekli görülmüş ise sözleşme, • Fatura, • Muayene ve kabul komisyonu tutanağı, kabul işleminin idarece yapılması halinde ise idarece düzenlenmiş belge, • Mal ve malzeme alımlarında, taşınır işlem fişi, DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

25. Kamu kurum ve kuruluşlarından doğrudan temin yöntemi ile alım yapılabilir mi? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

26. DOĞRUDAN TEMİN • Yaklaşık Maliyet Hazırlanması gerekli midir? • “İdarelerce gerekli görülmesi halinde, fiyat araştırmaları, ilgili İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yaklaşık maliyetin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller çerçevesinde yapılabilir.” • En az kaç yerden fiyat araştırması yapılmalıdır? • Fiyat Araştırması için kaç kişi görevlendirilmelidir? • Yasaklı olanlardan alım yapılabilir mi? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

27. DOĞRUDAN TEMİN • İş Deneyim Belgesi Düzenlenebilir mi? • “22.1.1.6. Doğrudan temin yoluyla bedel içeren bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen alımlarda, İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddeleri çerçevesinde iş deneyim belgesi düzenlenmesi mümkündür.” • Birden fazla mal kalemi alınması halinde kısmi alım yapılabilir mi? • Sözleşme imzalanması halinde KİK payı tahsil edilecek midir? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

28. Gerçekçi piyasa araştırma yapılmaması durumunda kamu zararı ortaya çıkar mı? • Geçici Personel İstihdamı yapılabilir mi? • Doğrudan temin yöntemi ile alımlarda ihale kayıt numarası alınacak mıdır? (EKAP üzerinden gerekli kayıtların ertesi ayın 10. gününe kadar yapılması gerekmektedir.) • Doğrudan temin yöntemi ile yapılan alımlarda fiyat farkı ödenebilir mi? • Doğrudan temin yönteminde iş artışı yapılabilir mi? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

29. Doğrudan temin yöntemi ile yapılan alımlarda yasaklama verilebilir mi? “Yapılan alımlarda ortaya çıkan fiil veya davranışların Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil etmesi; bu fiil veya davranışlar için ceza sorumluluğuna ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel teşkil etmez.” • KDV tevkifatı bu yöntemle yapılan alımlarda da uygulanacak mıdır? • Doğrudan teminle yapılan alımlarda SSK’dan ilişiksiz belgesi aranır mı? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

30. Doğrudan Temin Yöntemi İle Yapılan Alımlarda Kik’in İptal Yetkisi Var mıdır? • “Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır” • BU TAMAMEN KALKMIŞ DURUMDADIR!!! • KİK’in 21.09.2004 tarih ve 2004/UM.Z-1241 sayılı kararında “Alımın doğrudan temin yöntemi ile yapılabilip yapılamayacağına dair şikayetleri Kurumun inceleyip sonuçlandırabileceği, ancak belirtilen kanun maddesi ve açıklamalar karşısında doğrudan temin usulü ile yapılan alımların içeriğine ilişkin şikayetlerin incelenmesinin Kurumun görev alanına girmediği,” ifadelerine yer verilmiştir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

31. İhaleye fesat karıştırma suçu doğrudan teminler için geçerli midir? • Cezalar, iş artışı, teminatlar gibi hususlarda konulacak sözleşme maddelerine aykırılık hallerinde doğrudan temin alımlarında herhangi bir işlem yapılabilir mi? DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

32. % 10 Uygulamasına İlişkin Açıklamalar • 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin (ı) bendinde “Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin % 10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.” hükmü yer almaktadır. • 21/f ve 22/d maddelerine göre yapılacak alımlara sınırlama getirilmiştir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

33. % 10 Uygulamasına İlişkin Açıklamalar • Konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar bu kapsamda değerlendirilmez. • Avans kapsamında yapılan harcamalar yine bu kapsamda değerlendirilmez. • Mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için konulan yıllık toplam bütçe ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı % 10 oranı hesaplanacaktır. • İlgili veya bağlı birimlerin değil kurum veya kuruluşun toplam ödeneklerinin % 10’unun aşılıp aşılmaması önemlidir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

34. % 10 Uygulamasına İlişkin Açıklamalar • Ödenek aktarmalarında bu konu dikkate alınmalıdır. • % 10 oranını aşacağının anlaşılması halinde, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kurum ve kuruluşlar için bağlı veya ilgili bakan, mahalli idarelerde ve (IV) sayılı cetvelde yer alan kurum ve kuruluşlarda üst yönetici, (III) sayılı cetvelde yer alan kurum ve kuruluşlar ile anılan Kanun kapsamında yer almayan kurum ve kuruluşlarda ise harcama yetkisine sahip kişi ya da kurullar tarafından 62 nci maddenin (ı) bendi uyarınca uygun görüş için Kuruma başvuruda bulunulacaktır. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

35. % 10 Uygulamasına İlişkin Açıklamalar • 21.6. Kamu kurum ve kuruluşların bütçelerinde öngörülen ödenek tutarı belirtilen parasal sınırları aşmıyorsa, uygun görüş için alınması gerekmemektedir. • . • 21.7. Kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinde mal ve hizmet alımları için öngörülen ödenek tutarının % 10’u parasal sınırların altında kalıyorsa, bu durumda bu sınırlara kadar yapılan harcamalar için uygun görüş şartı aranmayacaktır. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

36. % 10 Uygulamasına İlişkin Açıklamalar DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

37. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

38. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

39. Doğrudan Temine İlişkin Sayıştay Kararları • Sayıştay 3. Dairesinin 03.04.2007 tarihli kararı “Doğrudan teminle alımlarda da temel ilkeler gözetilerek piyasa araştırması yapılması gerektiği, piyasa araştırmasının sağlıklı yapılmaması nedeni ile oluşan kamu zararından saymanın sorumlu tutulmaması gerektiği” • Sayıştay 8. Dairesinin 14.03.2006 tarih ve 5737 tutanak nolu kararı “Doğrudan teminde de piyasa araştırması yapılması gerektiği hk.” DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

40. AVANS • 5018 Sayılı Kanunun 35’inci maddesi • Bütçe İçi Avans • Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir. • İllerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçeler ve nüfusu 50.000’i geçen ilçelerde …,00 TL, Diğer İlçelerde …,00 TL. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

41. Bütçe Dışı Avans • “Sözleşmesinde belirtilmek ve yüklenme tutarının yüzde otuzunu geçmemek üzere, yüklenicilere, teminat karşılığında bütçe dışı avans ödenebilir. İlgili kanunların bütçe dışı avans ödenmesine ilişkin hükümleri saklıdır.” • Kamu idarelerinin bütçesinde kendisine ödenek tahsis edilen her bir merkez harcama birimi için yalnızca bir mutemet görevlendirilir. • Ödenek gönderme belgesiyle ödenek verilen harcama yetkilileri ise kendilerine bağlı her bir birim için birer mutemet görevlendirebilir. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ

42. Bir bütün oluşturan, ancak ayrı ayrı yerlerde bulunan askeri birimler ile kurumların her biri için ayrı mutemet görevlendirilebilir. • Ayrıca, zorunluluk bulunması ve harcama yetkilisi onayında belirtilmesi koşuluyla; • Taşıtların akaryakıt, yağ, bakım, onarım ve işletme giderleri, için birden fazla mutemet görevlendirilebilir. • Verilen taşıt avansı diğer alımlar için kullanılamaz. DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİ